Khủng hoảng kinh tế là gì? Nguyên nhân, hậu quả khủng hoảng kinh tế

Khi đại dịch Covid-19 bùng phát mạnh mẽ trên toàn thế giới, nhiều chuyên gia lo ngại sẽ có một cuộc khủng hoảng kinh tế xảy ra. Đây là một điều không ai mong muốn đối với một quốc gia riêng và thế giới nói chung vì khi xảy ra, khủng hoảng kinh tế sẽ để lại hậu quả vô cùng nặng nề và lâu dài đối với sự phát triển của nhân loại. Vậy khủng hoảng kinh tế là gì? Hãy cùng với FTV chúng tôi tìm hiểu về khái niệm này và có cái nhìn toàn diện hơn nhé !

Khủng hoảng kinh tế là gì?

Khủng hoảng kinh tế là gì?

Đây là hiện tượng khi mà nền kinh tế của một quốc gia hoặc một khu vực nào đó, thậm chí là toàn thế giới bị suy thoái đột ngột, có thể trầm trọng và theo chiều hướng kéo dài.

Trong thời kỳ có hiện tượng khủng hoảng kinh tế, tổng sản phẩm quốc nội thường giảm, thanh khoản kiệt giá, giá trị bất động sản và thị trường chứng khoán giảm sâu. Điều này cũng là một phần lý do gây ra tình trạng bán tháo trên thị trường.

Mặc dù khủng hoảng kinh tế có thể giới hạn ở phạm vi quốc gia hay một khu vực, song với xu hướng toàn cầu hóa mạnh mẽ hiện nay, khủng hoảng rất dễ lan rộng ra phạm vi toàn cầu. 

Nguyên nhân nào gây ra khủng hoảng kinh tế?

Nguyên nhân gây ra khủng hoảng kinh tế rất đa dạng, với 5 nguyên nhân chính thường gặp là: Khủng hoảng tài chính, lạm phát, giảm phát, giảm chi tiêu cá nhân và hộ gia đình, bong bóng kinh tế.

Khủng hoảng tài chính

Đây là một nguyên nhân thường xảy ra khi giá trị của các tài sản sụt giảm mạnh kéo theo cả sự mất khả năng thanh toán của những người tiêu dùng và các công ty, doanh nghiệp. Khủng hoảng tài chính thường gây ra những khủng hoảng trong hệ thống các ngân hàng với sự sụp đổ của thị trường chứng khoán và các lĩnh vực tài chính khác. 

Ví dụ: Điển hình của cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu năm 2007- 2008 với hiện tượng bong bóng bất động sản cùng với sự thiếu hoàn thiện trong hệ thống giám sát tài chính của Mỹ đã dẫn tới một cuộc khủng hoảng tài chính tại đất nước này.

Mối liên hệ mật thiết giữa quan hệ tài chính và kinh tế Mỹ với nhiều nước khác đã làm cho cuộc khủng hoảng lan rộng. Hàng loạt hệ thống ngân hàng bị đổ vỡ, giá chứng khoán sụt giảm nghiêm trọng, tình trạng đói tín dụng đã xảy ra, tiền tệ mất giá với quy mô lớn tại Mỹ và nhiều nước Châu Âu. Hậu quả là làm trì trệ quá trình tăng trưởng kinh tế ở nhiều nước và bây giờ khủng hoảng kinh tế toàn cầu.

Lạm phát

Khủng hoảng kinh tế thế giới

Đây là hiện tượng tăng giá liên tục của các loại hàng hóa và dịch vụ theo thời gian khiến sức mua của đồng tiền giảm. Với cùng một đơn vị tiền tệ giống nhau, nhiều người tiêu dùng có thể sẽ phải chịu cảnh mua được ít hàng hóa hơn so với trước.

Ở Venezuela, chính phủ đã phát hành ba tờ tiền có mệnh giá 200.000, 500.000 và 1.000.000 Bolivar trong thời kỳ đang diễn ra tình trạng lạm phát phi mã. Tuy nhiên, ngay cả khi cộng ba tờ tiền này lại giá trị cũng không đến 01 USD. 

