Hướng dẫn dạy học theo định hướng giáo dục stem ở bậc tiểu học | Tiki

LỜI NÓI ĐẦU

Trước yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao về chất lượng nguồn nhân lực, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 16/CT-TTg (ngày 04 tháng 5 năm 2017) về việc tăng cường năng lực tiếp cận cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Trong đó, một trong các giải pháp được nêu ra trong chỉ thị này là cần “thay đổi mạnh mẽ các chính sách, nội dung, phương pháp giáo dục và dạy nghề nhằm tạo ra nguồn nhân lực có khả năng tiếp nhận các xu thế công nghệ sản xuất mới, trong đó cần tập trung vào thúc đẩy đào tạo về khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM), […] Thúc đẩy triển khai giáo dục về khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM) trong chương trình giáo dục phổ thông” (tr. 3-4).

Tiếp đó, trong Chương trình giáo dục phổ thông – Chương trình tổng thể được công bố vào tháng 7/2017, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã xác định “Cùng với Toán học, Khoa học tự nhiên và Tin học, môn học Công nghệ góp phần thúc đẩy giáo dục STEM, một trong những xu hướng giáo dục đang được coi trọng ở nhiều quốc gia trên thế giới và được quan tâm thích đáng trong đổi mới giáo dục phổ thông lần này của Việt Nam” (tr. 20). Như vậy, giáo viên cần làm gì và làm như thế nào để thực hiện giáo dục STEM? Đây là một yêu cầu giáo dục mà chương trình hiện hành không đề cập đến, hay nói cách khác, một yêu cầu rất mới đối với giáo viên.

Quyển sách này ra đời đáp ứng nhu cầu cũng như phần nào giải toả những băn khoăn của các giáo viên tiểu học trong việc đưa các hoạt động giáo dục STEM vào nhà trường. Về mặt nội dung, quyển sách không có ý định trình bày nặng nề về lý thuyết giáo dục STEM, vốn đã được trình bày nhiều trong các tài liệu tham khảo khác, mà tập trung vào các hoạt động giáo dục STEM có thể triển khai trong trường tiểu học Việt Nam hiện nay.

Trên tinh thần đó, quyển sách sẽ tóm lược thật ngắn gọn cơ sở lý thuyết liên quan đến giáo dục STEM và dành phần lớn số trang để cung cấp những ví dụ minh hoạ về một số hoạt động giáo dục STEM có thể triển khai cho học sinh tiểu học, những định hướng tổ chức thiết kế và phân tích hoạt động giáo dục STEM cho giáo viên, cán bộ quản lý các trường tiểu học. 

Những nội dung được trình bày trong quyển sách này đã được nhóm tác giả triển khai trong thực tiễn, cụ thể là trong chuyên đề “Dạy toán và tự nhiên xã hội theo mô hình STEM” cho giáo viên tiểu học tại Bình Dương vào tháng 1/2018 và đã thu được những thành công bước đầu. Tin rằng, kinh nghiệm cùng những trao đổi, góp ý của các giáo viên tiểu học mà chúng tôi đã làm việc trong các đợt tập huấn sẽ giúp quyển sách này thực sự “sống” được trong thực tiễn giáo dục hiện nay.

Nhân đây, chúng tôi cảm ơn tập thể cán bộ, công nhân viên Nhà xuất bản Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, vì họ đã giúp chúng tôi chỉnh sửa nhiều chi tiết trong quyển sách, giúp nó hoàn thiện hơn khi đến tay bạn đọc.

Chúng tôi cũng muốn bày tỏ lòng biết ơn đối với Sở Giáo dục và Đào tạo Bình Dương, đã tổ chức những lớp tập huấn giáo viên về giáo dục STEM, cùng các giáo viên đã tham gia lớp tập huấn. Quyển sách này là một sản phẩm được “khai sinh” và “thử lửa” thực tiễn từ những lớp tập huấn đó, từ sự phản hồi của các thầy cô.

Quyển sách là một công trình tâm huyết của nhóm tác giả trường Đại học Sư phạm thành phố Hồ Chí Minh, với mong muốn giúp các giáo viên có niềm tin, động lực đưa giáo dục STEM vào thực tiễn nhà trường Việt Nam đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. Đồng thời, quyển sách cũng là một sản phẩm hợp tác, đóng góp của nhiều cá nhân. Chúng tôi rất biết ơn những nhận xét, góp ý của quý bạn đọc gần xa để quyển sách này hoàn thiện hơn trong những lần tái bản tiếp theo.

Nhóm tác giả

MỤC LỤC

CHƯƠNG 1 – GIÁO DỤC STEM 7

1.1. Các sự kiện lịch sử 7

1.2. Định nghĩa 8

1.3. Các đặc trưng 10

1.4. Định hướng phát triển năng lực 14

1.5. Các dạng thức của giáo dục STEM 16

1.6. Một số ngộ nhận 17

CHƯƠNG 2 – XÂY DỰNG HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC STEM 21

2.1. Nguyên lí chung 21

2.2. Quy trình thiết kế 22

CHƯƠNG 3 – HƯỚNG DẪN TỔ CHỨC MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC STEM Ở BẬC TIỂU HỌC 27

3.1. Thiết kế chậu cây tự tưới 27

3.2. Thiết kế chiếc cầu 71

3.3. Thiết kế dù bay 108

3.4. Thiết kế tàu 122

3.5. Thiết kế điện thoại 133

3.6. Thiết kế bánh xe trộn màu 143

3.7. Thiết kế nhiệt kế đơn giản 157

3.8. Thiết kế đèn trời 171

3.9. Thiết kế chuông gió 180

3.10. Thiết kế đồng hồ mặt trời 193

3.11. Thiết kế ròng rọc 206

3.12. Thiết kế tên lửa bong bóng 216

3.13. Thiết kế đồ chơi với nam châm 223

3.14. Thiết kế ngọn hải đăng 232

3.15. Thiết kế máy bơm nước đơn giản 259

Giá sản phẩm trên Tiki đã bao gồm thuế theo luật hiện hành. Bên cạnh đó, tuỳ vào loại sản phẩm, hình thức và địa chỉ giao hàng mà có thể phát sinh thêm chi phí khác như phí vận chuyển, phụ phí hàng cồng kềnh, thuế nhập khẩu (đối với đơn hàng giao từ nước ngoài có giá trị trên 1 triệu đồng)…..