Phát triển nguồn nhân lực: Khái niệm, vai trò và chiến lược thực hiện

Trong cuộc khảo sát của HR Morning, có 55% doanh nghiệp cho rằng đào tạo và phát triển nguồn nhân lực là lĩnh vực hàng đầu mà họ quan tâm (1). Bên cạnh đó, theo khảo sát của tập đoàn Adecco, 45% doanh nghiệp đang cần nâng cao kỹ năng cho đội ngũ nhân viên (2). Sự thay đổi của nền kinh tế thế giới sau đại dịch Covid-19 khiến mọi doanh nghiệp phải đẩy nhanh quá trình tái cấu trúc bộ máy, nâng cao chất lượng đội ngũ nhân sự để thúc đẩy các chiến lược sáng tạo mới.

Vậy phát triển nguồn nhân lực là gì? Cùng ELSA Speak tìm hiểu khái niệm trên cũng như cách tạo chiến lược đào tạo nguồn nhân lực hiệu quả cho mọi doanh nghiệp.

Kiểm tra phát âm với bài tập sau:

{{ sentences[sIndex].text }}

Click to start recording!

Recording… Click to stop!

Khái niệm phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp

“Phát triển nguồn nhân lực là quá trình phát triển thể lực, trí lực, khả năng nhận thức và tiếp thu kiến thức tay nghề, tính năng động và sức sáng tạo của con người; nền văn hóa; truyền thống lịch sử… nhằm phân bố, sử dụng và phát huy có hiệu quả nhất”. (Khái niệm được tham khảo tại Giáo trình Kinh tế nguồn nhân lực, Đại học Kinh tế Quốc dân).

Theo Tổ chức Lao động Quốc tế có dẫn khái niệm: “Phát triển nguồn nhân lực bao hàm phạm vi rộng hơn, không chỉ là chiếm lĩnh ngành nghề hay vấn đề đào tạo nói chung, mà còn là sự phát triển năng lực và sử dụng năng lực đó vào việc làm có hiệu quả, cũng như thỏa mãn nghề nghiệp và cuộc sống cá nhân”.

Ở phạm vi vĩ mô, phát triển nguồn nhân lực bao gồm 3 khía cạnh. Đó là: giáo dục, đào tạo và phát triển. Trong phạm vi vi mô, phát triển nguồn nhân lực được hiểu là tổng hợp các giải pháp từ khâu quy hoạch, tuyển dụng, đào tạo, bố trí sử dụng, tạo điều kiện và môi trường kích thích động lực, thái độ làm việc của nhân sự. Theo đó, công việc sẽ được đảm bảo về số lượng cũng như chất lượng, cơ cấu hợp lý, phù hợp với mục tiêu và định hướng phát triển chung của một tổ chức, doanh nghiệp.

Mục tiêu và vai trò của việc phát triển nguồn nhân lực

Mục tiêu: Sử dụng tối đa nguồn nhân lực hiện có và nâng cao tính hiệu quả của tổ chức thông qua việc giúp cho người lao động hiểu rõ hơn về doanh nghiệp, nắm vững hơn về vị trí việc làm và thực hiện một cách có tự giác, chủ động, thích ứng.

Vai trò của phát triển nguồn nhân lực với doanh nghiệp

Là nguồn lực quan trọng nhất của một tổ chức. 

Đội ngũ nhân viên là lực lượng chính tham gia các hoạt động của một doanh nghiệp ở nhiều vị trí khác nhau. Là những chủ thể quan trọng trong sức sáng tạo và phát huy sức mạnh giá trị của doanh nghiệp đến với khách hàng. Do đó, phát triển nguồn nhân lực được xem là “rường cột” quyết định đến lợi nhuận và phát triển hưng thịnh của một công ty.

Là động lực cho sự phát triển toàn diện và bền vững.

Một doanh nghiệp sẽ phân bổ nguồn lực khác nhau để phát triển bền vững. Trong đó có thể kể đến như: công nghệ mới, cơ sở vật chất, vị trí địa lý, tài nguyên… là những chủ thể khác bị tác động trực tiếp bởi nhân lực. Hiểu đơn giản hơn, các nguồn lực kể trên phát huy thực sự có hiệu quả khi và chỉ khi có người sử dụng và khai thác chúng, nếu không thì chỉ nằm ở dạng “tiềm năng”. 

Bởi vậy, năng lực cạnh tranh trong thời đại bùng nổ công nghệ 4.0 không phải là “ai nhiều tiền hơn ai” mà là nhân lực. Nhân lực chất lượng cao có trí tuệ, kinh nghiệm, năng động, sáng tạo sẽ tác động đến các nguồn lực khác một cách có hiệu quả hơn, nhằm phục vụ tối đa cho sự phát triển của cả doanh nghiệp.

Quyết định đến sự thành hay bại của một doanh nghiệp.

Vai trò của phát triển nguồn nhân lực không chỉ dừng lại ở việc nhân sự ảnh hưởng đến các nguồn lực khác mà còn quyết định đến sự thành hay bại của một doanh nghiệp. 

“Một ngôi sao sáng không thể làm sáng hết bầu trời” mà phải cần “một người thủ lĩnh lớn có một sắp thủ lĩnh nhỏ”. Không có một doanh nghiệp nào thành công nếu chỉ có một người đứng đầu giỏi. Thay vào đó, bạn cần phải có những nhân viên cùng đồng lòng, cùng thực hiện công việc vì mục tiêu chung của tổ chức.

Vai trò của phát triển nguồn nhân lực với nhân viên

Được thể hiện phẩm chất, năng lực của bản thân trước doanh nghiệp.

Mỗi một nhân viên là một viên ngọc. Mà viên ngọc này sáng sớm hay sáng muộn phụ thuộc nhiều vào sự “khai phá” của doanh nghiệp. Nếu như ở viên ngọc thô, sự phát sáng chưa tốt thì bạn cần có chính sách phát triển, bồi dưỡng nhân viên. Từ đó, nhân viên của bạn sẽ thể hiện được phẩm chất, năng lực, phát huy tối đa và cống hiện nhiều giá trị dành cho doanh nghiệp. Đồng thời, nhân viên của bạn sẽ cảm thấy vui vẻ và hạnh phúc hơn vì giá trị của bản thân được khai sáng đúng lúc, đúng chỗ.

Tạo sự chuyên nghiệp, thích ứng được môi trường thay đổi.

Nhờ có các khóa đào tạo trong doanh nghiệp mà đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp hơn trong công việc, giao tiếp khách hàng tốt hơn. Các kỹ năng, kiến thức ở chương trình bồi dưỡng giúp người lao động khắc phục được những hạn chế còn thiếu sót, hoàn thiện bản thân hơn. Bên cạnh đó, nhân viên cũng dễ dàng thích ứng khi môi trường làm việc thay đổi.

Làm việc nhanh hơn và hiệu quả hơn.

Khi được liệt vào diện phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho doanh nghiệp, người lao động sẽ được trang bị tốt hơn trong xử lý công việc. Từ đó, hình thành sự thích thú đối với công việc hiện tại và có thêm thời gian không ngừng khám phá, học hỏi những điều mới mẻ khác.

Chính sách và nội dung phát triển nguồn nhân lực

Theo một khảo sát do Lorman.com thực hiện, “gần 59% nhân viên khẳng định họ không được đào tạo tại nơi làm việc và hầu hết các kỹ năng của họ đều do họ tự học. Trong khi đó, có đến 74% nhân viên được khảo sát cảm thấy họ không phát huy hết tiềm năng trong công việc do thiếu cơ hội phát triển.” (3)

Điều này cho thấy, thực sự nhân viên trong doanh nghiệp đang rất khao khát được học hỏi và bồi dưỡng thêm, đồng thời, các giá trị về tiềm năng con người trong họ cũng chưa khai thác hiệu quả trong doanh nghiệp. Do đó, các doanh nghiệp cần có chính sách và nội dung phát triển nguồn nhân lực ngay lúc này.

Có thể bạn quan tâm: Quy trình đào tạo nhân viên bán hàng hiệu quả, đúng chuẩn cho mọi doanh nghiệp

Đảm bảo số lượng và cơ cấu đội ngũ nhân sự

Nguồn nhân sự chất lượng để đảm bảo khai thác có hiệu quả trong doanh nghiệp phải được điều chỉnh số lượng và cơ cấu đội ngũ hợp lý, dựa vào mục tiêu và tình hình thực tế phát triển doanh nghiệp. Số lượng và cơ cấu được thể hiện qua: Độ tuổi, giới tính, trình độ và vị trí phân bổ tại các bộ phận trong doanh nghiệp. Tùy thuộc vào yêu cầu của công việc, quy trình thực hiện mà doanh nghiệp cân đo đong đếm sao cho hiệu quả nhất.

Nếu sự điều chỉnh này thừa hoặc thiếu thì đều dẫn đến sự mất cân bằng trong cơ cấu và gây trở ngại lớn cho doanh nghiệp khi khai thác nguồn lực. Ngược lại, nếu như sự điều chỉnh hợp lý và khoa học sẽ kích thích được tính tích cực làm việc của nhân viên. Lớn hơn, điều này có ý nghĩa trong hoạch định chiến lược, mục tiêu, điều kiện kinh doanh thay đổi thì cơ cấu cũng có sự thay đổi để thích ứng.

Đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực

Theo Qandme.net, về khảo sát nâng cao kỹ năng công việc có đến gần một nửa người lao động có đi học thêm để nâng cao kỹ năng và hoặc bổ sung kiến thức. Cũng trong báo cáo này chỉ ra rằng, chỉ có 47% doanh nghiệp đều có kế hoạch hỗ trợ đào tạo nhân viên của mình. (4)

Từ dữ liệu trên cho thấy, nhân viên trong doanh nghiệp cảm thấy năng lực bản thân chưa phát huy được nên cần nhiều khóa học thêm để nâng cao thêm kỹ năng của mình. Các doanh nghiệp tại Việt Nam cũng đã và đang dần chú trọng trong việc đào tạo. Vậy ban lãnh đạo cần chuẩn bị những chương trình đào tạo gì? Dưới đây là một vài gợi ý.

Có thể bạn quan tâm: Các hình thức đào tạo tại doanh nghiệp trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế

1. Đào tạo trình độ chuyên môn

Đào tạo chuyên môn là trau dồi những kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm cần thiết cho nhân viên để có thể đảm đương vị trí, công việc đó. Với hình thức đào tạo nhân sự này, các nhà quản lý, chủ doanh nghiệp cần có những chương trình ngắn hạn và dài hạn để bổ sung, bồi dưỡng cho nhân viên.

Cuộc cách mạng công nghệ 4.0 được phát triển từng ngày một cách mạnh mẽ đã mở ra nhiều kiến thức, kỹ năng mới buộc nhân lực trong doanh nghiệp phải “đổi mình” để thích ứng tốt hơn. Đặc biệt, nguồn nhân lực tại Việt Nam rất dồi dào và đang dần chuyển đổi từ “nhân lực giá rẻ” sang lành nghề, chất lượng cao. Do đó, lên kế hoạch và thực hiện kế hoạch đào tạo chuyên môn là một phần không thể hiếu trong phát triển nguồn nhân lực của doanh nghiệp.

Có thể bạn quan tâm: Đào tạo Kỹ năng bán hàng chuyên nghiệp 4.0

2. Đào tạo kỹ năng mềm

Để công việc đạt hiệu quả cao nhất, doanh nghiệp cũng cần quan tâm phát triển đào tạo kỹ năng mềm giúp nhân viên của mình hoàn thiện hơn. Trong đó, kỹ năng mềm quan trọng phải kể đến: Tiếng Anh giao tiếp, làm việc nhóm, đàm phán, thuyết trình, sử dụng các công cụ vi tính văn phòng…

Tiếng Anh giao tiếp

Quốc tế hóa đã tạo ra cơ hội cho hàng triệu lao động Việt Nam được tiếp cận với kiến thức, kỹ năng, công việc bên ngoài. Không chỉ dừng ở phạm vi quốc gia, các doanh nghiệp Việt Nam đã và đang tiến thân ra thị trường nước ngoài. Lúc này, để hiểu nhau trong hợp tác và phát triển, bạn cần trang bị ngoại ngữ cho nhân viên của mình, mà cụ thể ở đây là tiếng Anh. 

Trang bị kỹ năng giao tiếp bằng tiếng Anh giúp người lao động cảm thấy tự tin hơn khi đàm phán, thương lượng, đồng thời giá trị lợi nhuận và thương hiệu của doanh nghiệp cũng tăng lên đáng kể, khẳng định được vị thế.

Hiện nay, doanh nghiệp có thể lựa chọn đào tạo tiếng Anh cho nhân viên thông qua các trung tâm hoặc mời giảng viên về hướng dẫn. Tuy nhiên, phương pháp này sẽ mang lại một số hạn chế như: Không đáp ứng được số lượng nhân sự lớn, thời gian không linh hoạt, ảnh hưởng đến việc lao động sản xuất của doanh nghiệp.

Cùng với sự phát triển của công nghệ số, các doanh nghiệp đang dần chuyển hướng sang đào tạo trực tuyến. Nắm bắt nhu cầu này và nhằm mang đến giải pháp hỗ trợ ban lãnh đạo trong việc đào tạo ngoại ngữ cho nhân viên, ELSA Speak đã thiết kế chương trình đào tạo tiếng Anh cho doanh nghiệp. 

Với chương trình này, doanh nghiệp của bạn sẽ được thiết kế nội dung học tập phù hợp với mọi ngành nghề, như dịch vụ, logistics, sản xuất hay tài chính – ngân hàng. Nhờ vậy, đội ngũ nhân viên sẽ được học tập chuyên môn hóa, áp dụng hiệu quả trong thực tiễn.

