ĐỀ CƯƠNG ÔN THI CƠ SỞ VĂN HÓA VIỆT NAM – 1. Văn hóa là gì ?Phân biệt văn hóa với học vấn , văn minh văn hiến , văn vật ? – Wattpad
Nguồn góc của thuật ngữ văn hóa .
-phương Tây: cultura : chăm sóc , vun xới .
- Trung Hoa (206-225 TCN) : văn trị giáo hóa,
+văn hóa : văn :vẻ đẹp . hóa : hiến hóa, chuyển đổi ,làm cho sự vật hiện tượng trở nên tốt đẹp.
Một vài khái niệm :
+ văn hóa là cái tự nhiên được biến đổi bởi con người ( Trần Quốc Vượng).
+ Văn hóa ( Vh) là hệ thống hữu cơ các giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo , tích lũy qua quá trình hoạt động thực tiễn (Trần Ngọc Thêm )
+ bách khoa toàn thư Pháp : Vh hiểu theo nghĩa rộng là tập tục tín ngưỡng ,ngôn ngữ , tư tưởng , thị hiếu,thẩm mỹ, những hiểu biết về kĩ thuật , công cụ , nhà ở, điều tiết những quan hệ ứng xử của con người với môi trường.
+ hội nghị về Vh Vernise 1970 . Vh bao gồm tất cả những gì làm cho dân tộc này khác với dân tộc khác , từ những sản phẩm tinh vi hiện đại nhất đến phong tục , tín ngưỡng , lối sống , lao động….
+ Unesco(1980) Văn hóa là tổng thể những nét riêng biệt tinh thần và vật chất, trí tuệ và xúc cảm quyết định tính cách của một xã hội hay một nhóm người trong xã hội hay 1 nhóm người , văn hóa đem lại cho con người khả năng suy xét về bản thân. Chính văn hóa làm cho chúng ta trở thành những sinh vật đặc biệt nhân bản, có lý tính, có óc phê phán và dấn thân một cách đạo lý.
ðCon người là chủ thể của văn hóa .
+ sản phẩm do con người tạo ra mang theo những giá trị , phục vụ tốt hơn cho nhu cầu cuộc sống → thuộc về văn hóa.
+ con người sáng tạo ra văn hóa ,văn hóa tái tạo lại con người .
+ sức mạnh của văn hóa là sự sáng tạo , khai sáng , giải phóng → văn hóa là sự độc chiếm của loài người.
♥ Phân biệt văn hóa với học vấn , văn minh văn hiến , văn vật ?
- Văn hóa và học vấn : có mqh mật thiết với nhau nhưng không đồng nhất , 2 khái niệm . học vấn là tri thức , trình độ , bằng cấp …. Văn hóa là lĩnh vực rộng , chia làm nhiều bộ phận : văn hóa tập thể , văn hóa tinh thần ,... học vấn chỉ là bộ phận nhỏ của Vh tinh thần .
- Văn hóa và văn minh : văn minh chỉ trình độ phát triển của vật chất và tinh thần của nhân loại trong một thời kì lịch sử nào đó . văn minh là tổng hòa của văn hóa và xã hội
· giống nhau : đều là sự sáng tạo của con người gắn liền với cuộc sống con người .
· khác nhau : + văn hóa có bề giày của quá khứ , còn văn minh chỉ là một lát cắt lịch sử
+ văn hóa bao gồm văn hóa vật chất và văn hóa tinh thần , còn văn minh thiên về vật chất và kĩ thuật
+ Văn hóa mang tính dân tộc rỏ rệt , còn văn minh mang tính siêu dân tộc , quốc tế (vd áo dài là văn hóa )
+ văn hóa gắn với phương Đông nông nghiệp , văn minh lại gắn liền với Phương Tây đô thị
- Văn hóa và văn hiến , văn vật :
+ Văn hiến : là những giá trị tinh thần do những người có tài đức chuyển tải , thể hiện tính dân tộc , tính lịch sử rỏ nét. Văn hóa và văn hiến là hai khái niệm tương dồng khi người ta dùng để chỉ đời sống tinh thần của xã hội . song chúng khác nhau về lính lịch sử và phạm vi bao quát. Văn hóa là khái niệm rộng hơn văn hiến vì nó có hàm nghĩa văn hóa vật thể .
+ văn vật : thường dùng theo nghĩa hẹp , gắn với những thành quả vật thể của văn hóa .
→ tóm lại : văn minh , văn hiến , văn vật đều là những khái niệm phát sinh của văn hóa , cũng có thể hiểu là khái niệm bộ phận của văn hóa.