Sách là gì? Vai trò của sách đối với cuộc sống của mỗi người

Bạn có thường hay đọc sách không? Bạn thường đọc những thể loại sách như thế nào? Bạn có thích đọc sách không?

Nhiều người vẫn thường hay hỏi nhau những câu như thế nhưng mấy ai biết được định nghĩa của sách là gì? Sách có từ khi nào? Lợi ích khi đọc sách? Đọc sách như thế nào cho hiệu quả? Và vai trò của sách trong cuộc sống là gì?

Để giải quyết được những câu hỏi như trên bạn không nên bỏ qua bài viết dưới đây. Chúng mình sẽ phân tích từng khía cạnh của sách để bạn có nhiều lý do đọc sách hơn mỗi ngày nhé.

1. Sách xuất hiện tự khi nào?

Các bạn có biết từ thời xa xưa tablet làm bằng đất sét là thiết bị lưu trữ thông tin đầu tiên được ra đời vào khoảng 2500 TCN ở vùng Mesopotamia (Lưỡng Hà). Ở Ai Cập cuốn sách đầu tiên được viết trên cuộn giấy papyrus (giấy chỉ thảo, tên một loại cây chỉ có ở Ai Cập). Sau những cuốn sách cổ Ai Cập là những cuộn sách viết tay ở Trung Quốc vào những năm của thế kỷ thứ 9 trước công nguyên.

Sách được làm bằng đất sét từ thời cổ đại

Tiếp nối sự phát triển của ngôn ngữ và chữ viết, khoa học kỹ thuật, văn học… đến thế kỹ thứ 9, thời kỳ văn minh cổ Trung Quốc sách bắt đầu được in trên bản khắc gỗ, đất sét, đồng thau với kỹ thuật thủ công. Sau đó là thời kỳ phát triển thịnh vượng của sách, vì chúng được in theo kiểu sắp chữ ở Châu Âu năm 1440, dấu móc của sự phát triển nghệ thuật in ấn.

2. Sách được định nghĩa như thế nào?

Sách được định nghĩa là những tờ giấy có in hình hoặc chữ có thể được viết tay hoặc in ấn, chúng được dán hoặc đóng gộp lại với nhau thành quyển, mỗi trang giấy được gọi là một trang sách. Sách được sinh ra ở thời đại công nghệ, được con người sử dụng bằng những thiết bị thông minh sách được gọi là sách điện tử hoặc là ebook. Ở những cuốn sách khác nhau sẽ bao hàm những giá trị nghệ thuật, giá trị văn hóa tinh thần khác nhau.

Chắn chắn mỗi chúng ta điều biết sách thật chất không chỉ được định nghĩa đơn giản như vậy mà sách còn được khái niệm như sau:

• Sách chứa đựng mọi kiến thức, lịch sử, nghệ thuật, kinh nghiệm sống, cảm xúc con người, sách giúp thay đổi tư duy là những bước điệm tạo nên những thành tựu của con người.

• Sách giống như chìa khóa vàng giúp con người tạo nên những ước mơ. Như một món ăn tinh thần mang lại sự thư giản, thoải mái, giúp con người trút bỏ những áp lực, gánh nặng trong cuộc sống, sách cũng giúp cho con người có thể tìm được bản ngã của bản thân.

• Sách chưa đựng tinh hoa của nền văn minh toàn thế giới, sách ghi chép lại những thành tựu, di sản của nhân loại.

• Sách là nơi chứa đựng đầy ấp những kiến thức về tất cả các ngành nghề, về kinh nghiệm sống, về vấn đề xã hội hay những cảm xúc, bài học rút ra mà tác giả muốn truyền tải đến người đọc.

• Sách được coi là một dạng tài liệu, một hình thức tự học đơn giản nhưng mang lại hiệu quả vô cùng, sách tạo nhiều cơ hội cho chúng ta học tập những lĩnh vực khác nhau trong cuộc sống.

• Sách là sản phẩm do chính con người tạo ra, được mệnh danh là kho báu kiến thức của nhân loại. Có thể xem như sách là một sản phẩm tinh thần phi vật thể.

3. Đọc sách mang lại những lợi ích gì?

Sau khi tìm hiểu về định nghĩa của sách ắc hẳn chúng ta cũng khá tò mò và thích thú với những quyển sách vì những lợi ích sách mang lại đúng không nào. Vì vậy, mình sẽ chia sẽ ngay về lợi ích cũng như tác dụng của việc đọc sách.

Lợi ích của việc đọc sách

Nhà tiểu thuyết gia Mỹ Louisa May Alcott đã từng nhận xét thế này “Sách hay, cũng như bạn tốt, ít và được lựa chọn, lựa chọn càng nhiều, thưởng thức càng nhiều”.

Thật sự không ai có thể phủ nhận một điều là sách là kho tàng trí thức quý giá của loài người, là nguồn tri thức vô tận và chẳn bao giờ kiệt quệ. Tiếp cận với văn hóa đọc sách bạn không chỉ tiếp thu nhiều kiến thức mà còn giúp hoàn thiện bản thân, nhân cách, thay đổi tư duy, phát triển con người. Tuy nhiên, với thời buổi phát triển công nghệ 4.0, chuyển đổi số, công nghệ phát triển như vũ bão dần dà văn hóa nghe nhìn đã lấn ác đi văn hóa đọc làm cho giới trẻ đã dần bỏ đi thói quen đọc sách, hầu như người ta đã bỏ quên đi những quyển sách. Vì thế, sau đây là những lợi ích của thói quen đọc sách mà bạn nên biết để chúng ta hình thành lại thói quen đọc sách đã bị bỏ quên.

• Phát triển khả năng tư duy, phân tích, sáng tạo: khi bạn đọc sách cũng giống như bạn đang khám phá những kiến thức, những điều mới mẻ, rèn luyện kỹ năng nhìn nhận vấn đề logic và toàn diện. Đọc sách bắt bạn phải suy nghĩ, phải đặt mình vào câu chuyện của tác giả, phải liên tưởng, tưởng tượng đến những khía cạnh, diễn biến của câu chuyện để trải nghiệm, học hỏi và rút kinh nghiệm. Chẳn những vậy việc đọc sách còn giúp bạn học được cách phân tích vấn đề của tác giả và áp dụng trực tiếp vào cuộc sống của bản thân. Khi đó bạn đã dần dần tích lũy được khả năng tư duy, nhìn nhận và phân tích vấn đề, lúc ấy bạn sẽ có những sáng tạo thú vị trong những tình huống khó khăn mà chính bản thân bạn còn phải bất ngờ đấy.

• Bổ sung tri thức: Như đã nói ở phần khái niệm sách là kho tàng kiến thức vô tận được hình thành, phát triền qua hàng ngàn năm. Việc đọc sách chắn chắn là nguồn bổ sung kiến thức tuyệt với nhất giúp tiếp thu nhiều nền văn hóa trên thế giới, trau dồi vốn hiểu biết của bản thân. Đọc nhiều sách ở nhiều lĩnh vực khác trong cuộc sống giúp chúng ta hiểu biết thêm về cuộc sống xung quanh đang vận hành ra sao, hoàn thiện bản thân, phát triển tâm hồn nhằm hướng đến những giá trị tươi đẹp hơn trong cuộc sống.

• Trau dồi vốn từ và cách hành văn: Chắn chắn một điều là khi bạn đọc nhiều sách cách hành văn cũng như vốn từ sẽ tự khắc đi vào kiến thức của bạn. Như vậy bạn có thể diễn đạt ngôn từ nói hoặc viết một cách chao chuốt, mạnh lạc và hay hơn. Khi đọc càng nhiều sách bạn sẽ học được từ tác giả cách diễn đạt ý, diễn giải, viết câu, chuyển ý một cách tinh tế, khéo léo, đặt vấn đề logic. Với thói quen đọc sách lâu dài kết hợp với sự tập trung, tinh ý sẽ giúp bạn hình thành kỹ năng ngôn ngữ, tự tin giao tiếp với những vốn từ, kiến thức sâu rộng mà bạn tích lũy từ những trang sách.

• Rèn luyện khả năng tập trung: Thật ra trong thời buổi hiện nay, thời đại của công nghệ thông tin thì việc các bạn trẻ lựa chọn việc học online hay đọc sách, báo điện tử là lựa chọn hàng đầu. Nhưng khi bạn chọn đọc một quyển sách ít nhất bạn sẽ không có phương tiện để chi phối, mất tập trung bởi những vấn đề khác, tất cả sự tập trung chỉ hướng vào một quyển sách, vào những câu chuyện, những tình tiết đang diễn ra trong từng trang sách. Rèn luyện thói quen này giúp bạn nâng cao khả năng tập trung trong làm việc hay học tập.

• Hoàn thiện nhân cách: Trong những quyển sách dạy bạn những quy tắc ứng xử trong cuộc sống , chuẩn mực đạo đức làm người, nhìn nhận tích cực về cuộc sống, dạy bạn biết yêu thương, biết chia sẽ, đông cảm và thấu hiểu với những khó khăn, vấp ngã của người khác, biết cách hành xử đúng đắn, lên án những thói hư tật xấu , hành vi trái đạo đức, hình thành cho bạn tư duy tích cực, hướng đến những giá trị tốt đẹp.

• Kích thích sự phát triển của não bộ: Đọc sách giúp kích thích các dây thần kinh não bộ, giảm chứng mất trí nhớ, giữ cho bộ não hoạt động và không cho mất năng lượng, trách sự lão hóa của bộ não. Đọc sách kích thích sự ghi nhớ, tăng khả năng liên kết giữa các nơron thần kinh, đọc sách nhiều sẽ khiến bạn thông minh hơn đấy. Đọc sách còn giúp bạn giảm stress, giải trí, tự tin và hòa đồng hơn với mọi người xung quanh.

4. Bí quyết để đọc sách hiệu quả mà không phải ai cũng biết.

Không phải đọc sách là cầm quyển sách ra đọc từng trang trong đó là sẽ có hiệu quả ngay đâu nhé, chúng ta cần phải biết cách đọc sách như thế nào cho hiệu quả, đúng cách. Sau đây là những hướng dẫn cơ bản phần nào giúp bạn đọc sách mang lại hiệu quả, bạn có thể thử cách này và so sách với cách đọc cũ của mình để thấy sự khác biệt nhé.

Cách đọc sách khoa học

Trước khi đọc nội dung quyển sách trước tiên bạn cần:

• Xác định mục tiêu của việc đọc sách: Bạn đang mong muốn tìm hiểu về nội dung như thế nào, khía cạnh nào trong quyển sách. Từ đó bạn sẽ quyết định phương hướng khai thác vấn đề trong cùng một quyển sách.

• Tìm hiểu thông tin quyển sách: Hãy bắt đầu đọc từ trang đầu và trang cuối của quyển sách để biết tên sách, tên tác giả, nhà xuất bản….Như vậy sẽ giúp ích khi bạn muốn giới thiệu với bạn bè một quyển sách hay, tìm mua ở nhà sách hoặc mượn đọc ở thư viện.

• Đọc phần mục lục: Vì phần mục lục thể hiện dàn ý, bố cục cũng như nội dung sơ lực về quyển sách, tạo cảm giác thích thú tò mò và cảm hứng tìm hiểu nội dung của quyển sách đó.

• Đọc lời tựa: Qua từng lời tựa của tác giả bạn có thể đón được ý đồ của tác giả, hình dung khái quát về nội dung cơ bản, mục đích của quyển sách mà tác giả mong muốn, năm được vấn đề quan trọng mà cuốn sách đề cập đến, cuốn sách viết về chủ đề gì, hướng đến những đối tượng nào.

Quá trình đọc sách bạn cần:

• Rèn luyện kỹ năng đọc sách đúng cách: Đọc sách đúng cách là đọc thầm bằng mắt và não, không đọc thành tiếng qua miệng, đọc theo thứ tự từ trên xuống dưới, những đoạn quan trọng cần đọc chậm để nắm rõ hết ý đồ của tác giả nhằm ghi nhớ nội dung, khi trình độ của bạn được nâng cao thì bạn có thể đọc nhanh, đọc lướt qua nhanh những đoạn không quan trọng và dừng lại ở những đoạn quan trọng, cao trào tránh đọc tràn lan, mất thời gian.

• Trong khi đọc sách cần tập trung cao độ: Tập trung cao độ vào nội dung, cách sử dụng ngôn từ để hiểu rõ hơn, chi tiết hơn nội dung của quyển sách. Nên tránh những nơi đông người để có thể tận hưởng trọn vẹn cảm xúc mạch văn và nội dung khi đọc. Hãy chọn những nơi có không gian thoáng mát, yên tĩnh, có ánh sáng đầy đủ để không hại mắt sẽ giúp ích cho sự tập trung rất nhiều đấy.

• Sử dụng não bộ để tư duy song song với những sự việc, chi tiết, lời văn trong quyển sách: trong lúc đọc sách bạn nên tưởng tượng, vẽ ra các chi tiết, sự vật, hiện tượng, câu chuyện xảy ra trong sách. Việc luôn luôn liên tưởng, tưởng tượng sẽ giúp tăng khả năng hiểu biết và ghi nhớ tốt hơn.

• Ghi chép lại những nội dung hay từ sách: Tập ghi chép cũng giúp làm tăng khả năng tập trung, tổng hợp nội dung cốt lõi của quyển sách, giúp bạn hiểu rõ hơn về thông điệp, bài học cũng như ý nghĩa của tác giả muốn truyền tải trong quyển sách.

5. Sách có vai trò gì trong cuộc sống chúng ta?

Như chúng ta đã biết sách chứa đựng vốn kiến thức của toàn nhân loại, là kho tàng lưu trữ những thông tin, những giá trị vật chất và tinh thần, sách chứa đựng giá trị từ trong quá khứ đến hiện tại, định hướng tương lai để các thế hệ tiếp nối và phát triển.

Vai trò của sách trong cuộc sống của chúng ta

Hầu như chúng ta học được mọi thứ từ trong sách, có thể học được những kinh nghiệm sống, văn hóa nghệ thuật từ các quốc gia trên thế giới, học được những kinh nghiệm đời sống, khóa học công nghệ, những nghiên cứu phát minh của các nhà khoa học… Bổ sung nguồn tri thức vô cùng phong phú cho chúng ta.

Ngoài ra, sách giúp con người dễ dàng giao lưu với thế giới bên ngoài. Đối với tác giả thì khi viết sách, tác giả dồn nén hết tất cả tâm tư, tình cảm, kinh nghiệm, hiểu biết của mình qua từng câu chữ trên những trang sách. Đối với người đọc, khi đọc sách cũng bộc lộ những cảm xúc, suy nghĩa của mình như là vui, bùôn, hờn giận, câm ghét hay bực bội…

Quan trọng hơn hết sách có giá trị giáo dục rất lớn đối với con người. Đó là giáo dục về tình cảm, đạo đức, ý thức vươn lên trong cuộc sống, thay đổi tư duy tích cực, ý thức thẩm mỹ, văn chương, đời sống hằng ngày…. Nhờ có sự xuất hiện của sách mà con người mới có ý chí tiến lên, xã hội mới văn minh và phát triển. Vì thế, mỗi chúng ta đặc biệt là với thể hệ trẻ cần tập luyện đọc sách, chăm chỉ và tập chung đọc thật nhiều sách, đừng vì sự phát triển của công nghệ mà bỏ quên đi những giá trị tuyệt vời mà trang sách mang lại.