Kiểm tra hành chính trong cơ quan nhà nước?

Đánh giá

Kiểm tra hành chính là việc xác minh, đánh giá hoạt động của cơ quan, tổ chức, người quản lý hành chính nhà nước nhằm kiểm tra xem có tuân thủ pháp luật hay không và có biện pháp bảo đảm, khôi phục sự phù hợp đó. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này qua bài viết dưới đây.

Nội dung thanh tra hành chính

Kiểm tra hành chính là một nội dung cơ bản, một khâu không thể thiếu trong quá trình quản lý hành chính nhà nước, nó bộc lộ bản chất của quyền lực nhà nước. Thanh tra viên tiến hành kiểm tra đơn phương trên cơ sở quy định của pháp luật, có thể tiến hành kiểm tra thường xuyên, cũng có thể tiến hành kiểm tra ngẫu nhiên; người kiểm tra có quyền yêu cầu bên được kiểm tra cung cấp hồ sơ, tài liệu, chứng cứ liên quan đến vấn đề cần kiểm tra; bên được kiểm tra không được từ chối hoặc cản trở việc thực hiện các yêu cầu đó; đối tượng thanh tra có quyền hướng dẫn về phương hướng, thời hạn và phương pháp khắc phục những khiếm khuyết đã được xác định trong quá trình kiểm tra.

Trong quá trình kiểm tra hành chính, bên kiểm tra có quyền:

1) Ra quyết định ràng buộc đối với bên được thanh tra, buộc bên được thanh tra thực hiện các biện pháp sửa chữa những điểm không phù hợp trong hoạt động;

2) Hủy bỏ các văn bản trái pháp luật của bên bị kiểm soát (chỉ áp dụng trong trường hợp cơ quan cấp trên giám sát hoạt động của cơ quan cấp dưới);

3) Đình chỉ việc thi hành văn bản của người kiểm tra cho đến khi cơ quan có thẩm quyền quyết định về tính hợp pháp của văn bản;

4) Áp dụng các biện pháp cưỡng chế theo quy định của pháp luật;

5) Yêu cầu Thủ trưởng cơ quan bị kiểm tra cung cấp thông tin, tài liệu và giải trình;

6) Có sự tham gia của các chuyên gia vào các hoạt động kiểm tra.

Ngược lại, các cơ quan, công chức nhà nước phải nghiêm chỉnh tuân thủ pháp luật ngay cả trong quá trình kiểm tra hành chính và không được can thiệp vào hoạt động hợp pháp của cơ quan, tổ chức và cá nhân.

Đặc điểm của hoạt động kiểm kiểm tra hành chính

Kiểm tra hành chính rất đơn giản và dễ nhận biết. Dưới đây là một số đặc điểm của hoạt động kiểm tra hành chính:

(i) Kiểm tra hành chính là hoạt động được thực hiện giữa hai đối tượng liên quan là chủ thể kiểm tra và đối tượng bị kiểm tra. Trong đó, chủ thể đi kiểm tra là người có thẩm quyền kiểm tra các vấn đề liên quan đến việc tiến hành đánh giá và người bị kiểm tra là người có trách nhiệm thực hiện yêu cầu do chủ thể kiểm tra đưa ra.

(ii) Công tác kiểm tra hành chính chịu sự chỉ đạo của nhà nước, tức là cơ quan có thẩm quyền của nhà nước buộc những người được thanh tra phải tuân thủ các quy định.

(iii) Có nhiều hình thức kiểm tra hành chính, bao gồm: thanh tra hành chính thường xuyên, thanh tra hành chính định kỳ và thanh tra hành chính đột xuất.

(iv) Các hoạt động kiểm tra hành chính này là hoạt động mang tính phòng ngừa. Điều đó có nghĩa là tránh, ngăn ngừa và giảm thiểu các sai sót có thể xảy ra trong bất kỳ lĩnh vực kiểm tra nào.

