Bùng nổ dân số là gì? (Cập nhật 2023)

Là sự gia tăng dân số quá nhanh trong một thời gian ngắn, ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống xã hội. Bùng nổ dân số là vấn đề nan giải của nhiều quốc gia trên thế giới nhất là các nước đang phát triển. Vậy, nguyên nhân và cách giải quyết như thế nào?

Sau đây, xin mời Quý bạn đọc cùng theo dõi bài viết Bùng nổ dân số là gì? (Cập nhật 2023) để cùng giải đáp các thắc mắc.

1. Khái niệm bùng nổ dân số

Trong chương trình Địa lý 7, khái niệm bùng nổ dân số đã được nhắc tới. Bùng nổ dân số là hiện tượng dân số tăng nhanh và đột biến trong một khoảng thời gian ngắn. Bản chất của bùng nổ dân số đó chính là sự tăng lên nhanh chóng một cách đột biến về số lượng người sinh sống trong phạm vi của một quốc gia, khu vực hay nói rộng ra là sự gia tăng trên phạm vi toàn cầu.

Bùng nổ dân số gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho xã hội và hệ sinh thái tự nhiên. Bùng nổ dân số xảy ra khi tỉ lệ gia tăng tự nhiên vượt quá 2,1%. Dân số tăng quá nhanh, vượt qua khả năng giải quyết các vấn đề ăn, ở, làm việc,… trở thành gánh nặng đối với sự phát triển của nhiều quốc gia.

2. Nguyên nhân bùng nổ dân số thế giới

Có nhiều nguyên nhân được đưa ra để lý giải cho vấn đề bùng nổ dân số, các nguyên nhân chính đó là:

2.1. Sự chênh lệch giữa tỉ lệ sinh – tử

Trong giai đoạn đầu lịch sử phát triển nhân loại, tỷ lệ sinh cao do nhu cầu duy trì lòi giống và lực lượng sản xuất phục vụ cho sự phát triển xã hội. Khi đó, tỷ lệ tử cũng khá cao do điều kiện sống còn hạn chế, dịch bệnh, thiên tai,… Vậy nên, tỉ lệ sinh và tử trong giai đoạn này tương đối cân bằng.

Ngược lại, trong giai đoạn bùng nổ dân số, tỉ lệ sinh vẫn được duy trì; tỉ lệ tử có xu hướng giảm do điều kiện sống được nâng cao, y học phát triển,… Thêm vào đó, tuổi thọ của con người ngày càng tăng, năm 1975 trung bình dân cư thế giới là 21,9 tuổi đến năm 2000 là 26,6 tuổi.

2.2. Nhu cầu về lực lượng sản xuất

Ở nhiều quốc gia chậm phát triển, nơi khoa học kỹ thuật chưa phát triển, việc áp dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất còn hạn chế, lực lượng lao động chỉ mới ở trình độ cơ khí thủ công,… Cộng với những nguồn năng lượng có sẵn trong tự nhiên để sản xuất cũng khiến cho dân số ngày càng tăng cao, đẩy mạnh sức sản xuất xã hội. Chính vì thế, dân số thế giới không ngừng tăng lên, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế của mỗi quốc gia.

2.3. Quan điểm lạc hậu

Tại một số quốc gia, vẫn tồn tại một số quan niệm lạc hậu như sinh nhiều con, tư tưởng trọng nam khinh nữ,… Điều này khiến cho tỉ lệ sinh cao, mất cân bằng giới tính thậm chí là bùng nổ dân số.

Ở một số nước nghèo và các nước đang phát triển, vấn đề tiếp cận, nhận thức về dân số còn nhiều hạn chế, đặc biệt là Châu Phi và một số nước Châu Á, kinh tế nghèo đói, lương thực không đủ,… thiếu kiến thức về giáo dục dân số, kế hoạch hóa gia đình; phương tiện cơ bản về phòng tránh thai.

3.Câu hỏi thường gặp

3.1.

Bùng nổ dân số trên thế giới đang diễn ra ở đâu?

Trên thế giới, bùng nổ dân số diễn ra mạnh nhất ở các nước, châu lục nghèo và kém đô thị hóa nhất đó là Châu Á và Châu Phi. Các báo cáo mới nhất đều cho thấy hầu hết sự gia tăng đô thị trong vòng 25 năm tới sẽ diễn ra ở các nước phát triển.

Một tỷ người, một phần sáu dân số thế giới hay một phần ba dân số đô thị, hiện đang sống ở các khu đô thị tồi tàn, vốn được coi là “mảnh đất màu mỡ” cho các vấn đề xã hội như tội phạm, ma túy, nghiện rượu hay thất nghiệp, nghèo đói. Tại các nước nghèo, các khu nhà ổ chuột có tỷ lệ dịch bệnh cao vì các điều kiện vệ sinh kém, suy dinh dưỡng, thiếu các dịch vụ chăm sóc y tế.

3.2. Hậu quả của vấn đề bùng nổ dân số?

• Suy giảm nguồn tài nguyên thiên nhiên
• Tăng mức độ ô nhiễm không khí, ô nhiễm nước, ô nhiễm đất và ô nhiễm tiếng ồn.
• Phá rừng và làm mất hệ sinh thái
• Thay đổi thành phần khí quyển và hậu quả nóng lên toàn cầu
• Mất đất canh tác không thể phục hồi, sa mạc hóa
• Tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh và trẻ em cao do nghèo đói. Các quốc gia giàu có mật độ dân số cao, tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh thấp.
• Tăng cơ hội phát triển của dịch bệnh, gánh nặng cho y tế, giáo dục, chính sách an sinh,….
• Xung đột về nguồn tài nguyên thiên nhiên đang cạn kiệt, dẫn tới sự gia tăng các nguy cơ chiến tranh.
• Tỷ lệ tội phạm tăng cao vì các tổ chức buôn bán ma túy và tội phạm

3.3. Giải pháp khắc phục vấn đề bùng nổ dân số?

• Kiểm soát tỷ lệ sinh

Dân số tăng nhanh liên quan đến vấn đề kiểm soát sinh sản. Một số quốc gia Châu Á như Trung Quốc đã sử dụng các biện pháp mạnh để giảm tỷ lệ sinh. Các lãnh đạo và nhà môi trường như Ted Turner đã cho rằng Liên Hợp Quốc cần phải áp dụng nghiêm ngặt một số biện pháp hạn chế sinh sản như Trung Quốc trên toàn cầu.

• Giáo dục và tuyên truyền

Tập trung vào giáo dục, tuyên truyền về các hậu quả của vấn đề bùng nổ dân số; lợi ích của kế hoạch hóa gia đình; các biện pháp kiểm soát sinh sản,… Ở Ai Cập đã có triển khai một số chương trình giảm sự quá tải dân số bằng giáo dục kế hoạch hóa gia đình, đưa phụ nữ vào lực lượng lao động, sản xuất.

• Định cư ngoài Trái Đất

Thập niên 1970, Gerard O’Neill đã đề xuất xây những nơi sinh sống ngoài vũ trụ có thể đáp ứng gấp 30,000 lần khả năng của Trái Đất chỉ bằng cách sử dụng vành đai tiểu hành tinh và cho rằng cả mặt trời. Có khả năng đáp ứng cho sự gia tăng dân số như hiện tại trong hàng nghìn năm.

4. Câu hỏi thường gặp

4.1. Dân số là gì?

Dân số (population) là tổng số dân sống của một nước. Quy mô dân số bị quy định bởi tỷ suất sinh (tính bằng phần nghìn), tỷ suất chết và sự di cư trong quá khứ và hiện tại.

4.2. Người thân là gì?

Theo luật hôn nhân gia đình 2014, người thân được hiểu là những người có quan hệ nuôi dưỡng hoặc quan hệ hôn nhân, những người có cùng dòng máu với cá nhân về trực hệ, người có họ hàng trong phạm vi ba đời.

4.3. Giấy khai sinh là gì?

Theo khoản 6 Điều 4 Luật Hộ tịch năm 2014:

Giấy khai sinh là văn bản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho cá nhân khi được đăng ký khai sinh; nội dung Giấy khai sinh bao gồm các thông tin cơ bản về cá nhân theo quy định tại khoản 1 Điều 14 của Luật này.

Trên đây là nội dung về Bùng nổ dân số là gì? (Cập nhật 2023) mà ACC cung cấp đến bạn đọc. Trong quá trình tìm hiểu về vấn đề này, nếu có thắc mắc, vui lòng truy cập website https://accgroup.vn/ để được tư vấn, hỗ trợ.

Đánh giá post

✅ Dịch vụ thành lập công ty
⭕ ACC cung cấp dịch vụ thành lập công ty/ thành lập doanh nghiệp trọn vẹn chuyên nghiệp đến quý khách hàng toàn quốc

✅ Đăng ký giấy phép kinh doanh
⭐ Thủ tục bắt buộc phải thực hiện để cá nhân, tổ chức được phép tiến hành hoạt động kinh doanh của mình

✅ Dịch vụ ly hôn
⭕ Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn ly hôn, chúng tôi tin tưởng rằng có thể hỗ trợ và giúp đỡ bạn

✅ Dịch vụ kế toán
⭐ Với trình độ chuyên môn rất cao về kế toán và thuế sẽ đảm bảo thực hiện báo cáo đúng quy định pháp luật

✅ Dịch vụ kiểm toán
⭕ Đảm bảo cung cấp chất lượng dịch vụ tốt và đưa ra những giải pháp cho doanh nghiệp để tối ưu hoạt động sản xuất kinh doanh hay các hoạt động khác

✅ Dịch vụ làm hộ chiếu
⭕ Giúp bạn rút ngắn thời gian nhận hộ chiếu, hỗ trợ khách hàng các dịch vụ liên quan và cam kết bảo mật thông tin