Cách trồng hành tây | Kinh nghiệm làm ăn | Báo ảnh Dân tộc và Miền núi
1.Giống hành tây:
Các giống hành tây trồng ở nước ta đều phải nhập hạt giống từ nước ngoài và là các giống lai F1. Có 2 giống chính:
Granex, thời gian sinh trưởng 110-120 ngày, củ dẹt màu vàng nhạt, năng suất cao bình quân 30-35 tấn/Ha.
Grano, có thời gian sinh trưởng tương tự, củ tròn màu vàng đậm năng suất thấp hơn Granex, đạt trung bình 25-27 tấn/Ha.
Ngoài ra các tỉnh miền núi phía Bắc còn trồng giống hành tím của Trung Quốc. Tại Đà Lạt trồng giống hành đỏ Red Greole. Các giống này năng suất không cao nhưng dễ trồng và có thể để giống tại chỗ.
2. Kỹ thuật trồng hành tây:
2.1. Thời vụ:
Ở các tỉnh miền núi phía Bắc gieo hạt từ 25/8-15/9, trồng 20/9-5/11, thu hoạch tháng giêng-tháng 2.
Ở các tỉnh ven biển miền Trung thời vụ rộng hơn: gieo cuối tháng 3, đầu tháng tư (vụ nghịch), thu hoạch tháng 8-9. Vụ chính gieo tháng 9-10, thu hoạch tháng giêng-tháng 2.
2.2. Vườn ươm:
Đất làm vườn ươm chọn nơi cao, thoáng, dễ thoát nước. Đất làm kỹ lên luống cao, luống rộng 1,2m. Mỗi mét vuông gieo 3-4 gam hạt. Lượng hạt cần để trồng 1 Ha là 2,5-3 kg (100 gam hành tây được 8.000-12000 cây), với lượng giống có thể trồng được đạt 40% sẽ có 3.000-5000 cây.
Sau khi gieo xong dùng rơm rạ băm nhỏ rắc lên trên và tưới đẫm. Sau 7-12 ngày hạt nẩy mầm. Lúc này cần tưới hàng ngày với lượng nước đủ thấm. Khi cây cao 3-5 cm, bốc dần lớp rơm rạ phủ luống. Tỉa bỏ bớt những cây yếu cây xấu.
2.3. Trồng và chăm sóc:
Khi cây con 45-60 ngày tuổi lúc có 5-6 lá thật mới nhổ trồng. Trồng sớm hành mau bén rễ và sớm cho thu hoạch nhưng củ nhiều nước, củ dễ hỏng không bảo quản được lâu.
Lên luống rộng 1,2m, rãnh 0,3cm, trồng 4 hàng dọc luống, khoảng cách mỗi hàng 20cm, khỏang cách cây 15cm. Mật độ trồng 160-170 nghìn cây/Ha.
Lượng phân bón cho hành tây tính trên 1 Ha như sau: Phân chuồng 15-20 tấn/Ha; đạm Urê 180-200 kg; Super lân 400 kg; Kali Sulfat 200 kg.
Phân chuồng, vôi bột (Nếu đất chua cần bón cho có độ pH thích hợp) và phân lân bón lót toàn bộ cùng 1/3 số phân đạm và kali lượng còn lại chia làm 3-4 lần bón thúc. Tuỳ theo chân đất, phân kali và lân có thể tăng nhưng lượng đạm không vượt quá 100 kg nguyên chất (không quá 220 kg urê/Ha).
2.4. Phòng trừ sâu bệnh:
Bệnh sương mai (Peronospora sp) xuất hiện vào lúc có nhiệt độ < 20 oC, độ ẩm không khí cao trên 90%, dùng Boócđô 1% phun định kỳ.
Bệnh thối củ do vi khuẩn Ervinia sp hoặc nấm loài Botrytis gây hại từ lúc củ chắc đến thu hoạch bảo quản. Nguyên nhân gây bệnh do thời tiết ẩm ướt và bón đạm nhiều, mất cân đối. Phòng bệnh bằng cách xử lý hạt giống trước khi gieo bằng Granozan với 3 gam/1 kg hạt, hoặc Benomil 2 gam/1kg hạt. Phun trừ bằng Zineb 0,2-0,3% hoặc Captan, Benomil 0,2-0,3 %.
