Lễ hội Cầu Ngư Đà Nẵng

Lễ hội Cầu Ngư Đà Nẵng hay còn gọi là lễ tế Cá Voi được xem là lễ hội lớn nhất của ngư dân thành phố Đà Nẵng. Trong văn hóa của dân tộc ta, thờ Cá Ông không chỉ được xem là sự tôn kính đối với thần linh mà còn gắn liền với sự phát triển hưng thịnh của cả làng. Từ “Ông” là tiếng gọi tôn kính của ngư dân dành cho loài cá voi, loài cá thường giúp ngư dân vượt qua tai nạn khi lênh đênh trên biển cả.

Đây là lễ hội tổ chức thường niên, sau khi ăn Tết xong. Những ngư dân trên biển tổ chức lễ tế cá Ông lồng ghép với hình thức lễ hội Cầu Ngư và lễ ra quân đánh bắt vụ cá nam. Tại thành phố Đà Nẵng, Lễ hội Cầu Ngư Đà Nẵng được tổ chức ở các vùng ven biển như Mân Thái, Thọ Quang, Thanh Lộc Đán, Xuân Hà, Hòa Hiệp,……

Lễ hội Cầu Ngư diễn ra trong hai ngày vào trung tuần tháng 3 âm lịch. Vào ngày đầu tiên, họ tổ chức lễ tiên thường, ngày hôm sau mới là lễ tế chính thức. Trong ngày lễ, bàn thờ được trang hoàng vô cùng rực rỡ, trang nghiêm. Ở Lễ hội Cầu Ngư Đà Nẵng hầu hết các nhà đều đặt bàn hương án và bày biện đồ cúng.

Trên mỗi con tàu điều được giăng đèn, kết hoa. Dân làng sẽ chọn ra ban nghi lễ là các cụ tuổi cao, hiền đức, có uy tín với bạn chài và họ không bị mắc tang chế. Vị chánh bái dâng tặng đồ tế lễ, đọc văn tế để tỏ lòng biết ơn của dân làng đối với công đức của Cá Ông và cầu mong mùa đánh bắt cá sẽ bội thu, thuyền bè ra khơi được an toàn.

Lưu ý: Trong khuôn khổ Lễ hội Cầu Ngư Đà Nẵng khi sử dụng đồ tế lễ không được dùng hải sản.

Sáng sớm ngày hô sau, dân làng bắt đầu đánh trống làm lễ rước trên biển. Có những nơi tổ chức lễ rước cá Ông từ làng này sang làng khác để tỏ thái độ đoàn kết giữa các làng chài với nhau. Sau đó, tất cả tàu thuyền ra khơi đến một vị trí đã được định sẵn trước đó và vị chánh tế tổ chức “xin keo”.

Đó chính là Lễ hội Cầu Ngư Đà Nẵng, chứng cho tấm lòng thành của ngư dân ngoài biển. Vào nửa đêm hôm đó, dân làng làm lễ chánh tế bao gồm các nghi lễ như  lễ khai mõ, đội học trò dâng hương. Phần hội của lễ Cầu Ngư tùy thuộc vào từng điều kiện, hình thức của mỗi địa phương mà có tổ chức các trò chơi dân gian vùng biển, như là lắc thúng, đua thuyền, bơi lội, kéo co, đá bóng,…..

Trong Lễ hội Cầu Ngư còn có các hoạt động văn nghệ như hát tuồng, hát hò khoan, múa hát bả trạo (bả: nắm, trạo: chèo đò),…. diễn tả sự đoàn kết của các thành viên trên một con thuyền, cùng vượt qua mọi sóng to gió lớn, mang về mùa màng bội thu cho ngư dân vùng biển.

Có thể nói, Lễ hội Cầu ngư là lời nguyện cầu bày tỏ sự bình yên trong cuộc sống của ngư dân đi biển. Đời người luôn phải đối mặt với mọi hiểm họa trên biển cả, khi bất trắc, khi lênh đênh trên muôn trùng đại dương.

Với lễ hội Lễ hội Cầu Ngư Đà Nẵng này, như một lều thuốc tâm linh trong đời sống hàng ngày của họ vậy.