Vì sao tài xế xe công nghệ tắt app?
Tài xế ngao ngán với giá xăng, tiền cước tăng thêm không cải thiện thu nhập (ảnh chụp trưa 15-3) – Ảnh: CÔNG TRUNG
Giá xăng xấp xỉ ngưỡng 30.000 đồng/lít (xăng A95), giới tài xế xe công nghệ như Grab, Be, Gojek… bị giảm thu nhập. Một số tài xế đến công ty đòi tăng phí ship, giảm chiết khấu và minh bạch tiền thưởng cho mỗi cuốc xe.
Shipper nản lòng
Đứng tránh nắng dưới tán cây trứng cá trước đường Trường Sơn, đối diện sân bay Tân Sơn Nhất (TP.HCM) trưa 15-3, ông Nguyễn Đạt (55 tuổi) – shipper của Gojek – bày tỏ sự nản lòng vì ngày càng vắng khách. Gần 2 năm gắn bó với app công nghệ, ông Đạt cho biết chưa khi nào gặp khó khăn như bây giờ, dù đã bật “công tắc” nổ cuốc nào chạy cuốc đó, không phân biệt dịch vụ chở khách hay giao hàng. Thế nhưng, giá xăng hiện nay tăng quá cao, tiền cước chạy xe mỗi ngày vẫn chưa thấm gì so với công sức tài xế bỏ ra.
Ông cho biết thông thường mỗi ngày có 10 – 15 cuốc xe với doanh thu khoảng 500.000 đồng. Tiền xăng lúc trước đổ 50.000 đồng/ngày thì nay đã tăng lên 80.000 đồng. Cứ mỗi chuyến xe, không cần biết cuốc dài hay ngắn, kết thúc chuyến là app trừ gần 26%. Số tiền còn lại tài xế tự lo các chi phí như tiền xăng, điện thoại, hao mòn xe, ăn uống…
“Anh thấy không, từ sáng tới trưa có được 5 cuốc xe, chưa tới 200.000 đồng. Giờ tới 8h tối mà không được 10 cuốc xe nữa, chắc ngày hôm nay… lỗ. Tất cả chi phí đang đổ dồn lên tài xế và khách hàng chịu chứ hãng xe có mất mát gì đâu. Họ vẫn thu đều, thu đủ chiết khấu từng cuốc xe. Nói từ “đối tác” với hãng cho sang thôi chứ cày bạc mặt, họ chia cuốc nào chạy cuốc đó và đủ thứ điều gây khó cho shipper” – ông Đạt nói.
Kế bên ông Đạt, tài xế Nguyễn Văn Sơn (quận Tân Bình) cho biết đã nói lời “giã từ” với app xe công nghệ, chuyển qua chạy cuốc ngoài, đợi khách và đón khách quanh khu vực sân bay với giá tương đương trên app hoặc rẻ hơn chút đỉnh.
“Tôi làm từ thời kỳ giá xăng còn 14.000 – 15.000 đồng/lít, nay giá xăng tăng gấp đôi, giá cước xe vẫn không nhỉnh hơn là bao nhiêu, chiết khấu app vẫn chảy vào “túi doanh nghiệp” đều đặn. Giá xăng tăng mà shipper nhận đều đều cuốc thì không quá nặng nề. Tuy nhiên, giá cước đang được các hãng xe đẩy lên cao, số cuốc xe cũng cạn dần, thu nhập tài xế theo đó teo tóp. Tôi quyết định ngưng chạy trên app. Tôi đứng đợi ngoài đường. Có khách thì đi theo giá trên app, ít nhiều cũng đỡ mất hơn 26% tiền chiết khấu, số tiền này để bù qua tiền xăng” – anh Sơn nói.
Chia sẻ với shipper hay trục lợi?
Grab là hãng tiên phong tăng giá cước hầu hết các dịch vụ từ 10-3. Tới 4 ngày sau, tức 14-3, Gojek cũng nối gót tăng cước 2 dịch vụ GoRide (vận chuyển hành khách bằng xe 2 bánh) lên 11.000 – 13.000 đồng và tăng từ 500 – 900 đồng cho mỗi kilômet tiếp theo. Giá tối thiểu của dịch vụ GoFood tăng thêm 1.000 đồng so với trước đó. Trước đó, hồi tháng 2, BeGroup cũng tăng cuốc dịch vụ tại Hà Nội.
