Thất Nghiệp Là Gì? Một Số Quy định Liên Quan đến Thất Nghiệp

Với tình hình dịch bệnh diễn ra nhanh chóng trên cả nước, tình trạng thất nghiệp diễn ra phổ biến và gây khó khăn cho người lao động. Tuy nhiên, chính phủ của chúng ta từ lâu đã ban hành các quy tắc bảo hiểm thất nghiệp để hỗ trợ cả người lao động và người sử dụng lao động và giúp khắc phục những trở ngại về việc làm. Để giúp bạn đọc tìm hiểu kỹ hơn về chủ đề thất nghiệp là gì? Những quy định liên quan đến thất nghiệp? Hãy cùng Muaban.net tìm hiểu bài viết sau.

Thất nghiệp là gì?

Thất nghiệp là khái niệm dùng để chỉ những người lao động trong độ tuổi lao động có đầy đủ khả năng làm việc và đang nỗ lực tìm kiếm việc làm nhưng vẫn chưa thể tìm được việc làm. 

Trên thực tế, không thể nói rằng rất cả mọi người không có việc làm đều là người đang thất nghiệp. Một người được coi là thất nghiệp phải đáp ứng ba tiêu chuẩn sau: 

• Thứ nhất, những người hiện đang chưa có việc làm trong độ tuổi lao động.  

• Thứ hai, những người có thể và sẵn sàng làm việc.

• Thứ ba, những người nhiệt tình và tích cực tìm việc làm.

  

Ngoài việc giải đáp thất nghiệp là gì? Hãy cùng phân loại các dạng thất nghiệp nữa nhé!

Phân loại các dạng thất nghiệp

Theo lí do thất nghiệp

• Bị mất việc: Người lao động vì một lý do nào đó không có việc hay do khu vực sản xuất kinh doanh cho thôi việc. 

• Bỏ việc: Là người tự ý bỏ việc do nguyên nhân chủ quan của người lao động. Ví dụ như lương không đảm bảo, ngành nghề không phù hợp, nơi làm việc không thoải mái … 

• Nhập mới: Những người đầu tiên bổ sung vào lực lượng lao động, nhưng vẫn chưa tìm được việc làm, đang tích cực tìm kiếm việc.

• Tái nhập: những người đã rời khỏi lực lượng lao động giờ lại muốn quay lại làm việc nhưng chưa tìm được việc làm

  

Theo tính chất thất nghiệp

Thất nghiệp tự nguyện

Còn được hiểu là thất nghiệp cọ xát, nó đề cập đến những người lao động có kỹ năng đáp ứng  nhu cầu  thị trường nhưng đã thất nghiệp trong một thời gian hoặc người thất nghiệp có thể cảm thấy không có động cơ để nhận việc làm. Những lý do dẫn đến thất nghiệp tự nguyện là:

• Người lao động có sở thích và khả năng khác nhau.

• Thất nghiệp với mong muốn tìm được công việc phù hợp hơn với kỹ năng/trình độ của bản thân.

• Trợ cấp thất nghiệp cao khiến việc chấp nhận một công việc kém hấp dẫn hơn.

• Một số công việc được coi là quá tẻ nhạt hay được ví von là “hạ thấp phẩm giá” chẳng hạn như bảo vệ, nhân viên phục vụ…

Thất nghiệp không tự nguyện

Thất nghiệp không tự nguyện có nghĩa là một người đã bị cho nghỉ việc hoặc bị sa thải và bây giờ họ phải tìm kiếm một công việc khác.

Theo nguyên nhân thất nghiệp

• Thất nghiệp tự nhiên – Natural Unemployment: là mức thất nghiệp mà nền kinh tế đã trải qua, là dạng thất nghiệp không mất đi trong dài hạn, tồn tại ngay cả khi thị trường lao động đang cân bằng.

• Thất nghiệp chu kỳ – Cyclical Unemployment: Là tỷ lệ thất nghiệp tương ứng với từng giai đoạn của chu kỳ kinh tế và được tạo ra bởi các trạng thái tiền lương cứng nhắc, là dạng thất nghiệp sẽ mất đi trong dài hạn.

Những tác động của thất nghiệp là gì ?

Ảnh hưởng không tốt đến sự tăng trưởng kinh tế

Thất nghiệp có nghĩa là lực lượng lao động bị lãng phí và không được sử dụng hợp lý. Làm thế nào nền kinh tế có thể phát triển nếu lực lượng lao động bị lãng phí? Tỷ lệ thất nghiệp cao cũng là một dấu hiệu của một cuộc suy thoái. Đó cũng là nguyên nhân chính gây nên lạm phát.

>>> Tham khảo thêm: Cơ hội và phương thức tìm việc làm dành cho lao động phổ thông

Tác động đến thu nhập và đời sống người lao động

Người lao động là đối tượng bị ảnh hưởng trực tiếp và nghiêm trọng nhất của tình trạng thất nghiệp. Họ không có việc làm tức là không có thu nhập. Nếu bạn không có thu nhập, có thể sẽ dẫn đến sự đói kém và các vấn đề sức khỏe. 

