MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP GIÁO VIÊN TẠO SỰ TỰ TIN, MẠNH DẠN TRONG GIAO TIẾP CỦA TRẺ Ở TRƯỜNG MẦM NON

Xuất xứ

:

Giao tiếp là điều kiện tồn tại của con người. Nếu không có giao tiếp với người khác thì con người không thể phát triển, cảm thấy cô đơn và có khi trở thành bệnh hoạn.

Qua giao tiếp chúng ta có thể xác định được các mức độ nhu cầu, tư tưởng, tình cảm, vốn sống, kinh nghiệm…của đối tượng giao tiếp, nhờ đó mà chủ thể giao tiếp đáp ứng kịp thời, phù hợp với mục đích và nhiệm vụ giao tiếp.

Với trẻ mầm non: Hầu hết mọi người đều đồng ý rằng những năm đầu đời của trẻ là những năm quan trọng nhất cho sự phát triển của trẻ và ngôn ngữ cũng là một quá trình tâm lý diễn ra rất mạnh ở trẻ. Ở giai đoạn này trẻ học và nắm được tiếng mẹ đẻ cúa mình, do vậy mà phát triển kỹ năng giao tiếp cho trẻ là rất quan trọng vì nó sẽ ảnh hưởng đến tư duy và quá trình học sau này. Kỹ năng giao tiếp tốt sẽ giúp trẻ tự tin, có ý thức tốt về giá trị bản thân. Giao tiếp là cách giúp trẻ phát triển các mối quan hệ và kết nối với người khác

Cuộc sống hiện tại , vì yêu cầu công việc và vì sự phát triển của xã hội nên trẻ đã được gởi tới trường Mầm non để học tập nhằm giúp cha mẹ trẻ có thời gian lao động mưu sinh cho cuộc sống . Điều này cho thấy thời gian sống ở các trường của trẻ rất lâu, bằng 2/3 số thời gian trẻ thức trong ngày. Làm thế nào để giúp trẻ sống trong một tập thể đông đúc có nề nếp, ngoan ngoãn, hiểu biết mà vẫn hồn nhiên, mạnh dạn, linh hoạt như ở gia đình, đó là nhiệm vụ rất khó khăn của một số giáo viên phụ trách nhóm lớp. Thông thường một giáo viên sau khi đã đi học ở trường Sư phạm sẽ biết được sự cần thiết phải xây dựng, phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ phù hợp với việc phát triển tâm sinh lý lứa tuổỉ. Nhưng trong thực tế công việc hầu hết giáo viên thường hay:

+ Chú trọng tới việc rèn nề nếp lớp để luôn trật tự, yên tĩnh.

+ Trong khi dạy giáo viên không có sự giao tiếp gần gũi giữa cô và trẻ, cô thường dạy rập khuôn theo giáo án. Giáo viên luôn nghĩ rằng nếu vui vẻ dễ dãi thì sẽ mất nề nếp gây ồn ào mất trật tự.

+ Cô ít cùng cháu chuyện trò những đề tài ngoài chương trình, đàm thoại bàn bạc những vấn đề xảy ra xung quanh trẻ.

+ Còn mệnh lệnh, ra lệnh cho trẻ. Thậm chí muốn cháu vào nề nếp nhanh cô hay rầy la gò bó trẻ.

+Trong một số tiết học như : Tìm hiểu môi trường xung quanh, văn học, âm nhạc, vui chơi ít tạo điều kiện cho trẻ hỏi nhiều và nêu những thắc mắc của mình bằng chính ngôn ngữ ngây thơ của trẻ.

Từ những thực trạng trên đã làm trẻ mất đi sự tự tin, mạnh dạn, sáng tạo của bản thân và chính điều này đã ảnh hưởng rất lớn ở trường phổ thông sau này.

Bản thân tôi phụ trách chuyên môn của trường nên có nhiều băn khoăn suy nghĩ. Để khắc phục vấn đề này tôi đề ra một số biện pháp cụ thể, yêu cầu giáo viên thực hiện để giúp các cháu phát triển được tính hồn nhiên, chủ động, mạnh dạn, tự tin đúng theo lứa tuổi của mình

2. Hiệu quả:

Để giúp giáo viên thực hiện tốt việc giúp các cháu mạnh dạn tự tin trong giao tiếp tôi đã tìm ra một số biện pháp sau:

a. Giúp bé có cảm giác thích thú mỗi khi đặt câu hỏi với cô, học được nhiều điều hay sau mỗi câu trả lời của cô:

+ Cô giáo là người bạn là người mẹ để cháu tin yêu gần gũi khi nói chuyện:

– Trong những buổi họp chuyên môn tôi thường đưa ra những việc chưa thành công để các cô cùng thảo luận, hướng dẫn và gợi ý các cô muốn cháu mạnh dạn tự tin, thông minh các cô nên gần gũi trò chuyện cùng trẻ, đừng rầy la khi cháu làm sai. Mà ngược lại phải tôn trọng cháu không xem thường những thắc mắc những câu hỏi của cháu. Thậm chí quan tâm cả những lời méc vớ vẩn của cháu.

– Và không chỉ gợi ý cho các cô bằng lời, tôi đã hành động để các cô nắm vững cách : thường xuyên vào nhóm lớp hoặc những giờ sinh hoạt ngồi trời, giờ vui chơi, nói chuyện với trẻ bình thường và gần gũi… Ví dụ như bạn Kim mới cắt tóc phải không, đẹp quá nha. Bé Mi sáng đi học có ngoan không, hôm nay Mi có áo đầm xinh quá…

+ Những thông tin những nhận xét của người thân trong gia đình:

– Một trong những biện pháp giáo dục tốt là thông tin cho bé biết là những điều người thân trong gia đình nghĩ về mình, nhận xét mình. Cô giáo là người tổ chức truyền đạt lại qua buổi sinh hoạt chủ nhiệm được thực hiện như sau: trong suốt một năm học ba mẹ đến trường tiếp xúc với cô và qua sổ Bé ngoan có những nhận xét cho gia đình. Giáo viên chọn một buổi sinh hoạt trong tuần hoặc lúc sinh hoạt ngồi trời kể lại những gì cô biết về bé một cách thật tình cảm, thật tế nhị. Đặc biệt lưu ý những bé cá biệt của lớp, cô nêu những ưu điểm dù rất nhỏ động viên, tránh trường hợp chỉ khen những bé giỏi; chê bai những trẻ kém làm cho trẻ chán và thêm mặc cảm.

– Cô nên hạn chế phân tích những điều chưa tốt trên một cá nhân nào đó trước lớp mà chỉ nên giáo dục cháu trên những nhân vật trong truyện… Và để giúp bé mạnh dạn cô mời bé đứng lên – xác nhận những gì cha mẹ kể cho cô nghe và động viên bé kể những việc làm tốt ở nhà. Mục đích của cô sẽ đạt rất nhanh, vì bé sẽ rất tự tin những điều cô nói về mình.

+ Xây dựng giờ tìm hiểu môi trường xung quanh tốt để cung cấp kiến thức về thiên nhiên và xã hội cho trẻ vì thông thường trẻ có hiểu biết về môi trường xung quanh và xã hội càng dồi dào thì càng tự tin, hoạt bát và thich ứng nhanh

– Xây dựng chuỗi hệ thống câu hỏi từ dễ đến khó và sưu tầm cách cởi mở giới thiệu vấn đề. Hoặc dưới hình thức kiểm tra kiến thức trẻ. Chúng tôi thường xuyên vào lớp thăm trẻ, sà xuống nói chuyện với trẻ về mọi chuyện mà trẻ thích : hôm qua ở nhà có gì vui không? Những ngày nghỉ ở nhà con làm gì, có đi chơi không? Mẹ dẫn con đi chợ không? Ở chợ có gì?…Đồng thời tôi gợi mở, động viên khuyến khích trẻ hỏi thăm tôi : khen chiếc áo đang mặc, khoe với tôi món đồ trẻ đang có và hỏi xem tôi có không…

– Và dựa theo sự hăng hái kể truyện của bé – tôi cùng cô giáo uốn nắn thêm giúp trẻ nhận xét đúng hơn.

+ Tổ chức thật tốt và thật hoàn chỉnh giờ vui chơi :

– Trò chơi nhất là trò phân vai theo chủ đề ( chơi bán hàng, đóng vai bác sĩ, chơi cô giáo..) góp phần vào sự phát triển hài hồ cho trẻ và qua trò chơi sẽ củng cố những tri thức mà trẻ có. Và quan hệ qua lại giữa con người với con người sẽ rất tốt nếu người lớn thể hiện sự hứng thú của mình với trò chơi của trẻ, tham gia chơi cùng trẻ, chỉ bảo hướng dẫn hành động của trẻ trong khi chơi.

– Đa phần giáo viên của chúng ta hay làm thay trẻ trong giờ vui chơi. Các loại đồ chơi thường làm sẵn cho trẻ – bé chỉ sắp xếp theo ý cô. Chúng ta nên thay đổi theo phương thức trẻ, vì giờ vui chơi là của cháu. Cháu rất tha thiết được suy nghĩ chơi theo sự hứng thú của mình. Cô chỉ nên là người quan sát giúp ý kiến dưới hình thức cùng hồ nhập chơi với cháu.

b. Sinh hoạt văn nghệ

– Ngoài giờ học trên lớp , sinh hoạt ngồi trời… Ban giám hiệu chúng tôi luôn động viên các lớp thực hiện thêm loại hình sinh hoạt văn nghệ. Nhằm thực hiện tốt các bài hát đã được học đồng thời qua sinh hoạt này phát huy cho trẻ tính mạnh dạn, tự tin trước đám đông. Dám thể hiện cái trẻ biết và độc lập trong suy nghĩ và dám khẳng định chính bản thân mình. Song trong đó cũng giúp cô phát hiện năng khiếu của trẻ giúp trẻ cảm nhận tốt âm nhạc.

