Ngữ-âm-TV-chương2 – Môn học Ngữ âm-Âm vị học Chương 2 – Chương 2: Tổng quan về đại cương tiếng việt – Studocu

vật

Chương 2:

Tổng quan về đại cương tiếng v

iệt

và ngữ âm học

I.

Khái niệm ngữ âm , âm vị học

1.

Khái niệm ngữ âm

Ngữ âm là âm thanh của ngôn ngữ loài người, là cái vỏ vật chất của ngôn ngữ, hình

thức

của

ngôn

ngữ.

Đó

là

âm

thanh

bằng

l

ời

và

âm

thanh

bằng

chữ,

trong

đó

âm

thanh bằng lời nhiều hơn.

2.

Khái niệm ngữ âm học

Ngữ

âm

học

là

khoa

học

nghiên

cứu

mặt

âm

thanh

của

ngôn

ngữ

loài

người

trong

tất cả các hình thái và chức năng của nó.

II.

Cơ

sở

của

ngữ

âm:

Cơ

sở

của

ngữ

âm

còn

gọi

là

bản

chất

của

ngữ

âm, bao gồm mặt tự nhiên và mặt xã hội của ngữ âm

1.

Cơ sở tự nhiên

1.1.

Cơ sở vật lý

Giống như âm thanh của tiếng gió, tiếng suối, tiếng xe chạy

, tiếng gà gáy

,… ngữ âm

cũng có

cơ sở vật

lí của

nó (còn

gọi là mặt

âm học

của ngữ

âm). Như các

âm thanh

khác,

âm

thanh

ngôn

ngữ

được

phân

biệt

bởi

các

yếu

tố:

cường

độ,

cao

độ,

trường

độ và âm sắc.

a)

Cao

độ:

Phụ

thuộc

vào

tần

số

dao

động

của

dây

thanh

trong

một

đơn

vị

thời

gian.

Dây

thanh

chấn

động

nhanh

cho

những

âm

cao,

chấn

động

chậm

cho

r

a

những âm thấp. ĐV

cao độ là Hertz (Hz)

Ví

dụ:

giọng phụ

nữ,

trẻ

em

thường

cao

hơn

nam

giới

và người

lớn

tuổi;

các

âm

i,

u,

ư

cao

hơn

ê,

ô,

ơ.

Độ

cao

của

giọng

có

thể

cho

biết

về

giới

tính,

tuổi

tác,

cảm

xúc…

T

rong

một

số

ngôn

ngữ

như

tiếng

V

iệt,

tiếng

T

rung

Quốc,

cao

độ

tạo

nên

những

đơn vị ngữ âm như thanh điệu, ngữ điệu, trọng âm…

b)

Cường

độ:

độ

mạnh

của

âm

thanh

thanh

phụ

thuộc

vào

biên

độ

dao

động

của

thể.

Biên

độ

càng

rộng,

ẩm

thanh

càng

mạnh,

càng

vang

to.

Đơn

vị

đo

cường