Tình trạng lạm phát khiến cho cuộc sống của người dân bị đảo lộn, gia tăng những điều không chắc chắn trong quyết định đầu tư và tiết kiệm cùng với sự khan hiếm của hàng hóa. Trong trường hợp tăng trưởng kinh tế thấp mà tỷ lệ lạm phát vẫn tăng cao thì khủng hoảng kinh tế chắc chắn sẽ xảy ra.

Giảm phát

Ngược lại với lạm phát, giảm phát là hiện tượng mức giá chung của sản phẩm và tài sản trên thị trường liên tục bị giảm. Người tiêu dùng thường xuyên sẽ phải chờ đợi để mua các loại hàng hóa với giá thấp hơn, điều này gây ra một vòng xoáy đi xuống liên tục, khiến cho hoạt động kinh tế bị chậm lại, lợi ích các công ty, doanh nghiệp giảm và tỷ lệ thất nghiệp cũng gia tăng.

Giảm phát buộc các nhà sản xuất phải thanh lý hàng tồn kho mà mọi người không còn muốn mua bán nữa. Để phòng tổn thất về tài chính gia tăng, người tiêu dùng và các nhà đầu tư cũng bắt đầu dự trữ tiền mặt. Xu hướng tiết kiệm ngày càng tăng, lượng tiền dùng cho chi tiêu sẽ ngày càng ít khiến cho tổng cầu càng giảm, gây suy thoái kinh tế.

Giảm chi tiêu cá nhân và các hộ gia đình

Khi người tiêu dùng đang lo lắng về tình trạng của nền kinh tế, họ cũng sẽ phải giảm chi tiêu và giữ lại bất cứ số tiền nào khi có thể. Sự cách giảm chi tiêu sẽ khiến cho nền kinh tế phát triển chậm lại vì trung bình gần 60% GDP của các nước trên thế giới phụ thuộc vào chi tiêu của người tiêu dùng.

Không chỉ vậy, lãi suất cũng khiến cho người tiêu dùng phải đối mặt với những khoản chi tiêu đắt đỏ nếu muốn mua nhà, mua xe hay các tài sản có giá trị khác. Các doanh nghiệp, công ty cũng phải cắt giảm kế hoạch chi tiêu vì chi phí tài chính quá cao.

Vì thế việc phải cắt giảm chi tiêu sẽ làm chững lại sự tăng trưởng của một quốc gia và là yếu tố góp phần tạo nên những cuộc khủng hoảng kinh tế.

Bong bóng kinh tế

Những nguyên nhân gây khủng hoảng kinh tế 

Cụm từ bong bóng kinh tế này thường sử dụng để chỉ hiện tượng của giá trị hàng hóa hoặc tài sản trên thị trường tăng đột biến đến một mức vô lý và không ổn định.

Trường hợp điển hình nhất phải kể đến là vụ đầu cơ hoa Tulip vào năm 1637. Khi đó, hoa tulip trở thành mặt hàng xa xỉ, thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư Hà Lan. Đỉnh điểm là một số củ tulip đạt đến mốc 100.000 USD giá trị hiện tại.

Những bong bóng như thế sẽ kéo theo một số tiền lớn đổ vào đầu tư, khiến thị trường biến động lớn. Khi vỡ, bong bóng này sẽ xóa sạch lợi nhuận ảo trên giấy tờ, có thể làm thất thoát tài sản của nhiều cá nhân hoặc tổ chức và kéo theo các khoản nợ xấu tác động đến nền kinh tế.

Những hậu quả lớn nhất của cuộc khủng hoảng kinh tế 

– Tình trạng tổn thất trong nước và khu vực

Tình trạng của tổn thất kinh tế sẽ khiến các công ty, doanh nghiệp có thể bị thua lỗ, lâu dần dẫn tới phá sản vì không thể thanh toán các khoản vay đến hạn, tình trạng đình trệ sản xuất kéo dài, cắt giảm lao động để cân đối các khoản chi tiêu cho hợp lý.

Điều này khiến cho tỷ lệ thất nghiệp ngày càng tăng cao, đời sống của người lao động cũng bị tác động về cả vật chất, thể chất và tinh thần.

Cùng hoảng kinh tế còn gây ra tình trạng bất ổn xã hội, lạm phát phi mã, tạo thành một vòng xoáy mà các quốc gia sẽ phải mất rất nhiều năm để có thể thoát ra. 

– Khủng hoảng kinh tế toàn cầu

Quá trình toàn cầu hóa diễn ra ngày càng sâu rộng khiến quan hệ hợp tác và sự phụ thuộc của rất nhiều quốc gia sẽ ngày càng chặt chẽ trên mọi lĩnh vực khác nhau.

Khi một quốc gia rơi vào tình trạng khủng hoảng kinh tế thì những quốc gia còn lại ít nhiều cũng phải chịu ảnh hưởng. Đặc biệt là đối với những quốc gia có tầm ảnh hưởng lớn như Mỹ, các nước Châu Âu hay Trung Quốc,… Nếu nền kinh tế bị suy thoái thì cũng sẽ có những tác động mạnh mẽ đến hoạt động của toàn bộ nền kinh tế thế giới.

– Khủng hoảng nhân đạo

Hậu quả của khủng hoảng kinh tế

Trong thời kỳ khủng hoảng kinh tế đang diễn ra, chất lượng sống của người dân cũng sẽ bị giảm. Một số nhóm người lao động không thể đáp ứng được nhu cầu thiết yếu như thức ăn, nơi ở với mức sống đắt đỏ và thu nhập eo hẹp, nghèo đói hay tỷ lệ thất học ở trẻ em tăng cao kéo theo tỷ lệ nạn bạo lực, đặc biệt là nhóm người dễ bị tổn thương trong xã hội.

Hơn thế nữa, khi một đất nước nào đó rơi vào vũng lầy khủng hoảng kinh tế, người dân có thể quyết định di cư đến một đất nước khác nếu nơi đó có một điều kiện sống tốt hơn. Thực sự, việc di cư ồ ạt cũng sẽ gây ra hiện tượng khủng hoảng di cư và trở thành gánh nặng cho các nước khác.

Vậy có nên đầu tư giữa thời kỳ khủng hoảng kinh tế?

Kinh tế suy thoái khiến cho các nhà đầu tư cũng không mấy lạc quan vào tương lai của nền kinh tế và những hoạt động kinh doanh của các công ty, doanh nghiệp. Việc không chắc chắn và lo ngại gây ra các đợt bán tháo tài sản đang nắm giữ trên thị trường để đảm bảo dự phòng một khoản tiền mặt và giảm thiểu thiểu lỗ. Điều này khiến giá tài sản nắm giữ có thể bị lao dốc không phanh.

Tuy nhiên, có một số người coi việc đầu tư trong thời kỳ khủng hoảng là cơ hội để bắt đáy. Một số nhà đầu tư sẽ lựa chọn đa dạng danh mục đầu tư vào những kênh đầu tư an toàn và có thể kể đến như sau:

– Đầu tư vàng

Khủng hoảng kinh tế diễn ra phức tạp, vàng được xem là tài sản trú ẩn an toàn. Vàng chính là một trong những kim loại quý hiếm, có tính thanh khoản cao, lại đóng vai trò bảo vệ giá trị tài sản của nhà đầu tư theo thời gian, đặc biệt là khi các loại tiền pháp định mức giá.

– Đầu tư vào quỹ đầu tư

Với hình thức đầu tư qua các quỹ đầu tư là biện pháp phù hợp với những người chưa có nhiều kinh nghiệm. Đây là loại hình được quản lý rủi ro vô cùng chặt chẽ bởi các chuyên gia trong lĩnh vực tài chính. Khi thị trường có những dấu hiệu đi xuống, các nhà quản lý quỹ cũng sẽ có sự điều chỉnh phù hợp, nắm giữ các tài sản ít rủi ro để đảm bảo an toàn cho các nhà đầu tư.

– Sử dụng bảo hiểm nhân thọ kết hợp với đầu tư tài chính

Làm gì khi khủng hoảng kinh tế 

Đây là sản phẩm do công ty bảo hiểm cung cấp, giúp người tham gia lường trước rủi ro về sức khỏe, tính mạng bằng cách chi trả, bồi thường các khoản bảo hiểm, công ty bảo hiểm còn chia lãi cho khách hàng từ phần phí đóng để đầu tư sinh lời.

