Thủ tục hành chính: Thực tiễn ưu điểm, nhược điểm, điều kiện thực hiện mô hình một cửa điện tử trong thực hiện thủ tục hành chính nói chung và giao dịch điện tử trong lĩnh vực kế toán ngành Kiểm sát n

Thứ ba – 11/01/2022 07:57

Thủ tục hành chính là một loại quy phạm pháp luật quy định trình tự, cách thức giải quyết công việc của các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền trong mối quan hệ nội bộ hành chính và mối quan hệ giữ các cơ quan Nhà nước với các tổ chức và cá nhân công dân.

Mô hình một cửa điện tử là một trong ba mô hình thủ tục hành chính Nhà nước được Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm để đẩy mạnh cải cách hành chính.

Thực tế thực hiện thủ tục hành chính thường áp dụng cho các cơ quan quản lý hành chính Nhà nước là chủ yếu, hệ thống cơ quan tư pháp thường rất ít thủ tục hành chính, trong lĩnh vực kế toán các ngành tư pháp đặc biệc ngành Kiểm sát các giao dịch thu, chi với các cơ quan tài chính và cơ quan cấp trên cũng được xem là thủ tục hành chính.

Trong những năm qua, thông qua học tập, tham khảo tài liệu và thực tiễn bản thân người viết thấy được một số ưu điểm, nhược điểm, điều kiện thực hiện các mô hình một cửa điện tử trong thực hiện thủ tục hành chính nói chung và giao dịch điện tử trong lĩnh vực kế toán như Dịch vụ công kho bạc, giao dịch bảo hiểm, giao dịch khai báo thuế…  nói riêng.

* Ưu điểm trong thực hiện Một cửa điện tử

          – Đối với cơ quan hành chính Nhà nước

+ Mô hình một cửa điện tử giúp công khai tiến độ giải quyết hồ sơ của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp.
+ Mồ hình một cửa điện tử thiết kế được quy trình xử lý công việc đáp ứng yêu cầu liên thông giữ các phòng, ban, bảo đảm có sự giám sát hoạt động lẫn nhau.
+ Việc áp dụng mô hình một cửa điện tử giúp tăng cường ứng dụng, khai thác thế mạnh về công nghệ thông tinh trong đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ các dịch vụ hành chính công, tạo môi trường làm việc thân thiện, hiện đại, văn minh, đã từng bước đem lại sự hài lòng cho công dân, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân khi đến giao dịch, giúp đổi mới quy trình giải quyết thủ tục hành chính. Thay đổi lề lối làm việc của đội ngũ cán bộ, công chức từ thủ công truyền thống sang phương thức khoa học, hiện đại, tiện ích.
+ Mô hình một cửa hiện đại có ưu điểm vượt trội và được đánh giá cao như: Sau khi cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp được cán bộ phụ trách tiếp nhận và cấp một bộ hồ sơ có mã vạch và hẹn thời gian trả kết quả. Cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp chỉ cần đưa mã vạch hồ sơ vào máy tính hoặc nhập những thông tin cần thiết thì biết được hồ sơ hiện đang ở bộ phận nào cán bộ, công chức nào phụ trách, kết quả đến đâu. Việc công khai tiến trình giải quyết hồ sơ giúp lãnh đạo kịp thời xử lý nghiêm những trường hợp chậm trễ, tránh tình trạng quan liêu, nhũng nhiễu làm chậm tiến độ giải quyết thủ tục hành chính.

– Đối với lĩnh vực kế toán trong ứng dụng một cửa điện tử

+ Việc thực hiện các phần mềm dịch vụ công kho bạc, phần mềm bảo hiểm xã hội, phần mềm khai báo thuế để giao dịch với cơ quan tài chính và cấp trên có ưu điểm vượt trội là có thể thực hiện hồ sơ bất kỳ lúc nào, nhanh chóng, tiết kiệm chi phí và thời gian đi lại, việc đối chiếu và lập hồ sơ báo cáo chính xác khoa học, giúp lãnh đạo theo dõi số dư dự toán kịp thời để cân đối thu chi tiết kiệm, chống lãng phí làm thất thoát ngân sách.
+ Giảm việc đi lại tiếp xúc trực tiếp giao dịch với cán bộ, công chức các cơ quan tài chính và cấp trên nhất là trong khi dịch bệnh Covic-19 đang diễn ra.

