Thưởng là gì ? Tiền thưởng là gì ? Quy định pháp luật về tiền thưởng

Thưởng được hiểu là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh và mức độ hoàn thành công việc của người lao động.

1. Quy định chung về thưởng theo luật lao động

Thưởng góp phần góp phần thỏa mãn nhu cầu vật chất cho người lao động, thực hiện phân phối lại lợi ích cho người lao động trên cơ sở đánh giá hợp lí công sức đóng góp của người lao động cho đơn vị. Căn cứ để thưởng cho người lao động chính là kết quả làm việc của người lao động trong tương quan với mức độ hoàn thành công việc được xác định của người lao động. Trong những chừng mực nhất định, người sử dụng lao động sử dụng phần thưởng như một biện pháp khuyến khích vật chất có hiệu quả đối với người lao động nhằm tới thái độ làm việc, động cơ, năng suất, chất lượng lao động của người lao động. Những vấn đề cụ thể như nguyên tắc, tiêu chí, mức thưởng, cách thức thưởng… thông thường được quy định cụ thể trong quy chế thưởng của đơn vị sử dựng lao động. Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện tập thể lao động tại cơ sở (Điều 104 Bộ luật lao động năm 2019).

Trong khu vực doanh nghiệp, chế độ thưởng rất đa dạng và phong phú về điều kiện và hình thức. Phổ biến nhất là các chế độ thưởng do hoàn thành định mức, tiết kiệm nguyên vật liệu, có sáng kiến cải tiến kĩ thuật, nâng cao chất lượng sản phẩm,… Nguồn kinh phí thưởng được tạo từ nhiều nguồn khác nhau như lợi nhuận sản xuất, kinh doanh, tiền thưởng từ các hoạt động kinh doanh của đơn vị,…

2. Khái niệm thưởng, tiền thưởng ?

Theo quy định mới nhất tại điều 104, Bộ luật lao động năm 2019 đang áp dụng hiện nay thì:

Điều 104. Thưởng

1. Thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động.

2. Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở đối với nơi có tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở.

Như vậy, xét về bản chất thì:

+ Tiền thưởng thực chất là khoản tiền bổ sung cho tiền lương nhằm quán triệt hơn nguyên tắc phân phối theo lao động và nâng cao hiệu quả trong sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp.

+ Tiền thưởng là một trong những biện pháp khuyến khích vật chất đối với người lao động trong quá trình làm việc. Qua đó nâng cao năng suất lao động, nâng cao chất lượng sản phẩm, rút ngắn thời gian làm việc.

+ Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện tập thể lao động tại cơ sở.

3. Các hình thức về tiền thưởng

Các hình thức tiền thưởng là các loại tiền thưởng hiện đang áp dụng phổ biến trong các doanh nghiệp hiện nay. Các hình thức đó là: Thưởng giảm tỷ lệ sản phẩm hỏng; Thưởng nâng cao chất lượng sản phẩm; Thưởng hoàn thành vượt mức năng suất lao động; Thưởng tiết kiệm vật tư, nguyên liệu.

Ngoài các chế độ và hình thức thưởng như trên, các doanh nghiệp còn có thể thực hiện các hình thức khác, tuỳ theo các điều kiện và yêu cầu thực tế của hoạt động sản xuất kinh doanh.

Trên cơ sở tiêu chuẩn kỹ thuật mà người lao động có thể được bố trí làm việc theo đúng yêu cầu công việc phù hợp với khả năng lao động. Qua đó người lao động được trả lương theo đúng chất lượng công việc.

4. Một số chỉ tiêu, điều kiện, nguồn tiền thưởng

Các yếu tố này thường đợc gọi là nội dung thưởng (tiền thưởng) , Những nội dung của tổ chức tiền thưởng bao gồm:

Chỉ tiêu thưởng: Chỉ tiêu thưởng là một trong những yếu tố quan trọng nhất của một hình thức tiền thưởng. Yêu cầu của chi tiền thưởng là: rõ ràng, chính xác, cụ thể.

Chi tiền thưởng bao gồm cả nhóm chỉ tiêu về số lượng và chỉ tiêu về chất lượng gắn với thành tích của người lao động. Trong đó xác định được một hay một số chỉ tiêu chủ yếu.

Điều kiện thưởng: Điều kiện thưởng đưa ra để xác định những tiền đề, chuẩn mực để thực hiện một hình thức tiền thưởng nào đó, đồng thời các điều kiện đó còn được dùng để kiểm tra việc thực hiện các chỉ tiêu thưởng.

Nguồn tiền thưởng: Nguồn tiền thưởng là những nguồn tiền có thể được dùng (toàn bộ hay một phần) để trả tiền thưởng cho người lao động. Trong các doanh nghiệp thì nguồn tiền thưởng có thể gồm nhiều nguồn khác nhau như: Từ lợi nhuận, từ tiết kiệm quỹ tiền lương…

Mức tiền thưởng: Mức tiền thưởng là số tiền thưởng cho người lao động khi họ đạt các chỉ tiêu và điều kiện thưởng. Mức tiền thưởng trực tiếp khuyến khích người lao động. Tuy nhiên, mức tiền thưởng được xác định cao hay thấp tuỳ thuộc vào nguồn tiền thưởng và yêu cầu khuyến khích của từng loại công việc.

Mọi vướng mắc pháp lý liên quan đến luật lao động về tiền thưởng, tiền lương, phục cấp lương – Hãy gọi ngay: 1900.6162 để được Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến.

Trân trọng./.

Bộ phận tư vấn pháp luật lao động – Công ty luật Minh Khuê