Quy trình chăm sóc và điều khiển cho xoài ra hoa, đậu trái – cây công trình

Kỹ thuật chăm cây ‎ > ‎ Kỹ thuật trồng xoài ‎ > ‎

Quy trình chăm sóc và điều khiển cho xoài ra hoa, đậu trái

1. 

Kích thích cho xoài ra đọt và hoa đồng loạt

Sau khi thu hoạch cây xoài khoảng 1-1,5
tháng tiến hành bón phân tỉa cành nhanh, gọn nhằm nhằm kích thích ra đọt đồng
loạt. Một số vườn có điều kiện, sau thu hoạch có thể áp dụng biện pháp xiết nước,
bơm nước ra khỏi mương vườn, hạ mực thủy cấp xuống sâu trong vài tuần. Sau đó
cho nước vô mương, kết hợp bón phân tưới nước đẫm cây sẽ ra hoa đồng loạt. Tỷ lệ
phân lúc này cần nhiều đạm để cây có thể ra lá tốt có thể bón NPK theo công thức
3-1-1 hoặc 3-2-1 tổng lượng phân áp dụng khoảng 1 kg NPK 20-20-15 + 1 kg urê
cho cây 7-10 năm tuổi.

Sau khi thu hoạch câykhoảng 1-1,5 tháng tiến hành bón phân tỉa cành nhanh, gọn nhằm nhằm kích thích ra đọt đồng loạt. Một số vườn có điều kiện, sau thu hoạch có thể áp dụng biện pháp xiết nước, bơm nước ra khỏi mương vườn, hạ mực thủy cấp xuống sâu trong vài tuần. Sau đó cho nước vô mương, kết hợp bón phân tưới nước đẫm cây sẽ ra hoa đồng loạt. Tỷ lệ phân lúc này cần nhiều đạm để cây có thể ra lá tốt có thể bón NPK theo công thức 3-1-1 hoặc 3-2-1 tổng lượng phân áp dụng khoảng 1 kg NPK 20-20-15 + 1 kg urê cho cây 7-10 năm tuổi.

Có thể áp dụng: Nitrat kali (KNO3)
nồng độ 1-1,5% (100-150gr/10 lít nước) đối với một số giống mẫn cảm như xoài
Thơm, xoài Bưởi, xoài Cát Chu. Nên sử dụng Dola 02X liều lượng 0,4-0,5%(40-50gr/10
lít nước) cho các giống khó ra hoa như Cát Hòa Lộc, Cát Nước, Xoài Tượng. Sau
5-7 ngày, quan sát thấy mầm hoa ra không đều, tiến hành phun bổ sung ½ liều lượng
đã sử dụng để cây ra đọt và hoa đồng loạt hơn. Giai đoạn này có một số đối tượng
dịch hại quan trọng như bọ cắt lá, bọ trĩ, sâu đục cành non, bệnh thán thư. Có
thể phối hợp cùng lúc các loại thuốc để phòng trừ sâu bệnh: Fenbis, Manzate,
Basudin 50ND, Dithane. Trường hợp có rầy bông xoài và bọ trĩ nên pha thêm Butyl
+ Admire.

2. 

Quy trình phun xịt xoài

* Xoài tơ 4-10 năm tuổi: Cây cần ra đọt từ
2-3 lần, sau đó cây mới có thể ra hoa được.

* Xoài hơn 10 năm tuổi: Chỉ cần ra đọt một
lần là có thể ra hoa được. Để hỗ trợ cây phân hóa mầm tốt, cây cần được bón
phân lân và kali cao hơn bằng cách phun MKP(0-52-34) ba lần, cách nhau 7-10
ngày/lần và bón gốc các loại phân chứa hàm lượng lân và kali cao.

2.2.1. Cho ra hoa sớm :

– Mục đích bán được giá cao nhưng gặp rất
nhiều điều bất lợi như mưa bão nhiều, bệnh nhiều, đầu tư và rủi ro cao.

– Đối với cây già (hơn 10 năm tuổi) áp dụng
thuốc tưới gốc khi cây ra đọt lần 1 hoặc 2, cây tơ áp dụng thuốc tưới gốc khi
cây ra đọt lần 2 hoặc 3.

– Thời điểm tưới thuốc thích hợp nhất là
khi cây vừa lú đọt 3-5 cm.

– Thuốc dùng ức chế sinh trưởng để cây chủ
động phân hóa mầm hoa là chất Paclobutrazol loại 10% hoặc 15%. Liều lượng sử dụng:
10gr/1 m đường kính tán loại 10%, thí dụ cây có đường kính tán 5m thì sử dụng
50gr Paclobutrazol 10% tưới vào gốc.

– Cách tưới :

* Dùng bàn chải sắt đánh sạch gốc xoài
cách mặt đất khoảng 30 cm.

* Dùng len đào một rãnh nhỏ sâu 10 cm,
ngang 5 cm xung quanh gốc cây.

* Cân và pha toàn bộ lượng thuốc đã tính
toán vào 3-5 lít nước sạch.

* Tưới dung dịch thuốc này lên thân cây
khoảng 50 cm cho thuốc chảy dài và đọng vào rãnh.

* Giữ ẩm 3-5 tuần lễ cho cây dễ hấp thu
thuốc đã tưới.

* Sau đó phun MKP(0-52-34) 40gr/10 lít nước
, phun 3 lần, cách nhau 7-10 ngày/lần.

* Sau 3 tháng phun Dola 02X liều lượng
50gr/10 lít nước để thúc cây ra hoa đồng loạt.

2.2.2. Ra hoa chính vụ:

Ở ĐBSCL xoài thường ra hoa tự nhiên từ
tháng 12-1dl và thu hoạch vào trung tuần tháng 4 đến tháng 5 dl. Quan sát trong
vườn thấy có một số cây tự nhiên ra hoa. Cần cân đối nguồn lực có thể chia vườn
ra 2-3 lần xịt kích thích ra hoa Paclobutrazol 10%, cách 1-2 tuần để sau này dễ
đối phó với thời tiết bất lợi và giảm áp lực do phải tiêu thụ sản phẩm quá nhiều
cùng một lúc.

2.2.3. Quy trình phun xịt để bảo vệ
hoa và trái:

a. Phun lần 1 : Khi sau khi xử lý ra hoa được 2-3 tháng và khi cây có biểu
hiện sắp ra hoa, sử dụng 50g Dola 02X + 30g Manzate/10 lít nước. Sau đó 5-7
ngày phun bổ sung 30 gr Dola 02X/10 lít nước để cây ra hoa đồng loạt hơn.

b. Phun lần 2 : Khi phát hoa xoài vừa lú khoảng 3-5 cm (lú cựa gà). Giai đoạn
này có thể xuất hiện: rầy bông xoài, sâu ăn bông, bệnh thán thư nên sử dụng các
loại thuốc phối hợp như sau: Butyl + Polytrin P + Carbenzim + Botrac. Nguyên tố
Bo để gia tăng sức sống hạt phấn, hỗ trợ sự đậu trái.

c. Phun lần 3 : Khi phát hoa đạt kích thước tối đa và có một vài hoa trong
cùng vừa nở. Giai đoạn này có thể dùng Admire + Ridomil + SecSaigon để trừ rầy bông xoài, bọ trĩ, sâu đo ăn
bông, sâu nhiếu bông, sâu đục lòn bông và bệnh thán thư.

d. Phun lần 4 : Khi hoa đang nở rộ, giai đoạn này cây rất cần thời tiết nóng
ấm, khô ráo và cần nhiều côn trùng thụ phấn như ong mật, ruồi nhà, bướm,…Vì vậy,
tạm ngưng sử dụng thuốc trừ sâu giai đoạn này nhằm bảo vệ côn trùng có ích. Gió
cũng là tác nhân quan trọng giúp phấn xoài có thể tung đi xa và thụ phấn chéo.
Bệnh thán thư là bệnh quan trọng ảnh hưởng lớn sự thành bại của mùa vụ. Sử dụng
Score để phòng trị bệnh thán thư.

e. Phun lần 5 & 6 : Cách 4 ngày/lần phun tiếp Score để ngừa bệnh thán thư.

f. Phun lần 7: Lúc này xoài đã đậu trái non bằng đầu đũa ăn (hạt đậu) đến đầu
ngón tay út, giai đoạn này dễ rụng trái non nếu gặp thời tiết bất lợi. Bọ trĩ
là đối tượng gây hại quan trọng, tiếp đến rầy bông xoài và bệnh thán thư, nên sử
dụng Admire, Antracol. Tiếp tục phun lần 8 các loại thuốc: Polytrin P, Topsin
M, Carbendazim và NAA. Chất NAA hạn chế rụng trái non.

* Lưu ý: Trong thời kỳ ra hoa đang nở rộ nếu
trời không mưa thì cứ 4 ngày phun ngừa 1 lần. Nhưng nếu có mưa liên tục sau khi
phun cần phải rung cây hoặc phun rửa nước sạch rồi phun lại sau đó, nhưng giảm
dần liều lượng để ngăn chặn nấm bệnh và thời gian không được trễ hơn 24 giờ,
thuốc phải cần sử dụng luân phiên để tránh hiện tượng kháng thuốc.

g. Các lần tiếp theo : Sau đó phun định kỳ 7-10 ngày/lần phun thuốc trừ sâu bệnh, bọ
trĩ để trái được sáng đẹp đến 40-45 ngày tuổi.

Có 2 giải pháp lựa chọn để chăm sóc tiếp đến
khi thu hoạch :

– Các cây xoài canh tác theo lối truyền thống,
có tán cao hoặc nơi thiếu công lao động thì phun thuốc hóa học định kỳ 7-10
ngày/lần phun các loại thuốc phòng trừ rầy bông xoài, bệnh thán thư và bọ trĩ đến
ngày thu hoạch.

– Các cây xoài được trồng bằng phương pháp
ghép, có tán lùn thì nên sử dụng phương pháp bao trái.  Cách bao trái như
sau : Thời điểm bao trái vào khoảng 40-45 ngày sau khi đậu trái, giai đoạn
này trái đã hết rụng sinh lý lần 3, đang ở thời kỳ sinh trưởng tích cực. Nên xử
lý trái trước khi bao: tỉa bỏ các trái bị xây xước, da cám, có vết bệnh, trái
nhỏ, quăn queo chỉ chừa lại 1-2 trái đều đẹp trên 1 bông. Đối với các giống
xoài có khả năng đậu trái cao, độ lớn trái đồng đều thì có thể để lại 3-4 trái
như các giống Cát Chu, Xoài Tam An, Pan-củng-xị và tỉa bỏ luôn các gié hoa đã
khô héo có thề làm xây xước trái. Phun các loại thuốc bảo vệ thực vật kỹ tước
khi bao bằng các loại thuốc như: Ridomil, Polytrin và chất bám dính Toba rồi
sau đó bao trái lại.

3. Tưới nước

Nước có vai trò
rất quan trọng để tăng năng suất và chất lượng xoài không những ngay trong mùa
vụ đó mà còn ảnh hưởng đến vụ năm sau. Trong mùa khô hạn, cây đang mang trái nếu
có điều kiện, khi tưới phải đều và đủ nước, mỗi lần tưới không nên cách quá 5-7
ngày, nếu không sẽ dễ gây  “sốc” cho cây làm rụng trái non hàng loạt.

……………..
Xem thêm: cây làm thuốc,
cây lá màu:
cây công trình, cây bóng mát, phân bón, sâu
bệnh, thuốc,  
Cây lộc vừng, cây bưởi, cây bằng lăng, cây sấu; cây cau vua; cây mít; cây xoài; cây
vú sữa.