Một phần phí bảo hiểm sẽ được gom vào một quỹ và thực hiện đầu tư với hình thức vô cùng an toàn và được bộ tài chính chấp thuận. Theo đó, qua sự gia tăng giá trị tài khoản nhiều lãi hàng năm, khách hàng sẽ được nhận giá trị hợp đồng bảo hiểm lớn hơn so với số tiền đã tiết kiệm trong thời điểm chấm dứt hợp đồng.

– Đầu tư từ các cổ phiếu an toàn

Trong giai đoạn khủng hoảng kinh tế, những loại cổ phiếu an toàn cũng là một trong các phương pháp đầu tư ưa thích. Những công ty, doanh nghiệp trong nhóm này thường thuộc các ngành có lịch sử hoạt động rất tốt trong giai đoạn kinh tế khó khăn.

Nhiều nhà đầu tư sẽ lựa chọn cổ phiếu của những công ty, doanh nghiệp chất lượng cao, hoạt động ổn định, tỷ lệ lỗ thấp và có bảng cân đối kế toán lành mạnh.

Ngoài ra các nhà đầu tư còn căn cứ vào dòng tiền ổn định và có thể dự đoán trước được khủng hoảng để đưa ra quyết định.

Bên cạnh việc đa dạng danh mục đầu tư, các nhà đầu tư nên xác định rõ mục tiêu đầu tư và thận trọng trong việc lựa chọn thời điểm để đầu tư. Thay vì đầu tư tất cả cùng một lúc, các nhà đầu tư nên lựa chọn và đầu tư theo từng giai đoạn hoặc trung bình hóa các loại chi phí đầu tư để có thể tránh được rủi ro trong bối cảnh thị trường đang hỗn loạn. Với chiến lược này, vốn đầu tư sẽ được chia thành nhiều phần nhờ đó giảm thiểu được rủi ro liên quan đến biến động thị trường. 

Kết luận

Trên đây là tất cả những điều mà chúng tôi đã cung cấp cho các bạn về khủng hoảng kinh tế là gì. Khủng hoảng kinh tế một khi xuất hiện sẽ kéo theo một loạt các biến động lớn đối với đời sống của người dân và những hậu quả tàn phá không thể lường trước được đối với hoạt động kinh doanh, đầu tư. Tuy nhiên, trong bối cảnh bất ổn trong khủng hoảng kinh tế những nhà đầu tư lạc quan vẫn xem đây là cơ hội để làm giàu thông qua những chiến lược đầu tư thông minh. Hãy luôn thận trọng và tìm hiểu thật kỹ trước khi đầu tư để tránh được rủi ro và thu về lợi nhuận tối ưu nhất nhé.

FTV – Đơn vị chuyên tư vấn các kiến thức về đầu tư chứng khoán và hàng hóa phái sinh hàng đầu Việt Nam

Sức hút của thị trường chứng khoán vẫn luôn luôn khiến rất nhiều người quan tâm và đặc biệt là muốn thử sức với lĩnh vực này. Bởi vì thị trường chứng khoán năm 2022 ở Việt Nam vẫn luôn được đánh giá cao, đây là một trong những kênh đầu tư tài chính hấp dẫn thông qua các yếu tố khác nhau.

Vì là những người mới, chưa có kinh nghiệm và kiến thức, mong muốn có thể tìm hiểu về cách thức đầu tư chứng khoán mà chưa biết học hỏi ở đâu thì có thể liên hệ ngay với công ty FTV. Chúng tôi sẽ luôn có đội ngũ chuyên gia tư vấn nhiệt tình, dày dặn kinh nghiệm, luôn sẵn sàng hỗ trợ kiến thức cho các bạn 24/7.

Nếu các bạn cần liên hệ với FTV về khủng hoảng kinh tế là gì thì vui lòng truy cập nhanh vào trang web ftv.com.vn hoặc gọi ngay đến số Hotline của FTV là 0983 668 883 để được hỗ trợ nhanh chóng nhất.

Xem thêm: