Viêm bàng quang ở nữ giới: Nguyên nhân, triệu chứng và phòng ngừa
Viêm bàng quang là bệnh nhiễm khuẩn đường tiết niệu phổ biến khi hơn 40% phụ nữ mắc bệnh này ít nhất một lần trong đời. Phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh này nhiều hơn nam giới vì niệu đạo của phụ nữ ngắn hơn nam giới, nên vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào trong bàng quang. Viêm bàng quang ở nữ giới không phải là một bệnh nguy hiểm và tương đối dễ điều trị. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và chữa sớm sẽ để lại những hậu quả sức khỏe nghiêm trọng.
Mục Lục
Viêm bàng quang ở nữ là bệnh gì?
Viêm bàng quang ở nữ giới là tình trạng nhiễm khuẩn trong bàng quang. Đây là bệnh nhiễm khuẩn đường tiết niệu phổ biến khi có hơn 40% phụ nữ mắc bệnh viêm bàng quang ít nhất một lần trong đời.
Ở nữ giới, viêm bàng quang có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Có 3 giai đoạn tiềm ẩn nguy cơ mắc bệnh cao nhất mà phụ nữ nên cẩn trọng:
- Sau khi quan hệ tình dục
- Trong quá trình mang thai
- Sau khi mãn kinh
Nguyên nhân gây viêm bàng quang ở nữ giới
Nguyên nhân phổ biến nhất của viêm bàng quang ở nữ giới là vi khuẩn từ bên ngoài vào đường tiểu. Khi vi khuẩn xâm nhập vào bàng quang thông qua đường niệu đạo, chúng sẽ phát triển và tấn công vào lớp niêm mạc và lớp dưới niêm mạc của bàng quang gây ra những triệu chứng đặc trưng của bệnh.
Bệnh thường gặp ở phụ nữ vì niệu đạo ở phụ nữ ngắn hơn nam giới. Hơn nữa, vi khuẩn còn dễ dàng lây nhiễm hơn khi niệu đạo, âm đạo và lỗ hậu môn có khoảng cách khá gần nhau. Việc không thể tạo ra một hàng rào chống vi khuẩn hiệu quả là lý do khiến vi khuẩn gây bệnh có thể nhanh chóng xâm nhập vào bàng quang. Hầu như việc vi khuẩn sinh sôi và phát triển trong bàng quang có thể diễn ra trong thời gian ngắn.
Các yếu tố nguy cơ tăng khả năng viêm bàng quang nữ
1. Quan hệ tình dục
Viêm bàng quang thường xảy ra sau khi quan hệ tình dục ở nữ giới. Nguy cơ bị vi khuẩn xâm nhập vào bàng quang nhiều hơn những thời điểm khác vì niệu đạo lúc này đã bị kéo giãn. Hoạt động tình dục là cho các vi khuẩn vùng tầng sinh môn dễ dàng xâm nhập vào đường tiểu.
2. Tiền sử nhiễm khuẩn đường tiết niệu
Thống kê cho thấy 27% phụ nữ bị tái nhiễm khuẩn đường tiết niệu trong vòng 6 tháng kể từ lần đầu tiên. Vì thế, bệnh có nguy cơ tái phát ở phụ nữ có tiền sử viêm bàng quang nếu không có phương pháp dự phòng phù hợp.
3. Trong giai đoạn mang thai
Phụ nữ khi mang thai sẽ có những thay đổi lớn về mặt nội tiết tố. Chính nguyên nhân này dẫn đến những vấn đề về sức khỏe tiết niệu và tạo ra môi trường phù hợp cho vi khuẩn phát triển và tồn tại.
Mặt khác, viêm bàng quang ở nữ giới cũng có thể là do có tồn lưu nước tiểu trong bàng quang. Đối với phụ nữ đang mang thai, có một số trường hợp thai nhi đè lên bàng quang làm giảm chức năng tống xuất của bàng quang.
4. Lạm dụng thuốc tránh thai
Thuốc tránh thai được cảnh báo là một trong những yếu tố liên quan đến viêm bàng quang ở nữ giới. Thuốc tránh thai có thể gây ra sự thay đổi hệ vi khuẩn ở cơ quan sinh dục.
Vì thế, khi có nhu cầu, bạn cần uống thuốc tránh thai theo sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe để giảm thiểu các tác dụng phụ không mong muốn.
Những dấu hiệu và triệu chứng viêm bàng quang ở nữ
Viêm bàng quang ở phụ nữ gây ra những cơn đau thắt khó chịu ở vùng bụng dưới, thường đi kèm với tình trạng khó tiểu, tiểu dắt, tiểu buốt.
Những triệu chứng thường gặp bao gồm:
- Có cảm giác nóng rát khi đi tiểu
- Đau vùng bụng dưới trên xương mu
- Tiểu lắt nhắt
- Cảm giác tiểu không hết
- Nước tiểu có mùi hôi, màu đục, sẫm hoặc có lẫn máu
- Những triệu chứng khác: sốt và buồn nôn không phổ biến
Viêm bàng quang ở phụ nữ không phải là bệnh nguy hiểm. Phương pháp điều trị bệnh cũng tương đối đơn giản, nhưng tiềm ẩn những biến chứng nghiêm trọng. Bạn cần theo dõi những dấu hiệu và triệu chứng bệnh để phát hiện và điều trị sớm. Bạn có thể chủ động điều trị bằng thuốc kháng sinh tại nhà, tuy nhiên nếu những triệu chứng vẫn không giảm, bạn cần đến bác sĩ thăm khám để được nhận sự điều trị chuẩn xác.
Xem thêm: Viêm bàng quang cấp: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và phòng ngừa
Biến chứng viêm bàng quang ở nữ giới
Bệnh viêm bàng quang ở nữ giới là nhiễm khuẩn đường tiết niệu có thể điều trị bằng thuốc kháng sinh và hiếm có trường hợp để lại biến chứng. Dù thế, nếu bệnh kéo dài mà không được chữa trị hoặc chữa trị không đúng có thể dẫn đến những vấn đề sức khỏe tiết niệu nguy hiểm hơn.
Những biến chứng của bệnh bao gồm:
- Viêm đài bể thận: Viêm bàng quang nếu không được điều trị kịp thời, những triệu chứng bệnh kéo dài sẽ có nguy cơ nhiễm khuẩn ngược dòng lên thận, còn được gọi là viêm đài bể thận.
- Viêm bàng quang mạn tính
- Tổn thương thận cấp và bệnh thận mạn tính
Viêm bàng quang ở nữ có nguy hiểm không?
Viêm bàng quang ở nữ giới không phải là bệnh phức tạp, tuy nhiên nếu không điều trị có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe đặc biệt là các tổn thương liên quan đến thận.
Bên cạnh đó, với đối tượng người bệnh là phụ nữ đang mang thai, người bệnh cần phải chú ý đến sức khỏe và nhanh chóng điều trị để bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ lẫn thai nhi.
Viêm bàng quang ở phụ nữ mang thai dễ phát triển thành viêm đài bể thận, có nguy cơ tổn thương thận nghiêm trọng. Ngoài ra, nếu thai phụ còn từng mắc các bệnh như viêm thận, sỏi thận, nguy cơ này sẽ còn tăng cao hơn.
Không chỉ thế, sức khỏe của thai nhi cũng chịu tác động lớn khi người mẹ bị viêm bàng quang. Cả mẹ và thai nhi sẽ phải đối mặt với nguy cơ như sau:
- Thai lưu
- Sảy thai
- Sinh non
- Nhiễm trùng sơ sinh
Các phương pháp chẩn đoán viêm bàng quang ở phụ nữ
1. Xét nghiệm nước tiểu
Phân tích nước tiểu là một phương pháp được ưu tiên trong việc chẩn đoán viêm bàng quang ở nữ giới.
Người bệnh được yêu cầu lấy nước tiểu sạch, để mẫu đạt chuẩn cần lấy nước tiểu giữa dòng. Bác sĩ sẽ thực hiện xét nghiệm hoặc nuôi cấy trong trường hợp cần thiết. Mẫu nước tiểu sẽ được kiểm tra bằng kính hiển vi để tìm các loại vi khuẩn gây bệnh hoặc các tế bào bạch cầu.
Trong trường hợp bạn có triệu chứng đi tiểu ra máu, bạn cần báo ngay cho bác sĩ điều trị để thực hiện những kiểm tra chuyên sâu hơn về thận và bàng quang.
2. Nội soi bàng quang
Với phương pháp này, bác sĩ sẽ dùng 1 ống soi để quan sát các tổn thương bên trong bàng quang. Ống soi bàng quang sẽ được đưa vào trong đường tiểu người bệnh qua ngã niệu đạo. Bác sĩ sẽ quan sát tình trạng bàng quang và đánh giá mức độ tổn thương để biết được tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Trong một số trường hợp, qua nội soi bàng quang, bác sĩ có thể lấy một mẫu mô từ tổn thương trong bàng quang bệnh nhân để làm sinh thiết.
Điều trị viêm bàng quang ở phụ nữ
1. Điều trị viêm bàng quang do vi khuẩn
Viêm bàng quang do vi khuẩn thông thường được điều trị bằng thuốc kháng sinh. Mục đích của thuốc kháng sinh là diệt những vi khuẩn gây bệnh trong bàng quang.
Một số các loại thuốc kháng sinh thông dụng thường được dùng để điều trị viêm bàng quang ở nữ giới gồm:
-
Ciprofloxacin, Levofloxacin, Ofloxacin
- Cefuroxim, cefixim
-
Amoxicilin và acid clavulanic
-
Fosfomycin
- Nitrofurantoin
-
Trimethoprim
-
Sulfamethoxazole
2. Điều trị viêm bàng quang không nhiễm trùng
Đối với viêm bàng quang ở nữ giới không do nhiễm trùng gây ra, bác sĩ sẽ thực hiện tầm soát sức khỏe đồng thời xem xét bệnh sử để tìm ra nguồn gốc nguyên nhân nhiễm bệnh. Từ đó, đưa ra hướng điều trị phù hợp với nguyên nhân viêm bàng quang và có những biện pháp phòng ngừa để tránh tình trạng tái bệnh.
Một số nguyên nhân viêm bàng quang ở nữ giới không do nhiễm trùng gồm:
- Do sử dụng hoặc tiếp xúc với nhiều hóa chất
- Do xạ trị hoặc sử dụng thuốc
- Viêm bàng quang là biến chứng của những bệnh khác.
Các biện pháp giúp phòng ngừa viêm bàng quang nữ?
Các chuyên gia sức khỏe đưa ra một số khuyến cáo giúp bạn phòng ngừa hiệu quả viêm bàng quang ở nữ giới:
- Uống nhiều nước
- Đi tiểu ngay khi có nhu cầu. Hạn chế nhịn tiểu quá lâu
- Sử dụng biện pháp an toàn khi quan hệ tình dục và đi tiểu ngay sau khi quan hệ tình dục
- Ngoại trừ dung dịch vệ sinh dành riêng cho vùng âm hộ, tránh sử dụng xà phòng hoặc các sản phẩm có mùi thơm.
- Hạn chế sử dụng thuốc diệt tinh trùng hoặc đặt vòng tránh thai. Bạn nên thảo luận với bác sĩ để được tư vấn những phương pháp tránh thai hiệu quả và an toàn.