Hầu hết các lập luận được đưa ra khi tăng giá cước là trên cơ sở tính toán mang lại dịch vụ tốt nhất cho người dùng, đồng thời đảm bảo cho các đối tác tài xế hay bù đắp một phần chi phí vận hành và khuyến khích tài xế tích cực làm việc… Tăng giá cước nhưng thu nhập thực tế các tài xế không cải thiện được là bao nhiêu.
Anh Long – tài xế GrabCar – cho biết áp lực với xe 4 chỗ càng lớn hơn khi tỉ lệ khấu trừ với hãng là 31,5%, trước đây là 33% (do giảm thuế VAT từ 10% xuống 8%). Tỉ lệ giảm này giảm theo mức của Nhà nước chứ bản chất thật sự app không giảm. Trước tình hình giá xăng căng thẳng, anh Long cho biết rất nhiều tài xế mong muốn hãng xe giảm chiết khấu xuống còn 20% với xe 4 bánh, từ đó cải thiện thu nhập của tài xế và không cần tăng cước phí gây mất khách.
Thu nhập tài xế giảm sút do giá xăng tăng, việc tăng giá cước bù đắp khoản hao hụt tưởng chừng hợp lý nhưng thực tế tiền vẫn “chảy về túi” của các doanh nghiệp. Người dùng chịu thiệt cuối cùng.
Tài xế xe 2 bánh, 4 bánh đang chia sẻ chiết khấu lần lượt từ 26 – 31,5% cho mỗi cuốc xe. Số tiền thực nhận còn lại của tài xế chưa trừ các chi phí như ăn uống, xăng, nhớt, điện thoại, công sức… Giá xăng tăng cao, tài xế và hành khách đều gặp khó khăn vì chi phí tiêu dùng cao hơn thì phía ứng dụng đặt xe lại “kiếm thêm” từ sự tăng giá cho dù không thuộc đối tượng bị ảnh hưởng trực tiếp.
Trả lời Tuổi Trẻ về những ý kiến đề nghị Grab Việt Nam giảm tỉ lệ chiết khấu cho tài xế, đại diện ứng dụng này chỉ thông tin ngắn gọn “sẽ tiếp tục theo dõi các biến động của thị trường để có thể thực hiện những chương trình phù hợp trên cơ sở cân bằng lợi ích cho các đối tác tài xế và người dùng”. Grab Việt Nam không phản hồi cụ thể việc giảm chiết khấu để san sẻ khó khăn với tài xế và khách hàng.
Các ứng dụng đưa đẩy rằng tăng khuyến mãi hay giảm giá chuyến xe nhưng số lượng giới hạn, không phải tài khoản nào của khách hàng cũng được nhận khuyến mãi. Trong khi gần 30% chảy về túi phía ứng dụng, tài xế không được hưởng sự bù đắp trọn vẹn, còn người tiêu dùng lại phải gánh thêm khoản “kiếm thêm” của phía ứng dụng được cộng vào giá cước mới.
Nhiều hãng vẫn “chơi đẹp” với shipper
ShopeeFood mới đây tung gói hỗ trợ xăng dầu cho tài xế đáp ứng điều kiện. Giải pháp này nhằm hỗ trợ trực tiếp cho các tài xế, thay vì tăng cước để “kiếm thêm”. Tiki vừa mới chính thức ra mắt biểu giá vận chuyển mới điều chỉnh thấp hơn 40% so với biểu phí cũ. Uber đã tiến hành thu thêm một khoản phụ thu trên mỗi cuốc xe. Khoản tiền phụ thu thêm này được chuyển lại toàn bộ cho tài xế là đối tượng trực tiếp bị giảm thu nhập vì giá xăng dầu tăng nóng.
Tài xế hãng xe công nghệ ‘thi nhau’ tắt app, vì đâu nên nỗi?