Một người trong gia đình không có thu nhập sẽ gây căng thẳng cho những người kia. Khi cha mẹ thất nghiệp, con cái không được ăn uống tử tế, không được đi học, sức khỏe không ai chăm lo…

Ảnh hưởng tiêu cực đến trật tự xã hội

Thất nghiệp là gì? Nó là một trong những tác động gây mất ổn định xã hội lúc bấy giờ. Những người thất nghiệp sẽ sinh ra tâm lý bất mãn, họ biểu tình khiến sự yên bình xã hội  không còn nữa. Nhiều người thất nghiệp bỗng chốc trở thành kẻ trộm cắp hoặc vào con đường mại dâm vì “đói ăn vụng, túng làm liều”.

Một vài quy định pháp luật liên quan đến thất nghiệp

Mức đóng bảo hiểm thất nghiệp là gì?

Tại doanh nghiệp cả người lao động và người sử dụng lao động đều có nhiệm vụ đóng tiền bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động như sau:

• Người lao động đóng 1% tiền lương hàng tháng.

• Người sử dụng lao động cũng phải đóng 1% quỹ tiền lương hàng tháng của những người lao động đang tham gia.

  

Những quyền lợi khi đăng ký bảo hiểm thất nghiệp là gì? 

Theo quy định tại Điều 42 Luật Việc làm năm 2014 thì người lao động nhận được các quyền lợi khi tham gia bảo hiểm thất nghiệp như:

• Trợ cấp thất nghiệp.

• Tư vấn hỗ trợ, giới thiệu tìm việc làm.

• Được hỗ trợ Học nghề.

• Bồi dưỡng, đào tạo bài bản, nâng cao trình độ kỹ năng nghề để duy trì việc làm.

Điều kiện hưởng bảo hiểm thất nghiệp là gì?

Chấm dứt hợp đồng trừ các trường hợp như: Khi người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng lao động trái pháp luật, trợ cấp mất sức lao động hằng tháng.

Khi giao kết hợp đồng lao động xác định thời hạn và hợp đồng làm việc lâu dài, đóng bảo hiểm thất nghiệp từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng trước khi kết thúc hợp đồng lao động. Bạn đã đóng đủ 12 tháng bảo hiểm thất nghiệp cho thời gian đủ 36 tháng trước khi chấm dứt hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc hợp đồng lao động cụ thể từ đủ 3 tháng đến dưới 12 tháng.

Chưa kiếm được việc sau 15 ngày, kể từ ngày nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm thất nghiệp, trừ các trường hợp sau đây:

• Thực hiện nghĩa vụ như nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an.

• Đi học tập từ 12 tháng trở lên có thời hạn.

• Chấp hành các quyết định áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở cai nghiện bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc.

• Đang chấp hành hình phạt tù.

• Đi lao động ở nước ngoài theo hợp đồng và ra nước ngoài định cư, sinh sống.

• Người lao động đã chết.

  

Mức hưởng bảo hiểm thất nghiệp

Mức hưởng hàng tháng = 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của 6 tháng liền kề trước khi thất nghiệp. 

Trong đó:

• Đối với những người lao động tuân thủ hệ thống lương do chính phủ quy định, mức trợ cấp hàng tháng tối đa không được vượt quá 5 lần mức lương cơ sở tại thời điểm hợp đồng kết thúc.

• Đối với

  người lao động

  tuân thủ

  chế độ tiền lương

  (ngoài nhà nước) của

  người sử dụng lao

  động,

  mức tối đa

  hàng tháng

  không

  được vượt quá

  05 lần mức lương tối thiểu

  của địa phương khi kết thúc

  hợp đồng lao động.

  

Số tháng được hưởng bảo hiểm thất nghiệp:

• Đóng đủ từ 12 tháng đến đủ 36 tháng bảo hiểm thất nghiệp: Được hưởng 03 tháng trợ cấp thất nghiệp.

• Cứ đóng đủ thêm 12 tháng thì sẽ được hưởng thêm 1 tháng trợ cấp thất nghiệp nhưng tối đa dưới 12 tháng.

• Một người chỉ được hưởng trợ cấp thất nghiệp tối đa tổng không quá 12 tháng.

>>> Tham khảo thêm: Các Công Việc Làm Thêm Cho Sinh Viên Tốt Nhất 2022

Các đối tượng bắt buộc đăng ký bảo hiểm thất nghiệp

Người lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp phải ký kết các hợp đồng lao động sau:

• Hợp đồng lao động có thời hạn

• Hợp đồng lao động không cần xác định thời hạn

• Hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc có thời hạn từ đủ 03 tháng đến không quá 12 tháng.

  

Với những thông tin được cung cấp trên đây, chắc hẳn bạn đã nắm rõ những thông tin liên quan đến chủ đề thất nghiệp là gì? và những hậu quả mà nó tác động cho kinh tế và xã hội. Hãy tham gia Muaban.net để cập nhật những thông tin nóng hổi, mới nhất nhé!

>>> Xem thêm: