SKKN một số biện pháp giúp trẻ 3 4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân ( – Tài liệu text

SKKN một số biện pháp giúp trẻ 3 4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân ( giáo dục mẫu giáo nguyễn thị thanh )

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (837.85 KB, 24 trang )

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ

1. Lý do chọn đề tài:
Như chúng ta đã biết trẻ em là niềm tự hào lớn của mỗi gia đình, là chủ nhân
tương lai của đất nước, là nền tảng vững chắc cho xã hội Việt Nam “ Trẻ em hôm
nay, thế giới ngày mai”. Để đạt được điều đó thì việc chăm sóc giáo dục trẻ phải có
sự chung tay góp sức của nhà trường, gia đình và xã hội. Nhưng trước sự phát triển
mạnh mẽ không ngừng của nền kinh tế hiện nay thì rất nhiều các bậc phụ huynh có
rất ít thời gian để quan tâm đến con. Và cũng không ít trẻ mầm non vì quá được
cưng chiều, cha mẹ làm thay hết mọi việc nên trẻ có thói quen ỷ lại và chỉ biết
trông chờ người khác phục vụ. Thiếu kỹ năng tự phục vụ sẽ dẫn đến hệ lụy trẻ lười
biếng, thụ động và khó khăn khi tham gia vào các hoạt động của tập thể. Vì vậy
việc giáo dục kỹ năng sống nói chung và kỹ năng tự phục vụ nói riêng cho trẻ là
điều rất cần thiết. Việc rèn luyện kĩ năng sống tự phục vụ bản thân ngay từ nhỏ là
vô cùng cần thiết đối với trẻ mầm non. Nếu các con không có kĩ năng tự phục vụ
bản thân, các con sẽ không thể chủ động và tự lập trong cuộc sống hiện đại.
Nếu trẻ biết tự phục vụ bản thân , trẻ sẽ thấy quý trọng bản thân, nuôi dưỡng
những giá trị sống nền tảng và hình thành những kỹ năng sống tích cực trong trẻ,
giúp trẻ cân bằng cuộc sống trên bốn lĩnh vực nền tảng : Thể trạng, tâm hồn, trí tuệ
và tinh thần, từ đó sẽ xây dựng những kỹ năng sống hòa nhập với môi trường xung
quanh. Ở mỗi lứa tuổi, trẻ rất cần những tác động khác nhau đên kỹ năng sống của
trẻ. Chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ từ lứa tuổi mầm non chính là cơ sở giúp
trẻ phát triển toàn diện về thể chất, tình cảm, trí tuệ và thẩm mỹ, là nền tảng cho
quá trình học tập suốt đời của trẻ.
Chính vì vậy, tôi luôn quan tâm đến những biện pháp dạy trẻ kỹ năng tự phục
vụ của trẻ, đặc biệt là ở lứa tuổi tôi đang giảng dạy 3- 4 tuổi.Theo nghiên cứu thì trẻ
ở lứa tuổi này não bộ vẫn rất dễ dàng tiếp thu và thay đổi, đặc biệt là trong những
tình huống kích thích cảm xúc của bé và sau khi trẻ chơi những trò chơi đòi hỏi sự
hoạt động cơ thể. Vì thế những kinh nghiệm tích cực mà trẻ thu được trong thời kỳ

này rất quan trọng đối với sự phát triển kỹ năng lâu dài và toàn diện của bé. Trong
những năm sau đó, bộ não sẽ tiếp tục được định hình thông qua việc kết nối các
khớp dây thần kinh. Đây là quá trình tăng cường các phần não bộ được sử dụng
thường xuyên và bỏ qua những phần ít khi được sử dụng tới. Trong giai đoạn này,
mọi sự kiện tích cực có thể giúp trẻ nâng cao kỹ năng và mọi sự tương tác xã hội có
thể giúp trẻ hình thành nhân cách. Bạn có thể tưởng tượng điều này như một quả
1 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

cầu tuyết ngày càng to ra khi nó lăn. Nhưng đừng quên rằng những cách hành xử
và thói quen không mong muốn cũng có thể sẽ tăng lên nếu trẻ bị ảnh hưởng xấu từ
những tác nhân bên ngoài.Chính vì vậy việc dạy trẻ những kỹ năng sông, kỹ năng
tự phục vụ ngay từ giai đoạn này là rẩ tốt. Nó giúp trẻ hình thành những thói quen
tốt ngay từ nhỏ, trẻ có sự chủ động trong cuộc sống sau này.Song chưa được chú
trọng nên đa phần trẻ lớp tôi nhận không có những kỹ năng tự phục vụ bản thân.
Vậy làm thế nào để trẻ có các kỹ năng tự phục vụ tốt? Phương pháp, và dạy dưới
những hình thức nào?
Qua việc tìm tòi, nhận thức sâu sắc ý nghĩa vai trò quan trọng của các kỹ năng
tự phục vụ đối với sự phát triển của trẻ. Chính điều đó đã thôi thúc tôi lựa chọn và
thực hiện đề tài “ Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ
bản thân”
2. Thời gian nghiên cứu:
Thời gian nghiên cứu của đề tài là từ tháng 08/2016 đến tháng 3/2017
3. Phạm vi nghiên cứu:
Rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo bé 3-4 tuổi lớp tôi đang phụ trách.
4. Đối tượng nghiên cứu:
Trẻ mẫu giáo bé 3-4 tuổi.

2 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lí luận
Trẻ ở giai đoạn 3- 4 tuổi đây là giai đoạn quan trọng đối với sự phát triển của
trẻ.Ở độ tuổi này , trẻ bắt đầu hình thành khả năng suy nghĩ muốn tự lập, muốn làm
cái này, cái kia một mình. Tính tự lập là một biểu hiện tâm lý có ảnh hưởng trực
tiếp đên quá trình phát triển và hình thành các phẩm chất nhân cách cho trẻ.Một số
dấu hiệu bắt đầu hình thành tính tự lập , đó là như cầu tự khẳng định mình xuất
hiện.Trẻ muốn làm một số công việc đơn giản trong sinh hoạt hằng ngày.Giáo dục
tính tự lập cho trẻ ngay từ lúc còn nhỏ không những tạo cho trẻ khả năng tự lập
trong sinh hoạt hằng ngày mà còn là một trong những điều kiện quan trọng giúp trẻ
hình thành sự tự tin, năng động ,sáng tạo làm cơ sở hình thành các kỹ năng sống
cho trẻ sau này.
Thực tế cho thấy, đối với mỗi gia đình hiện nay, đặc biệt là cha mẹ mắc phải
sai lầm khi giáo dục nói chung và giáo dục trẻ có tính tự lập nói riêng. Thứ nhất là
cha mẹ nuông chiều con quá mức chỉ biết hưởng thụ dần hình thành tính ích kỷ,
vụng về, thiếu tự tin trong cuộc sống.Thứ hai là cha mẹ không tin vào khả năng của
con mình, trẻ muốn làm nhưng thấy trẻ lóng ngóng, chậm chạp thì tỏ ra khó chịu,
nên người lớn thường xót ruột và làm thay trẻ, dẫn đến trẻ có thái độ bướng bỉnh
dần hình thành tính ỷ lại, lười biếng, mất tự tin ở trẻ.
Đối với giáo viên đa số đã có nhận thức đầy đủ và có thái độ đúng trong việc
giáo dục tính tự lập cho trẻ lên ba.Song về hướng dẫn hoạt động để trẻ có kỹ năng
tự phục vụ thì vẫn còn hạn chế.Nguyên nhân là do người giáo viên cho rằng trẻ còn
quá nhỏ để dạy trẻ tính tự lập, bên cạnh đó là cô giáo ngại khó, sợ tốn thời gian. Vì
vậy để hình thành và phát triển tính tự phục vụ cho trẻ nói chung và trẻ mẫu giáo bé
nói riêng thì giáo viên mầm non cần kết hợp với cha mẹ trẻ để có những biện pháp

phù hợp nhằm phát huy khả năng tự phục vụ bản thân, làm cơ sở cho sự hình thành
và phát triển nhân cách ở trẻ sau này. Vậy kỹ năng tự phục vụ là gì?
Vậy tự phục vụ là gì?
Tự phục vụ là phương tiện không thể thiếu để giúp trẻ tăng năng lực hội nhập,
tích cực, chủ động, sáng tạo, tự tin vững vàng trước mọi thử thách.
Tự phục vụ chính là chiếc chìa khóa sự sống còn , sự phát triển và sự thành
công của mỗi con người.
Khi nhắc đến dạy kỹ năng tự phục vụ cho trẻ mầm non, nhiều người cho rằng
đó là một cái gì đó to tác, cao siêu nhưng thực tế dạy trẻ tự phục vụ là dạy trẻ
3 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

những thói quen sinh hoạt thường ngày trong giao tiếp, ứng xử của trẻ đối với bản
thân và mọi người xung quanh.
2. Cơ sở thực tiễn
Trường học nơi tôi công tác là ngôi trường được xây mới nên thuận lợi trong
việc thực hiện nội dung xây dựng môi trường giáo dục sạch đẹp, an toàn cho trẻ.
Chương trình lồng ghép dạy kỹ năng sống: kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 3- 4
tuổi ở trường tôi công tác có những khó khăn và thuận lợi sau:
2.1. Thuận lợi:
– Trường mới được xây dựng cách đây gần 4 năm ,có khuôn viên rộng rãi,
thoáng mát và đẹp. Nhà trướng luôn có nhiều thành tích trong chăm sóc, nuôi
dưỡng và giáo dục trẻ mầm non
– Ban giám hiệu nhà trường luôn tạo điều kiện cho giáo viên được học tập
nâng cao chuyên môn, mua sắm cũng như bổ sung cơ sở vật chất, đồ dùng , đồ chơi
để đảm bảo chất lượng trong chăm sóc và giáo dục trẻ.
– Giáo viên nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, có năng lực chuyên môn .
-Giáo viên được tham khảo nhiều tài liệu về chương trình giáo dục mầm non

theo hướng đổi mới.
-Giáo viên tự học hỏi, trau dồi kiến thức trong lĩnh vực giáo dục kỹ năng sống
cho trẻ mầm non.
-Được sự quan tâm hỗ trợ của phụ huynh học sinh và chị em đồng nghiệp.
-Trẻ đến lớp đúng độ tuổi.
2.2. Khó khăn:
– Khả năng nhận thức của trẻ là không đồng đều. Có một số trẻ còn chưa biết
nói, hoặc nói chưa thạo nên sẽ gây khó khăn cho trẻ trong việc thể hiện ý muốn của
mình cho cô giáo.Nhiều trẻ khả năng tự phục vụ còn yếu, còn rụt rè nhút nhát nên
buộc cô giáo phải hết sức gần gũi và nhẹ nhàng mới có thể tiếp cận và hiểu được
trẻ. Bên cạnh đó có những trẻ nghe những không hiểu được các yêu cầu của cô,
thích tự làm theo ý mình nên sẽ gây khó khăn cho tôi trong việc rèn các trẻ đó.
-Đây là nội dung giáo dục còn khá mới mẻ trong chương trình giáo dục mầm
non mới vì vậy có rất ít tài liệu để tham khảo và tìm hiểu.
-Nhiều phụ huynh còn chưa hiểu, chưa quan tâm đến việc rèn kỹ năng cho trẻ.
– Lớp có 39 trẻ là quá đông, trong khi đó có một trẻ mới bắt đầu đi học nên
chưa có nề nếp.

4 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

– Trẻ còn bị ảnh hưởng do cuộc sống hiện đại như: intrenet, tivi, các trò chơi
điện tử…..nên trẻ không có hứng thú với các kỹ năng tự phục vụ.
– Trẻ đã số được bố mẹ nuông chiều, sống trong bao bọc nên có tính ỷ lại, ích
kỷ.
2.3. Thực trạng về kỹ năng tự phục vụ của trẻ:
Đầu năm tôi đã khảo sát thực tế và khả năng trẻ tự phục như sau:
TT

Nội dung khảo sát

Đạt
Số
lượng
20
22
28
30
24
29
31
19
20
25
30
15
25
12
30

1
2
3
4
5
6
7
8

9
10
11
12
13
14
15

Tỷ lệ
%
51,3
56,4
71,8
76,9
61.5
74,4
79,5
48,7
51,3
64,1
76,9
38,5
64,1
30,8
76,9

Chưa đạt
Số
Tỷ lệ
lượng

%
19
48,7
17
43,6
11
28,2
9
23,1
15
38,5
10
25,6
8
20,5
20
51,3
19
48,7
14
35,9
9
23,1
24
61.5
14
35,9
27
69,2
9

23,1

Xếp hàng đúng cách
Tự lấy và cất ghế
Tự xúc cơm ăn
Tự lấy cốc và uống nước đúng cách
Tự rửa tay
Tự xúc miệng nước muối sau khi ăn cơm
Tự lấy tay che miệng khi ho
Tự biết cách lau mặt
Tự biết lau miệng đúng cách
Tự biết mặc, cởi áo
Tự biết cách cất dép và đi dép
Tự biết cài khuy áo
Tự biết lấy và cất gối
Tự biết cách cầm kéo, cầm dao
Tự cất đồ dùng, đồ chơi đúng nơi quy
định
16
Tự biết cách gấp, mắc quần áo
12
30,8
27
69,2
17 Khả năng trẻ tự làm được không cần cô
4
10,3
35
89,7
nhắc nhở

Bảng 1: Bảng khảo sát khả năng tự phục vụ của trẻ trong lớp
Thời gian đầu khi tôi mới nhận lớp , tôi thấy khả năng nhận thức của trẻ còn
chưa có, khả năng tự phục vụ của trẻ còn rất hạn chế.Có nhiều trẻ nói có chưa rõ,
chứ biết những kỹ năng tự phục vụ đơn giản như : Có những trẻ muốn uống nước
nhưng không biết lấy nước uống, không biết cách cầm cốc lấy nước sao cho đỡ đổ,
một số trẻ có như cầu đi vệ sinh nhưng không biết cởi quần và mặc quần nên
thường hay đấi dầm luôn ra quần, … Bên cạnh đó có những trẻ nghe chưa kịp hoặc
không hiểu những hiệu lệnh của cô nên không thực hiện được. Tuy nhiên cơ một số
5 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

trẻ lại có những kỹ năng tự phục vụ rất tốt nhưng thiếu tính chủ động nên trẻ luôn
chờ đợi người lớn nhắc nhở mới thực hiện.
Có thể hiểu ở đây hai vấn đề: hành động và kỹ năng. Khi tôi dạy trẻ rằng: con
hãy lau mặt cho sạch, trẻ thực hiện yêu cầu của cô, đó là hành động. Hầu hết các trẻ
lứa tuổi mầm non đều biết các hành động đơn giản: nhặt rác, chào hỏi người lớn,
xin lỗi và cám ơn… Nhưng để những hành động đó trở thành kỹ năng thì lại cần
một quá trình giáo dục. Hành động của trẻ trở thành kỹ năng khi trẻ thấy tay bẩn trẻ
đi rửa tay, mặt bẩn trẻ đi lau mặt, ăn cơm xong là đi chải răng chứ không cần ai
nhắc nhở, vì khi đó trẻ làm vì ý thức: thấy tay bẩn, mặt bẩn thì đi rửa tay, rửa mặt,
chải răng ngay sau khi ăn để răng sạch chứ không làm vì người khác sai bảo.
Như vậy, bên cạnh việc dạy trẻ các hành động vệ sinh cá nhân: rửa tay, lau
mặt, chải đầu tóc, gấp quần áo hay nói chung là giữ gìn vệ sinh cá nhân… chúng ta
cần dạy trẻ ý thức được những việc làm đó và trẻ thực hiện các hành động đó vì ý
thức trẻ hiểu chứ không phải vì người lớn bắt trẻ phải làm, khi đó kỹ năng sống của
trẻ được hình thành và theo trẻ đến suốt cuộc đời. Khi hiểu được bản chất của việc
dạy kỹ năng sống cho trẻ: “đưa hành động vào trong ý thức” thì việc dạy kỹ năng
sống cho trẻ nên đơn giản và các bậc cha mẹ và thầy cô đều có thể thực hiện được

mà không phải băn khoăn là làm sao để dạy trẻ kỹ năng sống.
Trong phạm vi đối tượng cần dạy là 3- 4 tuổi, dạy trẻ một số kỹ năng phục vụ ,
tôi đã đề ra một số biện pháp sau:
3.Biện pháp thực hiện:
3.1 . Biện pháp 1:Lập kế hoạch thực hiện rèn trẻ các kỹ năng trong 1 năm học:
Đối với trẻ 3- 4 tuổi thì nhận thức của trẻ là còn hạn chế. Vì vậy để trẻ dễ hiểu
hơn và để dễ đánh giá kết quả của trẻ. Tôi đã định ra các kế hoạch và lồng ghép vào
các hoạt động trong ngày theo từng tháng như sau:
TT

KỸ NĂNG

T8

T9

1
2
3

Cách xếp hàng
Cách lấy và cất ghế
Cách cất dép và đi dép
giầy
Cách cất đồ dùng , đồ
chơi đúng nơi quy định
Cách sử dụng bát,

x
x

x

4
5

T10 T11 T12 T1

x
x
x
6 / 24

T2

T3 T4 T5

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

6
7
8
9
10
11
12
13
14
15

thìa,cốc đúng cách
Cách lấy nước và uống
nước
Cách lấy và cất gối
Cách rửa tay
Cách xúc miệng nước
muối
Cách sử lý khi ho
Cách lau mặt
Cách mặc và cởi quần
áo
Cách gấp và mắc quần
áo
Cài khuy áo
Cách cầm dao, kéo

x
x
x
x
x
x
x
x
x
x

Ngoài việc thường xuyên nhắc nhở, dạy trẻ các kỹ năng. Tôi vạch ra kế hoạch
đưa các kỹ năng vào các tháng để chú trọng hơn, để biết trong tháng này ngoài các

kỹ năng trẻ đã biêt thì sẽ dậy trẻ kỹ năng gì mới. Hơn nữa làm nhưu vậy trẻ sẽ nhớ
hơn là dậy trẻ liền một lúc nhiều kỹ năng , sau rồi trẻ không nhớ gì. Đưa các kỹ
năng theo tháng cô giáo cũng dễ định hướng là tháng này cần dạy trẻ kỹ năng gì mà
không bị bỏ quên, hay xót các kỹ năng.
3.2.Biện pháp 2: Nắm vững kiến thức trọng tâm về kỹ năng sống: kỹ năng tự
phục vụ cho trẻ thông qua các hoạt động vệ sinh cá nhân hàng ngày.
a. Giáo viên phải nắm được yêu cầu rèn luyện và kỹ năng thực hành cho trẻ.
– Thói quen vệ sinh cần rèn luyện.
– Ngoài những thói quen vệ sinh ở lớp, giáo viên cần rèn luyện thêm cho các
cháu những thói quen vệ sinh sau:
– Trẻ tự rửa mặt, rửa tay: trước khi ăn, sau khi đi đại tiện, chải đầu, đánh răng.
– Có ý thức giữ vệ sinh nơi công cộng, tôn trọng người khác như: không khạt
nhổ bậy, không vứt rác ra lớp học, nơi công cộng, biết sử dụng nước sạch..
– Trẻ tự mặc quần áo, biết đòi hỏi người lớn phải cho mình ăn mặc gọn gàng
sạch sẽ.
– Biết gấp cất trải nệm, gối.
– Biết giữ nhà cửa, đồ dùng đồ chơi gọn gàng sạch sẽ. Biết giúp cô lau bàn
ghế, rửa đồ chơi, xếp lại giá đồ chơi gọn gàng ngăn nắp.
7 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

– Khi ra nắng biết đội mũ nón và biết mặc áo mưa khi trời mưa.
– Trẻ bắt đầu hình thành vững chắc các quy tắc vệ sinh cá nhân và nếp sống
văn minh.
– Các kỹ năng cần rèn cho trẻ.
– Trẻ phải thành thạo các kỹ năng thực hành vệ sinh cá nhân.
– Biết giúp cô giặt khăn, phơi khăn.
– Biết dùng tay – khăn che miệng khi hắt hơi, ho, ngáp, hỉ mũi…

b. Giáo viên cần nắm được các trình tự sau đây để hình thành kỹ năng tự phục
vụ cho trẻ
– Cô giáo hướng dẫn cho trẻ được nội dung yêu cầu thực hiện các thao tác vệ
sinh cá nhân.
Ví dụ: Để trẻ thực hiện được các thao tác rửa tay, cô giáo cần làm mẫu từng
bước rửa tay cho trẻ quan sát và thực hiện theo.
– Các cháu mẫu giáo nhỡ tuy còn nhỏ nhưng cũng có khả năng tiếp thu được
những kiến thức thông thường vì vậy cô cần phải hướng dẫn cho các cháu biết
những điều cần thiết của từng yêu cầu vệ sinh và những tác hại của việc không thực
hiện đúng yêu cầu đó, lời hướng dẫn của cô phải đơn giản, rõ ràng, chính xác, dể
hiểu.
Ví dụ: Cô giáo cần giúp trẻ hiểu vì sao mỗi khi học tập xong, sau khi đi đại
tiện trẻ cần phải rửa tay sạch sẽ? Ngoài phương pháp dùng lời, cô có thể kèm với
lời giải thích bằng tranh, phim ảnh…
– Chuẩn bị lời hướng dẫn và động tác mẫu. Các cháu có thể làm tốt các công
việc tự phục vụ bản thân vì vậy đối với những việc có thể làm mẫu được cô cần
chuẩn bị tốt lời hướng dẫn và làm thành thạo động tác mẫu, vừa làm vừa giải thích.
Cô có thể tập trước cho một cháu để cháu đó làm mẫu cho các cháu khác làm
theo.
Ví dụ: Thực hiện đúng lịch hoạt động vệ sinh hàng ngày của trẻ để hình thành
nền nếp kỹ năng tự phục vụ vệ sinh cá nhân cho trẻ.
c) Giáo viên tổ chức một số biện pháp rèn luyện kỹ năng tự phục vụ qua hoạt
động vệ sinh cá nhân trẻ:
– Vệ sinh môi trường nề nếp của lớp:
Các cháu ở tường mầm non thời gian rất dài, nếu cô sắp xếp gọn gàng, sạch sẽ
mọi sinh hoạt của lớp có nề nếp làm cho lớp học vui tươi đầm ấm. Tất cả những cái
đó ảnh hưởng rất lớn đến sự hình thành thói quen cho trẻ.
8 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

Ví dụ: Lớp học sạch đẹp cháu sẽ không vứt rác bừa bãi, cháu không vứt đồ
chơi lung tung, khi mọi thứ trong lớp đều được sắp xếp theo đúng chỗ quy định.
Nếu hàng ngày cô thực hiện nghiêm túc thời gian biểu cháu sẽ thực hiện đúng
giờ nào việc đó. Vì những việc làm tốt được lặp đi lặp lại nhiều lần thì sẽ thành thói
quen tốt cho trẻ.
– Sự gương mẫu của cô và những người xung quanh: Đặc điểm của trẻ là hay
bắt chước, có thể bắt chước cái đúng, cái tốt, nhưng cũng có thể bắt chước cái sai,
cái xấu. Vì vậy cô giáo và mọi người xung quanh cần phải tự rèn bản thân và tuân
thủ những yêu cầu vệ sinh của nhà trường, thực hiện triệt để lời nói phải đi đôi với
việc làm để thực sự là tấm gương sáng cho các cháu noi theo.
Ví dụ: Trang trí, sắp xếp lớp học gọn gàng, ngăn nắp; rửa tay sau mỗi hoạt
động dạy học; giữ vệ sinh môi trường trường lớp sạch đẹp…
3.3. Biện pháp 3:Dạy trẻ kỹ năng tự phục thông qua các hoạt động hàng ngày.
a. Muốn thực hiện được những quy định thì phải có phương tiện thực hiện.
– Tham mưu nhà trường, phụ huynh học sinh tạo điều kiện vật chất tối thiểu
cần thiết để trẻ được thường xuyên thực hiện được những quy định về vệ sinh.
Ví dụ: Cô dạy các cháu bỏ rác vào sọt (giỏ rác) thì lớp phải có giỏ rác cho các
cháu bỏ, có phương tiện lại được thực hiện thường xuyên ở lớp cũng như ở nhà,
cháu sẽ nhanh chóng hình thành được thói quen vệ sinh đó. Cô cùng gia đình kết
hợp dạy trẻ ở mọi lúc mọi nơi, nếu có điều kiện để rèn luyện những kỹ năng thực
hành vệ sinh và hành vi văn minh cho trẻ.
– Trang bị, bổ sung đủ các trang thiết bị vệ sinh cá nhân trẻ ở lớp.
Ví dụ: Mỗi cháu 1 khăn mặt, 1 bàn chải răng, 1 cốc uống nước riêng có kí hiệu
tên trẻ; Khăn thêu tên, bìa hồ sơ để lưu bài học theo chủ đề, đồ dùng học tập của cá
nhân trẻ đều ghi tên kí hiệu riêng từng cháu.
– Giữ sạch sẽ nhà vệ sinh của trẻ:
Nhà vệ sinh nếu không được giữ vệ sinh sạch sẽ là nơi dễ mang mầm bệnh, vì
thế nhà vệ sinh dành cho trẻ cần được chú ý giữ gìn sạch sẽ, thông thoáng không để

có mùi hôi. Thường xuyên chà rửa, lau chùi nhà vệ sinh bằng dung dịch nước vệ
sinh, nước lau nhà vừa vệ sinh sạch sẽ vừa giúp phòng tránh được các mầm bệnh
cho trẻ, giúp trẻ thoải mái khi sử dụng nhà vệ sinh.
Ví dụ: Chà sạch sẽ nhà vệ sinh mỗi ngày, giữ sạch sẽ các dụng cụ vệ sinh.
Ngoài ra, còn dán các hình ảnh thực hiện các thao tác và hành động thực hiện
vệ sinh dán trên vách lớp, trong nhà vệ sinh ngay chỗ đặt bồn rửa tay của trẻ hoặc
9 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

nơi trẻ tiểu tiện với mục đích thường xuyên nhắc nhở trẻ có thói quen vệ sinh đồng
thời thực hiện tốt các thao tác vệ sinh và các hành vi văn minh.
Tham mưu cùng nhà trường trang bị đầy đủ các dụng cụ vệ sinh cho trẻ:
khăn lau tay, lau mặt, bàn chải đánh răng, ca múc nước, xà phòng… chú ý sắp xếp
ngăn nắp, vừa tầm tay trẻ giúp trẻ dễ lấy sử dụng.
Ví dụ: Xà phòng để trong rổ nhỏ hoặc túi lưới treo cạnh bồn rửa tay; các loại
khăn treo trên giá thấp ngang tầm với trẻ và thường xuyên giặt sạch, phơi khô dưới
ánh nắng mặt trời; bàn chải đánh răng rửa sạch phơi nắng và cắm vào trong một giá
để bàn chải…
b. Rèn trẻ thông qua các hoạt động của lớp trong ngày
* Giờ đón trẻ: tôi đón trẻ vào lớp nhắc trẻ phải chào ba, mẹ ; chào cô, tôi
hướng dẫn trẻ xếp mũ nón bảo hiểm, cặp vào kệ, giúp trẻ chải lại đầu tóc, hướng
dẫn trẻ xếp dép đúng chân ngay ngắn lên kệ dép.
* Giờ ăn trưa: Dạy trẻ rửa tay, lau mặt, mời cô, các bạn, cầm muỗng đúng tay.
Ăn nhai từ tốn, không nhai nhồm nhoằm và nuốt vội.
Không ngậm thức ăn lâu trong miệng – không vừa ăn vừa chơi, vừa nói
chuyện, đi lại lung tung.

Hình ảnh giờ ăn cơm của trẻ

* Khi trẻ uống nước: dạy và nhắc trẻ uống nước từ từ, không làm đổ, không
làm rơi cốc, không rót nước quá đầy, không thò tay vào thùng chứa nước thừa,
không uống nước sống…
10 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

* Hoạt động vệ sinh: rửa tay – rửa mặt:
Rửa tay – rửa mặt: đúng cách, đúng kỹ năng vệ sinh tay – mặt cô hướng dẫn.

Hình ảnh trẻ xếp hàng chuẩn bị đi rửa tay

Hình ảnh trẻ thực hiện rửa tay

11 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

* Dạy trẻ biết tự mặc quần áo: Trang phục quần áo gọn gàng sạch sẽ – không
mặc quần áo bẩn, rách, đứt cúc, không ngồi lê trên sàn đất hoặc bôi bẩn vào quần
áo – thường xuyên tắm rửa thay quần áo.
Ví dụ: Cho trẻ xem tranh ảnh các bạn nhỏ ăn mặc quần áo sạch sẽ khi đi
học, khi đi đến những nơi công cộng hoặc dự lễ hội.
* Giờ đón và trả trẻ: Cô nhắc nhở phụ huynh cùng với cô giáo dục các cháu
kỹ năng tự phục vụ của trẻ.
Ví dụ: Trao đổi với phụ huynh các thao tác rửa tay hoặc giờ giấc hoạt động
của trẻ trong một ngày.
Nhắc nhở phụ huynh cho con tự cất đồ dùng cá nhân của mình vào đúng tủ,

đúng nơi quy định, đúng ký hiệu. Bố mẹ cùng hướng dẫn con cất các đồ dùng đó
ngay ngắn. Tuyệt đối bố mẹ không nên làm hộ con. Hơn nữa bố mẹ khi đưa con đi
học cùng kiểm tra xem con đã cất đúng đồ dùng cá nhân của mình chưa cùng với
các cô.

Trẻ thực hiện tự cất dép đúng nơi quy định
Ví dụ: Trẻ khi đi đến lớp sẽ tự cầm dép của mình và cất vào chỗ có ký hiệu để
dép của mình, để ngay ngắn.

12 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

Hình ảnh trẻ tự cất ba lô của mình vảo tủ cá nhân\
* Giờ ngủ: Tôi cho trẻ làm giúp cô những việc vừa sức của mình và rèn cho trẻ
có các thói quen tốt. Đó là cho trẻ xếp hàng đi lấy gối, xếp gối và cất gối đúng nơi
quy định sau khi ngủ dậy

* Thực hiện đúng chế độ hoạt động vệ sinh của trẻ:
13 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

Để hình thành thói quen và nền nếp thực hiện các kỹ năng cho trẻ, tôi luôn
thực hiện đúng theo lịch hoạt động vệ sinh ở trường.
Thực hiện chế độ sinh hoạt vệ sinh đều đặn, hợp lý: luôn luôn tổ chức cho trẻ
thực hiện các thao tác vệ sinh đúng giờ, chú ý quan sát, theo dõi khi trẻ để kịp thời
nhắc nhở trẻ làm theo quy định.Nhắc nhở trẻ, động viên trẻ kịp thời để trẻ tiếp thu

và thực hiện tốt nhất.
Ví dụ như: Khi dậy trẻ vào các hoạt động cần dùng đến ghế để ngồi tôi sẽ rèn
trẻ cách be ghê đúng cách, bê bằng hai tay, lấy lần lượt từ trên xuống, không chen
lấn nhau khi lấy.

Hình ảnh trẻ thực hiện bê ghê
Và khi cất ghế trẻ cũng phải bê ghê hai tay, xếp lần lượt, ngay ngắn, đúng nơi
quy định, không xếp quá cao.

14 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

Hình ảnh trẻ cất ghế
3.4. Biện pháp 4:Lồng ghép một số bài thơ khi dạy kỹ năng tự phục vụ cho trẻ:
Để trẻ dễ nhớ, dễ thực hiện thì khi dậy trẻ kỹ năng nào tôi sẽ dạy trẻ một bài
thơ. Trẻ sẽ đọc thơ và làm theo.Như vậy trẻ sẽ sẽ rất hứng thứ vì trẻ vừa đọc thơ và
vừa được diễn lại. Trẻ không có cảm giác bị ép buộc khi học. Và lại khi đọc thơ trẻ
sẽ rất nhớ các bước hơn là mình nói bằng lý thuyết.
Ví dụ: Khi dạy trẻ kỹ năng xếp hàng tôi sẽ lồng ghép bài thơ “ Quy tắc xếp
hàng”
Quy tắc xếp hàng
Trong lúc xếp hàng
Bé đừng chen lấn
Đợi chờ kiên nhẫn
Có gì khó đâu
Đến trước, đứng trước
Đến sau , đứng sau
Nét đẹp văn hóa

– Hay khi dạy kỹ năng rửa tay có rất nhiều kỹ năng khó và các bước. Trẻ rất
khó nhớ. Thậm chí khi thực hiện trẻ sẽ sợ và làm không đứng yêu cầu kỹ năng cần

15 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

đặt ra. Vì vậy, để cho trẻ nhớ tôi sẽ vừ cho trẻ đọc bài thơ “ Rửa tay” và trẻ thực
hiện.
Bài thơ: Rửa tay
Bé làm ướt tay nào
Bánh xà phòng nho nhỏ
Em xát lên bàn tay
Nước máy đầy trong vắt
Em rửa đôi bàn tay
Xoa lòng bàn tay nào
Rồi đến kẽ ngón tay
Đổi bên làm lại nào
Tiếp đến xoay cổ tay
Ôi bé thật là giỏi
Đổi bên xoay tiếp nha
Chụm đầu ngón tay lại
Rửa cho sạch nhé bé
Khăn mặt đây thơm phức
Bé hãy lau khô tay
Đôi bàn tay be bé
Nay rửa sạch, xinh xinh
Cùng giơ tay vỗ vỗ.
– Và khi dậy kỹ năng lau mặt tôi cho trẻ đọc bài thơ “ Bé tập rửa mặt”

Bài thơ: Bé tập rửa mặt
Một tay chẳng làm được
Bé phải lau hai tay
Bắt đầu từ mắt này
Lau từ trong ra nhé
Nhích khăn lên các bé
Lau sống mũi xuống đi
Sau đó đến cái gì
Cái miệng xinh của bé
Cô cất giọng nhỏ nhẹ
Làm thế nào nữa đây?
Bé gấp đôi khăn ngay
16 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

Lau hai bên má đỏ
Gấp đôi một lần nữa
Lau cái cổ cái cằm
Mắt bé nhìn chăm chăm
Kìa cô khen bé giỏi.
– Tiếp khi dậy đến kỹ năng xử lý khi ho tôi cũng tự sáng tác bài thơ “Cô dạy
bé” để cho trẻ dễ nhớ.
Bài thơ: cô dạy bé
Bé đến lớp
Cô dạy bé
Bé nhớ nhé
Nếu bị ho
Hay hắt hơi

Bé lấy ngay
Tay che miệng
Thế mới ngoan
Ai cũng yêu.
– Nhờ có việc dậy trẻ kỹ năng tự phục vụ thông qua các bài thơ nên trẻ rất
nhớ, và thực hiện khá tốt các kỹ năng được học.
3.5. Biện pháp 5:Tuyên truyền, phối hợp phụ huynh học sinh dạy trẻ kỹ năng
tự phục vụ :
Muốn trẻ hình thành được các kỹ năng tự phục vụ tốt thì nhà trường và gia
đình phải thống nhất yêu cầu giáo dục đối với trẻ. Nhà trường và giáo viên thông
báo, yêu cầu biện pháp giáo dục kỹ năng phục vụ cho phụ huynh biết, yêu cầu phụ
huynh cần theo dõi giúp đỡ và cho biết tình hình thực hiện ở nhà để cùng phối hợp
giáo dục rèn luyện cho trẻ.
Ví dụ: Cần duy trì thực hiện nề nếp cho trẻ lau miệng, xúc miệng nước muối
sau bữa ăn ở trường cũng như ở nhà.
Để thu hút sự chú ý của phụ huynh đến góc tuyên truyền cần trang trí thật đẹp
bảng thông tin tuyên truyền dành cho phụ huynh. Các bậc cha mẹ có thể đọc, quan
sát theo dõi dễ dàng giúp nhà trường tuyên truyền đến cha mẹ của trẻ những kết
quả giáo dục của con mình, tạo điều kiện cho giáo viên trao đổi hai chiều với các
bậc cha mẹ những vấn đề có liên quan đến trẻ, các thông tin của lớp, thông tin sức
17 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

khỏe, ngược lại cha mẹ có thể ghi chép những yêu cầu, đề nghị, thông tin cần trao
đổi với giáo viên.
Ví dụ: Giáo viên có thể tuyên truyền về hình ảnh hướng dẫn các bước rửa tay,
kết quả tình hình sức khỏe của trẻ… Phụ huynh có thể ghi chép một số bài hát, bài
thơ, câu chuyện có nội dung dạy trẻ kỹ năng tự phục vụ

Ngoài ra cần tiếp tục xây dựng thư viện cho bé tại lớp, tại nhà, khuyến khích
các bậc cha mẹ tăng cường đọc sách cho trẻ nghe. Để duy trì bổ sung nhu cầu đọc
sách của trẻ, cần thường xuyên vận động cha mẹ quan tâm tặng sách cho góc thư
viện của lớp và trang bị phong phú cho góc sách ngay tại gia đình.
Ví dụ: Tạo điều kiện mời phụ huynh đến tham quan góc thư viện của bé, quan
sát giờ đọc sách, xem tranh của bé. Qua đó, vận động phụ huynh tặng sách cho góc
thư viện của lớp.
Quan trọng nhất là hàng ngày giáo viên cần kiểm tra kỹ năng trẻ về một số
vấn đề đơn giản như: trước khi đi học các con đã rửa tay, chân, mặt mũi sạch sẽ
chưa?…. Và phải động viên kịp thời khi trẻ thực hiện đúng được một trong những
vấn đề vệ sinh như đã rửa tay chân , rửa mặt sạch.
Ví dụ: Đưa vào tiêu chuẩn nêu gương để giúp trẻ thực hiện tốt theo quy định.
Bên cạnh đó cần động viên, khuyến khích những trẻ chưa thực hiện tốt lần sau
cố gắng thực hiện tốt như các bạn.
Thường xuyên nhắc nhở trẻ bỏ rác đúng nơi quy định, treo áo, mũ, để dép vào
đúng nơi quy định, quét dọn lớp khi lớp bẩn, biết kê bàn ghế lại cho gọn gàng khi
bàn ghế để không ngay ngắn.
Trước khi ra về, cô nhắc trẻ về nhà tắm rửa sạch sẽ, rửa tay sạch trước khi ăn
và sau khi đi vệ sinh.,….Cứ như thế, hàng ngày, hàng ngày cô động viên kịp thời
trẻ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, để dép, mũ,…đúng nơi quy định sẽ giúp cho trẻ dần
dần hình thành được thói quen tốt .
4. Kết quả:
* Về phía giáo viên
Nắm được mục đích, hiểu rõ sự cần thiết phải dạy kỹ năng tự phục vụ
Nắm vững phương pháp dạy kỹ năng sống: kỹ năng tự phục vụ qua hoạt động
cho trẻ.
Có nhiều hình thức phong phú dạy trẻ kỹ năng tự phục vụ .
Mạnh dạn, tự tin điều khiển các cuộc họp phụ huynh học sinh, biết tự chuẩn
bị, phối hợp chặt chẽ, trao đổi thường xuyên với cha mẹ trẻ.
18 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

* Về phía trẻ:
100% trẻ thích đến trường
100% trẻ đều được cha mẹ tạo điều kiện và khuyến khích khơi dậy tính tò mò,
phát triển trí tưởng tượng, năng động, mạnh dạn, tự tin.
100% trẻ có thói quen lao động tự phục vụ bản thân, được rèn luyện kỹ năng
tự lập; kỹ năng nhận thức; kỹ năng vận động thô, vận động tinh thông qua các hoạt
động hằng ngày trong cuộc sống của trẻ.
100% trẻ được giáo dục, chăm sóc nuôi dưỡng tốt, được bảo vệ sức khỏe,
được bảo đảm an toàn, phòng bệnh, được theo dõi cân đo bằng biểu đồ phát triển.
80% trẻ luôn có kết quả tốt trong học tập thông qua bảng đánh giá trẻ ở lớp
sau mỗi giai đoạn, cuối độ tuổi và kết quả kiểm tra đánh giá chất lượng sau mỗi chủ
đề đối với từng trẻ đạt khá và tốt với các chỉ tiêu cụ thể đạt được như sau: mạnh
dạn tự tin đạt 85%; kỹ năng tự lập, tự phục vụ: 97.72%; kỹ năng vệ sinh: 98%;
Trẻ đi học đều hơn, đạt tỷ lệ chuyên cần đạt từ 95 % trở lên và ít gặp khó khăn
khi đến lớp, có kỹ năng lao động tự phục vụ.
Kết quả đánh giá trên trẻ cuối năm như sau:
TT

Nội dung khảo sát

Đầu năm đạt
Số
Tỷ lệ

1
2

3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15

Xếp hàng đúng cách
Tự lấy và cất ghế
Tự xúc cơm ăn
Tự lấy cốc và uống nước đúng cách
Tự rửa tay
Tự xúc miệng nước muối sau khi ăn cơm
Tự lấy tay che miệng khi ho
Tự biết cách lau mặt
Tự biết lau miệng đúng cách
Tự biết mặc, cởi áo
Tự biết cách cất dép và đi dép
Tự biết cài khuy áo
Tự biết lấy và cất gối
Tự biết cách cầm kéo, cầm dao
Tự cất đồ dùng, đồ chơi đúng nơi quy

lượng
20
22
28
30
24
29
31
19
20
25
30
15
25
12
30

16

định
Tự biết cách gấp, mắc quần áo

12

19 / 24

Cuối năm đạt
Số
Tỷ lệ

%
51,3
56,4
71,8
76,9
61.5
74,4
79,5
48,7
51,3
64,1
76,9
38,5
64,1
30,8
76,9

lượng
39
39
39
39
37
36
39
36
35
36
39
37

39
35
39

%
100
100
100
100
94,8
92,3
100
92,3
90
92,3
100
94,8
100
90
100

30,8

35

90

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

17

Khả năng trẻ tự làm được không cần cô

4

10,3

38

97,4

nhắc nhở
* Về phía phụ huynh học sinh:
– Cha mẹ các cháu luôn coi trọng trẻ và tích cực tham gia vào các hoạt động
giáo dục trẻ ở nhà trường. Kết quả đã có 78% thư mời lần lượt các bậc cha mẹ đến
dự giờ, tham gia vào các hoạt động có chủ đích, hoạt động tự chọn, trực tiếp giúp
trẻ hoàn thành đạt các bài tập, các yêu cầu của cô.
– Các bậc cha mẹ đã có thói quen liên kết phối hợp chặt chẽ với cô giáo trong
việc dạy trẻ các kỹ năng sống, trao đổi với giáo viên bằng nhiều hình thức thông
qua bảng thông tin dành cho cha mẹ, bảng đánh giá trẻ ở lớp; số lượng phụ huynh
học sinh tham gia đông hơn kết quả lượng phụ huynh dự họp trong cả hai kỳ họp
vừa qua ở các lớp đều đạt trên 80%, đúng đối tượng là cha hoặc mẹ đạt 70%.
– Giao tiếp giữa cha mẹ và con cái tốt hơn, đa số cha mẹ dịu dàng, ít la mắng
trẻ, thay đổi trong cách rèn kỹ năng cho trẻ, phân việc cho trẻ, không cung phụng
trẻ thái quá, không còn hình ảnh ba bế con, mẹ đi sau xách cặp cho con, tranh thủ
đút cho con ăn, ngược lại xuất hiện khá nhiều hình ảnh trẻ tự đeo ba lô, tự đi lên
lầu, tự xúc cơm ở trẻ nhỏ …..
– Cha mẹ cảm thấy mản nguyện với thành công của trẻ, tin tưởng vào kết quả
giáo dục của nhà trường, không chê bai chỉ trích cô giáo ngược lại cha mẹ thông

cảm, chia sẻ những khó khăn của cô giáo, cung cấp vật liệu, phụ giúp giáo viên
trang trí lớp, làm đồ chơi.

20 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1.Kết luận:
Trên đây là một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục bản thân
mà tôi đã đúc kết trong quá trình dạy học, sáng tạo và đưa và sử dụng. Các biện
pháp tôi đưa ra đã được ban giám hiệu và đồng nghiệp đánh giá cao.Nhờ có các
biện pháp trẻ đã có các kỹ năng tự phục vụ bản thân được tốt nhất. Tạo cho trẻ tính
tích cực, chủ động , sáng tạo trong các hoạt động .
2. Bài học kinh nghiệm:
Với những kết quả đạt được, bản thân tôi rút ra những kinh nghiệm tốt nhất là
tích cực nghiên cứu tài liệu, do tích luỹ được trong suốt quá trình thời gian công tác
một số điều cần làm và cần tránh trong dạy trẻ mầm non những kỹ năng sống cơ
bản kỹ năng tự phục vụ qua hoạt động vệ sinh cá nhân như sau:
* Một số điều cần làm giúp trẻ rèn luyện kỹ năng sống: kỹ năng tự phục vụ qua
các hoạt động:
Trước hết là người lớn phải là tấm gương sáng, yêu thương, tôn trọng, đối xử
công bằng với trẻ và đảm bảo an toàn cho trẻ.
Người lớn khuyến khích, chia sẻ thì trẻ sẽ tự tin vào năng lực của bản thân và
trẻ sẽ làm tốt hơn kỹ năng sống, kỹ năng tự phục vụ.
Cô giáo chịu khó trò chuyện với trẻ, trả lời những câu hỏi vụn vặt của trẻ,
không la mắng, giải quyết hợp lý, công bằng với mọi tình huống xảy ra giữa trẻ.
Trong giảng dạy, chú ý đến hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm nhiều.
* Một số điều cần tránh khi dạy trẻ kỹ năng sống: kỹ năng tự phục vụ các hoạt

động cá nhân
– Không bao bọc trẻ một cách thái quá sẽ làm trẻ yếu đuối: Cha mẹ thường
không đánh giá đúng khả năng của trẻ cho rằng trẻ còn nhỏ sẽ không làm được một
điều gì cả. Sự bảo bọc thái quá sẽ dẫn trẻ đến ý nghĩ rằng bản thân trẻ không thể
làm điều gì nên thân. Hãy nhớ: đừng bao giờ làm những gì mà trẻ có thể làm được.
– Không yêu cầu những điều không phù hợp với lứa tuổi của trẻ vì những yêu
cầu ở trẻ phải thực hiện một hành vi chính chắn mà trẻ chưa có khả năng hoặc trẻ

21 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

phải làm các yêu cầu không mang tính thống nhất và liên tục trong việc cho phép
hoặc cấm đoán sẽ ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển tính nhận thức ở trẻ.
– Không nên giáo huấn quá nhiều vì ảnh hưởng của những luồng ngôn ngữ đó
làm cho đứa trẻ ngưng hoạt động nhưng trong thực tế đứa trẻ không thể ngưng hoạt
động sẽ dần làm cho trẻ nghĩ rằng trẻ là người có tội, làm nảy sinh tính tự ti, đánh
giá tiêu cực về bản thân sau này.
2. Khuyến nghị và đề xuất:
– Qua tìm tòi nghiên cứu và thực hiện đề tài tôi nhận thấy nội dung giáo dục
kỹ năng tự phục vụ cho trẻ ở bậc học mầm non là rất phù hợp và cần thiết .Vì vậy
đề nghị các cấp lãnh đạo tiếp tục triển khai thực hiện rộng rãi nội dung giáo dục kỹ
năng tự phục vụ cho trẻ ở các trường mầm non.
– Mở lớp tập huấn chuyên môn về nội dung giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng tự
phục vụ cho giáo viên.
– Tuyên truyền nội dung giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng tự phục vụ cho trẻ
mầm non trên đài,báo,ti vi nhằm nâng cao nhận thức của phụ huynh
– Tăng cường điều kiện cơ sở vật chất cũng như kinh phí để tổ chức các hoạt
động tập thể có quy mô,chất lượng cao.

Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ của tôi trong quá trình thực hiện dạy trẻ
kỹ năng tự phục vụ. Để có cách làm hay hơn tôi sẽ phát huy ưu điểm và khắc phục
mặt còn tồn tại để bản sáng kiến bổ ích hơn. Kính mong các cấp lãnh đạo đóng góp
thêm nhiều ý kiến và bổ sung để bản sáng kiến kinh nghiệm của tôi đạt kết quả tốt
hơn.

22 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1.Chương trình giáo dục mầm non
2.Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non các độ
tuổi.
3.Tài liệu tập huấn giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non
4.Tài liệu tâm sinh lý của trẻ mầm non
5.Tạp chí Giáo dục mầm non.

23 / 24

Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân

MỤC LỤC
Trang
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài…………………………………………………………………………….1
2. Thời gian nghiên cứu………………………………………………………………………2.

3. Phạm vi nghiên cứu ……………………………………………………………………….2
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận………………………………………………………………………………….3
2. Cơ sở thực tiễn………………………………………………………………………………..4
3. Biện pháp thực hiện …………………………………………………………………………6
4. Kết quả………………………………………………………………………………………….19
PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận………………………………………………………………………………………..22
2. Bài học kinh nghiệm ………………………………………………………………………22
3. Khuyến nghị và đề xuất……………………………………………………………………23
4. Tài liệu tham khảo trang …………………………………………………………………. 24
5. Mục lục…………………………………………………………………………………………..25

24 / 24

này rất quan trọng đối với sự phát triển kỹ năng lâu dài và toàn diện của bé. Trongnhững năm sau đó, bộ não sẽ tiếp tục được định hình thông qua việc kết nối cáckhớp dây thần kinh. Đây là quá trình tăng cường các phần não bộ được sử dụngthường xuyên và bỏ qua những phần ít khi được sử dụng tới. Trong giai đoạn này,mọi sự kiện tích cực có thể giúp trẻ nâng cao kỹ năng và mọi sự tương tác xã hội cóthể giúp trẻ hình thành nhân cách. Bạn có thể tưởng tượng điều này như một quả1 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thâncầu tuyết ngày càng to ra khi nó lăn. Nhưng đừng quên rằng những cách hành xửvà thói quen không mong muốn cũng có thể sẽ tăng lên nếu trẻ bị ảnh hưởng xấu từnhững tác nhân bên ngoài.Chính vì vậy việc dạy trẻ những kỹ năng sông, kỹ năngtự phục vụ ngay từ giai đoạn này là rẩ tốt. Nó giúp trẻ hình thành những thói quentốt ngay từ nhỏ, trẻ có sự chủ động trong cuộc sống sau này.Song chưa được chútrọng nên đa phần trẻ lớp tôi nhận không có những kỹ năng tự phục vụ bản thân.Vậy làm thế nào để trẻ có các kỹ năng tự phục vụ tốt? Phương pháp, và dạy dướinhững hình thức nào?Qua việc tìm tòi, nhận thức sâu sắc ý nghĩa vai trò quan trọng của các kỹ năngtự phục vụ đối với sự phát triển của trẻ. Chính điều đó đã thôi thúc tôi lựa chọn vàthực hiện đề tài “ Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụbản thân”2. Thời gian nghiên cứu:Thời gian nghiên cứu của đề tài là từ tháng 08/2016 đến tháng 3/20173. Phạm vi nghiên cứu:Rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo bé 3-4 tuổi lớp tôi đang phụ trách.4. Đối tượng nghiên cứu:Trẻ mẫu giáo bé 3-4 tuổi.2 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thânPHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ1. Cơ sở lí luậnTrẻ ở giai đoạn 3- 4 tuổi đây là giai đoạn quan trọng đối với sự phát triển củatrẻ.Ở độ tuổi này , trẻ bắt đầu hình thành khả năng suy nghĩ muốn tự lập, muốn làmcái này, cái kia một mình. Tính tự lập là một biểu hiện tâm lý có ảnh hưởng trựctiếp đên quá trình phát triển và hình thành các phẩm chất nhân cách cho trẻ.Một sốdấu hiệu bắt đầu hình thành tính tự lập , đó là như cầu tự khẳng định mình xuấthiện.Trẻ muốn làm một số công việc đơn giản trong sinh hoạt hằng ngày.Giáo dụctính tự lập cho trẻ ngay từ lúc còn nhỏ không những tạo cho trẻ khả năng tự lậptrong sinh hoạt hằng ngày mà còn là một trong những điều kiện quan trọng giúp trẻhình thành sự tự tin, năng động ,sáng tạo làm cơ sở hình thành các kỹ năng sốngcho trẻ sau này.Thực tế cho thấy, đối với mỗi gia đình hiện nay, đặc biệt là cha mẹ mắc phảisai lầm khi giáo dục nói chung và giáo dục trẻ có tính tự lập nói riêng. Thứ nhất làcha mẹ nuông chiều con quá mức chỉ biết hưởng thụ dần hình thành tính ích kỷ,vụng về, thiếu tự tin trong cuộc sống.Thứ hai là cha mẹ không tin vào khả năng củacon mình, trẻ muốn làm nhưng thấy trẻ lóng ngóng, chậm chạp thì tỏ ra khó chịu,nên người lớn thường xót ruột và làm thay trẻ, dẫn đến trẻ có thái độ bướng bỉnhdần hình thành tính ỷ lại, lười biếng, mất tự tin ở trẻ.Đối với giáo viên đa số đã có nhận thức đầy đủ và có thái độ đúng trong việcgiáo dục tính tự lập cho trẻ lên ba.Song về hướng dẫn hoạt động để trẻ có kỹ năngtự phục vụ thì vẫn còn hạn chế.Nguyên nhân là do người giáo viên cho rằng trẻ cònquá nhỏ để dạy trẻ tính tự lập, bên cạnh đó là cô giáo ngại khó, sợ tốn thời gian. Vìvậy để hình thành và phát triển tính tự phục vụ cho trẻ nói chung và trẻ mẫu giáo bénói riêng thì giáo viên mầm non cần kết hợp với cha mẹ trẻ để có những biện phápphù hợp nhằm phát huy khả năng tự phục vụ bản thân, làm cơ sở cho sự hình thànhvà phát triển nhân cách ở trẻ sau này. Vậy kỹ năng tự phục vụ là gì?Vậy tự phục vụ là gì?Tự phục vụ là phương tiện không thể thiếu để giúp trẻ tăng năng lực hội nhập,tích cực, chủ động, sáng tạo, tự tin vững vàng trước mọi thử thách.Tự phục vụ chính là chiếc chìa khóa sự sống còn , sự phát triển và sự thànhcông của mỗi con người.Khi nhắc đến dạy kỹ năng tự phục vụ cho trẻ mầm non, nhiều người cho rằngđó là một cái gì đó to tác, cao siêu nhưng thực tế dạy trẻ tự phục vụ là dạy trẻ3 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thânnhững thói quen sinh hoạt thường ngày trong giao tiếp, ứng xử của trẻ đối với bảnthân và mọi người xung quanh.2. Cơ sở thực tiễnTrường học nơi tôi công tác là ngôi trường được xây mới nên thuận lợi trongviệc thực hiện nội dung xây dựng môi trường giáo dục sạch đẹp, an toàn cho trẻ.Chương trình lồng ghép dạy kỹ năng sống: kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 3- 4tuổi ở trường tôi công tác có những khó khăn và thuận lợi sau:2.1. Thuận lợi:- Trường mới được xây dựng cách đây gần 4 năm ,có khuôn viên rộng rãi,thoáng mát và đẹp. Nhà trướng luôn có nhiều thành tích trong chăm sóc, nuôidưỡng và giáo dục trẻ mầm non- Ban giám hiệu nhà trường luôn tạo điều kiện cho giáo viên được học tậpnâng cao chuyên môn, mua sắm cũng như bổ sung cơ sở vật chất, đồ dùng , đồ chơiđể đảm bảo chất lượng trong chăm sóc và giáo dục trẻ.- Giáo viên nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, có năng lực chuyên môn .-Giáo viên được tham khảo nhiều tài liệu về chương trình giáo dục mầm nontheo hướng đổi mới.-Giáo viên tự học hỏi, trau dồi kiến thức trong lĩnh vực giáo dục kỹ năng sốngcho trẻ mầm non.-Được sự quan tâm hỗ trợ của phụ huynh học sinh và chị em đồng nghiệp.-Trẻ đến lớp đúng độ tuổi.2.2. Khó khăn:- Khả năng nhận thức của trẻ là không đồng đều. Có một số trẻ còn chưa biếtnói, hoặc nói chưa thạo nên sẽ gây khó khăn cho trẻ trong việc thể hiện ý muốn củamình cho cô giáo.Nhiều trẻ khả năng tự phục vụ còn yếu, còn rụt rè nhút nhát nênbuộc cô giáo phải hết sức gần gũi và nhẹ nhàng mới có thể tiếp cận và hiểu đượctrẻ. Bên cạnh đó có những trẻ nghe những không hiểu được các yêu cầu của cô,thích tự làm theo ý mình nên sẽ gây khó khăn cho tôi trong việc rèn các trẻ đó.-Đây là nội dung giáo dục còn khá mới mẻ trong chương trình giáo dục mầmnon mới vì vậy có rất ít tài liệu để tham khảo và tìm hiểu.-Nhiều phụ huynh còn chưa hiểu, chưa quan tâm đến việc rèn kỹ năng cho trẻ.- Lớp có 39 trẻ là quá đông, trong khi đó có một trẻ mới bắt đầu đi học nênchưa có nề nếp.4 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân- Trẻ còn bị ảnh hưởng do cuộc sống hiện đại như: intrenet, tivi, các trò chơiđiện tử…..nên trẻ không có hứng thú với các kỹ năng tự phục vụ.- Trẻ đã số được bố mẹ nuông chiều, sống trong bao bọc nên có tính ỷ lại, íchkỷ.2.3. Thực trạng về kỹ năng tự phục vụ của trẻ:Đầu năm tôi đã khảo sát thực tế và khả năng trẻ tự phục như sau:TTNội dung khảo sátĐạtSốlượng202228302429311920253015251230101112131415Tỷ lệ51,356,471,876,961.574,479,548,751,364,176,938,564,130,876,9Chưa đạtSốTỷ lệlượng1948,71743,61128,223,11538,51025,620,52051,31948,71435,923,12461.51435,92769,223,1Xếp hàng đúng cáchTự lấy và cất ghếTự xúc cơm ănTự lấy cốc và uống nước đúng cáchTự rửa tayTự xúc miệng nước muối sau khi ăn cơmTự lấy tay che miệng khi hoTự biết cách lau mặtTự biết lau miệng đúng cáchTự biết mặc, cởi áoTự biết cách cất dép và đi dépTự biết cài khuy áoTự biết lấy và cất gốiTự biết cách cầm kéo, cầm daoTự cất đồ dùng, đồ chơi đúng nơi quyđịnh16Tự biết cách gấp, mắc quần áo1230,82769,217 Khả năng trẻ tự làm được không cần cô10,33589,7nhắc nhởBảng 1: Bảng khảo sát khả năng tự phục vụ của trẻ trong lớpThời gian đầu khi tôi mới nhận lớp , tôi thấy khả năng nhận thức của trẻ cònchưa có, khả năng tự phục vụ của trẻ còn rất hạn chế.Có nhiều trẻ nói có chưa rõ,chứ biết những kỹ năng tự phục vụ đơn giản như : Có những trẻ muốn uống nướcnhưng không biết lấy nước uống, không biết cách cầm cốc lấy nước sao cho đỡ đổ,một số trẻ có như cầu đi vệ sinh nhưng không biết cởi quần và mặc quần nênthường hay đấi dầm luôn ra quần, … Bên cạnh đó có những trẻ nghe chưa kịp hoặckhông hiểu những hiệu lệnh của cô nên không thực hiện được. Tuy nhiên cơ một số5 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thântrẻ lại có những kỹ năng tự phục vụ rất tốt nhưng thiếu tính chủ động nên trẻ luônchờ đợi người lớn nhắc nhở mới thực hiện.Có thể hiểu ở đây hai vấn đề: hành động và kỹ năng. Khi tôi dạy trẻ rằng: conhãy lau mặt cho sạch, trẻ thực hiện yêu cầu của cô, đó là hành động. Hầu hết các trẻlứa tuổi mầm non đều biết các hành động đơn giản: nhặt rác, chào hỏi người lớn,xin lỗi và cám ơn… Nhưng để những hành động đó trở thành kỹ năng thì lại cầnmột quá trình giáo dục. Hành động của trẻ trở thành kỹ năng khi trẻ thấy tay bẩn trẻđi rửa tay, mặt bẩn trẻ đi lau mặt, ăn cơm xong là đi chải răng chứ không cần ainhắc nhở, vì khi đó trẻ làm vì ý thức: thấy tay bẩn, mặt bẩn thì đi rửa tay, rửa mặt,chải răng ngay sau khi ăn để răng sạch chứ không làm vì người khác sai bảo.Như vậy, bên cạnh việc dạy trẻ các hành động vệ sinh cá nhân: rửa tay, laumặt, chải đầu tóc, gấp quần áo hay nói chung là giữ gìn vệ sinh cá nhân… chúng tacần dạy trẻ ý thức được những việc làm đó và trẻ thực hiện các hành động đó vì ýthức trẻ hiểu chứ không phải vì người lớn bắt trẻ phải làm, khi đó kỹ năng sống củatrẻ được hình thành và theo trẻ đến suốt cuộc đời. Khi hiểu được bản chất của việcdạy kỹ năng sống cho trẻ: “đưa hành động vào trong ý thức” thì việc dạy kỹ năngsống cho trẻ nên đơn giản và các bậc cha mẹ và thầy cô đều có thể thực hiện đượcmà không phải băn khoăn là làm sao để dạy trẻ kỹ năng sống.Trong phạm vi đối tượng cần dạy là 3- 4 tuổi, dạy trẻ một số kỹ năng phục vụ ,tôi đã đề ra một số biện pháp sau:3.Biện pháp thực hiện:3.1 . Biện pháp 1:Lập kế hoạch thực hiện rèn trẻ các kỹ năng trong 1 năm học:Đối với trẻ 3- 4 tuổi thì nhận thức của trẻ là còn hạn chế. Vì vậy để trẻ dễ hiểuhơn và để dễ đánh giá kết quả của trẻ. Tôi đã định ra các kế hoạch và lồng ghép vàocác hoạt động trong ngày theo từng tháng như sau:TTKỸ NĂNGT8T9Cách xếp hàngCách lấy và cất ghếCách cất dép và đi dépgiầyCách cất đồ dùng , đồchơi đúng nơi quy địnhCách sử dụng bát,T10 T11 T12 T16 / 24T2T3 T4 T5Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân101112131415thìa,cốc đúng cáchCách lấy nước và uốngnướcCách lấy và cất gốiCách rửa tayCách xúc miệng nướcmuốiCách sử lý khi hoCách lau mặtCách mặc và cởi quầnáoCách gấp và mắc quầnáoCài khuy áoCách cầm dao, kéoNgoài việc thường xuyên nhắc nhở, dạy trẻ các kỹ năng. Tôi vạch ra kế hoạchđưa các kỹ năng vào các tháng để chú trọng hơn, để biết trong tháng này ngoài cáckỹ năng trẻ đã biêt thì sẽ dậy trẻ kỹ năng gì mới. Hơn nữa làm nhưu vậy trẻ sẽ nhớhơn là dậy trẻ liền một lúc nhiều kỹ năng , sau rồi trẻ không nhớ gì. Đưa các kỹnăng theo tháng cô giáo cũng dễ định hướng là tháng này cần dạy trẻ kỹ năng gì màkhông bị bỏ quên, hay xót các kỹ năng.3.2.Biện pháp 2: Nắm vững kiến thức trọng tâm về kỹ năng sống: kỹ năng tựphục vụ cho trẻ thông qua các hoạt động vệ sinh cá nhân hàng ngày.a. Giáo viên phải nắm được yêu cầu rèn luyện và kỹ năng thực hành cho trẻ.- Thói quen vệ sinh cần rèn luyện.- Ngoài những thói quen vệ sinh ở lớp, giáo viên cần rèn luyện thêm cho cáccháu những thói quen vệ sinh sau:- Trẻ tự rửa mặt, rửa tay: trước khi ăn, sau khi đi đại tiện, chải đầu, đánh răng.- Có ý thức giữ vệ sinh nơi công cộng, tôn trọng người khác như: không khạtnhổ bậy, không vứt rác ra lớp học, nơi công cộng, biết sử dụng nước sạch..- Trẻ tự mặc quần áo, biết đòi hỏi người lớn phải cho mình ăn mặc gọn gàngsạch sẽ.- Biết gấp cất trải nệm, gối.- Biết giữ nhà cửa, đồ dùng đồ chơi gọn gàng sạch sẽ. Biết giúp cô lau bànghế, rửa đồ chơi, xếp lại giá đồ chơi gọn gàng ngăn nắp.7 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân- Khi ra nắng biết đội mũ nón và biết mặc áo mưa khi trời mưa.- Trẻ bắt đầu hình thành vững chắc các quy tắc vệ sinh cá nhân và nếp sốngvăn minh.- Các kỹ năng cần rèn cho trẻ.- Trẻ phải thành thạo các kỹ năng thực hành vệ sinh cá nhân.- Biết giúp cô giặt khăn, phơi khăn.- Biết dùng tay – khăn che miệng khi hắt hơi, ho, ngáp, hỉ mũi…b. Giáo viên cần nắm được các trình tự sau đây để hình thành kỹ năng tự phụcvụ cho trẻ- Cô giáo hướng dẫn cho trẻ được nội dung yêu cầu thực hiện các thao tác vệsinh cá nhân.Ví dụ: Để trẻ thực hiện được các thao tác rửa tay, cô giáo cần làm mẫu từngbước rửa tay cho trẻ quan sát và thực hiện theo.- Các cháu mẫu giáo nhỡ tuy còn nhỏ nhưng cũng có khả năng tiếp thu đượcnhững kiến thức thông thường vì vậy cô cần phải hướng dẫn cho các cháu biếtnhững điều cần thiết của từng yêu cầu vệ sinh và những tác hại của việc không thựchiện đúng yêu cầu đó, lời hướng dẫn của cô phải đơn giản, rõ ràng, chính xác, dểhiểu.Ví dụ: Cô giáo cần giúp trẻ hiểu vì sao mỗi khi học tập xong, sau khi đi đạitiện trẻ cần phải rửa tay sạch sẽ? Ngoài phương pháp dùng lời, cô có thể kèm vớilời giải thích bằng tranh, phim ảnh…- Chuẩn bị lời hướng dẫn và động tác mẫu. Các cháu có thể làm tốt các côngviệc tự phục vụ bản thân vì vậy đối với những việc có thể làm mẫu được cô cầnchuẩn bị tốt lời hướng dẫn và làm thành thạo động tác mẫu, vừa làm vừa giải thích.Cô có thể tập trước cho một cháu để cháu đó làm mẫu cho các cháu khác làmtheo.Ví dụ: Thực hiện đúng lịch hoạt động vệ sinh hàng ngày của trẻ để hình thànhnền nếp kỹ năng tự phục vụ vệ sinh cá nhân cho trẻ.c) Giáo viên tổ chức một số biện pháp rèn luyện kỹ năng tự phục vụ qua hoạtđộng vệ sinh cá nhân trẻ:- Vệ sinh môi trường nề nếp của lớp:Các cháu ở tường mầm non thời gian rất dài, nếu cô sắp xếp gọn gàng, sạch sẽmọi sinh hoạt của lớp có nề nếp làm cho lớp học vui tươi đầm ấm. Tất cả những cáiđó ảnh hưởng rất lớn đến sự hình thành thói quen cho trẻ.8 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thânVí dụ: Lớp học sạch đẹp cháu sẽ không vứt rác bừa bãi, cháu không vứt đồchơi lung tung, khi mọi thứ trong lớp đều được sắp xếp theo đúng chỗ quy định.Nếu hàng ngày cô thực hiện nghiêm túc thời gian biểu cháu sẽ thực hiện đúnggiờ nào việc đó. Vì những việc làm tốt được lặp đi lặp lại nhiều lần thì sẽ thành thóiquen tốt cho trẻ.- Sự gương mẫu của cô và những người xung quanh: Đặc điểm của trẻ là haybắt chước, có thể bắt chước cái đúng, cái tốt, nhưng cũng có thể bắt chước cái sai,cái xấu. Vì vậy cô giáo và mọi người xung quanh cần phải tự rèn bản thân và tuânthủ những yêu cầu vệ sinh của nhà trường, thực hiện triệt để lời nói phải đi đôi vớiviệc làm để thực sự là tấm gương sáng cho các cháu noi theo.Ví dụ: Trang trí, sắp xếp lớp học gọn gàng, ngăn nắp; rửa tay sau mỗi hoạtđộng dạy học; giữ vệ sinh môi trường trường lớp sạch đẹp…3.3. Biện pháp 3:Dạy trẻ kỹ năng tự phục thông qua các hoạt động hàng ngày.a. Muốn thực hiện được những quy định thì phải có phương tiện thực hiện.- Tham mưu nhà trường, phụ huynh học sinh tạo điều kiện vật chất tối thiểucần thiết để trẻ được thường xuyên thực hiện được những quy định về vệ sinh.Ví dụ: Cô dạy các cháu bỏ rác vào sọt (giỏ rác) thì lớp phải có giỏ rác cho cáccháu bỏ, có phương tiện lại được thực hiện thường xuyên ở lớp cũng như ở nhà,cháu sẽ nhanh chóng hình thành được thói quen vệ sinh đó. Cô cùng gia đình kếthợp dạy trẻ ở mọi lúc mọi nơi, nếu có điều kiện để rèn luyện những kỹ năng thựchành vệ sinh và hành vi văn minh cho trẻ.- Trang bị, bổ sung đủ các trang thiết bị vệ sinh cá nhân trẻ ở lớp.Ví dụ: Mỗi cháu 1 khăn mặt, 1 bàn chải răng, 1 cốc uống nước riêng có kí hiệutên trẻ; Khăn thêu tên, bìa hồ sơ để lưu bài học theo chủ đề, đồ dùng học tập của cánhân trẻ đều ghi tên kí hiệu riêng từng cháu.- Giữ sạch sẽ nhà vệ sinh của trẻ:Nhà vệ sinh nếu không được giữ vệ sinh sạch sẽ là nơi dễ mang mầm bệnh, vìthế nhà vệ sinh dành cho trẻ cần được chú ý giữ gìn sạch sẽ, thông thoáng không đểcó mùi hôi. Thường xuyên chà rửa, lau chùi nhà vệ sinh bằng dung dịch nước vệsinh, nước lau nhà vừa vệ sinh sạch sẽ vừa giúp phòng tránh được các mầm bệnhcho trẻ, giúp trẻ thoải mái khi sử dụng nhà vệ sinh.Ví dụ: Chà sạch sẽ nhà vệ sinh mỗi ngày, giữ sạch sẽ các dụng cụ vệ sinh.Ngoài ra, còn dán các hình ảnh thực hiện các thao tác và hành động thực hiệnvệ sinh dán trên vách lớp, trong nhà vệ sinh ngay chỗ đặt bồn rửa tay của trẻ hoặc9 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thânnơi trẻ tiểu tiện với mục đích thường xuyên nhắc nhở trẻ có thói quen vệ sinh đồngthời thực hiện tốt các thao tác vệ sinh và các hành vi văn minh.Tham mưu cùng nhà trường trang bị đầy đủ các dụng cụ vệ sinh cho trẻ:khăn lau tay, lau mặt, bàn chải đánh răng, ca múc nước, xà phòng… chú ý sắp xếpngăn nắp, vừa tầm tay trẻ giúp trẻ dễ lấy sử dụng.Ví dụ: Xà phòng để trong rổ nhỏ hoặc túi lưới treo cạnh bồn rửa tay; các loạikhăn treo trên giá thấp ngang tầm với trẻ và thường xuyên giặt sạch, phơi khô dướiánh nắng mặt trời; bàn chải đánh răng rửa sạch phơi nắng và cắm vào trong một giáđể bàn chải…b. Rèn trẻ thông qua các hoạt động của lớp trong ngày* Giờ đón trẻ: tôi đón trẻ vào lớp nhắc trẻ phải chào ba, mẹ ; chào cô, tôihướng dẫn trẻ xếp mũ nón bảo hiểm, cặp vào kệ, giúp trẻ chải lại đầu tóc, hướngdẫn trẻ xếp dép đúng chân ngay ngắn lên kệ dép.* Giờ ăn trưa: Dạy trẻ rửa tay, lau mặt, mời cô, các bạn, cầm muỗng đúng tay.Ăn nhai từ tốn, không nhai nhồm nhoằm và nuốt vội.Không ngậm thức ăn lâu trong miệng – không vừa ăn vừa chơi, vừa nóichuyện, đi lại lung tung.Hình ảnh giờ ăn cơm của trẻ* Khi trẻ uống nước: dạy và nhắc trẻ uống nước từ từ, không làm đổ, khônglàm rơi cốc, không rót nước quá đầy, không thò tay vào thùng chứa nước thừa,không uống nước sống…10 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân* Hoạt động vệ sinh: rửa tay – rửa mặt:Rửa tay – rửa mặt: đúng cách, đúng kỹ năng vệ sinh tay – mặt cô hướng dẫn.Hình ảnh trẻ xếp hàng chuẩn bị đi rửa tayHình ảnh trẻ thực hiện rửa tay11 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân* Dạy trẻ biết tự mặc quần áo: Trang phục quần áo gọn gàng sạch sẽ – khôngmặc quần áo bẩn, rách, đứt cúc, không ngồi lê trên sàn đất hoặc bôi bẩn vào quầnáo – thường xuyên tắm rửa thay quần áo.Ví dụ: Cho trẻ xem tranh ảnh các bạn nhỏ ăn mặc quần áo sạch sẽ khi đihọc, khi đi đến những nơi công cộng hoặc dự lễ hội.* Giờ đón và trả trẻ: Cô nhắc nhở phụ huynh cùng với cô giáo dục các cháukỹ năng tự phục vụ của trẻ.Ví dụ: Trao đổi với phụ huynh các thao tác rửa tay hoặc giờ giấc hoạt độngcủa trẻ trong một ngày.Nhắc nhở phụ huynh cho con tự cất đồ dùng cá nhân của mình vào đúng tủ,đúng nơi quy định, đúng ký hiệu. Bố mẹ cùng hướng dẫn con cất các đồ dùng đóngay ngắn. Tuyệt đối bố mẹ không nên làm hộ con. Hơn nữa bố mẹ khi đưa con đihọc cùng kiểm tra xem con đã cất đúng đồ dùng cá nhân của mình chưa cùng vớicác cô.Trẻ thực hiện tự cất dép đúng nơi quy địnhVí dụ: Trẻ khi đi đến lớp sẽ tự cầm dép của mình và cất vào chỗ có ký hiệu đểdép của mình, để ngay ngắn.12 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thânHình ảnh trẻ tự cất ba lô của mình vảo tủ cá nhân\* Giờ ngủ: Tôi cho trẻ làm giúp cô những việc vừa sức của mình và rèn cho trẻcó các thói quen tốt. Đó là cho trẻ xếp hàng đi lấy gối, xếp gối và cất gối đúng nơiquy định sau khi ngủ dậy* Thực hiện đúng chế độ hoạt động vệ sinh của trẻ:13 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thânĐể hình thành thói quen và nền nếp thực hiện các kỹ năng cho trẻ, tôi luônthực hiện đúng theo lịch hoạt động vệ sinh ở trường.Thực hiện chế độ sinh hoạt vệ sinh đều đặn, hợp lý: luôn luôn tổ chức cho trẻthực hiện các thao tác vệ sinh đúng giờ, chú ý quan sát, theo dõi khi trẻ để kịp thờinhắc nhở trẻ làm theo quy định.Nhắc nhở trẻ, động viên trẻ kịp thời để trẻ tiếp thuvà thực hiện tốt nhất.Ví dụ như: Khi dậy trẻ vào các hoạt động cần dùng đến ghế để ngồi tôi sẽ rèntrẻ cách be ghê đúng cách, bê bằng hai tay, lấy lần lượt từ trên xuống, không chenlấn nhau khi lấy.Hình ảnh trẻ thực hiện bê ghêVà khi cất ghế trẻ cũng phải bê ghê hai tay, xếp lần lượt, ngay ngắn, đúng nơiquy định, không xếp quá cao.14 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thânHình ảnh trẻ cất ghế3.4. Biện pháp 4:Lồng ghép một số bài thơ khi dạy kỹ năng tự phục vụ cho trẻ:Để trẻ dễ nhớ, dễ thực hiện thì khi dậy trẻ kỹ năng nào tôi sẽ dạy trẻ một bàithơ. Trẻ sẽ đọc thơ và làm theo.Như vậy trẻ sẽ sẽ rất hứng thứ vì trẻ vừa đọc thơ vàvừa được diễn lại. Trẻ không có cảm giác bị ép buộc khi học. Và lại khi đọc thơ trẻsẽ rất nhớ các bước hơn là mình nói bằng lý thuyết.Ví dụ: Khi dạy trẻ kỹ năng xếp hàng tôi sẽ lồng ghép bài thơ “ Quy tắc xếphàng”Quy tắc xếp hàngTrong lúc xếp hàngBé đừng chen lấnĐợi chờ kiên nhẫnCó gì khó đâuĐến trước, đứng trướcĐến sau , đứng sauNét đẹp văn hóa- Hay khi dạy kỹ năng rửa tay có rất nhiều kỹ năng khó và các bước. Trẻ rấtkhó nhớ. Thậm chí khi thực hiện trẻ sẽ sợ và làm không đứng yêu cầu kỹ năng cần15 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thânđặt ra. Vì vậy, để cho trẻ nhớ tôi sẽ vừ cho trẻ đọc bài thơ “ Rửa tay” và trẻ thựchiện.Bài thơ: Rửa tayBé làm ướt tay nàoBánh xà phòng nho nhỏEm xát lên bàn tayNước máy đầy trong vắtEm rửa đôi bàn tayXoa lòng bàn tay nàoRồi đến kẽ ngón tayĐổi bên làm lại nàoTiếp đến xoay cổ tayÔi bé thật là giỏiĐổi bên xoay tiếp nhaChụm đầu ngón tay lạiRửa cho sạch nhé béKhăn mặt đây thơm phứcBé hãy lau khô tayĐôi bàn tay be béNay rửa sạch, xinh xinhCùng giơ tay vỗ vỗ.- Và khi dậy kỹ năng lau mặt tôi cho trẻ đọc bài thơ “ Bé tập rửa mặt”Bài thơ: Bé tập rửa mặtMột tay chẳng làm đượcBé phải lau hai tayBắt đầu từ mắt nàyLau từ trong ra nhéNhích khăn lên các béLau sống mũi xuống điSau đó đến cái gìCái miệng xinh của béCô cất giọng nhỏ nhẹLàm thế nào nữa đây?Bé gấp đôi khăn ngay16 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thânLau hai bên má đỏGấp đôi một lần nữaLau cái cổ cái cằmMắt bé nhìn chăm chămKìa cô khen bé giỏi.- Tiếp khi dậy đến kỹ năng xử lý khi ho tôi cũng tự sáng tác bài thơ “Cô dạybé” để cho trẻ dễ nhớ.Bài thơ: cô dạy béBé đến lớpCô dạy béBé nhớ nhéNếu bị hoHay hắt hơiBé lấy ngayTay che miệngThế mới ngoanAi cũng yêu.- Nhờ có việc dậy trẻ kỹ năng tự phục vụ thông qua các bài thơ nên trẻ rấtnhớ, và thực hiện khá tốt các kỹ năng được học.3.5. Biện pháp 5:Tuyên truyền, phối hợp phụ huynh học sinh dạy trẻ kỹ năngtự phục vụ :Muốn trẻ hình thành được các kỹ năng tự phục vụ tốt thì nhà trường và giađình phải thống nhất yêu cầu giáo dục đối với trẻ. Nhà trường và giáo viên thôngbáo, yêu cầu biện pháp giáo dục kỹ năng phục vụ cho phụ huynh biết, yêu cầu phụhuynh cần theo dõi giúp đỡ và cho biết tình hình thực hiện ở nhà để cùng phối hợpgiáo dục rèn luyện cho trẻ.Ví dụ: Cần duy trì thực hiện nề nếp cho trẻ lau miệng, xúc miệng nước muốisau bữa ăn ở trường cũng như ở nhà.Để thu hút sự chú ý của phụ huynh đến góc tuyên truyền cần trang trí thật đẹpbảng thông tin tuyên truyền dành cho phụ huynh. Các bậc cha mẹ có thể đọc, quansát theo dõi dễ dàng giúp nhà trường tuyên truyền đến cha mẹ của trẻ những kếtquả giáo dục của con mình, tạo điều kiện cho giáo viên trao đổi hai chiều với cácbậc cha mẹ những vấn đề có liên quan đến trẻ, các thông tin của lớp, thông tin sức17 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thânkhỏe, ngược lại cha mẹ có thể ghi chép những yêu cầu, đề nghị, thông tin cần traođổi với giáo viên.Ví dụ: Giáo viên có thể tuyên truyền về hình ảnh hướng dẫn các bước rửa tay,kết quả tình hình sức khỏe của trẻ… Phụ huynh có thể ghi chép một số bài hát, bàithơ, câu chuyện có nội dung dạy trẻ kỹ năng tự phục vụNgoài ra cần tiếp tục xây dựng thư viện cho bé tại lớp, tại nhà, khuyến khíchcác bậc cha mẹ tăng cường đọc sách cho trẻ nghe. Để duy trì bổ sung nhu cầu đọcsách của trẻ, cần thường xuyên vận động cha mẹ quan tâm tặng sách cho góc thưviện của lớp và trang bị phong phú cho góc sách ngay tại gia đình.Ví dụ: Tạo điều kiện mời phụ huynh đến tham quan góc thư viện của bé, quansát giờ đọc sách, xem tranh của bé. Qua đó, vận động phụ huynh tặng sách cho gócthư viện của lớp.Quan trọng nhất là hàng ngày giáo viên cần kiểm tra kỹ năng trẻ về một sốvấn đề đơn giản như: trước khi đi học các con đã rửa tay, chân, mặt mũi sạch sẽchưa?…. Và phải động viên kịp thời khi trẻ thực hiện đúng được một trong nhữngvấn đề vệ sinh như đã rửa tay chân , rửa mặt sạch.Ví dụ: Đưa vào tiêu chuẩn nêu gương để giúp trẻ thực hiện tốt theo quy định.Bên cạnh đó cần động viên, khuyến khích những trẻ chưa thực hiện tốt lần saucố gắng thực hiện tốt như các bạn.Thường xuyên nhắc nhở trẻ bỏ rác đúng nơi quy định, treo áo, mũ, để dép vàođúng nơi quy định, quét dọn lớp khi lớp bẩn, biết kê bàn ghế lại cho gọn gàng khibàn ghế để không ngay ngắn.Trước khi ra về, cô nhắc trẻ về nhà tắm rửa sạch sẽ, rửa tay sạch trước khi ănvà sau khi đi vệ sinh.,….Cứ như thế, hàng ngày, hàng ngày cô động viên kịp thờitrẻ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, để dép, mũ,…đúng nơi quy định sẽ giúp cho trẻ dầndần hình thành được thói quen tốt .4. Kết quả:* Về phía giáo viênNắm được mục đích, hiểu rõ sự cần thiết phải dạy kỹ năng tự phục vụNắm vững phương pháp dạy kỹ năng sống: kỹ năng tự phục vụ qua hoạt độngcho trẻ.Có nhiều hình thức phong phú dạy trẻ kỹ năng tự phục vụ .Mạnh dạn, tự tin điều khiển các cuộc họp phụ huynh học sinh, biết tự chuẩnbị, phối hợp chặt chẽ, trao đổi thường xuyên với cha mẹ trẻ.18 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân* Về phía trẻ:100% trẻ thích đến trường100% trẻ đều được cha mẹ tạo điều kiện và khuyến khích khơi dậy tính tò mò,phát triển trí tưởng tượng, năng động, mạnh dạn, tự tin.100% trẻ có thói quen lao động tự phục vụ bản thân, được rèn luyện kỹ năngtự lập; kỹ năng nhận thức; kỹ năng vận động thô, vận động tinh thông qua các hoạtđộng hằng ngày trong cuộc sống của trẻ.100% trẻ được giáo dục, chăm sóc nuôi dưỡng tốt, được bảo vệ sức khỏe,được bảo đảm an toàn, phòng bệnh, được theo dõi cân đo bằng biểu đồ phát triển.80% trẻ luôn có kết quả tốt trong học tập thông qua bảng đánh giá trẻ ở lớpsau mỗi giai đoạn, cuối độ tuổi và kết quả kiểm tra đánh giá chất lượng sau mỗi chủđề đối với từng trẻ đạt khá và tốt với các chỉ tiêu cụ thể đạt được như sau: mạnhdạn tự tin đạt 85%; kỹ năng tự lập, tự phục vụ: 97.72%; kỹ năng vệ sinh: 98%;Trẻ đi học đều hơn, đạt tỷ lệ chuyên cần đạt từ 95 % trở lên và ít gặp khó khănkhi đến lớp, có kỹ năng lao động tự phục vụ.Kết quả đánh giá trên trẻ cuối năm như sau:TTNội dung khảo sátĐầu năm đạtSốTỷ lệ101112131415Xếp hàng đúng cáchTự lấy và cất ghếTự xúc cơm ănTự lấy cốc và uống nước đúng cáchTự rửa tayTự xúc miệng nước muối sau khi ăn cơmTự lấy tay che miệng khi hoTự biết cách lau mặtTự biết lau miệng đúng cáchTự biết mặc, cởi áoTự biết cách cất dép và đi dépTự biết cài khuy áoTự biết lấy và cất gốiTự biết cách cầm kéo, cầm daoTự cất đồ dùng, đồ chơi đúng nơi quylượng20222830242931192025301525123016địnhTự biết cách gấp, mắc quần áo1219 / 24Cuối năm đạtSốTỷ lệ51,356,471,876,961.574,479,548,751,364,176,938,564,130,876,9lượng39393939373639363536393739353910010010010094,892,310092,39092,310094,81009010030,83590Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân17Khả năng trẻ tự làm được không cần cô10,33897,4nhắc nhở* Về phía phụ huynh học sinh:- Cha mẹ các cháu luôn coi trọng trẻ và tích cực tham gia vào các hoạt độnggiáo dục trẻ ở nhà trường. Kết quả đã có 78% thư mời lần lượt các bậc cha mẹ đếndự giờ, tham gia vào các hoạt động có chủ đích, hoạt động tự chọn, trực tiếp giúptrẻ hoàn thành đạt các bài tập, các yêu cầu của cô.- Các bậc cha mẹ đã có thói quen liên kết phối hợp chặt chẽ với cô giáo trongviệc dạy trẻ các kỹ năng sống, trao đổi với giáo viên bằng nhiều hình thức thôngqua bảng thông tin dành cho cha mẹ, bảng đánh giá trẻ ở lớp; số lượng phụ huynhhọc sinh tham gia đông hơn kết quả lượng phụ huynh dự họp trong cả hai kỳ họpvừa qua ở các lớp đều đạt trên 80%, đúng đối tượng là cha hoặc mẹ đạt 70%.- Giao tiếp giữa cha mẹ và con cái tốt hơn, đa số cha mẹ dịu dàng, ít la mắngtrẻ, thay đổi trong cách rèn kỹ năng cho trẻ, phân việc cho trẻ, không cung phụngtrẻ thái quá, không còn hình ảnh ba bế con, mẹ đi sau xách cặp cho con, tranh thủđút cho con ăn, ngược lại xuất hiện khá nhiều hình ảnh trẻ tự đeo ba lô, tự đi lênlầu, tự xúc cơm ở trẻ nhỏ …..- Cha mẹ cảm thấy mản nguyện với thành công của trẻ, tin tưởng vào kết quảgiáo dục của nhà trường, không chê bai chỉ trích cô giáo ngược lại cha mẹ thôngcảm, chia sẻ những khó khăn của cô giáo, cung cấp vật liệu, phụ giúp giáo viêntrang trí lớp, làm đồ chơi.20 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thânPHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ1.Kết luận:Trên đây là một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục bản thânmà tôi đã đúc kết trong quá trình dạy học, sáng tạo và đưa và sử dụng. Các biệnpháp tôi đưa ra đã được ban giám hiệu và đồng nghiệp đánh giá cao.Nhờ có cácbiện pháp trẻ đã có các kỹ năng tự phục vụ bản thân được tốt nhất. Tạo cho trẻ tínhtích cực, chủ động , sáng tạo trong các hoạt động .2. Bài học kinh nghiệm:Với những kết quả đạt được, bản thân tôi rút ra những kinh nghiệm tốt nhất làtích cực nghiên cứu tài liệu, do tích luỹ được trong suốt quá trình thời gian công tácmột số điều cần làm và cần tránh trong dạy trẻ mầm non những kỹ năng sống cơbản kỹ năng tự phục vụ qua hoạt động vệ sinh cá nhân như sau:* Một số điều cần làm giúp trẻ rèn luyện kỹ năng sống: kỹ năng tự phục vụ quacác hoạt động:Trước hết là người lớn phải là tấm gương sáng, yêu thương, tôn trọng, đối xửcông bằng với trẻ và đảm bảo an toàn cho trẻ.Người lớn khuyến khích, chia sẻ thì trẻ sẽ tự tin vào năng lực của bản thân vàtrẻ sẽ làm tốt hơn kỹ năng sống, kỹ năng tự phục vụ.Cô giáo chịu khó trò chuyện với trẻ, trả lời những câu hỏi vụn vặt của trẻ,không la mắng, giải quyết hợp lý, công bằng với mọi tình huống xảy ra giữa trẻ.Trong giảng dạy, chú ý đến hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm nhiều.* Một số điều cần tránh khi dạy trẻ kỹ năng sống: kỹ năng tự phục vụ các hoạtđộng cá nhân- Không bao bọc trẻ một cách thái quá sẽ làm trẻ yếu đuối: Cha mẹ thườngkhông đánh giá đúng khả năng của trẻ cho rằng trẻ còn nhỏ sẽ không làm được mộtđiều gì cả. Sự bảo bọc thái quá sẽ dẫn trẻ đến ý nghĩ rằng bản thân trẻ không thểlàm điều gì nên thân. Hãy nhớ: đừng bao giờ làm những gì mà trẻ có thể làm được.- Không yêu cầu những điều không phù hợp với lứa tuổi của trẻ vì những yêucầu ở trẻ phải thực hiện một hành vi chính chắn mà trẻ chưa có khả năng hoặc trẻ21 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thânphải làm các yêu cầu không mang tính thống nhất và liên tục trong việc cho phéphoặc cấm đoán sẽ ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển tính nhận thức ở trẻ.- Không nên giáo huấn quá nhiều vì ảnh hưởng của những luồng ngôn ngữ đólàm cho đứa trẻ ngưng hoạt động nhưng trong thực tế đứa trẻ không thể ngưng hoạtđộng sẽ dần làm cho trẻ nghĩ rằng trẻ là người có tội, làm nảy sinh tính tự ti, đánhgiá tiêu cực về bản thân sau này.2. Khuyến nghị và đề xuất:- Qua tìm tòi nghiên cứu và thực hiện đề tài tôi nhận thấy nội dung giáo dụckỹ năng tự phục vụ cho trẻ ở bậc học mầm non là rất phù hợp và cần thiết .Vì vậyđề nghị các cấp lãnh đạo tiếp tục triển khai thực hiện rộng rãi nội dung giáo dục kỹnăng tự phục vụ cho trẻ ở các trường mầm non.- Mở lớp tập huấn chuyên môn về nội dung giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng tựphục vụ cho giáo viên.- Tuyên truyền nội dung giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng tự phục vụ cho trẻmầm non trên đài,báo,ti vi nhằm nâng cao nhận thức của phụ huynh- Tăng cường điều kiện cơ sở vật chất cũng như kinh phí để tổ chức các hoạtđộng tập thể có quy mô,chất lượng cao.Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ của tôi trong quá trình thực hiện dạy trẻkỹ năng tự phục vụ. Để có cách làm hay hơn tôi sẽ phát huy ưu điểm và khắc phụcmặt còn tồn tại để bản sáng kiến bổ ích hơn. Kính mong các cấp lãnh đạo đóng gópthêm nhiều ý kiến và bổ sung để bản sáng kiến kinh nghiệm của tôi đạt kết quả tốthơn.22 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thânTÀI LIỆU THAM KHẢO1.Chương trình giáo dục mầm non2.Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non các độtuổi.3.Tài liệu tập huấn giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non4.Tài liệu tâm sinh lý của trẻ mầm non5.Tạp chí Giáo dục mầm non.23 / 24Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thânMỤC LỤCTrangPHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ1. Lý do chọn đề tài…………………………………………………………………………….12. Thời gian nghiên cứu………………………………………………………………………2.3. Phạm vi nghiên cứu ……………………………………………………………………….2PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ1. Cơ sở lý luận………………………………………………………………………………….32. Cơ sở thực tiễn………………………………………………………………………………..43. Biện pháp thực hiện …………………………………………………………………………64. Kết quả………………………………………………………………………………………….19PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ1. Kết luận………………………………………………………………………………………..222. Bài học kinh nghiệm ………………………………………………………………………223. Khuyến nghị và đề xuất……………………………………………………………………234. Tài liệu tham khảo trang …………………………………………………………………. 245. Mục lục…………………………………………………………………………………………..2524 / 24