Giáo dục môi trường ở trường mầm non sẽ hình thành những phản xạ, những thói quen đầu tiên trong việc bảo vệ môi trường. Thông qua các hoạt động trải nghiệm sẽ hình thành cho trẻ ý thức bảo vệ môi trư

Nhận thức được tầm quan trọng của những vấn đề trên, Đảng, Nhà nước và Bộ GD&ĐT đã ban hành nhiều văn bản, chỉ thị tạo điều kiện cho công tác giáo dục bảo vệ môi trường trong hệ thống giáo dục quốc dân nói chung và giáo dục mầm non nói riêng. Ngày 31 tháng 1 năm 2005, Bộ GD&ĐT đã ra chỉ thị số 02/2005/CT-BGD và ĐT về: “Tăng cường công tác GDBVMT trong hệ thống giáo dục quốc dân”. Chỉ thị đã xác định rõ mục tiêu, nội dung của công tác và đề ra nhiệm vụ cụ thể cho các cấp, các ngành tham gia vào công tác GDBVMT.

Ngày 21 tháng 4 năm 2006 Vụ GDMN, Bộ GD&ĐT đã có công văn hướng dẫn thực hiện chỉ thị 02/2005/BGD&ĐT về việc: “Tăng cường công tác GDBVMT trong trường mầm non giai đoạn “2005 -2010”. Chỉ thị đã xác định rõ nhiệm vụ, nội dung và cách thức thực hiện công tác GDBVMT và đề ra nhiệm vụ cụ thể cho các cấp, các ngành tham gia vào công tác GDBVMT.

Chỉ thị đã đề ra nhiệm vụ cho các các cơ sở giáo dục Mầm non tham gia vào công tác giáo dục bảo vệ môi trường từ đó trẻ hiểu biết về môi trường, giúp trẻ có hành vi, thái độ ứng xử phù hợp với môi trường để gìn giữ bảo vệ môi trường, biết sống hòa nhập với môi trường nhằm đảm bảo phát triển lành mạnh.

Trẻ biết phân biệt được môi trường xunh quanh trẻ, những việc làm tốt – xấu đối với môi trường và làm gì để trẻ có ý thức bảo vệ môi trường?. Giáo dục trẻ cách chăm sóc giữ gìn sức khỏe cho bản thân, biết chăm sóc và bảo vệ cây cối, bảo vệ con vật nơi trẻ ở.

Vấn đề giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ ở đơn vị tôi phụ trách đã được chú trọng song kết quả chưa cao: Phụ huynh còn xem nhẹ việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ nên sực phối hợp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ còn khó khăn. Một số trẻ ở lớp tôi phụ trách ý thức bảo vệ môi trường của trẻ còn kém, trẻ chỉ làm khi người lớn yêu cầu, chưa có tính tự giác nên tôi rất lo lắng về vấn đề ý thức bảo vệ môi trường của trẻ. Chính vì vậy để làm tốt những yêu cầu đó tôi đã chọn đề tài: “Biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 5-6 tuổi”.

2/ Mục đích đề tài:

Việc thực hiện chương trình giáo dục mầm non ngày càng giúp phát huy tính sáng tạo của giáo viên và khuyến khích sự ham thích học hỏi của trẻ. Chương trình đã đặt ra những yêu cầu mới đối với giáo viên mầm non trong quá trình lựa chọn và tổ chức hoạt động cho trẻ tham gia vào ý thức bảo vệ môi trường.

Trên thực tế, trẻ có khỏe mạnh hay không là do tác động của môi trường. Môi trường có tốt, có trong lành thì sức khỏe của trẻ mới được đảm bảo. Vì vậy, ngay từ khi còn nhỏ, trẻ phải có ý thức bảo vệ môi trường xã hội và môi trường bản thân. Muốn trẻ có được ý thức đó thì chúng ta phải cung cấp cho trẻ những hiểu biết về môi trường.

Trong quá trình giảng dạy giáo viên phải thường xuyên tìm ra phương pháp giáo dục phù hợp với từng bài dạy, từng chủ đề có được một hoạt động ý thức giáo dục bảo vệ môi trường đạt kết quả cao và phát huy được tính tích cực của trẻ

3/ Lịch sử đề tài:

Đề tài này tôi bắt đầu thực hiện từ ngày đầu năm học 2017-2018. Tôi nhận thấy trẻ ở địa phương mình giảng dạy chưa được quan tâm nhiều đến ý thức bảo vệ môi trường. Qua đó tôi đã mạnh dạn đưa ra đề tài: “Biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 5-6 tuổi”.

4/Phạm vi đề tài:

Đề tài này tôi bắt đầu thực hiện từ những ngày đầu năm học 2017-2018 đối với các cháu độ tuổi lớp lá (5-6 tuổi) tại trường mầm non Tuổi Thơ.

II/ Nội dung công việc đã làm:

1/ Thực trạng đề tài:

Vào đầu năm học, tôi được Ban giám hiệu phân công giảng dạy lớp mẫu giáo 5-6 tuổi. Tổng số trẻ của lớp 46 trẻ, trong đó có 22 nữ và 24 nam. Khi tham gia vào giảng dạy tôi nhận thấy những điều kiện thuận lợi và khó khăn như sau:

* Thuận lợi:

Được sự quan tâm giúp đỡ của Ban giám hiệu nhà trường cùng với phụ huynh học sinh đã giúp đỡ về cơ sở vật chất phục vụ cho công tác chăm sóc, giáo dục trẻ, lớp tôi được trang bị đồ dùng đồ chơi theo Thông tư 02, môi trường an toàn và thân thiện.

Trường, lớp rộng rãi, thoáng mát, có hệ thống thoát nước phù hợp nước và rác thải được xử lý hợp vệ sinh và kịp thời.

Đa số phụ huynh quan tâm đến con em mình, thường xuyên đưa đón trẻ đi học và trao đổi tình hình sức khỏe, học tập, vui chơi của trẻ khi ở nhà cũng như ở trường với giáo viên phụ trách lớp.

Tôi cũng được nhà trường hướng dẫn chuyên đề về giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non, giáo dục trẻ ứng phó với biến đổi khí hậu…Bản thân cũng được học tập đúc kết kinh nghiệm qua thăm lớp dự giờ đồng nghiệp.

* Khó khăn:

Một số trẻ chưa có ý thức bảo vệ môi trường : Như trẻ ăn bánh, ăn kẹo, uống sữa…còn để chưa đúng nơi, chưa biết nhặt rác ngay dưới chân mình để bỏ vào thùng, chơi chạy quá đà giẫm lên vườn hoa của trường, thậm chí còn bẻ cành cây, bẻ hoa vườn trường, đi vệ sinh, rửa tay chưa biết khoá vòi nước lại…..

Hầu hết phụ huynh làm nghề nông chưa quan tâm đến việc rèn luyện ý thức bảo vệ môi trường cho con em mình.

Số liệu khảo sát giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 5- 6 tuổi đầu năm như sau: ( dựa vào chương trình khung và sách bảo vệ môi trường dành cho trẻ 5 -6 tuổi)

Tổng số trẻ được khảo sát ở đầu năm: 46 trẻ 5 tuổi

Nội dung

Kết quả đánh giá

Đạt

Chưa đạt

Số lượng

Tỷ lệ

Số lượng

Tỷ lệ

Biết chăm sóc và bảo vệ cây, chăm sóc và bảo vệ vật nuôi.

71.7 %

28.3%

Biết giữ gìn trật tự,vệ sinh công cộng, vệ sinh trường lớp

67.4 %

32.6 %

Biết cất dọn đồ dùng, đồ chơi đúng nơi quy định

78.3 %

20.5%

Biết bỏ rác đúng nơi quy định

50 %

Phân biệt được những hành động đúng, hành động sai với môi trường

67.4 %

32.6 %

Biết tiết kiệm điện, nước khi sử dụng và tắt khi không sử dụng

47.8 %

52.2 %

Nhắc nhở mọi người không được xả rác bừa bãi

45.7 %

54.3%

Với những thuận lợi, khó khăn và số liệu khảo sát như trên, bản thân sẽ cố gắng để tìm ra những biện pháp tốt nhất nhằm thực hiện giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ được tốt hơn.

2/ Nội dung cần giải quyết:

Từ những kết quả khảo sát như trên tôi luôn suy nghĩ và trăn trở xem mình phải làm gì và làm thế nào để nâng cao kết quả giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ đồng thời nhắc nhở phụ huynh, đánh thức ở họ ý thức bảo vệ môi trường, hãy sống cho mình và cả tương lai của con em mình sau này. Tôi xin mạnh dạn đưa ra một số nội dung sau đây:

C« gư¬ng mÉu chuÈn mùc.

Tích hợp, lồng ghép nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường trong các chủ đề.

Tích hợp nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ vào các hoạt động giáo dục.

Phương pháp tích hợp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ vào các hoạt động trong một ngày.

Ứng dụng công nghệ thông tin.

Công tác phối kết hợp cùng phụ huynh.

3/ Biện pháp giải quyết:

3.1/ C« gư¬ng mÉu chuÈn mùc:

Sự gương mẫu của cô và những người xung quanh ¶nh hưởng rÊt lín ®èi víi trÎ. Đặc điểm ở trẻ là hay bắt chước, trẻ có thể bắt chước cái đúng, cái tốt, nhưng cũng có thể bắt chước cái sai, cái xấu. Vì vậy, cô giáo và mọi người xung quanh cần thực hiện triệt để lời nói phải đi đôi với việc làm để thực sự là tấm gương sáng cho các cháu noi theo. Cô và mọi người quanh trẻ tích cực bảo vệ môi trường : Vệ sinh trường lớp sạch sẽ, gọn gàng; sử dụng điện nước tiết kiệm, hiệu quả; chăm sóc cây trồng vật nuôi… thì trẻ sẽ bắt chước và làm theo những hành vi tốt của người lớn.

Giáo viên lôi cuốn trẻ tham gia vào các cuộc trò chuyện bằng những câu hỏi ngắn về kinh nghiệm của trẻ, tạo hứng thú bước đầu cho trẻ đối với những nội dung đặt ra.

Ví dụ: Tại sao phải trồng cây? Trồng cây trong lớp (sân trường) mình để làm gì? Muốn cây xanh tươi tốt chúng ta làm gì?… Với những câu hỏi đó, cô cho trẻ trao đổi với nhau những gì trẻ biết, động viên trẻ thể hiện những kinh nghiệm của bản thân.

Có thể buổi trò chuyện sẽ được tiếp diễn vào ngày hôm sau để tiếp tục giải quyết những câu hỏi được đặt ra, trẻ có thể nói thêm, kể thêm về các đối tượng.

Kích thích nhiều trẻ hỏi về những chi tiết nào mà trẻ thấy hứng thú. Luôn tạo sự hưng phấn để trẻ tìm hiểu sâu về các đối tượng của môi trường thiên nhiên.

Đối với con vật nuôi, cây xanh cho trẻ tìm hiểu về đặc điểm, giá trị, vẻ đẹp của con vật, cây, hoa, lá… (tùy theo chủ đề). Cô cho trẻ xem về quá trình phát triển, thay đổi của đối tượng: Hạt – nảy mầm – cây có chồi – lá non – lá xanh thẫm, to hơn, sau đó trẻ được xem cả quá trình lao động chăm sóc cây trồng.

Cô cho trẻ quan sát và tiến hành thí nghiệm với nhiều nội dung khác nhau: Hiện tượng nước bốc hơi; hình dạng khác nhau của nước; các lớp chất lỏng; nước có màu gì? chất gì hòa tan trong nước? nước biến đi đâu?…

Tùy theo điều kiện tôi chọn những thí nghiệm làm cho trẻ xem và sau đó trò chuyện với trẻ: Điều gì xảy ra nếu không có nước? Phải làm những công việc gì để bảo vệ nguồn nước? Chúng ta làm gì để góp phần tiết kiệm nước?…

Cũng có thể cho trẻ xem trên máy chiếu những vùng, miền thiếu nước, cây cối thiếu nước, đất đai thiếu nước hoặc nguồn nước bị ô nhiễm hay hình ảnh lãng phí nước sẽ tác động đến tình cảm của trẻ. Khi được xem và tìm hiểu về nước, các bé đã xây dựng được ý thức tiết kiệm và hình thành thói quen tắt nước khi không sử dụng.

3.2/ Tích hợp, lồng ghép nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường trong các chủ đề:

Việc lập kế hoạch giáo dục ý thức bảo vệ môi trường được thực hiện vào đầu năm học. Bản thân đề ra một vài nội dung, biện pháp nhằm thực hiện tốt chuyên đề giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ.

Tháng

Chủ điểm

Nội dung lồng ghép

Biện pháp thực hiện

9/2017

Trường mầm non.

Bản thân.

Tự rửa tay bằng xà phòng. Tự lau mặt, đánh răng. Tự thay quần, áo khi bị ướt, bẩn và để vào nơi quy định.

Đi vệ sinh đúng nơi quy định, biết đi xong dội / giật nước cho sạch.

Mời cô, mời bạn khi ăn và ăn từ tốn.

Không đùa nghịch, không làm đổ vãi thức ăn.

Che miệng khi ho, hắt hơi. Bỏ rác đúng nơi quy định, không nhổ bậy ra lớp.

Cho trẻ rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, khi tay bẩn…Trẻ tham gia vào các sinh hoạt hằng ngày.

Đầu năm học giáo viên hướng dẫn trẻ nơi đi vệ sinh, cách giữ vệ sinh sạch sẽ.

Thực hiện trong giờ ăn của trẻ.

Quan sát và nhắc trẻ trong sinh hoạt hằng ngày.

10/2017

Gia đình.

Quét dọn rác, mạng nhện, lau bụi các đồ dùng, lau bụi cửa sổ…Sắp xếp đồ dùng năng nắp.

Chăm sóc cây trồng ở gia đình, ở lớp.

Phân loại rác thải ở gia đình: chai, hộp giấy, vải vụn…để tái chế hoặc làm đồ chơi.

Khoá vòi nước không sử dụng.

Trẻ tham gia dọn vệ sinh ở nhà, ở lớp học. Giúp đỡ cô và bố mẹ những công việc vừa sức

Trẻ tham gia vào giờ chơi ngoài trời: lau lá, tưới cây, xới đất…

Trẻ cùng tham gia vào lao động( ngoại khóa) nhặt chai nước, hộp giấy,… để giữ vệ sinh, làm đồ chơi từ phế liệu…

Hướng dẫn trẻ trong giờ rửa tay.

11/2017

Nghề nghiệp.

Phương tiện và luật lệ giao thông.

Quét dọn rác, sắp xếp đồ dùng đúng nơi quy định.

Không chơi các thứ độc hại( hóa chất, các đồ dễ vỡ, …).

Sử dụng điện, nước tiết kiệm.

Không vứt rác xuống đường khi tham gia giao thông. Không chở hàng cồng kềnh khi tham gia giao thông.

Lựa chọn những lô tô phương tiện giao thông không gây ô nhiễm môi trường.

Làm phương tiện giao thông từ phế liệu.

Trẻ tham gia vào giờ chơi, giờ học.

Giáo dục trẻ mọi lúc, mọi nơi.

Cho trẻ xem những hình ảnh, videolip, trò chuyện giáo dục trẻ.

Cho trẻ xem hình ảnh, đoạn phim, trò chuyện và giáo dục trẻ.

Cho trẻ tham gia vào giờ chơi trên lớp.

Cho trẻ tham gia vào hoạt động nghệ thuật.

12/2017

Nước- hiện tượng thiên nhiên.

Đội mũ, bịt khăn khi đi đường, mặc ấm khi có gió rét.

Biết phân biệt đặc điểm của nước, nguồn nước sạch, nước bẩn, ích lợi của nước sạch, biết tiết kiệm nước sạch.

Không đổ rác thải xuống ao, hồ, sông…

Cho trẻ thực hành trên tiết dạy.

Trẻ xem phim, hình ảnh về nguồn nước sạch, nước bẩn. Trẻ cùng tham gia vẽ tranh cổ động bảo vệ các nguồn nước trong thiên nhiên.

1/2018

Thế giới thực vật.

Nhặt lá cây làm đồ dùng trang trí lớp.

Không chặt cây, phá rừng, bẻ cành, không đốt rừng.

Trồng cây xanh để cho không khí trong lành.

Tổ chức cho trẻ thu nhặt lá cây trên sân trường hay ở nhà.

Cho trẻ xem hình ảnh, đoạn phim , lồng ghép giáo dục trẻ .

Tổ chức cho trẻ tham gia trồng cây, trồng rau,…trong khuôn viên trường.

2/2018

Tết và mùa xuân.

Không vứt rác bừa bãi, không tiểu tiện tùy tiện, không khạc nhổ, không nói to nơi công cộng.

Không hái lộc đầu xuân bằng việc ngắt lá, bẻ cành.

Trồng cây nhân dịp đầu xuân.

Quan sát, nhắc nhở trẻ qua các hoạt động hàng ngày.

Quan sát, nhắc nhở qua hoạt động vui chơi và các hoạt động khác.

Tổ chức cho trẻ tham gia trồng cây, trồng rau,…trong khuôn viên trường.

3/2018

Thế giới động vật.

Thường xuyên vệ sinh chuồng trại.

Chăm sóc con vật nuôi: cho ăn uống, tắm, làm chuồng…

Bảo vệ các con vật quý hiếm.

Bảo vệ nguồn nước: Không xả rác xuống ao, hồ, sông…

Cho trẻ xem hình ảnh, đoạn phim , lồng ghép giáo dục trẻ .

Giáo dục thông qua hoạt động học và hoạt động vui chơi.

Trò chuyện, cho trẻ xem hình ảnh, đoạn phim , lồng ghép giáo dục trẻ .

4/2018

Quê hương- thủ đô- Bác Hồ.

Giữ vệ sinh, không vức rác bừa bãi, không khạc nhổ, bẻ cành, hái hoa,…

Bảo vệ các dich tích, danh lam thắng cảnh.

Quan sát, nhắc nhở qua hoạt động vui chơi và các hoạt động khác.

Cho trẻ tham gia chăm sóc Nhà che bia liệt sĩ.

5/2018

Trường tiểu học.

Giữ gìn vệ sinh môi trường.

Nhận xét và tỏ thái độ với hành vi “đúng” – “sai”, “tốt” – “xấu”.

Trồng cây để tạo bóng mát.

Phân công trực nhật lớp học.

Trẻ tham gia lao động ở nhà, khuôn viên trường.

Cho trẻ xem hình ảnh, đoạn phim, trò chuyện và giáo dục trẻ.

Tổ chức cho trẻ tham gia trồng cây, trồng rau,…trong khuôn viên trường.

Cho trẻ tham gia vào vệ sinh lớp học,…

Thông qua hoạt động học: Trẻ được tham gia nhiều vào các hoạt động khác nhau: khám phá khoa học, âm nhạc, làm quen tác phẩm văn học, tạo hình…mỗi hoạt động trên đều có những đặc trưng riêng và có ưu thế khác nhau như: trẻ quan sát, đàm thoại, thực hành trải nghiệm, thí nghiệm, chơi các trò chơi…..với trẻ để trẻ nhận ra được những việc làm tốt, không tốt, những hành động đúng – hành động không đúng kích thích trẻ suy nghĩ, bộc lộ tình cảm, có thái độ phù hợp với môi trường trong và ngoài lớp học. Ví dụ:

* Chủ đề: “Trường mầm non ”: Ngoài việc cung cấp cho trẻ kiến thức về chủ đề. Giới thiệu các khu vực trong trường, các khu vệ sinh, nơi bỏ rác, vứt rác. Trò chuyện về sự cần thiết của việc rửa tay, rửa mặt. Những thời điểm cần rửa tay, rửa mặt (Trước khi ăn, sau khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi hoạt động ngoài trời, và khi tay bẩn). Tôi còn giáo dục trẻ có ý thức giữ gìn vệ sinh trường lớp sạch sẽ, không hái hoa bẻ cành cây xung quanh trường- lớp, biết chăm sóc, bảo vệ cây xanh…

Tôi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi “ Chọn những hành vi đúng – sai”: Cô làm tranh vẽ về việc giữ gìn bảo vệ môi trường của một bạn nhỏ như: bé vứt rác vào thùng, vứt rác bừa bãi, bé quét nhà, giẫm lên cỏ, bé đu cành cây, bé ngồi lên bàn, bé tranh giành đồ chơi…Sau đó chia trẻ làm hai đội, mỗi đội có một bức tranh yêu cầu trẻ phải bật qua các vòng và yêu cầu một đội đánh dấu X vào vòng tròn các hành vi đúng và một đội đánh dấu trừ( -) vào vòng tròn những hành vi sai. Thời gian sau một bản nhạc đội nào đánh dấu đúng theo yêu cầu là chiến thắng.

Tôi cho trẻ xem tranh ảnh, đoạn băng tình huống : Bạn ngắt hoa bẻ cành, bạn giẫm lên hoa, bạn vứt rác bừa bãi… sau đó hỏi trẻ “ Con sẽ làm gì nếu con gặp bạn nhỏ đó?”…

* Chủ đề: “Bản thân”: Mục đích là giáo dục trẻ biết ích lợi của việc giữ gìn vệ sinh thân thể, vệ sinh môi trường đối với sức khoẻ con người. Trẻ có hành vi và thói quen tốt trong ăn uống: mời cô, mời bạn, không ăn quà vặt ngoài đường…Nhận biết ký hiệu thông thường: nhà vệ sinh nam, nữ, thùng đựng rác.. và biết một số vật dụng, nơi nguy hiểm đối với bản thân: dao, kéo, ổ cắm điện, ao, hồ… Trẻ chú ý quan sát những việc làm của người lớn: Khi ra khỏi nhà phải tắt thiết bị điện, nước khi không sử dụng, trẻ có thái độ không đồng tình với người không biết tiết kiệm điện nước…

Giờ học khám phá: “Năm giác quan của bé”. Cho trẻ khám phá thực hành trải nghiệm các giác quan và qua đó giáo dục trẻ biết chăm sóc giữ gìn đôi mắt ( không dụi tay bẩn lên mắt, rửa mặt hàng ngày bằng nước và khăn sạch ). Giáo dục trẻ biết giúp đỡ những bạn bị khiếm thị, bị cận… không cho tay bẩn vào tai, không dùng que ngoáy tai của mình và của bạn, khi tắm gội chú ý không để nước chui vào tai… biết đội mũ ô khi ra nắng và đeo khẩu trang, thường xuyên đánh răng và không ăn những thức ăn quá nóng, quá lạnh phải giữ vệ sinh răng miệng hàng ngày, tiết kiệm nước khi rửa tay và đánh răng…

* Chủ đề:“Gia đình’’: Nhận biết môi trường gia đình bao gồm: Các phòng ở, nhà vệ sinh, sân vườn, nguồn nước, các đồ dùng và sự sắp đặt trong gia đình. Trẻ thấy được sự thay đổi của môi trường xung quanh nhà của trẻ, nhận biết được môi trường sạch: Các phòng ở, nhà vệ sinh, chuồng gia súc, sân vườn, nguồn nước, các đồ dùng được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp, không bụi, không khói và không có tiếng ồn, môi trường bẩn trong gia đình: Nhà ở, sân vườn không được quét dọn, đồ dùng đồ chơi không được lau chùi và sắp xếp gọn gàng, bụi bẩn và trẻ biết tác hại của môi trường bẩn đối với con người. Từ đó, trẻ biết quý trọng giữ gìn đồ dùng trong gia đình, cất đồ dùng, đồ chơi đúng chỗ, bỏ rác đúng nơi quy định, không khạc nhổ bừa bãi…có ý thức về những điều nên làm như: khoá vòi nước không sử dụng, tắt điện khi ra khỏi phòng, giúp đỡ cô và bố mẹ những công việc vừa sức giúp môi trường sống của gia đình xanh, sạch đẹp như: quét nhà, tưới cây…

Hình1: Trẻ cùng tham gia tưới cây

Hình 2: trẻ cùng tham gia dọn vệ sinh lớp

* Chủ đề: “ nước – hiện tượng thiên nhiên”: Giúp trẻ biết về các hiện tượng thiên nhiên: gió, mây,mưa, sấm chớp, sét, lũ lụt, núi lửa…. và trẻ biết được nguyên nhân của các hiện tượng như: Bão, lũ, cháy rừng, sạt lỡ đất … là do con người chặt phá rừng trái phép, do trái đất bị ô nhiễm nghiêm trọng và hậu quả con người phải gánh chịu. Cho trẻ đọc thơ “ Ghét bão”, “ Thương cây”… Cô cho trẻ xem các hình ảnh hoặc video và cho trẻ đưa ra nhận xét của mình sau khi xem các hình ảnh.

Tôi cung cấp trẻ biết được đặc điểm không khí không màu, không mùi, không vị, không khí có ở đâu, biết một số tác dụng đơn giản của không khí cũng như một số yếu tố gây ô nhiễm không khí và giáo dục cho trẻ có một số ý thức trong bảo vệ môi trường không khí.

Cũng qua chủ đề này trẻ biết phân biệt đặc điểm của nước, nguồn nước sạch, nước bẩn, ích lợi của nước sạch, biết tiết kiệm nước sạch, tránh xa những nguồn nước bẩn gây ô nhiễm bệnh tật cho con người….

Trẻ cùng tham gia vẽ tranh cổ động bảo vệ các nguồn nước trong thiên nhiên.

Hình 3-4: Trẻ tham gia vẽ tranh cổ động về “Bảo vệ môi trường nước”

* Chủ đề: “Giao thông”: Giúp trẻ hiểu được:

Một số đồ dùng cần thiết, một số quy định đơn giản để đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông

Các hành vi văn minh khi tham gia giao thông.

Trẻ phải nắm được phương tiện giao thông thải ra khói bụi: ô tô, xe máy, tàu hỏa…thả khói vào không khí.

Tôi cho trẻ xem những video, hình ảnh của các phương tiện giao thông gây ô nhiễm môi trường.

Người đi xe máy không đội mũ bảo hiểm, ngồi trên xe thò đầu qua cửa sổ, người ngồi sau đứng lên xe đạp, xe máy, đi xe không đeo kính khẩu trang, người đi bộ đi trên vỉa hè, đi đúng luật giao thông, trẻ em đá bóng dưới lòng đường hình ảnh người đi xe máy đeo khẩu trang, đeo kính đội mũ bảo hiểm… Sau đó, cho trẻ gạch nối những hành động đúng – sai khi tham gia giao thông, tô tranh những phương tiện giao thông bảo vệ môi trường, lựa chọn những lô tô phương tiện giao thông không gây ô nhiễm môi trường…

Giáo dục trẻ đi đường biết bịt khẩu trang, đội mũ bảo hiểm tránh tai nạn, bố mẹ đưa đến trường phải để xe đúng quy định, không cho xe đi vào sân trường khói bụi làm ô nhiễm môi trường…Trẻ biết nhận ra cái đẹp trong việc giữ gìn các đồ dùng, phương tiện đi lại của gia đình sạch sẽ, gọn gàng, ngăn nắp…

*Chủ đề: “ Thế giới thực vật”: Giáo dục trẻ biết quá trình phát triển của cây ích lợi của cây xanh với môi trường sống và biết chặt phá rừng bừa bãi làm cho môi trường ô nhiễm, thiên tai xẩy ra nhiều và nghiêm trọng ảnh hưởng tới đời sống của con người.

Tôi cho trẻ chuẩn bị đồ dùng chai dầu ăn, dầu xả… cắt thành những hình ngộ nghĩnh, hấp dẫn và cho trẻ làm thí nghiệm “ Trồng cây”

Hình 5: Chậu trồng cây được làm từ chai, lọ.

Trẻ được tự tay gieo trồng và mục đích của tôi là trẻ được thực hành, tìm hiểu và hàng ngày quan sát chăm sóc để trẻ biết quá trình phát triển của cây.

Sưu tầm bài hát, bài thơ, câu đố, hò vè… về các loài cây để trẻ biết được ích lợi của cây đối với con người từ đó trẻ có thái độ yêu quí biết chăm sóc bảo vệ cây xanh.( không bứt lá, bẻ cành, lá, hoa, không giẫm lên cỏ, hoa…). Bên cạnh đó tôi mở rộng tìm những video về những cây thực vật sống trong lòng Đại Dương, biển, đảo cho trẻ tìm hiểu và cung cấp cho trẻ thấy được môi trường biển đang bị ô nhiễm do khai thác chặt phá cây trồng ven biển và các loại tảo, rong biển quá mức..

Các hoạt động giúp trẻ biết được sự phát triển của cây xanh, tận dụng các nguồn nguyên liệu từ thiên nhiên làm một số đồ chơi: chong chong, đồng hồ… làm từ lá dừa

Trẻ biết mối quan hệ cây xanh với môi trường sống, biết rừng là nơi có nhiều cây, giúp chắn gió, ngăn lũ là nơi sinh sống của nhiều loại động thực vật.

* Chủ đề: “ Thế giới động vật”: Ngoài việc tôi cung cấp cho trẻ kiến thức về đặc điểm, ích lợi cũng như tác hại của một số con vật với đời sống con người. Tôi còn giáo dục trẻ yêu quí các con vật nuôi, mong muốn và thực hiện những hành động tốt để chăm sóc bảo vệ những con vật gần gũi.

VD: Tôi cho trẻ cùng quan sát thí nghiệm với 2 con cá ở 2 bình nước khác nhau ( bình nước sạch và bình nước bẩn) cho trẻ nhận xét về sự tồn tại của hai con cá đó. Tôi còn mở rộng về một số động vật đang sống trong lòng Đại Dương như cá ngựa, cá mập, cá kình, cá thu… để trẻ biết thêm về thế giới động vật nhưng chúng đang có nguy cơ tuyệt chủng do ý thức con người…. Cô nhấn mạnh trong tự nhiên có rất nhiều con vật nhưng chúng có tên gọi, đặc điểm, hình dáng và môi trường sống khác nhau chúng đều cần được chăm sóc và bảo vệ.

* Chủ đề: “Quê hương- Thủ đô- Bác Hồ”:

Cho trẻ tìm hiểu về đất nước Việt nam, các danh lam thắng cảnh của Việt nam: Phố cổ Hội An, Động Phong Nha, Biển Nha Trang… là những danh lam thắng cảnh được thế giới công nhận là di sản văn hóa . Cô giáo dục trẻ biết bảo vệ môi trường sạch đẹp, không vứt rác bừa bãi, không bẻ cây, ngắt hoa, không dẫm lên cỏ và không phá hoại những đồ chơi ở những nơi công cộng. Cô giáo dục trẻ biết xây dựng và cùng giữ gìn những cảnh quan đó để tự hào với các bạn nước khác về đất nước Việt Nam xanh, sạch, đẹp. Cô cho trẻ xem video, hình ảnh các cô, chú cùng tham gia làm vệ sinh để bảo vệ cảnh quan môi trường. Cô cho trẻ chơi trò chơi đóng kịch, cô giúp trẻ thể hiện nội dung các câu chuyện bảo vệ môi trường, thể hiện các hành vi có lợi và hành vi có hại cho môi trường…

Như vậy việc lồng ghép giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua các chủ đề khác như ở chủ đề: nghề nghiệp, tết và mùa xuân, trường tiểu học…..quả thật rất phong phú, đa dạng khi chúng ta biết lồng ghép tích hợp để giúp trẻ có những kiến thức hiểu biết về chăm sóc cho bản thân, về môi trường xung quanh gần gũi với bản thân, biết sử dụng và giữ gìn đồ dùng luôn sạch sẽ gọn gàng, ngăn nắp…. biết sống vì môi trường, bảo vệ và giữ gìn môi trường, có thái độ đúng với môi trường một cách tích cực và hiệu quả.

Với việc lồng ghép ý thức bảo vệ môi trường thông qua các hoạt động học, trẻ đã có được những kiến thức và kĩ năng thực hành bảo vệ môi trường phù hợp với khả năng của trẻ.

3.3/ Tích hợp nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ vào các hoạt động giáo dục.

Nội dung hoạt động giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ được tích hợp vào các họa động giáo dục sau đây:

Giáo dục bảo vệ môi trường thông qua hoạt động vui chơi.

Hoạt động chơi mang tính tích hợp cao trong giáo dục trẻ. Hoạt động chơi được tổ chức đáp ứng nhu cầu của trẻ.

Thông qua các trò chơi phân vai: Trẻ đóng vai và thể hiện các công việc của người làm công tác bảo vệ môi trường như trồng cây, chăm sóc cây, thu gom rác, xử lí các rác thải. Trong các trò chơi “ Bé tập làm nội trợ” cô dạy trẻ có ý thức tiết kiệm nước và các nguyên liệu, thu gom đồ dùng gọn gàng sau khi chơi.

Thông qua trò chơi học tập: Trẻ tìm hiểu các hiện tượng trong môi trường, trẻ học cách so sánh, phân loại các hành vi tốt, hành vi xấu đối với môi trường, phân biệt môi trường sạch, môi trường bẩn và tìm ra nguyên nhân của chúng.

Thông qua các trò chơi vận động: Trẻ mô tả các hành vi ý thức bảo vệ môi trường hoặc làm hại môi trường, động tác cuốc đất,trồng cây, tưới cây, bắt sâu….là hành vi có lợi cho ý thức bảo vệ môi trường. Còn chặt cây, dẫm lên cây, dẫm lên thảm cỏ, đốt rừng săn bắt chim, thú…. là những động tác gây tổn hại đến môi trường .

Thông qua các trò chơi đóng kịch: Trẻ thể hiện nội dung các câu chuyện ý thức bảo vệ môi trường, thể hiện các hành vi có lợi và hành vi có hại cho môi trường.

Thông qua trò chơi với một số phương tiện công nghệ hiện đại: Trẻ nhận biết môi trường bẩn, sạch, tìm nguyên nhân và cách làm cho môi trường sạch.

Trò chơi gia đình: Phải dọn dẹp nhà cửa, lau chùi nền nhà sạch sẽ, quần áo gấp gọn gàng, ngăn nắp đi mua đồ dùng gia đình giữ gìn không rơi vỡ, quét màng nhện… trước khi ăn phải rửa tay, rửa mặt sạch sẽ nhắc nhở mọi người phải sống tiết kiệm.

Trò chơi nấu ăn: tập làm món ăn đơn giản chú ý vệ sinh dụng cụ nhà bếp.

Góc xây dựng: Xây dựng công viên cây xanh, sắp xếp đồ dùng ngăn lắp hợp lý, trẻ lau chùi kệ và đồ chơi.

Hình 6: Trẻ sắp xếp đồ dùng ngăn lắp hợp lý

Góc nghệ thuật: Múa hát những bài hát theo chủ đề, tạo những nguyên vật liệu thiên nhiên và phế liệu, dùng xong cất đúng nơi qui định… cô cũng có thể cho trẻ cùng trang trí cho thùng rác thật đẹp để khuyến khích các bạn nhỏ bỏ rác vào thùng : Trẻ cắt dán, vẽ tranh nhặt rác dán vào thùng, dán thùng rác có khuôn mặt cười …; Cô và trẻ làm những đồ hốt rác thật xinh từ chai nước rửa chén; Tôi cho trẻ chuẩn bị đồ dùng chai sữa, vỏ ốc, hộp giấy, đĩa cho trẻ làm một số con vật sống trong gia đình và con vật sống dưới nước.

Hình 7: Làm con vật từ chai sữa Hình 8: Làm đồ hốt rác từ chai nước rửa chén

Hình 9 : Làm con vật từ đĩa

Góc thiên nhiên: Trẻ làm vườn chăm sóc vườn cây, lau lá, nhổ cỏ, tưới cây, nhặt lá khô, trồng cây, gieo hạt, chơi với cát, chơi với nước (chơi xong phải rửa tay, chân bằng xà phòng…)

Hình 10: Trẻ tham gia chơi với nước.

Giáo dục bảo vệ môi trường thông qua hoạt động học tập.

Thể chất: Trẻ minh họa các động tác có lợi hoặc có hại cho môi trường.

Tạo hình: Vẽ, nặn, cắt, xé dán…thể hiện sự hiểu biết của mình về môi trường.

Ví dụ: trẻ vẽ đường phố xanh, sạch đẹp và đường phố bẩn bị ô nhiễm; làm đồ chơi từ nguyên liệu mở.

Âm nhạc: Trẻ hiểu một số nội dung bài hát, bài hát thể hiện môi trường sạch đẹp, hoặc về những việc làm có lợi cho môi trường.

Làm quen với văn học: Trẻ được nghe những câu chuyện về môi trường, những nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường, tác hại của môi trường ô nhiễm đến sức khỏe con người.

Khám phá môi trường xung quanh: Tổ chức cho trẻ quan sát, làm thí nghiệm, thực nghiệm đơn giản như cây cần gì để lớn lên( đất, nước, không khí, ánh sáng), hiểu sự cần thiết của chúng đối với con vật và thực vật. Trẻ đưa ra các phương án giải quyết trong một số tình huống giải định.

Ví dụ: Cháu sẽ làm gì khi thấy nước chảy tràn ra ngoài?

Thông qua việc tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ.

Trẻ được quan sát trực tiếp với môi trường tự nhiên, xung quanh trường, lớp để trẻ cảm nhận về vẻ đẹp của môi trường quanh trẻ và có ý thức giữ gìn và bảo vệ môi trường.

Hàng năm nhà trường thường tổ chức cho trẻ tham gia các hội thi như: hội thi vẽ tranh cổ động về bảo vệ môi trường, hội thi các lớp thi đua vệ sinh bảo vệ môi trường, hội thi biểu diễn thời trang làm từ nguyên liệu mở… Qua các hội thi đó trẻ được rèn luyện ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường, biết được ích lợi của môi trường với cuộc sống hàng ngày của trẻ.

Qua hoạt động chăm sóc nhà che bia, trẻ được biết về các anh hùng liệt sĩ ở địa phương, trẻ hiểu được ý nghĩa của việc giữ gìn, tôn tạo các khu di tích, biết giữ vệ sinh khi được đi viếng các khu di tích lịch sử khác.

Hình 11: Trẻ tham gia chăm sóc Nhà che bia liệt sĩ.

Hình 12: Trẻ tham gia thi biểu diễn thời trang từ nguyên liệu mở.

Thông qua hoạt động vệ sinh- lao động.

Nội dung bảo vệ môi trường được thực hiện thông qua hoạt động lao động và được triển khai tích hợp vào các chủ đề, bào gồm các dạng lao động sau:

Lao động tự phục vụ: Trẻ tự phục vụ cho mình như đi đại tiện, tiểu tiện đúng nơi quy định, đi vệ sinh xong trẻ biết rửa tay sạch sẽ. Các đồ dùng vệ sinh đucợ dùng để ngăn nắp là một hành vi tốt; lớp gọn gàng; trẻ biết ăn hết suất và khi ăn không bị rơi vãi thức ăn ra bên ngoài là một hành vi tiết kiệm- bảo vệ môi trường. Điều này giúp trẻ tự khẳng định mình, nhận thức được khả năng của mình, góp phần tham gia vào lao động thực sự của người lớn và các bạn cùng tuổi nhằm ý thức bảo vệ môi trường ở gia đình và trường mầm non luôn sạch, đẹp. Thông qua các công việc hàng ngày như ăn, ngủ, vệ sinh cũng là một cơ hội tốt để trẻ được trải nghiệm. Trẻ tự chăm sóc, vệ sinh cá nhân sạch sẽ cũng là một cách bảo vệ môi trường xung quanh trẻ. Vì vậy, việc để cho trẻ tự trải nghiệm những hoạt động vệ sinh cá nhân trẻ cũng có vai trò lớn đối với việc giáo dục ý thức vảo vệ môi trường cho trẻ.

Lao động chăm sóc vật nuôi, cây trồng: Đây chính là những việc làm tốt cho môi trường; ngoài ra còn hình thành lòng tự hào ở trẻ khi được góp công sức của mình vào việc làm cho môi trường xanh, sạch, đẹp.

Tôi hướng dẫn trẻ làm một số đồ dùng, đồ chơi từ nguyên vật liệu thiên nhiên và vật liệu đã qua sử dụng: Lấy lá chuối làm con vật, làm kèn, nhặt hoa cỏ dại tập gói hoa tặng cô, tặng mẹ….Lấy hột hạt, vỏ hến, sỏi.. để xếp hoa, quả. Thông qua đó tôi giáo dục trẻ ý thức tiết kiệm và ý thức lao động sáng tạo.

Thường vào các buổi thứ 6 cuối tuần tôi cho trẻ lao động vệ sinh môi trường xunh quanh trường lớp.

Hình 13: Thu gom rác xung quanh Hình 14: Chăm sóc hoa.

trường ( nhặt giấy vụn, vỏ chai, vỏ hộp

sữa, thu gom lá bỏ vào thùng rác…)

Sau khi trẻ lao động xong cho trẻ nhận xét về quang cảnh của trường trước và sau khi lao động, để cho trẻ cảm nhận được niềm vui khi lao động và sau khi hoàn thành công việc trẻ nhìn thấy thành quả lao động của mình là môi trường sạch, đẹp.

Thông qua hoạt động lễ hội và giáo dục mọi lúc mọi nơi.

Hoạt động lễ hội có một vị trí rất quan trọng trong việc giáo dục trẻ bảo vệ môi trường.Thông qua việc tổ chức lễ hội, hình thành ở trẻ các kỹ năng, thái độ, hành vi tích cực về các địa danh và môi trường, biết bảo vệ, giữ gìn môi trường và các địa danh nơi diễn ra lễ hội. Nội dung được tích hợp trong các hoạt động giáo dục dưới nhiêu hình thức như theo ý thích của trẻ hoặc trong thời gian dạo chơi ngoài trời hay thăm quan.

Ngoài ra tôi vận dụng mọi lúc mọi nơi để giáo dục trẻ : Giờ ngủ dậy, giờ chơi tự do, thậm chí cả những lúc trẻ đi vệ sinh tôi cũng hướng dẫn trẻ cách rửa tay, rửa mặt và chải tóc..

3.4 / Phương pháp tích hợp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ vào các hoạt động trong một ngày.

Các hoạt động trong ngày của trẻ diễn ra từ khi đón trẻ đến khi trả trẻ đây là thời gian chính mà giáo viên sử dụng để kết hợp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ.

Trong từng hoạt động đó, giáo viên luôn có ý thức tích hợp các nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ một cách hợp lý, tự nhiện; tuy nhiên chúng ta cũng không nên tập trung quá nhiều nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường mà quên mất những mục tiêu chính của từng hoạt động giáo dục. Điều quan trọng giáo viên phải biết đào sâu suy nghĩ một cách linh hoạt để xây dựng từng hoạt động trong ngày một cách tỉ mỉ, tích hợp nội dung chuyên đề một cách hợp lý.

Ví dụ: Thứ ba ngày 12 tháng 12 năm 2017. Với chủ đề “ Phương tiện và luật lệ giao thông”.

Mục tiêu:

Trẻ hiểu về một số phương tiện giao thông( có động cơ như các loại ô tô, xe gắn máy) và nhiên liệu của chúng.

Rèn kỹ năng quan sát, chú ý, ghi nhớ, so sánh, sáng tạo.

Hướng dẫn trẻ biết diễn đạt những gì quan sát được.

Trẻ được củng cố hiểu biết về hình chữ nhật, hình vuông và biết cách xếp chúng thành ô tô.

Trẻ hiểu các phương tiện giao thông có động cơ thường xả khí làm ô nhiễm môi trường; trẻ biết sân trường/ môi trường sạch hoặc bị ô nhiễm; trẻ hiểu một số việc làm của cô và trẻ nhằm bảo vệ môi trường sạch, đẹp: cất dọn đồ chơi ngăn nắp, không vứt rác tùy tiện, làm đồ dùng đồ chơi từ nguyên liệu mở, không nói quá to, tiết kiệm điện, nước trong sinh hoạt…

Tiến hành các hoạt động trong ngày.

a/ Đón trẻ.

Giáo viên đến sớm mở cửa thông thoáng lớp học.

Giáo viên quan sát và nhắc nhở trẻ cất đồ dùng cá nhân vào nơi quy định một cách ngay ngắn, gọn gàng.

Cô và trẻ cùng trò chuyện: Hôm nay ai đưa con đi học? Bố mẹ đưa con đi học bằng phương tiện gì?

Khi bố mẹ đưa con đi học các con nhìn thấy xe ô tô, xe máy chạy trên đường thường xả ra khí thải gì/

Con sẽ làm gì để không phải hít thở khói xe xả ra?( đi đường đeo khẩu trang,…).

b/ Thể dục sáng.

Giáo viên nhắc trẻ không nói quá to, không đùa giỡn, xô đẩy nhau.

c/ Hoạt động học: tạo hình

Trẻ cắt dán ô tô từ hình chữ nhật, hình vuông.

Giáo viên hướng dẫn trẻ có thể tạo ra hình chữ nhật, hình vuông từ giấy báo cũ; quệt hồ dán đủ dính, không quệt hồ nhiều để tiết kiệm.

Nhắc nhở trẻ không nói to, không kéo lê bàn, ghế trên sàn nhà tránh gây ra tiếng ồn và làm cho ghế, bàn chóng hỏng.

Sau khi cất dán ô tô xong cất đồ dùng và vật liệu gọn gàng đúng chỗ.

d/ Hoạt động ngoài trời.

Cô và trẻ cùng đàm thoại về chất thải của các phương tiện giao thông: khi ô tô, xe máy chạy trên đường, điều gì gây ô nhiễm môi trường?( khí thải- khối, xe chạy làm bụi bay lên, tiếng còi của các phương tiện giao thông) Vì sao?

Cho trẻ quan sát và nhận xét hôm nay sân trường sạch hay bẩn? Vì sao? Mỗi bạn cần làm gì để sân trường sạch?

e/ Vệ sinh trước khi vào lớp.

Giáo viên nhắc trẻ rửa tay sạch sẽ trước khi bước vào lớp, trước khi trẻ rửa tay cô hỏi trẻ: Làm thế nào để tiết kiệm nước?( vặn vòi nước vừa phải, rửa xong vặn chặt vòi nước lại, không đùa nghịch nước…). Vì sao phải tiết kiệm nước?( Tiết kiệm nước là đã tham gia vào bảo vệ môi trường).

g/ Hoạt động ở các góc.

Đây là hoạt động mà trẻ luôn được thể hiện sự hiểu biết và thể hiện kỹ năng của trẻ, vì vậy tôi luôn chú ý tổ chức tốt hoạt động này, đặc biệt tôi luôn chú ý lồng ghép giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ, tạo cho trẻ nhiều góc để trẻ được thể hiện hết khả năng của mình. Qua đó giúp cho giáo viên quan sát những hành vi mà trẻ được thể hiện trong khi chơi, từ đó kịp thời khích lệ trẻ.

Thường xuyên nhắc nhở trẻ chơi và giao tiếp với nhau nhưng không ồn ào; không vứt, ném đồ chơi, không tranh giành đồ chơi với bạn.

Quan sát và nhắc nhở trẻ chơi xong biết cất đồ chơi đúng nơi quy định.Ví dụ như sau:

Góc sách: chú ý dạy trẻ cách cầm sách xem xong không làm hỏng sách.

Cho trẻ xem sách tranh và phân biệt những hành vi làm ô nhiễm môi trường( đi xe máy, ô tô…) và những hành vi bảo vệ môi trường( đi xe đạp, đi bộ, để rác vào nơi quy định…).

Góc thiên nhiên: Hướng dẫn trẻ quan sát và phát hiện có điều gì mới lạ không và nhắc nhở trẻ kiểm tra xem chậu cây nào cần xới đất, tưới cây, lau lá cây….

h/ Giờ ăn.

Giáo viên nhắc nhở trẻ ăn hết suất, thức ăn thừa nên gom gọn vào đĩa, không ngặm lâu trong miệng, không nói chuyện khi ăn, ăn nên nhai từ từ…Trẻ ăn xong biết cất chén, muỗng đúng nơi quy định. Ăn xong trẻ đánh răng, lau miệng sạch sẽ, cô nhắc trẻ biết tiết kiệm nước bắng cách lấy ca hứng nước, không vặn vòi nước chảy liên tục khi đánh răng.

i/ Giờ ngủ.

Trẻ đi ngủ đúng giờ, ngủ đủ giấc, khi ngủ không được đùa nghịch, không nói chuyện to. Ngủ dậy trẻ cùng cô cất gối chăn gọn gàng đúng quy định.

k/ Hoạt động chiều: cô và trẻ trang trí chủ điểm: phương tiện và luật lệ giao thông bằng những vật liệu phế thải.

Phân công nhiệm vụ rõ ràng và cụ thể cho từng nhóm trẻ, từng trẻ và yêu cầu trẻ cố gắng để hoàn thành công việc được giao, biết trách nhiệm của mình và phối hợp với bạn trong khi thực hiện công việc.

Giáo viên giải thích cho trẻ biết: cô và trẻ sử dụng vật liệu phế thải để trang trí lớp là một việc làm có ý nghĩa bảo vệ môi trường. Vì sao lại như thế?( tiết kiệm nguyên vật liệu là một việc làm bảo vệ môi trường).

Trẻ biết thu dọn gọn gàng các dụng cụ và nguyên vật liệu sau khi làm xong.

Hướng dẫn trẻ lau bụi khi thấy đồ chơi, đồ dùng bị bẩn.

Cô giải thích cho trẻ hiểu và biết quý trọng thành quả lao động của cô và trẻ.
l/ Hoạt động trả trẻ.

Cô khen ngợi động viên những trẻ có hành vi tốt đã thực hiện được ý thức bảo vệ môi trường như tiết kiệm nước khi rửa tay, rửa chân, biết xếp gọn đồ dùng … Đồng thơi cô cũng nhắc nhở nhẹ nhàng những trẻ có hành vi chưa tốt như để đồ dùng chưa đúng nơi quy định, chưa gọn gàng, đi ngủ còn nói chuyện to, đi vệ sinh chưa đúng nơi quy định…

3.5 / Ứng dụng công nghệ thông tin.

Trong giai đoạn hiện nay, việc ứng dụng và sử dụng công nghệ thông tin vào công tác giảng dạy là vô cùng quan trọng, sử dụng công nghệ thông tin giúp cho trẻ có tư duy trực tiếp để phát huy tính tích cực của trẻ, trẻ hứng thú bao nhiêu thì kết quả đạt được càng lớn. Nếu lựa chọn đề tài để dạy trẻ trên mọi tiết học mà chỉ có tranh ảnh không thì trẻ rất dễ bị nhàm chán, chất lượng trẻ chắc chắn sẽ không cao.

Nhờ có các trò chơi trên máy vi tính như vậy trẻ của lớp tôi hứng thú, say mê trên màn hình, đồng thời các thao tác trên máy của trẻ được thiết lập, tư duy phát triển mạnh, sự ghi nhớ các hình ảnh đúng – sai được dễ dàng.

Ngoài những biện pháp trên tôi còn sưu tầm những tài liệu nói về môi trường và tôi sử dụng trên đĩa hình đưa vào máy vi tính và vào những giờ đón, trả trẻ tôi thường mở trên máy vi tính cho trẻ xem như những hình ảnh như: Tệ nạn chặt phá rừng, lũ lụt, thiên tai, dịch cúm gia cầm, đốt rừng lấy củi… Rồi những hình ảnh trẻ em tắm nước bẩn, phóng uế bừa bãi, tắm cùng với trâu… Bên cạnh đó tôi sưu tầm những hình ảnh mang tính giáo dục dán ở góc lớp như: Trẻ tích cực diệt ruồi muỗi, rửa tay đúng dưới vòi nước, rửa mặt sạch sẽ…hình ảnh bé tắt quạt, ti vi để tiết kiệm điện, quét rác đổ vào thùng, bé tưới cây xanh cùng cô, bé ngồi xe máy bịt khẩu trang và đội mũ bảo hiểm qua những hình ảnh đó tôi có thể tiến hành ứng dụng dạy trẻ trên tiết học hoặc trong các hoạt động để khắc sâu kiến thức giáo dục môi trường cho trẻ.

3.6/ Công tác phối kết hợp cùng phụ huynh.

Phụ huynh là nguồn động viên khích lệ và luôn sát cánh bên tôi bởi vì không những phụ huynh rèn nề nếp cho trẻ của mình mà còn tuyên truyền cho các bậc phụ huynh khác cùng ý thức để bảo vệ môi trường và nhiệt tình ủng hộ các phong trào của trường lớp.

Tôi đã phối hợp y tế tuyên truyền với phụ huynh về sự ô nhiễm môi trường của địa phương hiện nay bằng cách:

Trưng bày các góc chơi, sản phẩm của trẻ để giới thiệu với phụ huynh

Qua buổi đón – trả trẻ nhắc nhở phụ huynh thường xuyên giáo dục trẻ bảo vệ môi trường. Nhắc nhở phụ huynh để xe đúng khu vực cho phép.

Lồng vào các buổi họp phụ huynh trao đổi về tầm quan trọng của việc giáo dục bảo vệ môi trường. Tuyên truyền phụ huynh rèn nề nếp cho trẻ ở nhà như nhắc trẻ biết chào hỏi người lớn, mời bố mẹ ăn cơm, ăn cơm xong biết lấy tăm, lấy nước… gấp quần áo để vào tủ của mình, cùng bố mẹ tham gia chăm sóc bảo vệ cây trong gia đình, giữ gìn vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, tích cực diệt ruồi, muỗi…

Tuyên truyền bằng góc tranh ảnh ngoài cửa lớp học về các khu ô nhiễm môi trường, khu rác thải chưa được xử lý, những cánh đồng lạm dụng thuốc trừ sâu… Đồ chơi tự làm vừa tiết kiệm chi phí vừa bảo vệ môi trường lại không kém phần hấp dẫn, lạ mắt với trẻ.

Điều đó đã khẳng định rằng công tác phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường đã có sự đồng thuận và đạt kết quả cao.

4/ Kết quả chuyển biến của đối tượng:

Với những nội dung và biện pháp thực hiện giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ, bản thân tôi nhận thấy có những kết quả như sau:

Đa số trẻ có ý thức cá nhân, ý thức tập thể bảo vệ môi trường.

Trẻ có kỹ năng sống, trẻ nói năng, ứng xử, giao tiếp với mọi người thân thiện, có ý thức với mọi hành vi bảo vệ môi trường. Trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường, một cách hào hứng, tự nguyện. Trẻ yêu thích hứng thú mong muốn được làm những công việc phù hợp liên quan đến bảo vệ môi trường trong và ngoài lớp học sạch sẽ, thoáng mát. Trẻ có ý thức vệ sinh môi trường chung: không vứt rác bừa bãi, không khạc nhổ, không bẻ cây, hái hoa, biết chăm sóc cây, biết chăm sóc và bảo vệ vật nuôi, thường xuyên nhặt rác vệ sinh sân trường, đi vệ sinh đúng nơi quy định, biết tiết kiệm điện, nước…Trẻ đã tự ý thức về hành vi của mình: Tự rửa tay trước khi ăn cơm, lau miệng khi ăn xong, trẻ thích ăn rau…đã biết nhắc nhở bạn không vứt rác bừa bãi…

Trẻ có thái độ gần gũi với môi trường tự nhiên, môi trường xã hội, yêu quý chăm sóc bảo vệ cỏ cây hoa lá trong gia đình, nhà trường và ở khắp mọi nơi, yêu quý chăm sóc bảo vệ vật nuôi gần gũi, quý trọng bảo vệ đồ dùng đồ chơi, biết lau chùi đồ dùng đồ chơi bị bụi bẩn, thích tham gia vào việc trồng cây cùng các cô giáo trong trường.

Trẻ có những thói quen hành vi văn minh lịch sự trong giao tiếp, ứng xử.

Phát huy được tính tích cực của trẻ khi trẻ trải nghiệm với môi trường tự nhiên cũng như môi trường xã hội.

Trẻ đã biết động viên bố mẹ cùng tham gia như: nhắc bố mẹ không đi xe máy, xe đạp vào sân trường làm bụi bẩn sân trường.Trẻ tự có hành vi thái độ mong muốn được bảo vệ môi trường một cách rõ rệt.

Qua thực hiện một số biện pháp nghiên cứu về giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ lớp tôi từ đầu năm đến nay đã thu lại được những kết quả như sau:

Tổng số trẻ được khảo sát học kì 1: 46 trẻ 5 tuổi

Nội dung

Kết quả đánh giá

Đạt

Chưa đạt

Số lượng

Tỷ lệ

Số lượng

Tỷ lệ

Biết chăm sóc và bảo vệ cây, chăm sóc và bảo vệ vật nuôi.

95.7 %

4.3%

Biết giữ gìn trật tự,vệ sinh công cộng, vệ sinh trường lớp

97.8 %

2.2 %

Biết cất dọn đồ dùng, đồ chơi đúng nơi quy định

97.8 %

2.2 %

Biết bỏ rác đúng nơi quy định

97.8 %

2.2 %

Phân biệt được những hành động đúng, hành động sai với môi trường

95.7 %

4.3 %

Biết tiết kiệm điện, nước khi sử dụng và tắt khi không sử dụng

97.8 %

2.2 %

Nhắc nhở mọi người không được xả rác bừa bãi

95.7%

4.3 %

Nhìn vào bảng thống kê tôi thấy rất phấn khởi, đây là niềm động viên khích lệ tôi cố gắng hơn nữa.

Phụ huynh rất phấn khởi yên tâm khi thấy con em mình có ý thức bảo vệ môi trường, không những ở trường mà còn cả ở trong gia đình. Bản thân các bậc phụ huynh cũng có ý thức cao và trách nhiệm hơn rất nhiều về việc bảo vệ môi trường trong và ngoài trường mầm non.

III/ Kết luận:

1/ Tóm lượt giải pháp:

Để cho trẻ có ý thức bảo vệ môi trường, bản thân tôi rút ra được những kinh nghiệm sau:

Giáo viên phải nhận thức đầy đủ đúng đắn về nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường và môi trường đối với sự phát triển của trẻ.Vì thế, đòi hỏi giáo viên phải nghiên cứu và hiểu đặc điểm tâm sinh lý của trẻ để từ đó có những biện pháp tích hợp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, mọi lúc mọi nơi không ngại khó, hướng đến cái đẹp…

Tích cực tìm tòi, sáng tạo áp dụng linh hoạt các phương pháp giảng dạy để áp dụng nội dung chuyên đề một cách phù hợp với khả năng của trẻ và tình hình thực tế ở trường, lớp.

Gia đình là mái ấm yêu thương của trẻ, bố mẹ là tấm gương sáng để trẻ noi theo, quan tâm nhiều đến trẻ, yêu thương trẻ, có trách nhiệm giáo dục trẻ ngay từ khi mới chào đời. Luôn phối kết hợp chặt chẽ cùng phụ huynh học sinh và nhà trường để giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ tốt hơn.

Tích cực sưu tầm tranh đẹp, hấp dẫn đảm bảo tính thẩm mỹ có nội dung giáo dục bảo vệ môi trường để cho trẻ tham khảo và có ý thức hơn đối với môi trường.

Tích cực ứng dụng công nghệ thông tin, bài giảng điện tử sưu tầm băng hình chất lượng cao sử dụng trên tiết học và các hoạt động tạo cho trẻ cảm giác thật và gần gũi với môi trường.

2/ Phạm vi đối tượng áp dụng:

Những biện pháp tôi nêu trên nhằm giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ. Những biện pháp này tôi áp dụng trong một số chủ đề ở năm học 2017-2018 và một số chủ đề khác để tạo được sự mới lạ trong từng chủ đề. Bản thân rất mong sự đóng góp ý kiến của bạn đồng nghiệp và lãnh đạo nhà trường để việc thực hiện được tốt hơn.