Hoạt động kiểm tra của cơ quan hành chính nhà nước

Kiểm tra là phương tiện quan trọng để phòng ngừa, răn đe, phát hiện và xử lý những hành vi vi phạm pháp luật bộc lộ những yếu kém trong tổ chức và hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước, bộ máy hành chính nhà nước và đội ngũ cán bộ, công chức trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của họ.

Trong quản lý hành chính nhà nước, thanh tra là một hoạt động quản lý cơ quan, tổ chức nhưng trước hết cần khẳng định vai trò của các cơ quan hành chính nhà nước trong việc áp dụng biện pháp này. Vì vậy, kiểm tra là một hoạt động cần thiết trong quá trình hành chính cũng như trong việc thực hiện quyền hạn của các cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền chung . Hoạt động này phải được thực hiện thường xuyên và liên tục. Kiểm tra được hiểu là việc xác minh, đánh giá kết quả hoạt động của tất cả vị trí trong hoạt động hành chính nhà nước. Thông qua hoạt động thanh tra, cácchủ thể quản lý hành chính đã phát hiện được những mặt tích cực, những điển hình tiến bộ và những tiêu cực trong quản lý hành chính nhà nước.

Từ đó, các chủ thể pháp luật không yêu cầu phải có sự đồng ý hay phục tùng của bên bị kiểm soát. Hoạt động kiểm tra có thể được thực hiện thường xuyên hoặc đột xuất trên các đối tượng được quản lý. Cấp trên có quyền kiểm tra cấp dưới, cấp trên có quyền kiểm tra nhân viên để tìm ra sự thật khách quan trong quản lý hành chính nhà nước ở cấp dưới hoặc nhân viên thuộc quyền.

(i) Người kiểm tra có quyền yêu cầu bên được kiểm tra cung cấp hồ sơ, tài liệu và các bằng chứng khác về sự việc và nội dung cần kiểm tra. Bên được kiểm tra không được từ chối hoặc ngăn cản việc tuân thủ các yêu cầu trên. Những ai phản đối hoạt động thanh tra sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.

(ii) Thanh tra viên có quyền ra chỉ thị về phương hướng, thời điểm và hành động để khắc phục (đôi khi bao gồm cả việc bồi thường) mọi thiếu sót do Đoàn thanh tra phát hiện trong quá trình thi hành công vụ.

Để quyền hạn thanh tra được sử dụng đúng mục đích và theo quy định của pháp luật, nhà nước phải có những quy định pháp luật rõ ràng về phạm vi, thủ tục và thẩm quyền thanh tra.Kiểm soát hành chính của các cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền nói chung là một trong những nhiệm vụ quan trọng của cơ quan hành pháp. Hoạt động này được thực hiện thường xuyên, liên tục và sâu rộng trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội trong phạm vi cả nước hoặc ở bất kỳ địa phương nào. Việc kiểm tra này được thực hiện ở mọi chi nhánh hoặc khu vực quản lý hành chính của nhà nước, tùy theo mục đích và nội dung của các kỳ kiểm tra khác nhau.

Ngoài ra, khi tiến hành kiểm tra, cơ quan có thẩm quyền hoặc người tiến hành kiểm tra có quyền, theo nghị quyết hoặc trình tự luật định, yêu cầu người bị kiểm tra (cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân) tạm thời đình chỉ việc cưỡng chế, sửa đổi hoặc bãi bỏ (xem xét lại) quyết định trái pháp luật mà họ đã thực hiện hoặc đình chỉ hành vi hành chính trái pháp luật của họ.

Tuy nhiên, nếu hoạt động thanh tra không nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý hành chính nhà nước hoặc không tuân thủ các quy định của pháp luật về thẩm quyền, thủ tục, trình tự và phạm vi thanh tra thì người bị thanh tra có quyền khiếu nại, báo cáo các cơ quan có thẩm quyền đình chỉ hoạt động kiểm tra hành chính hoặc thực hiện các biện pháp để nhanh chóng loại bỏ các bất thường đó.