Giáo án Sinh học 10 bài 13: Khái quát về năng lượng và chuyển hóa vật chất

GV nêu câu hỏi, yêu cầu HS nghiên cứu SGK trả lời.

? Năng lượng là gì?

GV làm thí nghiệm với ná dây thun yêu cầu HS quan sát, trả lời câu hỏi.

? Thế nào là động năng, thế năng?

GV nêu câu hỏi, yêu cầu HS nghiên cứu SGK trả lời.

? Trong tế bào, năng lượng được tồn tại ở những dạng nào?

Hoạt động 1

GV chia nhóm HS, nêu yêu cầu công việc đối với HS, quan sát HS thực hiện

Câu hỏi: Trình bày thành phần hóa học và chức năng của phân tử ATP ?

GV đánh giá, tổng kết.

GV yêu cầu HS quan sát hình, nghiên cứu SGK, trả lời câu hỏi.

? Chuyển hóa vật chất là gì ? Chuyển hoá vật chất bao gồm những quá trình nào?

GV gọi HS trả lời, gọi HS khác nhận xét, bổ sung.

GV đánh giá, kết luận.

HS nghe câu hỏi, tham khảo SGK trả lời.

HS quan sát thí nghiệm, thảo luận nhanh, trả lời.

HS nghe câu hỏi, tham khảo SGK trả lời.

HS tách nhóm theo yêu cầu của GV, tiến hành thảo luận, ghi nhận kết quả và cử đại diện lên trình bày.

Các nhóm còn lại nhận xét, bổ sung.

HS quan sát hình, tham khảo SGK và trả lời câu hỏi.

Cá nhân HS trả lời.

I. Năng lượng và các dạng năng lượng trong tế bào:

1.Khái niệm năng lượng:

   – Khái niệm: Năng lượng là đại lượng đặc trưng cho khả năng sinh công.

   Dựa vào trạng thái tồn tại, năng lượng được chia làm 2 dạng :

+ Động năng: là dạng năng lượng sẳn sàng sinh ra công.

Ví dụ :

+ Thế năng: là dạng năng lượng dự trữ có tiềm năng sinh ra công.

Ví dụ:

   – Trong tế bào, năng lượng tồn tại dưới các dạng : hóa năng, điện năng, nhiệt năng,…

2. ATP – đồng tiền năng lượng của tế bào:

   – Thành phần hóa học:

+ 1 phân tử Bazơ nitơ Ađênin.

+ 1 phân tử đường Ribôzơ.

+ 3 nhóm phôtphat.

Các nhóm phôtphat mang điện tích âm nên có xu hướng đẩy nhau, làm cho 2 nhóm phôtphat ngoài cùng dễ bị phá vỡ giải phóng năng lượng.

   – Vai trò của ATP trong tế bào:

+ Tổng hợp nên các chất cần thiết cho tế bào.

+ Vận chuyển các chất qua màng.

+ Sinh công cơ học.

II. Chuyển hóa vật chất:

   – Khái niệm: Chuyển hóa vật chất là tập hợp các phản ứng sinh hóa xảy ra bên trong tế  bào, luôn kèm theo chuyển hóa năng lượng.

   Chuyển hóa vật chất gồm hai quá trình:

+ Đồng hóa: là quá trình tổng hợp các chất hữu cơ phức tạp từ các chất đơn giản.

+ Dị hóa: là quá trình phân giải các chất hữu  cơ phức tạp thành các chất đơn giản.