* Hạn chế:

– Đối với cơ quan quản lý hành chính Nhà nước:

+ Giai đoạn đầu thực hiện việc kết nối giữa thiết bị của công dân với cơ quan quản lý Nhà nước chưa phù hợp.
+ Chất lượng hệ thống mạng có nơi chưa ổn định, thiếu đồng bộ giữa các phần mềm nên việc xử lý hồ sơ liên thông đôi khi bị gián đoạn, chưa thông suốt.
+ Cơ sở vật chất cho việc ứng dụng Mô hình một cửa điện tử một số nơi còn lạc hậu.
+ Một số cán bộ, công chức còn hạn chế về ứng dụng công nghệ thông tin nên lúng túng trong việc vận hành “Một cửa điện tử”.
+ Một số người dân chưa tiếp xúc nhiều máy tính nên vẫn lựa chọn cách nộp trực tiếp các thủ tục hành chính.

– Đối với lĩnh vực kế toán ngành Kiểm sát

+ Việc thiết kế băng thông trong ứng dụng giao dịch dịch vụ công và phần mềm bảo hiểm xã hội, phần mềm khai báo thuế còn thấp chưa phù hợp.
+ Mẫu biểu thay đổi liên tục các phần mềm ứng dụng không theo kịp dẫn đến một số thủ tục vẫn thực hiện văn bản giấy.
+ Trong khi các cơ quan quản lý hành chính Nhà nước các chứng thư chữ ký số và phần mềm dịch vụ công kho bạc được cấp miễn phí, riêng ngành Kiểm sát tự mua bằng kinh phí chi thường xuyên rất tốn kém.
+ Về giao dịch bảo hiểm xã hội đối với ngành Kiểm sát nói chung, các đơn vị Viện kiểm sát quận, huyện nói riêng hàng năm giao dịch thực tế như đối chiếu tăng, giảm số lượng cán bộ, công chức, người lao động và thực hiện chế độ chính sách rất ít nhưng phải mua bản quyền phần mềm và chứng thư số để giao dịch trong khi đó chi phí in ấn và đi lại để giao dịch trực tiếp trên năm rất ít. Nhưng bắt buộc phải tốn kém ngân sách Nhà nước để mua bản quyền phần mềm và chứng thư số để giao dịch mà không khai thác được nhiều, tuy tiện ích nhưng gây lãng phí. 

* Điều kiện thực hiện thủ tục hành chính trong một cửa điện tử, dịch vụ công kho bạc, phần mềm bảo hiểm xã hội, phần mềm khai báo thuế

– Nhà nước đã quan tâm và tăng cường xây dựng các văn bản để thực hiện thủ tục hành chính, có tính hệ thống từ trung ương đến địa phương đối với mô hình một cửa điện tử.
– Đã tạo mọi điều kiện cơ sở vật chất, hiện đại hóa thiết bị cho một số phường xây dựng các mô hình thủ tục hành chính nhà nước.
– Tăng cường đào tạo bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức phụ trách một cửa giải quyết thủ tục hành chính về ứng dụng công nghệ thông tin.
– Đã  xây dựng phần mềm ứng dụng cho bộ phận một của điện tử từ tỉnh đến cơ sở trong giải quyết thủ tục hành chính, hướng đến nền hành chính hiện đại.

* Quan điểm và kiến nghị của người viết

– Cần có nguồn tài chính mạnh để mua sắm trang thiết bị xây dựng mô hình một cửa điện tử hướng tới một nền hành chính hiện đại.
– Tăng cường xây dựng, thiết kế băng thông mạnh và phù hợp.
– Đẩy mạnh đào tạo đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong ứng dụng công nghệ thông tin và ứng dựng phần mềm.
– Kho bạc Nhà nước, Bảo hiểm xã hội, Bộ thông tin truyền thông cần phối hợp xây dựng phần mềm và chứng thư số sao cho đồng bộ hiệu quả, có sự kiểm soát chặt chẽ và cấp cho cơ quan quản lý hành chính Nhà nước kể cả các cơ quan tư pháp đặc biệt ngành Kiểm sát để hạn chế việc hợp đồng mua bán với các cơ quan viễn thông gây lãng phí và kiểm soát không chặt chẽ.
– Tăng cường tuyên truyền phổ biến đến tổ chức, công dân trong thực hiện thủ tục hành chính công và dịch vụ công./.