– Khi thực hiện chương trình sinh hoạt văn nghệ : nhạc được sử dụng nhiều cách hoặc cô đàn, nghe nhạc không lời để bé hát theo nhạc. Qua những hình thức trên bé được tiếp xúc với âm nhạc thường xuyên, cùng sinh hoạt với lớp thường xuyên sẽ tạo cho bé tự tin, vui tươi, mạnh dạn hồn nhiên và gần gũi thân thiết cùng cô và các bạn. Bé sẽ dần mất sự thụ động và nhút nhát.

c . Cho trẻ được tư do và hành động theo suy nghĩ của trẻ:

– Nếu có ai nói rằng “ cho trẻ hành động theo ý thích và suy nghĩ trẻ là sai lầm” thì tôi nghĩ chính người nói như thế mới sai lầm. Bởi với vai trò là một người lớn, một giáo viên thì nhiệm vụ chính của chúng ta là giúp trẻ gặp khó khăn, hướng dẫn trẻ một cách kịp thời để luôn đi đúng hướng. Tuyệt đối không để ý nghĩ là mình kêu trẻ làm gì thì trẻ làm đó, mọi việc là có người lớn chuẩn bị sẳn chỉ cần làm theo y như vậy thì sẽ chẳng có chuyện gì xảy ra. Vô hình chung vì những suy nghĩ này mà ta đã để lại sự chủ quan, ỷ lại vào người lớn nơi trẻ.

– Vì thế cho nên với vai trò là Ban giám hiệu trường tôi triển khai với giáo viên trong lúc sinh hoạt chuyên môn là hàng tuần trước khi nghỉ ngày thứ 7 và chủ nhật giáo viên nên giao trẻ một nhiệm vụ để trẻ được vừa chơi với hai ngày nghỉ đồng thời trẻ được chứng tỏ với ba mẹ ở nhà những gì trẻ đã được hướng dẫn từ cô giáo và bây giờ khi nói với ba mẹ trẻ lại một lần nữa được học cách nói chuyện, cách trình bày của chính người thân của trẻ.

* Với những suy nghĩ như trẻ chúng tôi đã và đang áp dụng tại trường, với sự nhiệt tình của tập thể giáo viên, với tinh thần cầu tiến luôn suy nghĩ sáng tạo trong phương pháp giảng dạy “ Lấy trẻ làm trung tâm” chúng tôi đã giúp cháu :

+ Hồn nhiên linh hoạt, mạnh dạn, thông minh và thích đến trường. Đó là điều mà phụ huynh thật an tâm khi giao con em của mình cho nhà trường.

+ Tham gia các hội thi do PGD và trường tổ chức, tổ chức các ngày hội lễ : biễu diễn văn nghệ mừng ngày nhà giáo Việt Nam, mừng ngày 8/3, mừng xuân … . các cháu tham gia rất mạnh dạn và tự tin

+ Đặc biệt là các cháu đã rất mạnh dạn trò chuyện với các cô, không còn rụt rè vì đó không phải là cô lớp mình,

+ Các cháu có tinh thần thần tập thể khi tham gia các hoạt động theo nhóm : thỏa thuận vai chơi, nhiệm vụ chơi và phân công công việc cho nhau

3. Bài học kinh nghiệm:

Qua kết quả thực hiện nêu trên tôi đã rút ra được một số kinh nhgiệm sau:

-Luôn luôn quán triệt và xác định tầm quan trọng trong việc phát triển nhân cách của trẻ trong trường Mầm non để giúp trẻ hoạt bát, mạnh dạn, tự tin, nhanh nhẹn.

– Phải kết hợp song song vừa giải quyết nhận thức của mọi người từ giáo viên, phụ huynh, đồng thời vừa hình thức tổ chức thực hiện của BGH trong việc phát triển nhân cách cho trẻ.

– Phải coi trọng những hành động, suy nghĩ của trẻ dù là nhỏ nhất và luôn đạt câu hỏi “ luôn luôn lắng nghe, luôn luôn thấu hiểu” lên hàng đầu.

– Phải tạo được nề nếp hoạt động thường xuyên, liên tục, mang tính tự giác cao, đoàn kết nhất trí và quyết tâm thực hiện không ngại khó.

– Điều cơ bản nhất là không gấp gáp với thời gian, không nóng lòng vội vã đòi có kết quả trong thời gian ngắn mà phải kiên trì.

4. Kiến nghị:

Giáo viên, các bậc phụ huynh cần tạo điều kiện tốt nhất để trẻ có thể có những kinh nghiệm về môi trường xung quanh, mạnh dạn trao đổi, trò chuyện hay trình bày ý kiến của mình, vì qua đó chúng ta có thể kiểm tra và bổ sung kiến thức cho trẻ giúp trẻ phát triển một cách toàn diện, tạo điều kiện tốt nhất cho trẻ có thể bước vào học phổ thông sau này

Người viết

Trần Thị Thu Lệ