Giáo viên bộ môn Tin học quận Hoàn Kiếm tham dự tập huấn trực tuyến “Sách giáo khoa Tin học lớp 3” …
Thực hiện công văn số 554/KH-SGDĐT ngày 08/03/2022 của Sở Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) Hà Nội về việc Tổ chức giới thiệu sách giáo khoa lớp 3 năm học 2022 – 2023, ngày 19/03/2022, Ban giám hiệu và giáo viên bộ môn Tin học quận Hoàn Kiếm đã tham dự tập huấn trực tuyến tại điểm cầu các nhà trường.
Thời lượng tập huấn 1 ngày với thời gian tập huấn từ buổi sáng 8h00 đến buổi chiều 17h25 trên nền tảng tập huấn Zoom. Các bộ sách được giới thiệu trong buổi tập huấn thuộc các nhà xuất bản lớn và nổi tiếng như Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống và Bộ Chân trời sang tạo thuộc Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam; Bộ Cánh Diều thuộc Nhà xuất bản Đại học Sư phạm. Ngoài ra, với môn Toán, Tin còn có thêm các nhà xuất bản khác là Nhà xuất bản Đại học Vinh và Nhà xuất bản Đại học Huế. Nhìn chung, cuốn sách Tin học 3 ở các bộ sách thuộc những Nhà xuất bản khác nhau có màu sắc đẹp, mỏng, nhẹ, hấp dẫn, thân thiện với học sinh.
Bộ Kết nối Tri thức với cuộc sống của Nhà xuất Giáo dục Việt Nam giới thiệu môn Tin học từ khoảng thời gian 10h00 đến 10h20 sáng. Trong khoảng thời gian 20 phút, chủ biên Hoàng Thị Mai – Giảng viên/Tiến sĩ trường Đại học Thủ đô đã mang đến buổi tập huấn những cách tiếp cận cuốn sách Tin học 3 thật sự mới mẻ và lôi cuốn. Chủ biên Hoàng Thị Mai nên lên quan điểm biên soạn cuốn sách đảm bảo được tính quy phạm theo các quy định của bộ GD&ĐT, lại vừa gần gũi thân thiện với học sinh, đồng thời đảm bảo tính chính xác của tri thức khoa học mà vẫn bám sát thực tiễn cuộc sống, đảm bảo sự hài hòa giữa nội dung theo các chủ đề và yêu cầu cần đạt trong chương trình và phương pháp dạy học tích cực. Về cấu trúc sách thì sách Tin học 3 có hệ thống gồm 6 chủ đề chia thành 16 bài 32 tiết (21 tiết Lý thuyết, 11 tiết Thực hành). Sách được biên soạn phù hợp với năng lực học tập của học sinh, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho học sinh học tập tích cực, hiệu quả. Các nội dung khoa học, trừu tượng được dẫn dắt, tiếp cận từ các vấn đề đơn giản trong cuộc sống,… giúp học sinh tiếp thu một cách tự nhiên, dễ hiểu, thuận lợi cho giáo viên trong dạy học. Sách có nhiều hoạt động, trò chơi giúp học sinh phát triển các phẩm chất, năng lực cần thiết, đồng thời kích thích các em vận dụng kiến thức mới vào cuộc sống. Hình thức trình bày cân đối, hài hòa giữa kênh chữ và kênh hình, có tính thẩm mĩ. Tin học 3 của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam có những ưu điểm rất nổi bật: Nội dung chính xác, bám sát yêu cầu cần đạt của chương trình. Ngôn ngữ cô đọng, cách thức thể hiện phù hợp, hấp dẫn. Nội dung các bài học đều sử dụng các tình huống gần gũi với đời sống của học sinh. Sách giáo khoa có tính mở, có website, phiên bản điện tử, tài liệu tham khảo hỗ trợ, tạo điều kiện cho nhà trường chủ động, linh hoạt trong việc xây dựng và thực hiện kế hoạch giáo dục theo hướng tối thiểu hoặc tối ưu theo đặc điểm của cơ sở giáo dục.
