Cải cách chính sách BHXH

Nghị quyết 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH được ban hành kịp thời đã tháo gỡ khó khăn, thách thức trong tổ chức thực hiện chính sách BHXH và thổi “luồng gió” đưa chính sách BHXH phát triển theo hướng linh hoạt, đa dạng, hiện đại. Qua hơn một năm thực hiện, BHXH tỉnh Quảng Ngãi cùng các cấp chính quyền tại đây đang nỗ lực đưa Nghị quyết 28-NQ/TW vào cuộc sống. Ông Bùi Quang Danh – Phó Giám đốc BHXH tỉnh Quảng Ngãi đã có một số chia sẻ về vấn đề này.

Phó Giám đốc BHXH tỉnh Quảng Ngãi Bùi Quang Danh

PV: Sau khi Nghị quyết 28-NQ/TW được ban hành, các cấp ủy đảng, chính quyền trong cả nước đã vào cuộc, biến Nghị quyết thành hành động và triển khai mạnh mẽ, tạo sự lan tỏa trong xã hội. Ở Quảng Ngãi, việc triển khai Nghị quyết đã được thực hiện như thế nào, thưa ông?

Ông Bùi Quang Danh:

Có thể nói Nghị quyết 28-NQ/TW ra đời đã tạo bước ngoặc lớn trong tổ chức thực hiện chính sách BHXH. Để Nghị quyết nhanh chóng đi vào cuộc sống, BHXH tỉnh đã kịp thời phối hợp với các ban ngành tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 157-KH/TU, trong đó giao trách nhiệm cụ thể cho các sở, ngành và tập trung các giải pháp cụ thể nhằm phấn đấu hoàn thành đạt và vượt mức các mục tiêu của Nghị quyết.

Cùng với đó, BHXH tỉnh đã kịp thời mời Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy quán triệt các nội dung Nghị quyết đến toàn thể cán bộ, đảng viên trong toàn đơn vị; đồng thời tại Hội nghị giao ban 9 tháng đầu năm 2018, nội dung của Nghị quyết và Chương trình hành động của Ban Cán sự Đảng BHXH Việt Nam tiếp tục được quán triệt rộng rãi đến toàn thể CB, CC, VC của BHXH các huyện, thành phố.  

Bên cạnh việc tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo, cụ thể hóa các giải pháp gắn liền mục tiêu, BHXH tỉnh cũng coi trọng, đẩy mạnh công tác truyền thông. Trong năm qua, BHXH tỉnh đã phối hợp với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy phát hành 4.500 Phụ trang “Những điều cần biết về cải cách chính sách BHXH” gửi đến tất cả các chi bộ cơ sở trên địa bàn tỉnh. Thông quá đó, các chi bộ đã lồng ghép tuyên truyền, quán triệt tinh thần Nghị quyết 28, Kế hoạch 157-KH/TU tại các hội nghị báo cáo viên thường kỳ cho đội ngũ báo cáo viên cấp cơ sở.

Ngoài ra, công tác truyền thông thực hiện chính sách BHXH đã được BHXH Quảng Ngãi huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc. Điều đó được thể hiện qua các chương trình phối hợp truyền thông với nhiều Sở, ngành, đoàn thể trên địa bàn. Cụ thể, ngay sau khi Nghị quyết được ban hành, BHXH Quảng Ngãi đã phối hợp với Ủy ban Mặt trận tổ quốc Việt Nam tỉnh tổ chức tuyên truyền nội dung Nghị quyết đến với “Nhóm nòng cốt” trên địa bàn; tuyên truyền về chính sách BHXH, BHYT, BH thất nghiệp với người lao động của 150 chủ sử dụng lao động tại hội nghị gặp mặt, đối thoại với doanh nghiệp, nhà đầu tư trên địa bàn do UBND tỉnh chủ trì. Hội Phụ nữ tỉnh tổ chức Hội thi “Phụ nữ Quảng Ngãi với chính sách BHXH, BHYT” dưới hình thức sân khấu hóa, kết hợp tuyên truyền Nghị quyết số 28 thông qua màn Hỏi – Đáp của các đội thi hay trong Câu chuyện truyền thông được phát sóng trên Đài PT-TH tỉnh.

PV: Với những giải pháp đó, ông có thể cho biết những kết quả mà BHXH tỉnh đạt được sau hơn một năm thực hiện Nghị quyết 28-NQ/TW?

Ông Bùi Quang Danh:

Sau một năm triển khai Nghị quyết 28-NQ/TW, tình hình phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp trên địa bàn tỉnh có sự tăng trưởng khả quan, đặc biệt là chỉ tiêu phát triển BHXH tự nguyện. Chỉ tính trong 9 tháng đầu năm 2019, toàn tỉnh số người tham gia BHXH tự nguyện đạt 73,64% với 4.794 người, tăng 190,9% so với cùng kỳ năm 2018 và tăng 122,46% so với cuối năm 2018. Số người tham gia BHXH bắt buộc là 100.589 người đạt 98,17% kế hoạch, tăng 6,06% so với cuối năm 2018. Số thu toàn tỉnh là 1.948,115 tỷ đồng, đạt 76,89%; tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 91,8% dân số, vượt 3,8% so với chỉ tiêu năm 2019 Chính phủ giao tại Quyết định số 1167/QĐ-TTg.

Số lượt người khám chữa bệnh BHYT cũng tăng qua các năm. Năm 2009, toàn tỉnh có 819.000 lượt người khám chữa bệnh BHYT với chi phí 110,869 tỷ đồng, đến 9/2019 có 1.356.794 lượt người khám chữa bệnh BHYT, tăng hơn 1,6 lần so với năm 2009, tổng chi phí BHYT 515,176 tỷ đồng.

Công tác giải quyết chế độ và chi trả chính sách BHXH luôn được thực hiện kịp thời, đúng quy định, đảm bảo quyền lợi cho đối tượng. Trong 9 tháng đầu năm 2019, BHXH tỉnh đã giải quyết gần 5 ngàn hồ sơ các loại, cùng với hơn 32 ngàn lượt người hưởng các chế độ ốm đau, thai sản, nghỉ dưỡng sức. Tổng số tiền chi trả các chế độ BHXH, BH thất nghiệp 1.341,580 tỷ đồng.

Việc đẩy mạnh cải cách hành chính, áp dụng công nghệ thông tin và các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT luôn được BHXH tỉnh chú trọng. Hiện nay thời hạn cấp thẻ BHYT đã được rút ngắn từ 07 ngày xuống còn 05 ngày, cấp lại thẻ BHYT được thực hiện ngay trong ngày; phối hợp với Sở Y tế và các cơ sở khám chữa bệnh BHYT thực hiện thủ tục hồ sơ khi đi khám chữa bệnh BHYT theo đúng quy định của Luật BHYT, không đòi hỏi thêm bất kỳ hồ sơ, thủ tục ngoài quy định. Việc triển khai giao dịch điện tử về BHXH, BHYT theo Nghị định 166/2016/NĐ-CP ngày 24/12/2016 của Chính phủ được triển khai kịp thời với hơn 97% đơn vị thực hiện giao dịch điện tử trong lĩnh vực thu, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT; hơn 80% đơn vị giao dịch điện tử trong giải quyết các chế độ ngắn hạn; duy trì thực hiện nhận và trả kết quả giải quyết TTHC về BHYT qua dịch vụ bưu chính, qua đó đã rút ngắn thời gian giao dịch hồ sơ, tiết kiệm thời gian và chi phí cho tổ chức, cá nhân.

Đặc biệt, đối với công tác giám định BHYT đã triển khai Hệ thống thông tin giám định BHYT kết nối liên thông dữ liệu giữa cơ sở khám chữa bệnh với cơ quan BHXH, hình thành cơ sở dữ liệu tập trung, phục vụ kiểm tra, giám sát việc khám chữa bệnh thông tuyến, nâng cao hiệu quả công tác giám định BHYT, quản lý, sử dụng hiệu quả quỹ BHYT. Đến nay 100% cơ sở khám chữa bệnh BHYT thực hiện kết nối liên thông và chuyển dữ liệu lên Cổng tiếp nhận dữ liệu của cơ quan BHXH. Thông qua hệ thống này, cơ quan BHXH có thể kiểm tra trực tiếp với cơ sở dữ liệu thẻ, tránh được tình trạng lạm dụng, kiểm soát lạm dụng trong thanh toán khám chữa bệnh BHYT; phối hợp ngành Y tế quản lý thông tuyến và thực hiện tạm ứng, thanh quyết toán dựa trên hệ thống thông tin giám định thuận lợi, kịp thời.

Bên cạnh những kết quả tích cực, BHXH tỉnh vẫn còn một số khó khăn, thách thức trong công tác khai thác, phát triển đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Hiện trên địa bàn tỉnh có khoảng trên 4.500 doanh nghiệp hoạt động nhưng chỉ có gần 1.500 doanh nghiệp tham gia BHXH, BHYT cho người lao động. Số doanh nghiệp chưa tham gia BHXH chủ yếu tập trung ở các doanh nghiệp vừa và nhỏ; hợp tác xã; hộ kinh doanh gia đình. Tình trạng nợ đọng, trốn đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp ngày càng gia tăng. Tính đến 30/9/2019, tổng số tiền nợ BHXH, BHYT trên địa bàn là trên 153,8 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 4,85% kế hoạch thu được giao, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động. Trong khi đó, quy định của Bộ luật Hình sự về hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT, BH thất nghiệp (Điều 214, 215, 216) chưa triển khai thực hiện đồng bộ trong thực tế; công tác khởi kiện các đơn vị nợ đọng BHXH, BHYT còn vướng mắc; số người tham gia BHYT đã đạt gần 92%, tuy nhiên, mục tiêu bao phủ BHYT toàn dân vẫn còn là một thách thức.

PV: Từ những kết quả đã đạt được cũng như những thách thức đặt ra trong công tác thực hiện chính sách BHXH, BHYT, thời gian tới BHXH tỉnh Quảng Ngãi sẽ có những giải pháp gì để phát huy mạnh mẽ những ưu điểm, khắc phục khó khăn, tồn tại và thực hiện có hiệu quả hơn nữa Nghị quyết 28-NQ/TW?

Ông Bùi Quang Danh:

Trước mắt, BHXH tỉnh sẽ tập trung mọi nguồn lực để hoàn thành mục tiêu phát triển đối tượng theo kế hoạch được giao trong năm 2019, giảm nợ đọng xuống mức thấp nhất và cân đối quỹ BHYT. Thực hiện được nhiệm vụ quan trọng này cũng là tiền đề để lập thành tích kỷ niệm 25 năm ngày thành lập BHXH Việt Nam và đạt được mục tiêu cụ thể trong giai đoạn gần nhất của Nghị quyết 28-NQ/TW là đến 2021 phấn đấu đạt khoảng 35% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHXH, trong đó nông dân và lao động khu vực phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện chiếm 1%.

Để thực hiện các mục tiêu đặt ra, ngay trong tháng này, chúng tôi đẩy mạnh các giải pháp tăng tốc để về đích. Trên thực tế đối với nhiệm vụ đôn đốc thu hồi nợ đóng BHXH, BHYT năm qua, Tỉnh ủy đã có văn bản số 3598-CV/TU tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, xử lý tình trạng nợ lương, nợ đóng BHXH trên địa bàn tỉnh; UBND tỉnh đã có công văn số 7967/UBND về tăng cường biện pháp thu nợ BHXH, BHYT, BHTN gửi đến tất cả các doanh nghiệp nợ trên địa bàn. Từ các văn bản này, BHXH tỉnh sẽ phối hợp với Thanh tra Sở LĐ-TB&XH đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách về lao động, BHXH, BHYT nhằm thu hồi nợ BHXH, tạo điều kiện tăng nguồn thu và giảm số nợ đọng BHXH xuống mức thấp nhất.

Cũng tại văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh đã yêu cầu các doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác xã chưa tham gia BHXH, BHYT liên hệ với cơ quan BHXH để tham gia BHXH cho người lao động. Tuy nhiên, về phía cơ quan BHXH, chúng tôi cũng sẽ chủ động rà soát, tìm địa chỉ, xác minh chủ sử dụng lao động để tuyên truyền, hướng dẫn họ lập hồ sơ tham gia BHXH để công tác phát triển đạt kết quả cao nhất.

Với chỉ tiêu BHYT, xác định 8% còn lại chủ yêu tập trung ở nhóm hộ gia đình, do vậy BHXH tỉnh sẽ chỉ đạo các đại lý thu Bưu Điện, UBND xã, phường tập tăng cường bám sát các gia đình chưa tham gia BHYT tiếp tục tuyên truyền về mức đóng, quyền lợi. Phía cơ quan BHXH tích cực huy động các nguồn lực, mạnh thường quân ủng hộ mua thẻ BHYT cho người dân.

 Phối hợp với Ngành Y tế địa phương theo dõi, triển khai thực hiện tốt công tác khám chữa bệnh cho người có thẻ BHYT; phân tích, đánh giá các chỉ số bất thường các nhóm chi phí, theo dõi chặt chẽ tác động của việc thông tuyến trên cơ sở dữ liệu tải trên Cổng giám sát Hệ thống thông tin giám định BHYT. Thông báo các chỉ số bất thường trên cổng giám sát đến đội ngũ giám định viên và chỉ đạo BHXH cấp huyện, thành phố tăng cường công tác giám định tại các Trạm Y tế phát hiện sớm các trường hợp trục lợi quỹ BHYT.

Tiếp tục đối mới công tác truyền thông BHYT theo Nghị quyết số 96-NQ/BCS ngày 24/8/2017 của Ban Cán sự Đảng BHXH Việt Nam về “Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác truyền thông về BHXH, BHYT trong tình hình mới”; thường xuyên phối hợp với các đơn vị ký kết tổ chức các hoạt động tuyên truyền hiệu quả.

PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!