Chủ thể trong quan hệ pháp luật hành chính

Quan hệ pháp luật hành chính là gì ?

Quan hệ pháp luật pháp luật hành chính là quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình quản lí quản lí hành chính nhà nước, được quy phạm pháp luật hành chính điều chỉnh theo phương pháp mệnh lệnh – đơn phương.

Chủ thể trong quan hệ pháp luật hành chính là gì ?

Chủ thể của quan hệ pháp luật hành chính là các cơ quan, tổ chức, cá nhân có năng lực chủ thể tham gia vào quan hệ pháp luật hành chính, mang quyền và nghĩa vụ đối với nhau theo quy định của của pháp luật hành chính. Như vậy, điều kiện đẻ các cơ quan, tổ chức,cá nhân trở thành chủ thể của quan hệ pháp luật hành chính thì thì các cơ quan, tổ chức, cá nhân đó phải có năng lực chủ thể phù hợp với quan hệ pháp luật hành chính mà họ tham gia.

Đặc điểm của chủ thể trong quan hệ pháp luật hành chính

Năng lực chủ thể là khả năng pháp lí của cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân tham gia vào quan hệ pháp luật với tư cách là chủ thể của quan hệ pháp luật đó. Tùy thuộc vào tư cách của các cơ quan, tổ chức và cá nhân mà năng lực chủ thể của họ có những điểm khác nhau về nội dung, thời điểm phát sinh và các yếu tố chi phối.

Năng lực chủ thể của các cơ quan, tổ chức, cá nhân chủ yếu được xem xét ở các khía cạnh sau đây:

Năng lực chủ thể của cơ quan nhà nước phát sinh khi cơ quan đó được thành lập và chấm dứt khi cơ quan đó bị giải thể. Năng lực này được pháp luật hành chính quy định phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan trong quản lí hành chính nhà nước.

Năng lực chủ thể của cán bộ, công chức phát sinh khi cá nhân được Nhà nước giao đảm nhiệm một công vụ, chức vụ nhất định trong bộ máy nhà nước và chấm dứt khi không còn đảm nhận công vụ, chức vụ đó. Năng lực này được pháp luật hành chính quy định phù hợp với năng lực chủ thể của cơ quan và vị trí công tác của cán bộ, công chức.

Năng lực chủ thể của tổ chức xã hội, đơn vị kinh tế, đơn vị vũ trang, đơn vị sự nghiệp… phát sinh khi tổ chức đó được thành lập và chấm dứt khi tổ chức đó bị giải thể.

Năng lực chủ thể của cá nhân được biểu hiện trong tổng thể năng lực pháp luật hành chính và năng lực hành vi hành chính:

Năng lực pháp luật hành chính của các cá nhân là khả năng cá nhân được hưởng các quyền và phải thực hiện các nghĩa vụ pháp lí hành chính nhất định do Nhà nước quy định. Năng lực pháp luật hành chính của cá nhân là thuộc tính pháp lí hành chính phản ánh địa vị pháp lí hành chính của các cá nhân. Do năng lực pháp luật hành chính của cá nhân hoàn toàn tùy thuộc vào những quy định cụ thể của pháp luật nên năng lực này sẽ thay đổi khi pháp luật thay đổi và có thể bị Nhà nước hạn chế trong một số trường hợp.Ví dụ, người phạm tội có thể bị tòa án áp dụng hình phạt bổ sung: cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định.

Năng lực hành vi hành chính của cá nhân là khả năng của cá nhân được Nhà nước thừa nhận mà với khả năng đó họ có thể tự mình thực hiện các quyền và nghĩa vụ pháp lí hành chính đồng thời phải gánh chịu những hậu quả pháp lí nhất định do những hành vi của mình mang lại. Tùy thuộc vào tính chất, nội dung của từng loại quan hệ pháp luật hành chính cụ thể mà Nhà nước đòi hỏi cá nhân phải đáp ứng những điều kiện nhất định về độ tuổi, sức khỏe, trình độ đào tạo,…khi tham gia vào các quan hệ đó. Tùy vào tính chất và nội dung của quan hệ pháp luật hành chính cụ thể mà pháp luật có quy định độ tuổi tối thiểu hay tối đa để xác định năng lực hành vi hành chính của cá nhân.

Ví du: Cá nhân phải đủ từ 14 tuổi trở lên mới có thể bị xử phạt vi phạm hành chính; công dân từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi mới có thể áp dungh biện pháp đưa vào trại giáo dưỡng… Ngoài độ tuổi thì tihf trạng sức khỏe là điều kiện phổ biến để xác định năng lực hành vi hành chính của cá nhân theo nguyên tắc: Người mắc bệnh tâm thần hoặc mắc các bệnh khác làm mất khả năng điều khiển hành vi của mình thì không có năng lực hành vi hành chính đối với mọi quan hệ pháp luật hành chính. Trình độ đào tạo, khả năng tài chính cũng là điều kiện xác định năng lực hành vi hành chính của cá nhân đối với một số quan hệ pháp luật hành chính nhất định.

Như vậy, đối với cá nhân thì thời điểm phát sinh năng lực pháp luật hành chính và năng lực hành vi hành chính không giống nhau. Mặt khác, năng lực hành vi hành chính cảu cá nhân không chỉ phụ thuộc vào khả năng thực tế của cá nhân mà nhiều khi còn phụ thuộc vào cách thức Nhà nước thừa nhận khả năng thực tế đó. Nhà nước có thể mặc nhiên thừa nhận năng lực hành vi hành chính khi họ có đủ những điều kiện nhất định hoặc thông qua những hành vi pháp lí của thể để thừa nhận năng lực đó.

Bài viết cùng chủ đề:

Tính bất bình đẳng về ý chí trong quan hệ pháp luật hành chính

Các loại tổ chức xã hội

Chuyên mục: Luật hành chính

Trên đây là tư vấn của luatthanhmai.com về chủ đề Chủ thể trong quan hệ pháp luật hành chính. Nếu có thắc mắc hay vấn đề cần được tư vấn vui lòng liên hệ email: [email protected] để được luật sư tư vấn hỗ trợ

5/5 – (2 bình chọn)