Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh chọn lọc hay nhất

Thơ của Xuân Quỳnh hồn nhiên, yêu đời mong ước về tình yêu lứa đôi giản dị tràn đầy cảm xúc lãng mạn. Sóng là tiếng nói của người phụ nữ về khát khao được sống trong tình yêu. Trong nội dung bài viết dưới đây Luật Minh Khuê xin gửi tới bạn đọc bài cảm nhận tác phẩm Sóng của Xuân Quỳnh.

Sóng – tiếng nói của người phụ nữ về tình yêu, những khát khao, rạo rực của trái tim yêu. Đó chính là khát khao đời thường, giản dị mà cao quý. Xuân Quỳnh thực sự là thi sĩ của tình yêu, thi sĩ của những rung động nữ tính trong trái tim.

1. Dàn ý cảm nhận về bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh

A. Mở bài

Giới thiệu tác giả Xuân Quỳnh và bài thơ Sóng

B. Thân bài

* Giới thiệu tác giả, tác phẩm

* Khái quát nội dung của tác phẩm

– Sóng thể hiện quan niệm về tình yêu mới mẻ

+ Tái hiện thành công những trạng thái đối lập của tình yêu qua hình ảnh sóng

+ Khắc họa tình yêu vượt qua mọi giới hạn

+ Khát vọng về một tình yêu vĩnh cửu thông qua việc hoá thân vào những ngọn sóng ngoài khơi xa.

– Sóng thể hiện vẻ đẹp tình yêu mang tính truyền thống

+ Tình yêu gắn liền với nỗi nhớ luôn thường trực trong tiềm thức

+ Tình yêu luôn gắn liền với sự thuỷ chung, son sắt.

C. Kết bài

Khẳng định lại giá trị của tác phẩm

2. Mẫu bài văn nêu cảm nhận về tác phẩm Sóng – Xuân Quỳnh

Xuân Quỳnh là một người phụ nữ sinh ra để làm thơ và để yêu. Với Xuân Quỳnh, tình yêu chính là sức mạnh để vượt qua được những phong ba, bão táp trong cuộc đời. Những tác phẩm thơ của bà thường gắn với đề tài tình yêu. Thơ Xuân Quỳnh giản dị, đôn hậu, gần gũi, nhẹ nhàng. Bà thường viết về những điều bình dị trong cuộc sống, mang lại những cảm xúc phong phú, triết lý cuộc đời đáng suy ngẫm. Một trong những tác phẩm tiêu biểu trong đề tài tình yêu của bà đó là Sóng.

Xuân Quỳnh được biết tới là một nhà thơ trưởng thành từ kháng chiến chống Mỹ và là cây bút nữ xuất sắc thành công về đề tài tình yêu. Tuy nhiên tuổi thơ của bà lại không có một gia đình trọn vẹn, xuất thân trong một gia đình công chức mồ côi mẹ từ nhỏ, đó cũng chính là một trong những yếu tố được khao khát sống trong tình yêu của bà. Võ Văn Trực nhận xét: ”Điều đáng quý nhất ở Xuân Quỳnh và thơ Xuân Quỳnh là sự thành thật, thành thật trong quan hệ bạn bè, với xã hội và cả tình yêu. Chị không quanh co, không giấu diếm một điều gì. Mỗi dòng thơ, mỗi trang thơ đều phơi bày một tình cảm, một suy nghĩ của chị. Chỉ cần qua thơ, ta biết khá kĩ đời tư của chị. Thành thật là cốt lõi thơ Xuân Quỳnh. Đọc thơ Xuân Quỳnh ta sẽ thấy đó là tiếng lòng của hạnh phúc đời thường, là tấm lòng của người phụ nữ luôn hướng tới sự vĩnh cửu trong tình yêu, khát vọng cháy bỏng trong tình yêu. Đó là hình ảnh đẹp của một người phụ nữ Việt Nam giàu đức hi sinh và lòng vị tha, khát vọng yêu chân thành gắn liền với những cảm xúc lo âu, bất an.

“Sóng”   là một trong những bài thơ tiêu biểu cho phong cách thơ của Xuân Quỳnh. Sóng được ra đời vào năm 1967 trong chuyến đi thực tế ở vùng biển Diêm Điền, được in trong tập thơ Hoa dọc chiến hào. Trong cuốn sách nhà thơ Việt Nam hiện đại nhận xét: Ở mỗi tập thơ của Xuân Quỳnh, những bài viết của tình yêu thường để lại nhiều ấn tượng hơn cả. Với giọng điệu tự nhiên, sóng thể hiện một tình yêu sâu sắc, bồi hồi thao thức đến cả trong mơ. Dù có gian truân cách trở nhưng tình yêu bao giờ cũng đẹp, cũng hạnh phúc.

