Những giai điệu bất tử: Đêm Trường Sơn nhớ Bác

(VOV) – Bài hát “Đêm Trường Sơn nhớ Bác” của nhạc sĩ Trần Chung, phổ thơ của Nguyễn Trung Thu là bài bát có sức sống lâu bền trong tâm khảm nhiều thế hệ công chúng.

Bài hát có cái gì đó rất thân thiện, tương thích với phong thái của Bác : thư thả, tự tại, giản dị và đơn giản, thâm thúy, mặn mà và luôn sáng sủa, bay bổng, tươi tắn, tự nhiên. Chủ thể xúc cảm trong bài hát là những người lính Trường Sơn đang hành quân ra mặt trận. Họ tâm lý và cảm hứng thật hồn nhiên và đầy lãng mạn. Chắc chắn đây phải là những người lính còn rất trẻ : “ Đêm Trường Sơn / Chúng cháu nhìn trăng, nhìn cây / Cảnh về khuya như vẽ / Bâng khuâng, chúng cháu thấy / Bác như đã đến nơi này … ”
Cảnh ở đây chỉ có trăng và cây, lại đã về khuya. Con người có vẻ như như lọt thỏm vào giữa vạn vật thiên nhiên. Các chàng lính trẻ, lãng mạn đến “ bâng khuâng ” rồi tưởng tượng như có Bác vừa đi qua. Các chàng lính trẻ không tưởng tượng ra hình ảnh ai khác, và lại là vị lãnh tụ rất đỗi kính yêu. Đủ thấy sự gắn bó tự nhiên, máu thịt, thân thiện thân quen như thế nào giữa Bác và chiến sỹ. Những âm hình có vẻ như rất sơ sài, hầu hết toàn nốt đen và trắng, vài chỗ có móc đơn, móc kép, chẳng luyến láy cầu kỳ, phức tạp .

Nghe bài hát: Đêm Trường Sơn nhớ Bác – Thể hiện: Tốp ca Quân khu 7

Bạn đang đọc: Những giai điệu bất tử: Đêm Trường Sơn nhớ Bác

Về giai điệu, chẳng có tăng trưởng nào đột biến với những quãng nhảy đáng kể, chỉ được thực thi bình ổn, tuần tự, tổng thể đều có sự chuẩn bị sẵn sàng rất “ logic ” cho sự đảm nhiệm, tiếp thu của người nghe. Vậy mà bài hát đã đem đến ấn tượng thật nhiều mẫu mã, sinh động và phong phú. Màu tối của giai điệu bộc lộ rất “ đắt ” không khí đêm khuya ở rừng Trường Sơn, nhưng cái dào dạt ở đoạn B của bài hát với những ô nhịp liên tục được hát luyến, liền lạc lại khiến người nghe có cảm xúc trời như sắp về sáng, một ngày mới đang chờ đón những chiến sỹ .
Nhạc sĩ đã giải quyết và xử lý rất khéo phần âm nhạc để chuyển tải nội dung hai câu “ Đêm Trường Sơn, nghe tiếng suối trong như tiếng hát xa, mà ngỡ như từ Pắc Bó suối về đây ngân nga ”. Mạch âm nhạc từ tốn nhưng lại không kém phần dào dạt. Nghe mà tưởng tượng ra dòng suối tận Pắc Bó chảy về Trường Sơn hát ngân nga. Và câu nhạc ấy cũng rất có duyên khi đổ dồn về câu kết : “ Đường Trường Sơn mang bóng hình của Bác. Đường Trường Sơn chúng cháu dồn chân bước. Con đường của Bác mới đi qua ” .
Cả bài hát là ý nghĩ, sự tưởng tượng của những chiến sỹ về hình ảnh của Bác ở Trường Sơn chứ điều đó chưa xảy ra, nghĩa là hư chứ không phải là thực, chính bới “ Bâng khuâng chúng cháu nghĩ Bác như đã đến nơi này ”. Và đến câu kết : “ Con đường của Bác mới đi qua ” cũng vẫn trong cái mạch tưởng tượng của những chàng lính trẻ. Những câu ở đầu cuối đầy hứng khởi âm nhạc được mô tiến cao dần để vút lên nốt cao nhất ở tiếng mới ( nốt lá trong giọng mi thứ ). Có cảm xúc như đã là hiện thực, như thể Bác đã Open bên cạnh, trước những chiến sỹ. Cả bài là trầm ngâm, lãng mạn, là đêm khuya khoắt, là những tâm tình thì cuối bài là tiếng reo vang, bởi như đã nói, những chàng lính tưởng tượng như đã nhìn thấy Bác. Quả là một sự giải quyết và xử lý âm nhạc quyện với lời thơ không hề khác được .
“ Đêm Trường Sơn nhớ Bác ” cực kỳ ngắn gọn, khúc chiết, đơn giản và giản dị về âm nhạc và hàm xúc, chân thực, thâm thúy về lời ca – những điều không dễ đạt được trong một ca khúc. Trong những bài hát viết về Bác, “ Đêm Trường Sơn nhớ Bác ” là một khuôn mặt rất riêng, hồn hậu, rực rỡ, bùng cháy rực rỡ nhưng giản dị và đơn giản, thánh thiện. Cả hai tác giả đã qua đời nhưng “ Đêm Trường Sơn nhớ Bác ” thì mãi còn đó. / .

Nhạc sỹ Nguyễn Đình San/VOV – Báo TNVN
vov.vn

Xem thêm: Top #10 Đặt Tên Blog Hay Xem Nhiều Nhất, Mới Nhất 4/2022 # Top Trend | https://evbn.org