Đặc biệt, ELSA Speak sử dụng công nghệ A.I. tân tiến để nhận diện giọng nói và sửa lỗi phát âm ngay lập tức. Cụ thể, nhân viên của bạn sẽ được hướng dẫn cách nhả hơi, đặt lưỡi và khẩu hình miệng sao cho chuẩn nhất. Từ đó, việc học tiếng Anh và giao tiếp sẽ trở nên đơn giản hơn rất nhiều. 

Các chuyên gia ngôn ngữ hàng đầu thế giới của ELSA Speak sẽ thiết kế lộ trình học tập riêng biệt, đặc thù cho các phòng/ban như: Phòng nhân sự, sản xuất, bán hàng tiếp thị… Thông qua đó, đội ngũ nhân viên có thể mở rộng vốn từ, học tập sát với nhu cầu thực tiễn.

Ngoài ra, với bảng điều khiển ELSA Dashboard, nhà quản trị có thể dễ dàng theo dõi tiến độ học tập, thời lượng, số bài học của đội ngũ nhân viên thông qua báo cáo chi tiết. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp quản lý được công tác đào tạo, đo lường hiệu quả để đưa ra những quyết định phù hợp.

Có thể bạn quan tâm: Đào tạo & Dạy tiếng Anh cho doanh nghiệp cùng ứng dụng ELSA Speak

Làm việc nhóm

Ông cha ta có câu thành ngữ rất quen thuộc: “Một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại nên hòn núi cao”. Trong công việc cũng vậy, tình thần đồng đội phối hợp làm việc ở những vấn đề phức tạp, đòi hỏi tính nhất quán cao cần được rèn luyện nhiều hơn nữa. Nếu như doanh nghiệp của bạn đang thiếu tinh thần này, hãy lên kế hoạch đào tạo phát triển nguồn nhân lực liên quan đến việc làm nhóm ngay bây giờ.

Các kỹ năng khác

Bất kỳ kỹ năng mềm nào mà đều phục vụ tốt cho công việc mà nhân viên đang thiếu hoặc kém, gây ảnh hưởng đến công ty thì đều nên có chương trình đào tạo để nâng cao.

3. Rèn luyện thể thực cho người lao động

Bên cạnh đào tạo trí lực, bạn cũng nên có chương trình rèn luyện thể lực cho người lao động để bảo đảm được quá trình làm việc trôi chảy và hiệu quả. Trong đó, doanh nghiệp cần đặc biệt chú trọng đến dinh dưỡng hàng ngày và thể dục thể thao.

Ở một số vị trí việc làm yêu cầu phức tạp, nặng nhọc hoặc nguy hiểm liên tục và kéo dài thì rèn luyện thể lực càng phải quan tâm hơn nữa. Điều này có ý nghĩa quan trọng nhằm tăng năng suất lao động, chất lượng sản phẩm, an toàn lao động và đảm bảo cuộc sống sinh hoạt của nhân viên sau giờ làm.

4. Nuôi dưỡng phẩm chất người lao động

Phẩm chất và đội ngũ lao động có mối quan hệ mật thiết và bổ sung cho nhau, ảnh hưởng trực tiếp đến các nguồn lực khác. Phát triển phẩm chất trong nguồn nhân lực là phát triển ý thức kỷ luật, đạo đức, trách nhiệm trong công việc, tác phong làm việc, tinh thần hợp tác và chủ động… Nuôi dưỡng phẩm chất cho nhân sự góp phần tăng năng suất lao động, thúc đẩy tăng trưởng và nâng cao sự cạnh tranh trên thị trường.

Kết luận

Phát triển nguồn nhân lực là thông qua các chính sách, nội dung đào tạo để điều chỉnh cơ cấu doanh nghiệp, nhằm mang lại sự phát triển bền vững. Do đó, nếu bạn đang làm nhà quản lý, chủ doanh nghiệp thì việc lên kế hoạch phát triển nhân lực là điều tất yếu và cần thực hiện ngay.

Đặc biệt, trong xu hướng toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế, phát triển nguồn nhân lực phải đi đôi với việc nâng cao kỹ năng ngoại ngữ cho nhân viên. Vậy nên, hãy tham khảo chương trình đào tạo tiếng Anh cho doanh nghiệp theo tiêu chuẩn quốc tế tại ELSA Speak ngay hôm nay.

(1) Theo khảo sát của HR Morning, xem chi tiết tại đây.

(2) Theo khảo sát của Tập đoàn Adecco, xem chi tiết tại đây.

(3) Theo khảo sát của Lorman.com, xem chi tiết tại đây. 

(4) Theo khảo sát của Qandme.net, xem chi tiết tại đây.