2.5. Thu hoạch:
Lúc lá hành chuyển màu vàng là có thể thu hoạch. Chỉ nên thu hoạch vào ngày khô ráo. Nhổ củ, giũ sạch đất và xếp vào sọt, thúng vận chuyển nhẹ nhàng về nơi bảo quản.
Các giống hành tây trồng ở nước ta đều phải nhập hạt giống từ nước ngoài và là các giống lai F1. Có 2 giống chính:Granex, thời gian sinh trưởng 110-120 ngày, củ dẹt màu vàng nhạt, năng suất cao bình quân 30-35 tấn/Ha.Grano, có thời gian sinh trưởng tương tự, củ tròn màu vàng đậm năng suất thấp hơn Granex, đạt trung bình 25-27 tấn/Ha.Ngoài ra các tỉnh miền núi phía Bắc còn trồng giống hành tím của Trung Quốc. Tại Đà Lạt trồng giống hành đỏ Red Greole. Các giống này năng suất không cao nhưng dễ trồng và có thể để giống tại chỗ.Ở các tỉnh miền núi phía Bắc gieo hạt từ 25/8-15/9, trồng 20/9-5/11, thu hoạch tháng giêng-tháng 2.Ở các tỉnh ven biển miền Trung thời vụ rộng hơn: gieo cuối tháng 3, đầu tháng tư (vụ nghịch), thu hoạch tháng 8-9. Vụ chính gieo tháng 9-10, thu hoạch tháng giêng-tháng 2.Đất làm vườn ươm chọn nơi cao, thoáng, dễ thoát nước. Đất làm kỹ lên luống cao, luống rộng 1,2m. Mỗi mét vuông gieo 3-4 gam hạt. Lượng hạt cần để trồng 1 Ha là 2,5-3 kg (100 gam hành tây được 8.000-12000 cây), với lượng giống có thể trồng được đạt 40% sẽ có 3.000-5000 cây.Sau khi gieo xong dùng rơm rạ băm nhỏ rắc lên trên và tưới đẫm. Sau 7-12 ngày hạt nẩy mầm. Lúc này cần tưới hàng ngày với lượng nước đủ thấm. Khi cây cao 3-5 cm, bốc dần lớp rơm rạ phủ luống. Tỉa bỏ bớt những cây yếu cây xấu.Khi cây con 45-60 ngày tuổi lúc có 5-6 lá thật mới nhổ trồng. Trồng sớm hành mau bén rễ và sớm cho thu hoạch nhưng củ nhiều nước, củ dễ hỏng không bảo quản được lâu.Lên luống rộng 1,2m, rãnh 0,3cm, trồng 4 hàng dọc luống, khoảng cách mỗi hàng 20cm, khỏang cách cây 15cm. Mật độ trồng 160-170 nghìn cây/Ha.Lượng phân bón cho hành tây tính trên 1 Ha như sau: Phân chuồng 15-20 tấn/Ha; đạm Urê 180-200 kg; Super lân 400 kg; Kali Sulfat 200 kg.Phân chuồng, vôi bột (Nếu đất chua cần bón cho có độ pH thích hợp) và phân lân bón lót toàn bộ cùng 1/3 số phân đạm và kali lượng còn lại chia làm 3-4 lần bón thúc. Tuỳ theo chân đất, phân kali và lân có thể tăng nhưng lượng đạm không vượt quá 100 kg nguyên chất (không quá 220 kg urê/Ha).Bệnh sương mai (Peronospora sp) xuất hiện vào lúc có nhiệt độ < 20 oC, độ ẩm không khí cao trên 90%, dùng Boócđô 1% phun định kỳ.Bệnh thối củ do vi khuẩn Ervinia sp hoặc nấm loài Botrytis gây hại từ lúc củ chắc đến thu hoạch bảo quản. Nguyên nhân gây bệnh do thời tiết ẩm ướt và bón đạm nhiều, mất cân đối. Phòng bệnh bằng cách xử lý hạt giống trước khi gieo bằng Granozan với 3 gam/1 kg hạt, hoặc Benomil 2 gam/1kg hạt. Phun trừ bằng Zineb 0,2-0,3% hoặc Captan, Benomil 0,2-0,3 %.Lúc lá hành chuyển màu vàng là có thể thu hoạch. Chỉ nên thu hoạch vào ngày khô ráo. Nhổ củ, giũ sạch đất và xếp vào sọt, thúng vận chuyển nhẹ nhàng về nơi bảo quản.