[ToMo] “Tôi Không Thể Yêu Được” - Tại Sao Bạn Cảm Thấy Như Vậy Và Làm Thế Nào Để Đối Phó?

Sự chấp nhận và tình yêu là hai nhu cầu cơ bản của con người. Abraham Maslow, một nhà tâm lý học đã nghiên cứu về động cơ và nhu cầu, đã xác định được rằng, “tình yêu và sự gắn kết” là một trong 5 nhu cầu cần thiết của con người để sống một cách trọn vẹn nhất.

Nhiều người lo lắng rằng họ thiếu sự gắn kết và sự chấp nhận mà họ cần, để đáp ứng nhu cầu này. Họ có thể cảm thấy không xứng đáng hay không có khả năng được người khác yêu mến.

Bài viết này thảo luận về những lý do tại sao bạn có thể cảm thấy không thể yêu ai được và cung cấp những gợi ý về cách bạn có thể đối phó với cảm giác này.

Cảm giác không thể yêu được có nghĩa là gì?

Nói một cách đơn giản “Không yêu được” có nghĩa là “không đáng để yêu”.

Một người cảm thấy bản thân họ không thể yêu được có thể trải nghiệm cảm xúc này theo nhiều cách khác nhau:

Về cơ bản, họ tự nhận thấy bản thân là một người xấu, khiến người khác không thể yêu họ.
Đối với những người đã từng mắc sai lầm trong cuộc sống, họ có thể cảm thấy rằng họ không xứng đáng để được yêu thương, bất kỳ ai biết được về những gì họ đã làm sẽ không yêu họ nữa.
Đối với một người thường hay đẩy mọi người ra xa, hay tham gia vào hành vi tự hủy hoại bản thân có thể nghĩ rằng, họ không xứng đáng được yêu thương.

Điều quan trọng cần nhớ là ngay cả khi bạn cảm thấy mình không thể yêu được hay không xứng đáng được người khác đánh giá tích cực, sự thật chưa chắc đã như vậy.

Tại sao một người nào đó sẽ cảm thấy không thể yêu được?

Một người có thể tin rằng họ không thể yêu được vì nhiều lý do khác nhau, nhiều người đều trải qua cảm giác như vậy vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời của họ.

Những lý do tại sao ai đó có thể cảm thấy không thể yêu được bao gồm:

Trầm cảm. Những người trải qua chứng trầm cảm thường trải nghiệm sự bóp méo về nhận thức hay suy nghĩ và niềm tin không dựa trên thực tế. Khi bạn bị trầm cảm, não bộ của bạn có thể cho bạn biết rằng bạn không thể yêu thương.
Rối loạn nhân cách thể bất định. Những người bị rối loạn nhân cách thể bất định có nhận thức không ổn định về bản thân họ, điều này có thể khiến họ cảm thấy không thể yêu thương. Họ cũng trải qua sự phân tách, một kiểu suy nghĩ có tất cả hoặc không có gì, điều này có thể khiến họ nhìn nhận bản thân mình cực kỳ tiêu cực.
Những vấn đề gắn bó. Những người phát triển theo phong cách gắn bó sớm trong cuộc sống dựa trên kinh nghiệm với những người chăm sóc. Những người phát triển một phong cách gắn bó không an toàn có thể cảm thấy rằng họ không xứng đáng với tình yêu từ mọi người trong cuộc sống.
Lạm dụng. Những người trong mối quan hệ lạm dụng tình cảm thường cảm thấy không xứng đáng với tình yêu thương. Điều này bởi vì những kẻ lạm dụng có thể nói với những nạn nhân của họ rằng họ không xứng đáng với sự đối xử tốt hơn, rằng họ không xứng đáng với tình yêu thương hay rằng không có ai khác sẽ muốn họ hay đối xử với họ tốt hơn. Đây là một kiểu của gaslighting.
Tự tôn thấp. Nếu lòng tự tôn của bạn thấp, bạn có thể tin rằng bạn không xứng đáng được yêu thương hay được đối xử tốt bởi những người xung quanh.
Tổn thương. Nhiều người sống sót sau tổn thương cảm thấy không thể yêu thương được bởi vì những tổn thương họ đã trải qua. Họ có thể tin rằng họ xứng đáng với những gì đã xảy ra và bất kỳ điều gì khiến họ xứng đáng với những tổn thương cũng khiến họ không xứng đáng với tình yêu.

Điều gì có thể xảy ra khi bạn cảm thấy không thể yêu thương?

Cảm thấy không thể yêu thương có thể ảnh hướng đến cuộc sống và những mối quan hệ của bạn theo nhiều cách. Những người cảm thấy không thể yêu thương có thể tham gia vào những hành vi làm hài lòng mọi người và đấu tranh với việc nhận ra khi ai đó đang thao túng hay lợi dụng họ. Điều này bời vì họ tin rằng họ cần phải có được tình yêu.

Người cảm thấy không thể yêu thương có thể có những khó khăn khi thiết lập những ranh giới lành mạnh. Bởi con người vốn có nhu cầu được yêu thương và chấp nhận, một người cảm thấy không có khả năng thiết lập những ranh giới bởi vì họ sẽ hy sinh những nhu cầu khác của họ để tạo ra những sự kết nối này. Họ có thể không nhận ra rằng họ xứng đáng để được đối xử tốt bởi những người mà họ quan tâm.

Bởi vì những người cảm thấy không thể yêu thương đấu tranh với việc thiết lập và duy trì những ranh giới, và những người lạm dụng tìm cách lợi dụng chúng. Người lạm dụng sẽ thao túng nhu cầu yêu thương của nạn nhân và sau đó ngược đãi họ. Điều quan trọng cần nhớ rằng không ai đáng bị lạm dụng và hành vi này không bao giờ là phù hợp hay có thể chấp nhận.

Bởi con người vốn có nhu cầu được yêu thương và chấp nhận, một người cảm thấy không thể yêu thương có thể không có khả năng thiết lập những ranh giới bởi vì họ sẽ hy sinh những nhu cầu khác để tạo ra những sự kết nối này. Họ có thể không nhận ra rằng họ xứng đáng để được đối xử tốt bởi những người mà họ quan tâm.

Làm Thế Nào Để Đối Phó Với Cảm Giác Không Thể Yêu Thương?

Nếu bạn tin rằng mình không thể yêu thương, điều đầu tiên cần nhớ là những cảm xúc đó không phải là sự thật. Đơn giản cảm thấy không thể yêu thương không có nghĩa là bạn không thể yêu thương. Những người mắc chứng trầm cảm, rối loạn tính cách, tiền sử tổn thương và những vấn đề khác có thể khiến họ cảm thấy bản thân họ vốn dĩ không xứng đáng với tình yêu hay những mối quan hệ tích cực với người khác.

Hãy nhớ rằng những suy nghĩ của bạn có thể không chính xác và bạn không đáng bị làm dụng bất kể bạn là ai. Duy trì một hệ thống hỗ trợ gồm những người đối xử tốt và tôn trọng bạn, hãy hành động để xác định và ngăn chặn bất kỳ hành vì tự phá hoại bản thân nào.

Những cảm giác này có thể dẫn đến những vòng xoáy tự thoại tiêu cực với bản thân khi có những suy nghĩ tiêu cực. Có thể hữu ích khi nhớ rằng những suy nghĩ không phải lúc nào cũng tự nguyện và nó ổn khi bạn có thể có những suy nghĩ không đồng ý hay những suy nghĩ không đúng về nó.

Hãy để ý xem bạn có đang so sánh những trải nghiệm và cảm xúc của bạn với những cảm xúc của người khác không. Hãy nhớ rằng những cảm xúc của bạn có giá trị ngay cả khi ai đó “làm nó tệ hơn” hay có vẻ “xứng đáng hơn” bạn. Tình yêu không phải là một nguồn tài nguyên hữu hạn và nó có đủ cho mọi người!

Bạn có thể vượt qua cảm giác này không?

Vâng, bạn có thể vượt qua cảm giác không thể yêu thương được! Những người cảm thấy theo cách này có thể được hưởng lợi từ những dịch vụ trị liệu. Tìm một nhà trị liệu có chuyên môn và đào tạo phù hợp với nền tảng và những triệu chứng khác của bạn. Cụ thể, liệu pháp nhận thức – hành vi có thể giúp bạn xác định những suy nghĩ sai lầm hoặc không chính xác và học cách thay thế những suy nghĩ này.

Học cách xác định những suy nghĩ không chính xác cần thực hành rất nhiều. Nó có thể rất một thử thách khó khăn và lâu dài khi phát triển kỹ năng này nhưng nó có thể được thực hiện với sự hỗ trợ thích hợp.

Nếu bạn nhận thấy bản thân mình cảm thấy không thể yêu thương hay nghĩ rằng bạn không xứng đáng để được đối xử tốt, hãy chú ý đến cảm giác này và xác định đó là một sai lầm – đây chính là một bước khởi đầu tốt trong việc vượt qua những suy nghĩ này. Mỗi người đôi lúc có những suy nghĩ không chính xác và chúng ta có thể hành động để xác định và sửa đổi lại khung suy nghĩ này.

Vốn dĩ không có người nào là không thể yêu thương và bạn xứng đáng được đối xử tốt bởi những người thân yêu của mình. Liệu pháp và sự hỗ trợ luôn có sẵn để giúp bạn khi bản cảm thấy như vậy.

————

Tác giả: Amy Marschall

Link bài gốc: “I Am Unlovable:” Why you Might Feel This Way and How to Cope

Dịch giả: Phan Thị Ngọc Trang – ToMo – Learn Something New

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về ToMo. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là “Dịch Giả: Phan Thị Ngọc Trang – Nguồn: ToMo – Learn Something New“. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: “Theo ToMo” hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

(**) Follow Facebook ToMo – Learn Something New để đọc các bài dịch khác và cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày.

(***) Trở thành Tình nguyện viên, Thực tập sinh Part-time tại ToMo để rèn luyện ngoại ngữ và đóng góp tri thức cho cộng đồng tại: https://bit.ly/ToMo-hiring.