Quản trị doanh nghiệp là gì? Một số thông tin hữu ích trong lĩnh vực quản trị
Nội dung chính[Ẩn]
Mọi tổ chức đều cần có những nguyên tắc, quy trình chung phù hợp để có thể hoạt động hiệu quả và phát triển lớn mạnh. Theo đó, công tác quản trị doanh nghiệp được tiến hành dựa trên những nguyên tắc, quy trình nhằm giúp doanh nghiệp đạt được các mục tiêu, tầm nhìn của mình. Lĩnh vực quản trị ẩn chứa vô vàn giá trị cho doanh nghiệp mà không phải cá nhân, tổ chức nào cũng hiểu và áp dụng một cách triệt để. Chính vì thế, sau đây Vinacontrol CE sẽ cung cấp một số thông tin hữu ích trong lĩnh vực quản trị cụ thể là công tác quản trị doanh nghiệp.
1. Thế nào là quản trị doanh nghiệp?
1.1 Quản trị doanh nghiệp là gì?
Quản trị doanh nghiệp (corporate governance) là những cơ chế, quy định thông qua đó công ty được điều hành và kiểm soát. Có thể hiểu đây chính là công cụ giúp doanh nghiệp đạt được đúng mục tiêu, tầm nhìn khi sử dụng hiệu quả. Cơ cấu quản trị doanh nghiệp xác định quyền hạn và trách nhiệm giữa những thành viên khác nhau trong công ty, bao gồm các Cổ đông, Hội đồng quản trị, Ban điều hành, Ban kiểm soát và những người liên quan khác của công ty.
Quản trị doanh nghiệp là những cơ chế, quy định thông qua đó công ty được điều hành và kiểm soát
✍ Xem thêm: Chứng nhận ISO 9001 quản lý chất lượng| Hướng dẫn áp dụng miễn phí
1.2 Bản chất của quản trị doanh nghiệp
Quản trị doanh nghiệp được đặt trên cơ sở của sự tách biệt giữa quản lý và sở hữu doanh nghiệp. Công ty là của chủ sở hữu nhưng để công ty tồn tại và phát triển thì sự dẫn dắt của Hội đồng quản trị/thành viên góp vốn sự điều hành của Ban giám đốc và sự đóng góp của các nhân viên là không thể thiếu. Tuy nhiên những đối tượng này không phải lúc nào cũng có cùng ý chí và quyền lợi. Chính vì thế, cần phải có một cơ chế điều hành và kiểm soát để nhà đầu tư, cổ đông có thể kiểm soát việc điều hành công ty để có hiệu quả tốt nhất.
1.3 14 nguyên tắc quản trị doanh nghiệp của Fayol
1
Chuyên môn hóa/Phân công hóa lao động
8
Tập trung hóa
2
Thẩm quyền phải đi kèm với trách nhiệm tương ứng
9
“Xích lãnh đạo”
3
Kỷ luật
10
Trật tự
4
Thống nhất về mệnh lệnh
11
Sự công bằng
5
Thống nhất về đường lối
12
Ổn định nhiệm vụ
6
Lợi ích chung cần đặt lên trên hết
13
Sáng kiến
7
Thù lao
14
Tinh thần đoàn kết
1.4 Nội dung quản trị doanh nghiệp
Có 3 điểm chính trong nội dung quản trị doanh nghiệp, đó là:
- Sử dụng các thành viên Hội đồng Quản trị, Hội đồng thành viên của công ty đều phải là những cá nhân “độc lập” để kiểm soát và kiềm chế quyền lực của Ban Giám đốc, đồng thời bảo vệ quyền lợi của các cổ đông;
- Sử dụng và tín nhiệm các kế toán viên, các đơn vị kiểm toán để lập và đề trình báo cáo tài chính có tính xác thực để giúp cổ đông có thông tin đầy đủ, xác thực khi đầu tư vào công ty;
- Luôn sử dụng các nhà phân tích tài chính để xem xét, phân tích các triển vọng kinh doanh và mức độ lành mạnh về tài chính của các công ty có nhu cầu phát hành chứng khoán để cung cấp thông tin đầy đủ cho các nhà đầu tư tương lai đến từ thị trường này.
► Qua đó, có thể thấy khi tiến hành quản trị doanh nghiệp, bạn cần lưu ý các vấn đề sau:
- Công khai và minh bạch thông tin;
- Mâu thuẫn quyền lợi giữa người quản lý doanh nghiệp, hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên và cổ đông/thành viên góp vốn khác; Mâu thuẫn giữa cổ đông lớn và cổ đông thiểu số//thành viên góp vốn lớn,bé.
- Vai trò của quản trị viên độc lập, các tổ chức kiểm toán độc lập.
- Chính sách đãi ngộ với các nhà quản lý.
- Quyền tư hữu;
- Thực thi các điều khoản trong luật và hợp đồng.
