DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM (CÔNG TY LUẬT TẠI QUẬN TÂN BÌNH TP HỒ CHÍ MINH)

Doanh nghiệp nhà nước là gì?

Có thể hiểu đơn giản rằng, Doanh nghiệp nhà nước là tổ chức kinh tế do Nhà nước đầu tư vốn, thành lập và tổ chức quản lý, hoạt động kinh doanh hay hoạt động công ích nhằm thực hiện các mục tiêu kinh tế xã hội do Nhà nước giao.

Căn cứ Khoản 11 Điều 4 Luật Doanh nghiệp, Doanh nghiệp nhà nước bao gồm các doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ, tổng số cổ phần có quyền biểu quyết theo quy định tại Điều 88 của Luật này.

Đặc điểm của Doanh nghiệp nhà nước

Bên cạnh những đặc điểm đặc thù của một doanh nghiệp, Doanh nghiệp nhà nước có những đặc điểm riêng, đáp ứng tốt và thực hiện vai trò chủ đạo trong nền kinh tế quốc dân như:

– Chủ đầu tư: Nhà nước hoặc Nhà nước và tổ chức, cá nhân khác;

– Hình thức sở hữu vốn: Nhà nước sở hữu toàn bộ (100%) hoặc Nhà nước sở hữu trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết của doanh nghiệp;

– Tư cách pháp lý: Doanh nghiệp nhà nước có tư cách pháp nhân kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Doanh nghiệp nhà nước chịu trách nhiệm trong phạm vi tài sản của doanh nghiệp. Nhà nước chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi tài sản góp vốn vào doanh nghiệp.

– Mục tiêu hoạt động của doanh nghiệp: Doanh nghiệp Nhà nước do Nhà nước tổ chức quản lý và hoạt động để đáp ứng tốt mục tiêu kinh tế xã hội do Nhà nước giao. Doanh nghiệp Nhà nước kinh doanh những ngành nghề then chốt nhằm mục đích cộng đồng, bảo vệ lợi ích và đảm bảo an ninh quốc gia.

Các loại hình doanh nghiệp của Doanh nghiệp nhà nước

Căn cứ Điều 89 Luật Doanh nghiệp áp dụng quy định đối với doanh nghiệp nhà nước thì doanh nghiệp nhà nước có những loại hình sau:

– Doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ được tổ chức quản lý dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên theo quy định tại Chương này và các quy định khác có liên quan của Luật này; trường hợp có sự khác nhau giữa các quy định của Luật này thì áp dụng quy định tại Chương này.

– Doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ được tổ chức quản lý dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên theo các quy định tại Mục 1 Chương III hoặc công ty cổ phần theo các quy định tại Chương V của Luật này.

Các ngành nghề kinh doanh của Doanh nghiệp nhà nước

Căn cứ Điều 7 Luật Doanh nghiệp, cũng như các doanh nghiệp khác Doanh nghiệp nhà nước được tự do kinh doanh ngành, nghề mà luật không cấm; được tự chủ kinh doanh và lựa chọn hình thức tổ chức kinh doanh; chủ động lựa chọn ngành, nghề, địa bàn, hình thức kinh doanh; chủ động điều chỉnh quy mô và ngành, nghề kinh doanh.

Ngoài ra, căn cứ Nghị định 94/2017/NĐ-CP được ban hành quy định về hàng hóa, dịch vụ, địa bàn thực hiện độc quyền nhà nước trong lĩnh vực thương mại, Doanh nghiệp nhà nước được độc quyền kinh doanh trong một số lĩnh vực sau

STT

Hàng hóa/Dịch vụ

Hoạt động thương mại độc quyền nhà nước

Địa bàn

Hàng hóa, dịch vụ phục vụ mục đích quốc phòng, an ninh

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ trưởng Bộ Công an hướng dẫn thực hiện cụ thể

Vật liệu nổ công nghiệp

Sản xuất, mua, bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tạm nhập, tái xuất, vận chuyển quá cảnh

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

Vàng miếng

Sản xuất

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

Vàng nguyên liệu

Xuất khẩu và nhập khẩu để sản xuất vàng miếng

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

Xổ số kiến thiết

Phát hành

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

Thuốc lá điếu, xì gà

Nhập khẩu (trừ trường hợp nhập khẩu để kinh doanh bán hàng miễn thuế)

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

Hoạt động dự trữ quốc gia

Quản lý, nhập khẩu, xuất khẩu, mua, bán, bảo quản, bảo vệ hàng hóa thuộc Danh mục dự trữ quốc gia.

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

Tiền

In, đúc

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

Tem bưu chính Việt Nam

Phát hành

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

10.

Pháo hoa và các dịch vụ liên quan đến pháo hoa

Sản xuất, xuất khẩu, nhập khẩu, mua, bán, vận chuyển, tàng trữ

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

11.

Hệ thống điện quốc gia;

Truyền tải, điều độ

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

Thủy điện đa mục tiêu và điện hạt nhân có ý nghĩa đặc biệt quan trọng về kinh tế – xã hội.

Xây dựng và vận hành

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

12.

Dịch vụ công ích bảo đảm an toàn hàng hải

– Vận hành hệ thống đèn biển;

– Vận hành hệ thống luồng hàng hải công cộng.

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

13.

Dịch vụ công ích thông tin duyên hải

Quản lý, vận hành khai thác hệ thống đài thông tin duyên hải

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

14.

Bảo đảm hoạt động bay

– Dịch vụ không lưu;

– Dịch vụ thông báo tin tức hàng không;

– Dịch vụ tìm kiếm, cứu nạn

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

15.

Hệ thống kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị do Nhà nước đầu tư

Quản lý, khai thác hệ thống kết cấu hạ tầng đường sắt; không bao gồm bảo trì kết cấu hạ tầng đường sắt

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

16.

Hệ thống công trình thủy lợi, thủy nông liên tỉnh, liên huyện; kè biển

Quản lý, khai thác trong trường hợp giao kế hoạch

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

17.

Dịch vụ lâm nghiệp tại rừng đặc dụng

Cung ứng (trừ khu rừng bảo vệ cảnh quan được Nhà nước cho tổ chức kinh tế thuê để bảo vệ và phát triển rừng, kết hợp kinh doanh cảnh quan, nghỉ dưỡng, du lịch sinh thái – môi trường)

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

18.

Xuất bản phẩm

Xuất bản (không bao gồm hoạt động in và phát hành)

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

19.

Mạng bưu chính công cộng

Quản lý, duy trì, khai thác

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

20.

Dịch vụ công ích trong hoạt động phát hành báo chí

Cung ứng

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam

Trên đây là những phân tích cơ bản về Doanh nghiệp nhà nước theo quy định pháp luật hiện hành, để được tư vấn và hiểu rõ hơn về hoạt động đăng ký doanh nghiệp và các vấn đề pháp lý thường xuyên gặp phải, vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HT LEGAL VN (Công ty Luật tại Tp. Hồ Chí Minh)

Website: www.htlegalvn.com Email: [email protected]

Hotline: 09 6161 4040 – 09 4517 4040

Trụ sở chính: 207B Nguyễn Phúc Chu, phường 15, quận Tân Bình, Tp. Hồ Chí Minh.