Trung tâm Tiết niệu Thận học, Khoa Nam học của Hệ thống BVĐK Tâm Anh quy tụ đội ngũ các chuyên gia đầu ngành, Nội khoa và Ngoại khoa, giỏi chuyên môn, tận tâm.
Nhà giáo nhân dân GS.TS.BS Trần Quán Anh, Thầy thuốc ưu tú PGS.TS.BS Vũ Lê Chuyên là những cây đại thụ trong ngành Tiết niệu Thận học Việt Nam. Cùng với các tên tuổi Thầy thuốc ưu tú TS.BS Nguyễn Thế Trường Thầy thuốc ưu tú BS.CKII Tạ Phương Dung, TS.BS Nguyễn Hoàng Đức, TS.BS Từ Thành Trí Dũng, ThS.BS.CKI Nguyễn Đức Nhuận, BS.CKII Nguyễn Lê Tuyên, ThS.BS Nguyễn Tân Cương, ThS.BS Tạ Ngọc Thạch, BS.CKI Phan Trường Nam…
Các chuyên gia, bác sĩ của Trung tâm luôn tự tin làm chủ những kỹ thuật mới nhất, phát hiện sớm và điều trị hiệu quả các bệnh lý về thận và đường tiết niệu, giúp người bệnh rút ngắn thời gian nằm viện, hạn chế nguy cơ tái phát, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Với hệ thống máy móc, trang thiết bị hiện đại hàng đầu trong nước và khu vực; Phòng mổ đạt tiêu chuẩn quốc tế; Cùng với khu nội trú và dịch vụ cao cấp 5 sao… Trung tâm Tiết niệu Thận học nổi bật với các dịch vụ thăm khám, tầm soát và điều trị tất cả các bệnh lý đường tiết niệu. Từ các thường gặp cho đến các cuộc đại phẫu thuật kỹ thuật cao.
Có thể kể đến phẫu thuật nội soi sỏi thận, ghép thận, cắt bướu bảo tồn nhu mô thận; cắt thận tận gốc; cắt tuyến tiền liệt tận gốc; cắt toàn bộ bàng quang tạo hình bàng quang bằng ruột non; cắt tuyến thượng thận; tạo hình các dị tật đường tiết niệu… Chẩn đoán – điều trị nội khoa và ngoại khoa tất cả các bệnh lý Nam khoa.
Để đặt lịch khám và phẫu thuật tuyến tiền liệt với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Tiết niệu Thận học, Khoa Nam học – Tiết niệu Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, quý khách có thể đặt hẹn trực tuyến qua các cách sau đây:
- Gọi tổng đài 0287 102 6789 – 0287 300 6858 (TP HCM) hoặc 1800 6858 – 024 7106 6858 (Hà Nội) để đăng ký lịch hẹn khám bệnh riêng với chuyên gia, thông qua nhân viên chăm sóc khách hàng.
- Đăng ký hẹn khám bệnh với bất kỳ bác sĩ nào mà mình tin tưởng tại đường link: https://tamanhhospital.vn/danh-cho-khach-hang/dat-lich-kham/
- Gửi tin nhắn trên Fanpage Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh hoặc Fanpage Tiết niệu – Nam học BVĐK Tâm Anh
- Nhắn tin qua Zalo OA của BVĐK Tâm Anh.
Viêm bàng quang ở nữ giới là một loại bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu khá phổ biến. Tuy bệnh không phức tạp cũng như tương đối khá dễ điều trị, viêm bàng quang rất dễ tái phát và tiềm ẩn những biến chứng nguy hiểm.
Để ngăn ngừa bệnh hiệu quả, bạn cần nắm rõ các tác nhân gây bệnh cũng như cách điều trị đúng trong từng trường hợp bệnh. Bên cạnh đó, các bác sĩ và chuyên gia y tế luôn khuyến khích bạn thực hiện thăm khám tổng quát 2 lần/năm để được tầm soát những bệnh lý tiềm ẩn, không triệu chứng và điều trị kịp thời.