THÁN THƯ – Anthracnose – Nguyễn Ngọc Hà – Vườn Lan Bá Ninh

Nguyên nhân gây bệnh thán thư do nhiều loài nấm thuộc loại Colletotrichum gây ra, trong đó hại phổ biến là 2 loài Colletotrichum nigrum Ell et Hals và Colletotrichum capsici (Syd) Butler and Bisby.

Nấm thường xâm nhập vào phần trên của cây lan, đặc biệt là lá. Đầu đỉnh lá hoặc mép lá sẽ có màu nâu và từ từ lan vào cuống lá. Có thể có sự phân cách rõ ràng giữa vùng bệnh và không bệnh đối với các giống lan lá mỏng, tuy nhiên đa số các giống lan lá dày thì đường phân cách rất mờ ảo không rõ ràng.

Nếu dịch từ tiếng Anh qua, họ ghi rằng bắt đầu từ chóp lá ăn lan vào cuống lá thành những vành đai, đôi khi như những vòng tròn đồng tâm. Tưởng tượng về vòng tròn đồng tâm là lấy compa cắm vào giữa lá, quay 1 vòng nhỏ, sau đó lại quay 1 vòng rộng hơn, rồi lại 1 vòng nữa rộng hơn.

Hiểu như thế là thiếu sót! Soi hình bạn sẽ thấy rằng không chỉ bệnh phát kiểu đó, mà giống như có 1 chiếc lá, hôm nay bạn cắn 1 miếng 1cm từ đầu lá vào, tuần sau bạn cắn thêm 1 miếng 1cm nữa và cứ như thế cho tới khi cắn tới cuống lá.

Bệnh này làm lá khô từ từ, khô từ chóp lá vào tới cuống và rụng đi. Bệnh càng phát mạnh khi ánh sáng thấp, độ ẩm cao và cây lan thiếu chất, đặc biệt là Lân.

Phần bị bệnh thường là màu nâu hoặc đen và hơi lõm xuống so với chỗ không bị bệnh.

Vết bệnh giống như bị hoại tử, bị ung thư vậy. Tuy nhiên trên mỗi loại lan khác nhau và nấm khác nhau thì hình thái vết bệnh có sự khác biệt. Tốt nhất vẫn nên quan sát hình ảnh thật kỹ và so sánh các bạn ạ.

Nếu bệnh phát triển trên hoa, thì sẽ có những mụn nước chảy ra nước đen hoặc nâu dưới các cánh hoa, đặc biệt là cánh đài.

Phòng bệnh như nào thì bạn tìm đọc ở bài sau nhé.

Thuốc đặc trị bệnh THÁN THƯ thì nhiều, nhưng dễ tìm nhất có lẽ là Kasumin, Daconil, Anvil…

Ngoài ra còn có các thuốc gốc ĐỒNG Cu (tuy nhiên bạn hạn chế dùng thì ổn hơn, vì tôi đã thử nghiệm thấy rằng phun Carbendazim lên hoa, hoa không sao và nụ vẫn tốt, nhưng phun Đồng Coc 85WP lên hoa và nụ thì hoa tàn nụ thối. Bộ rễ hơi rụt lại 1 chút xíu. Đó là tôi thử nghiệm trên Long Tu, Hải Yến, Hoàng Thảo Xoắn, Trúc Quan Âm, Sóc Lào.). Tuy nhiên, hiện tại hoạt chất Cazbenzim đã bị cấm bán rồi.

Thuốc Ridomilgold 68WG với hoạt chất Mancozeb cũng trừ được bệnh này. Hoặc thuốc Score 250EC, Folpan 50SC, Topsin M cũng có tác dụng trị nấm gây bệnh thán thư.
 

Sau nhiều năm chăm sóc lan và tư vấn hàng vạn ca bị bệnh trên lan, tôi thấy nếu lan bị bệnh thán thư, chúng ta nên pha chung 2 loại thuốc với nhau và phun ít nhất 3 lần, 5 ngày 1 lần thì hiệu quả sẽ cao hơn.

Nếu lá bệnh nặng, có thể sẽ vàng và rụng đi.

Thuốc tôi thường kê để chữa thán thư là:

Ridomil + Daconil
Hoặc Ridomil+Score
Hoặc Kasumin + Daconil.
Hoặc Ridomil+Anvil
Hoặc Anvil+Daconil.

Chúc các bạn may mắn.

Nguyễn Ngọc Hà – Lâm Hà, Lâm Đồng.