Doanh thu là gì? Tổng hợp các loại doanh thu trong doanh nghiệp – Kiến thức của những nhà quản trị

Doanh thu là một chỉ tiêu quan trọng không thể thiếu đối với sự sống của một doanh nghiệp. Vậy cụ thể doanh thu là gì? Và có các loại doanh thu nào? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

1. Doanh thu là gì? Vai trò của doanh thu trong doanh nghiệp

Theo quyết định số 149/2001/QĐ của Bộ Tài Chính ban hành và công bố 04 chuẩn mực kế toán Việt Nam, doanh thu ( Revenue ) được định nghĩa là tổng giá trị các lợi ích kinh tế mà doanh nghiệp thu về được tại kỳ kế toán, được phát sinh từ các hoạt động kinh doanh, sản xuất thông thường của doanh nghiệp, góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp.

Doanh thu là gì? Vai trò của doanh thu trong doanh nghiệp

Doanh thu đóng vai trò quan trọng đến sự sống còn của doanh nghiệp. Thứ nhất, nó là nguồn tài chính chủ yếu để doanh nghiệp chi trả cho các khoản chi phí từ hoạt động kinh doanh, tái sản xuất đơn giản hoặc tái sản xuất mở rộng,…Thứ hai, doanh thu cũng là nguồn để doanh nghiệp có thể thực hiện nghĩa vụ đối với nhà nước như đóng thuế,…Ngoài ra, doanh nghiệp có thể dùng một phần doanh thu để tham gia góp vốn cổ phần, liên kết với các doanh nghiệp khác.

Chú ý: Nếu doanh thu của doanh nghiệp trong một tháng/quý/năm không đủ để chi trả cho các khoản chi phí cơ bản, chứng tỏ doanh nghiệp đang gặp khó khăn về tài chính. Nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài, có khả năng doanh nghiệp sẽ phải tạm dừng hoạt động kinh doanh hoặc phá sản.

2. Cách tính doanh thu cơ bản 

Cách tính doanh thu cơ bản 

Để tính doanh thu chuẩn xác, người ta thường sẽ dùng 1 trong 2 cách tính cơ bản sau: 

* Cách 1: Tổng doanh thu = Số đơn vị bán * (giá thành của sản phẩm + các khoản phụ thu)

* Cách 2:  Tổng doanh thu = Số lượng khách hàng mua sản phẩm * giá trung bình sản phẩm

3. Các loại doanh thu mà doanh nghiệp cần quan tâm

Trong hoạt động kinh doanh, có nhiều loại doanh thu khác nhau, mỗi loại doanh thu sẽ đóng vai trò khác nhau và có công thức tính khác nhau. Dưới đây là một vài loại doanh thu điển hình:

3.1 Doanh thu thuần

Để hiểu rõ hơn về doanh thu thuần, đầu tiên cần làm rõ khái niệm doanh thu thuần là gì? Và công thức tính doanh thu thuần như thế nào?

Đầu tiên, doanh thu thuần được hiểu là là lợi nhuận thực tế mà doanh nghiệp thu về. Nó chính là khoản tiền của doanh nghiệp thu được sau khi đã khấu trừ đi toàn bộ các loại chi phí như: giảm giá hàng bán, chiết khấu sản phẩm, thuế tiêu thụ, thuế xuất khẩu… Dựa vào doanh thu thuần mà doanh nghiệp có thể đánh giá được hiệu quả hoạt động kinh doanh của mình, đồng thời doanh thu thuần còn giúp doanh nghiệp xác định chính xác lợi nhuận trước thuế và lợi nhuận sau thuế để tính toán lãi, lỗ.

Doanh thu thuần được tính theo công thức như sau: 

Doanh thu thuần = Tổng doanh thu – (Giảm giá hàng bán + Chiết khấu hàng bán +  Thuế gián thu + Hàng bán bị trả lại).

Các loại doanh thu mà doanh nghiệp cần quan tâm

3.2 Doanh thu chưa thực hiện

Doanh thu chưa thực hiện là khoản doanh thu doanh nghiệp đã nhận trước như: Số tiền mà khách hàng đã chi trả trước cho một/nhiều kỳ kế toán về cho thuê tài sản; Khoản lãi mà doanh nghiệp nhận trước khi mua các công cụ nợ hoặc cho vay vốn; Ngoài ra, còn có các khoản doanh thu chưa thực hiện khác như: Khoản trả góp được cam kết với giá bán trả tiền ngay, khoản doanh thu tương đương với giá trị thực của hàng hóa,…

3.3 Doanh thu tài chính

Bên cạnh đó, doanh thu tài chính là gì? cũng là khái niệm được nhiều nhà quản lý quan tâm. Doanh thu tài chính được hiểu là các khoản mà doanh nghiệp thu được từ hoạt động đầu tư tài chính hoặc kinh doanh về vốn mang lại, bao gồm: tiền lãi từ khoản cho vay, lãi đầu tư trái phiếu, tín phiếu, lãi do bán ngoại tệ,… hoặc thu nhập từ các khoản cho thuê tài sản, lợi nhuận được chia được từ hoạt động liên doanh,…và các khoản doanh thu khác.

3.4 Doanh thu bán hàng

Là doanh thu bán hàng là khoản tiền doanh nghiệp sẽ nhận được khi bán sản phẩm mà doanh nghiệp sản xuất ra, bán hàng hóa mua vào và bán bất động sản đầu tư,…Doanh thu bán hàng bao gồm cả khoản tiền doanh nghiệp đã thu được và chưa thu được. Có thể tính doanh thu bán hàng theo công thức sau: 

Doanh số bán hàng = Số lượng sản phẩm đã bán x đơn giá bán

4. Doanh thu ảnh hưởng như thế nào tới dòng tiền?

Hiện nay, không ít chủ doanh nghiệp không nắm được khái niệm doanh thu là gì? và dòng tiền là gì? nên thường nhầm lẫn doanh thu với dòng tiền doanh nghiệp, khiến doanh nghiệp liên tục gặp những rủi ro tài chính không đáng có như thiếu hụt tiền mặt để chi trả cho các hoạt động,…Vậy doanh thu và dòng tiền khác nhau như thế nào? Và doanh thu ảnh hưởng như thế nào tới dòng tiền?

Doanh thu chỉ được coi là một phần của dòng tiền, tức là dòng tiền vào. Như đã nêu rõ trong phần khái niệm doanh thu là gì?, doanh thu có thể bao gồm cả khoản tiền doanh nghiệp đã thu được và chưa thu được, còn nằm trong “túi” khách hàng. Còn dòng tiền là chính lượng tiền chảy vào và chảy ra trong doanh nghiệp ( bao gồm cả doanh thu và chi phí). Đặc biệt là nó sẽ thể hiện ở tài khoản ngân hàng của doanh nghiệp đó.

Doanh thu ảnh hưởng như thế nào tới dòng tiền?

Như vậy có thể thấy, doanh thu và dòng tiền là 2 khái niệm khác nhau nhưng không hề riêng rẽ mà chúng có tác động ảnh hưởng qua lại lẫn nhau. Doanh thu là một phần không thể thiếu đối với sức khỏe của dòng tiền doanh nghiệp. Một khi doanh thu bị sụt giảm, có nghĩa là dòng tiền vào của doanh nghiệp cũng suy yếu.Với trường hợp này, nếu doanh nghiệp không kiểm soát được dòng tiền, để dòng tiền ra ( các khoản chi phí) nhiều hơn dòng tiền vào (các khoản thu) thì doanh nghiệp sẽ không đủ tiền để chi trả, dẫn đến tình trạng dòng tiền âm, doanh nghiệp bội chi.

Tuy nhiên, vẫn có nhiều doanh nghiệp doanh thu đạt ngưỡng khủng nhưng dòng tiền vẫn âm. Đó là do doanh nghiệp bán được sản phẩm, tạo ra doanh thu nhưng lại không thu được tiền từ khách hàng, để tồn đọng vốn,…

5. Cách để tối ưu doanh thu hiệu quả

Sau khi hiểu rõ doanh thu là gì? Nắm được những ảnh hưởng của doanh thu đến dòng tiền doanh nghiệp, CEO cần tối ưu doanh thu, duy trì dòng tiền khỏe mạnh, tận dụng tối đa khả năng sinh lời của dòng tiền bằng cách: 

– Theo sát từng “vận động” của dòng tiền mỗi kỳ/ tháng/ quý/ năm. Cân đối và phân luồng dòng tiền theo mức độ ưu tiên. Từ đó, chủ thời cơ, sẵn sàng huy động vốn vào các hoạt động tạo tiền nhanh giúp “một vốn thu về bốn lời”.

Cách để tối ưu doanh thu hiệu quả

– Thâu tóm mọi cơ hội kiếm tiền nhờ những đánh giá sát thực về xu hướng dòng tiền trong tương lai. Nhanh chóng đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt, tránh tối đa những rủi ro làm ảnh hưởng đến nguồn tài chính doanh nghiệp.

– Nắm bắt chính xác tiền đang nằm đâu, bao giờ về để chủ động luân chuyển, điều động dòng tiền, tránh tối đa tình trạng để tiền nằm im lãng phí.

Và HỆ THỐNG KIỂM SOÁT DÒNG TIỀN CHẶT CHẼ – HIỆU QUẢ của Sodes.vn sẽ giúp CEO làm được tất cả những điều này. Nhờ các biểu mẫu: Quản lý thu-chi chặt chẽ, Quản lý hàng tồn kho-công nợ, Phân tích và dự đoán dòng tiền chính xác,… được xây dựng hoàn toàn TỰ ĐỘNG trên Word, Excel, CEO chỉ cần thay thế thông số là dễ dàng kiểm soát, làm chủ doanh thu & dòng tiền.