Hoạt động hiệu quả với công tác quản trị doanh nghiệp khoa học
✍ Xem thêm: Khóa đào tạo Lean manufacturing | Sản xuất tinh gọn tại doanh nghiệp
2. Phân biệt “Quản trị doanh nghiệp” và “Quản trị kinh doanh”
Có 4 điểm cơ bản giúp ta hiểu rõ nhất về sự khác nhau của quản trị doanh nghiệp và quản trị kinh doanh. Bảng thông tin dưới đây sẽ thể hiện những điểm cơ bản một cách cụ thể nhất.
Quản trị doanh nghiệp (corporate governance)
Quản trị kinh doanh (business management)
Khái niệm
Là một hệ thống các thiết chế chính sách, luật lệ nhằm định hướng và vận hành, kiểm soát công ty. Nó chính là quá trình giám sát và kiểm soát được thực hiện để bảo đảm cho việc thực thi quản trị kinh doanh phù hợp với lợi ích của các cổ đông/thành viên góp vốn
Quản trị kinh doanh là điều hành quản lý hoạt đồng sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp do Ban giám đốc thực hiện
Mục tiêu
Ngăn ngừa, hạn chế những người quản lý lạm dụng quyền và nhiệm vụ được giao sử dụng tài sản, cơ hội kinh doanh của công ty phục vụ cho lợi ích riêng của bản thân hoặc của người khác hoặc làm thất thoát nguồn lực do công ty kiểm soát
Người quản lý sử dụng quyền hạn của mình để phục vụ cho lợi ích của công ty, doanh nghiệp
Phạm vi lợi ích
Sức khỏe của công ty và sự lành mạnh của xã hội
Sự phát triển và lợi nhuận của doanh nghiệp
Đối tượng tác động
Các quy định liên quan và Bao hàm mối quan hệ giữa nhiều bên gồm:
Trong nội bộ công ty (Cổ đông, Ban giám đốc điều hành, Hội đồng quản trị, Hội đồng thành viên, nhân viên,..)
Bên có lợi ích liên quan bên ngoài công ty (Cơ quan quản lý Nhà nước, các đối tác kinh doanh, môi trường, cộng đồng, xã hội, khách hàng,…)
Các quy định liên quan đến công việc hàng ngày của công ty
✍ Xem thêm: Đào tạo an toàn lao động 6 nhóm | Hỗ trợ cấp chứng chỉ nhanh
3. Các mô hình trong quản trị doanh nghiệp
Hiện nay có 2 mô hình trong quản trị doanh nghiệp phổ biến trên thế giới. Ta có thể nhận biết 2 mô hình này thông qua cơ chế bên trong và cơ chế bên ngoài hay cơ chế nội bộ và cơ chế thị trường.
- Mô hình thứ nhất: Mô hình định hướng cổ đông/thành viên góp vốn. Mô hình thiên về cổ đông/thành viên góp vốn, phổ biến ở các nước Anh, Mỹ coi công ty là công cụ để các cổ đông tối đa hóa lợi nhuận;
- Mô hình thứ hai: Mô hình quản trị đa bên. Mô hình này thường thấy ở các nước Châu Âu và Nhật. Mô hình này thừa nhận quyền lợi của công nhân, người quản lý, nhà cung cấp, khách hàng và cộng đồng. Và quyền lợi của cổ đông chỉ đứng thứ ba sau quyền lợi của khách hàng và người lao động theo quan điểm của giáo sư Bill George – Trường đại học Harvard.
Quản trị doanh nghiệp theo mô hình phù hợp để phát triển công ty bền vững
✍ Xem thêm: TQM là gì? Hệ thống quản trị chất lượng toàn diện
4. Doanh nghiệp quản trị tốt sẽ có những lợi ích gì?
► Quản trị doanh nghiệp tốt sẽ là nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài của các doanh nghiệp lớn. Trên thực tế các doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp gia đình ở nhiều nước trên thế giới đã đạt được thành công lớn bởi tiến hành tốt trong việc xây dựng hệ thống quản trị phù hợp.
► Mặt trái của quản trị tốt là quản trị kém. Dễ thấy, khi quản trị công ty kém có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng thậm chí đưa doanh nghiệp vào tình cảnh phá sản. Và sự phá sản của doanh nghiệp tại Mỹ và Tây Âu như Enron, Tyco International, Daewoo, WorldCom hay PetroVietnam tại Việt Nam chính là minh chứng rõ ràng từ hậu quả của việc quản trị kém.
► Quản trị doanh nghiệp tốt sẽ giúp cho công ty nâng cao khả năng tiếp cận vốn và hoạt động hiệu quả hơn. Những nghiên cứu gần đây cho thấy sự tương quan chặt chẽ giữa việc thực hiện quản trị công ty với giá cổ phiếu và kết quả hoạt động của công ty nói chung. Thật vậy, quản trị tốt tỷ lệ thuận với sự phát triển của công ty, lợi ích của nhà đầu tư và các thành viên khác trong công ty. Dễ hiểu bởi doanh nghiệp sẽ thu hút lượng lớn nhà đầu tư sẵn sàng trả giá để sở hữu cổ phiếu tại những công ty có quản trị tốt.