Sách giáo khoa Tin học 3 từ Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam
Về Bộ sách Cánh Diều của Nhà xuất bản Đại học Sư phạm được diễn ra vào đầu giờ chiều từ 13h30 đến 13h45 do tác giả Nguyễn Chí Trung trình bày. Mục tiêu sách giáo khoa đáp ứng được yêu cầu của chương trình môn Tin học 2018, đáp ứng được các đối tượng đó là: học sinh, giáo viên, giáo viên phục trách bộ môn và phụ huynh. Nội dung và thời lượng của sách giáo khoa gồm 6 chủ đề chia thành 31 bài học (31 tiết). Trong đó có 9 bài quan sát trực quan, 5 bài trò chơi, 11 bài thực hành (1 bài thực hành tạo sản phẩm). Cấu trúc bài học rõ ràng, mạch lạc, đi từ phần mở đầu/khởi động cho học sinh làm quen, rồi giới thiệu các mục kiến thức gồm các hoạt động, trò chơi để cuốn hút học sinh tham gia vào quá trình kiến tạo kiến thức mới. Sau khi đã hình thành kiến thức sẽ có những phần luyện tập, vận dụng đơn giản. Cuối cùng không thể thiếu ở mỗi bài học là phần ghi nhớ, tóm tắt cô đọng ngắn gọn những kiến thức và kỹ năng. Sách giáo khoa Tin học 3 thuộc Nhà xuất bản Đại học Sư phạm có tính khoa học nổi bật, kiến thức chính xác, cập nhật, nội hàm khái niệm chính xác, thuật ngữ nhất quán. Nội dung sách giáo khoa có những cách dẫn dắt, diễn đạt, ví dụ, bài tập phù hợp. Ngoài ra, cuốn sách còn có tính định hướng cao. Đạt đủ tất cả các yêu cầu cần đạt của Chương trình Tin học lớp 3, điều này thể hiện rõ qua các mục tiêu ở các bài học theo các chủ đề. Bước đầu hình thành, phát triển 5 thành phần năng lực Tin học, phù hợp với đặc thù trong giáo dục tin học (học theo nhóm, luyện tập/vận dụng và thực hành, tạo sản phẩm.
Ảnh minh họa bài học trong Sách giáo khoa Tin học 3 bộ Cánh diều – Nhà Xuất bản Đại học Sư phạm
Tiếp theo, Bộ sách giáo khoa Tin học 3 của Nhà xuất bản Đại học Vinh được tập huấn từ 16h10 đến 16h25 do chủ biên Lê Khắc Thành cùng các tác giả PGS.TS Trịnh Đình Thắng, PGS.TS Nguyễn Tân Ân, TS Ngô Thị Tú Quyên, Th.S Nguyễn Thị Thuần. Mở đầu, tác giả nhấn mạnh về quan điểm biên soạn là từ những tình huống xảy ra trong cuộc sống, tổ chức các hoạt động hình thành kiến thức mới cho học sinh. Học sinh vận dụng kiến thức đã học giải quyết những vấn đề trong thực tế, giúp phát triển phẩm chất và năng lực. Bộ sách Tin học 3 gồm 3 cuốn chính: Sách giáo khoa; Vở bài tập và Sách giáo viên kèm theo đó là hệ thống học liệu hỗ trợ. Trong chương trình Sách giáo khoa sẽ có 5 chương với tổng số 32 bài học đi từ cơ bản đến chuyên sâu về các chức năng của máy tính. Mỗi bài thường gồm 5 phần chính và mục ghi nhớ. Sách được thiết kế với hơn 170 hoạt động giúp học sinh tự khám phá, tiếp thu kiến thức mới, đồng thời giúp giáo viên dễ dàng lựa chọn phương pháp, hình thức tổ chức dạy học. Đặc biệt có hai bài dự án giúp cho học sinh biết làm việc nhóm khi xây dựng dự án học tập. Ngoài ra, sách còn đặc biệt chú ý tới kênh hình và kênh chữ của bộ sách. Với kênh hình minh họa nội dung bài học, giúp học sinh dễ nhớ, thuận lợi cho giáo viên khi giảng dạy, còn kênh chữ của bộ sách có những ngôn từ trong sang, ngắn gọn, dễ hiểu, phù hợp với tư duy học sinh lớp 3. Cuốn sách thiết kế có tính mở, giáo viên có thể dễ dàng nêu ra nhiều hình thức hoạt động khác, tạo ra các nhiệm vụ mới mẻ cho học sinh. Sách giáo khoa Tin học 3 của Nhà xuất bản Đại học Vinh khuyến khích học sinh thực hành nghiên cứu khoa học, phát huy tính tích cực chủ động học tập, hình thành kĩ năng tự học, tự nghiên cứu cho học sinh, giáo dục gợi mở, tạo cơ hội cho học sinh trải nghiệm, phát huy tối đa khả năng sang tạp, chiếm lĩnh và vận dụng kiến thức vào cuộc sống.
Ảnh minh họa nội dung Khám phá mang tính mở trong Sách giáo khoa Tin học 3 thuộc Nhà xuất bản Đại học Vinh
Cuối cùng, với Bộ sách giáo khoa Tin học 3 thuộc bộ sách Cùng khám phá được Tập đoàn giáo dục Đại Trường Phát phối hợp cùng Nhà xuất bản Đại học Huế tổ chức biên soạn và tập huấn vào khung giờ 16h30-16h45. Mục tiêu biên soạn mà các chủ biên và tác giả muốn hướng tới là giúp học sinh bước đầu làm quen với kiến thức môn Tin học và hình thành kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin, khuyến khích học sinh ứng dụng kiến thức đã học vào thực tiễn, hình thành năng lực tự học, tự khám phá của học sinh. Cấu trúc sách gồm hai hướng tiếp cận khá khác so với các cấu trúc sách giáo khoa ở các Nhà xuất bản khác. Hướng thứ nhất, học sinh tiếp cận sách giáo khoa không theo chủ đề, các bài học chỉ có đi từ dễ đến khó, từ lý thuyết sang thực hành, vận dụng. Hướng thứ hai, sách triển khai theo chủ đề, bám sát vào các yêu cầu cần đạt và đầy đủ ba mạch kiến thức theo Thông tư 32. Sách gồm 6 chủ đề với 22 bài học và có tổng số tiết là 35 tiết. Các tiết trong bộ sách sẽ được đan xen tiết lý thuyết, thực hành, luyện tập nhằm tạo tình huống, kích thích sự ham hiểu biết của học sinh, tránh để nhàm chán. Mỗi bài đều có chung cấu trúc: Mở đầu; Khám phá; Luyện tập; Vận dụng để đảm bảo tính chặt chẽ mạch kiến thức giúp học sinh dễ nhận biết kiến thức mới, dễ xác định nhiệm vụ học tập và phù hợp với lứa tuổi. Các nội dung bài học thiết kế theo phương pháp từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng. Sách giáo khoa Tin học 3 của Nhà xuất bản Đại học Huế có tính hiện đại, hội nhập khu vực và quốc tế, có giá trị liên hệ thực tiễn đến đời sống hằng ngày, môi trường xung quanh học sinh, phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất và thiết bị dạy học hiện đại, đáp ứng tốt và phát huy thế mạnh về công nghệ thông tin và truyền thông trong tổ chức các hoạt động giáo dục.
Ảnh minh họa cấu trúc bài học của sách giáo khoa Tin học 3 thuộc Nhà xuất bản Đại học Huế
Qua buổi tập huấn, các tác giả đã giới thiệu tổng quát về sách giáo khoa Tin học lớp 3, nêu lên những quan điểm biên soạn, ý tưởng chủ đạo xây dựng sách. Đặc biệt là những điểm mới về nội dung, cấu trúc, phương pháp tiếp cận, tính kết nối của Bộ sách giáo khoa Tin học 3. Đồng thời, các tác giả đã hướng dẫn các phương pháp dạy học tích cực như dạy học khám phá, trò chơi,… cũng như hướng dẫn sử dụng sách giáo khoa, sách bài tập, phương pháp soạn giáo án, các trang web hỗ trợ cung cấp tài liệu học, tổ chức dạy học để phát huy năng lực, phẩm chất của học sinh.
Giáo viên bộ môn Tin học sau buổi tập huấn ngày hôm nay đã có thêm nhiều kinh nghiệm và kiến thức quý báu, xác định được tầm quan trọng của việc đổi mới chương trình, sách giáo khoa. Bên cạnh đó, phòng GD&ĐT quận Hoàn Kiếm tiếp tục chỉ đạo, đồng hành sát sao cùng giáo viên bộ môn Tin học để nghiên cứu, bồi dưỡng chuyên môn, xây dựng các chuyên đề giúp giáo viên vững vàng trong việc thực hiện Chương trình Giáo dục phổ thông 2018./.
Tin và bài: Tiểu học Nguyễn Du