► Quản trị doanh nghiệp tốt sẽ có tác dụng làm cho các quyết định và hành động của Ban giám đốc thể hiện đúng ý chí và đảm bảo lợi ích của nhà đầu tư, cổ đông và những người có lợi ích liên quan.
Quản trị doanh nghiệp tốt sẽ là nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài của các doanh nghiệp lớn
5. Quản trị doanh nghiệp trong công ty cổ phần
Các nội dung trong công tác quản trị tại một công ty cổ phần bao gồm các phần sau:
►Thứ nhất, Ban điều hành (bao gồm Tổng giám đốc và các cán bộ điều hành) chịu trách nhiệm trước Hội đồng quản trị về hoạt động của mình và có nghĩa vụ cung cấp thông tin và giải trình cho Ban kiểm soát;
►Thứ hai, Hội đồng quản trị là đại diện cho cổ đông, chịu trách nhiệm trước các cổ đông về hoạt động của công ty, có trách nhiệm giải trình trước Ban kiểm soát về tình hình tài chính và tính hợp pháp trong các hành động của mình;
►Thứ ba, Thành viên Ban Kiểm soát được cổ đông bầu ra trong Đại hội đồng cổ đông hàng năm, chịu trách nhiệm báo cáo cho cổ đông về kết quả thực hiện các nhiệm vụ được giao bao gồm giám sát Hội đồng quản trị và Ban điều hành;
Thứ tư, Hội đồng quản trị nên đảm nhận và công khai rõ các trách nhiệm chủ yếu sau đây:
- Xem xét và thông qua chiến lược, kế hoạch kinh doanh;
- Giám sát tình hình kinh doanh của doanh nghiệp;
- Nhận diện các rủi ro chủ yếu;
- Quy hoạch cán bộ quản lý cấp cao;
- Thực hiện chương trình quan hệ với nhà đầu tư và chính sách minh bạch thông tin;
►Thứ năm, Thực hiện việc đánh giá hệ thống quản trị công ty một cách tổng quát để xác định những bất cập và những nội dung cần hoàn thiện để đạt đến sự tuân thủ đầy đủ các chuẩn mực quốc tế.
►Thứ sáu, Các lĩnh vực doanh nghiệp cần tập trung xem xét bao gồm:
- Chương trình minh bạch thông tin với cổ đông và kết quả của chương trình này;
- Việc xây dựng, thẩm định chiến lược của công ty;
- Việc thực hiện chức năng quản trị rủi ro và kiểm toán nội bộ;
- Quy trình đề cử thành viên Hội đồng quản trị;
- Quy trình hoạt động và đánh giá kết quả hoạt động của Hội đồng quản trị;
- Quy trình báo cáo tài chính.
Tiến hành quản trị doanh nghiệp khoa học để đạt mục tiêu của doanh nghiệp
✍ Xem thêm: Quản trị rủi ro là gì? Quy trinh 7 bước quản trị doanh nghiệp
6. Thực tiễn quản trị doanh nghiệp tại Việt Nam
Các quy định pháp luật về vấn đề quản trị doanh nghiệp tại Việt Nam chưa thật sự đầy đủ và chặt chẽ. Hay nói cách khác là còn nhiều hạn chế chưa tiếp cận và giải quyết triệt để các mặt trái của doanh nghiệp trên thực tế. Cụ thể như:
- Vai trò và chức năng của Ban kiểm soát và cổ đông đại diện phần vốn góp của Nhà nước tại các công ty cổ phần hóa còn chưa rõ ràng. Gây hạn chế, giảm hiệu quả của công tác quản trị;
- Tại các công ty cổ phần hóa, do thông tin về việc cổ phần hóa của doanh nghiệp không được cung cấp đầy đủ và kịp thời dẫn đến khó khăn trong việc thu hút các nhà đầu tư. Ngoài ra, Hiện tượng giao dịch tư lợi trên thực tế còn phổ biến và khó có thể kiểm soát. Theo đó, Vai trò của quản lý nhà nước trong việc buộc các doanh nghiệp phải công khai thông tin, kiểm tra thông tin về các giao dịch với các bên có liên quan còn hạn chế.
Trên đây là toàn bộ thông tin doanh nghiệp cần biết để có thể tiến hành quản trị doanh nghiệp hiệu quả và phù hợp nhất cho tổ chức của mình. Mọi yêu cầu về dịch vụ của Vinacontrol CE Quý khách hàng vui lòng liên hệ Hotline 1800.6083 email [email protected] để được hỗ trợ dịch vụ tốt nhất!