Xuân Quỳnh đã rất khéo léo lựa chọn hình ảnh sóng tạo nên một bản tình ca với những âm điệu và nhịp điệu của những con sóng vỗ bờ nơi biển khơi. Hình ảnh sóng và em có nhiều điểm tương đồng, tác giả đã khéo léo khi mượn hình ảnh sóng để nói hộ nỗi lòng của em trong tình yêu, tình yêu ấy vượt qua cả không gian, thời gian và trường tồn vĩnh cửu như những con sóng biển.

Dữ dội và dịu êm

Ồn ào và lặng lẽ

Hai câu thơ đầu với nghệ thuật đối lập; dữ dội – dịu êm, ồn – lặng lẽ đã làm hiện lên vẻ đẹp của những con sóng biển.  ngàn đời. Qua việc miêu tả trạng thái của những con sóng biển đang ngày đêm vỗ bờ, tác giả đã tái hiện sự thay đổi tâm trạng của người phụ nữ trong tình yêu: lúc ồn ào dữ dội, khi sâu lắng dịu êm. Đó chính là biểu hiện quen thuộc của một trái tim yêu chân thành, mãnh liệt, chính vì vậy tình yêu đó sẽ không chấp nhận việc gò bó trong không gian chật hẹp mà luôn đi theo tiếng gọi của trái tim để vươn tới hạnh phúc.

Sông không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể

Các hình ảnh sông, sóng, bể là những chi tiết bổ sung cho nhau, chính sông và bể sinh ra sóng. Mạch sóng như bứt phá không gian chật hẹp để khao khát một không gian rộng lớn. Hành trình tìm ra bể chính là hành trình tìm lại bản thân mình với sức sống tiềm tàng, bền bỉ vươn tới tầm cao mới. Sóng không cam chịu một cuộc sống chật hẹp, tù túng nên đã vượt khó khăn tìm ra biển lớn. Tình yêu của người con gái cũng như vậy, nó không thể tồn tại mãi mãi trong một tình yêu nhỏ bé mà nó đã vươn lên một tình yêu cao cả, đẹp đẽ, đó là một quan niệm mới mẻ và táo bạo. Khác với hình ảnh những người phụ nữ cam chịu số phận trong các bài ca dao hay bài thơ xưa:

Thân em như hạt mưa sa

Hạt rơi xuống giếng, hạt ra ruộng cày

Người phụ nữ trong thơ Xuân Quỳnh không cam chịu như vậy mà đã mạnh mẽ lên tiếng để được yêu, được sống trong tình yêu mãnh liệt, to lớn, người phụ nữ chủ động tìm tới tình yêu để được sống là chính bản thân mình.

Tình yêu không phân biệt tuổi tác nhưng có lẽ mạnh mẽ nhất chính là tình yêu của tuổi trẻ, nó làm ta bồi hồi, xao xuyến:

Ôi con sóng ngày xưa

Và ngày sau vẫn thế

Nỗi khát vọng tình yêu

Bồi hồi trong ngực trẻ.

Tiếng lòng thốt lên từ sự thổn thức của một trái tim yêu thương. Với nghệ thuật đối lập ngày xưa – ngày sau, sóng vẫn thế, muôn đời vẫn là sóng, vẫn dữ dội, ồn ào, khi dịu êm lắng đọng, giống như tình yêu của tuổi trẻ lúc mãnh liệt, lúc nhẹ nhàng sâu lắng. Tình yêu chính là những khát vọng của tuổi trẻ, luôn thường trực trong trái tim mỗi người.

Làm sao sống được mà không yêu

Không nhớ không thương một kẻ nào

Vẻ đẹp hiện đại trong Sóng được thể hiện qua trái tim đa sầu đa cảm và tấm lòng trắc ẩn cùng những dự cảm của người phụ nữ trong tình yêu.

Từ không hiểu nổi mình, nhà thơ liên tiếp đặt ra rất nhiều câu hỏi:

Sóng bắt đầu từ gió

Gió bắt đầu từ đâu

Em cũng không biết nữa

Khi nào ta yêu nhau?

Sóng xuất hiện khi có gió, điều đó ta có thể giải thích bằng khoa học, nhưng tình yêu xuất hiện từ đâu, hai con người xa lạ vì sao mà gặp gỡ rồi lại yêu. Nỗi băn khoăn cả người con gái ấy ngây thơ xen chút bất lực, khao khát tìm câu trả lời. Có rất nhiều cách lý giải về điều này, nhưng cũng chưa một nhà thơ nào có thể làm rõ:

Đố ai định nghĩa được tình yêu

Có khó gì đâu một buổi chiều

Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt

Bằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu.

Nhịp thơ thay đổi lúc 3/2 khi lại 2/3 linh hoạt như dằn vặt, suy nghĩ, tìm tòi. Những băn khoăn của Xuân Quỳnh chính là những cảm xúc của con người không chỉ là yêu say đắm mà đó còn là những băn khoăn về tình yêu.

Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh không đơn giản, yêu thương cháy bỏng:

Trước muôn trùng sóng bể

Em nghĩ về anh, em

Em nghĩ về biển lớn

Từ nơi nào sóng lên

Điệp từ Em nghĩ được nhắc đi nhắc lại làm nổi bật những suy nghĩ, thắc mắc trong lòng người con gái. Em nghĩ có nghĩa là sự thao thức luôn thường trực trong suy nghĩ của người con gái. Tình yêu thường đi cùng những nỗi nhớ, sự mong đợi và Xuân Quỳnh cũng thể hiện nỗi nhớ cứ dồn lên tầng tầng, lớp lớp như từng đợt sóng:

Con sóng dưới lòng sâu

Con sóng trên mặt nước

Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được

Đọc khổ thơ ta tìm thấy vị trí của sóng, cũng thấy được nỗi nhớ trong lòng người. Cho dù ở bất kỳ nơi nào, con sóng cũng luôn nhớ bờ, thương bờ. Nỗi nhớ đó tưởng chừng đến tột cùng, trăn trở. Tình yêu đó không phải chán nản mà đầy niềm tin, hy vọng.

Dẫu xuôi về phương Bắc

Dẫu ngược về phương Nam

Nơi nào em cũng nghĩ

Hướng về anh – một phương

Xuân Quỳnh đã đưa ra một loạt các khái niệm về không gian để nói lên tình yêu thuỷ chung , những từ ngữ khẳng định sự thuỷ chung với không gian địa điểm nói đến sự cách trở. Khi khoảng cách giữa hai người càng xa, đó là lúc sự thuỷ chung được chứng minh càng rõ ràng. Câu thơ như lời khẳng định chắc chắn dù có muôn vàn cách trở, dù có thử thách gian lao nhưng lòng thuỷ chung của em không bao giờ thay đổi. Lời thơ như một lời hẹn ước, tình yêu sẽ chiến thắng tất cả khi chúng ta luôn hướng về nhau một lòng. 

Để khẳng định cho lời hẹn ước của  mình, nhà thơ đưa ra các dẫn chứng để chứng minh mọi việc sẽ chiến thắng nếu có sự kiên nhẫn, sức mạnh:

Ở ngoài kia đại dương

Trăm ngàn con sóng đó

Con nào chẳng tới bò

Dù muôn vàn cách trở

Nhà thơ thể mượn quy luật tự nhiên để khẳng định  niềm tin vào sự thuỷ chung son sắt của mình, niềm tin vào bến bờ hạnh phúc và đích đến cuối cùng của sóng chính là bờ. Giữa dòng đời ngược xuôi, người phụ nữ vẫn luôn hướng về một phía, như con sóng chỉ hướng về phía bờ.

Cuộc đời tuy dài thế

Năm tháng vẫn đi qua

Như biển kia dẫu rộng

Mây vẫn bay về xa

Thời gian và không gian ở hai chiều đối lập, cuộc đời chỉ là một khoảng thời gian ngắn ngủi, năm tháng là dòng thời gian chầm chậm trôi. Biển cả là không gian mênh mông nhưng hữu hạn còn mây trời chính là sự rộng lớn của vũ trụ. Cuộc đời tuy dài, nhưng năm tháng qua đi là hết, như biển rộng lớn như vậy, mây vẫn bay hết biển cả để đến với những không gian bao la .

Những trải nghiệm cay đắng khiến nữ sĩ như nhận ra sự hữu hạn của thời gian:

Làm sao để tan ra

Thành trăm con sóng nhỏ

Giữa biển lớn tình yêu

Để ngàn năm còn vỗ

Lại một câu hỏi băn khoăn được đặt ra làm sao để tan ra, nỗi trăn trở và niềm mong ước của người phụ nữ thật da diết và chân thực. Người phụ nữ muốn được hoá thân thành trăm con sóng nhỏ để được sống giữa một biển lớn tình yêu. Mong ước được hy sinh, dâng hiến chính là mong ước được sống mãnh liệt trong tình yêu, khao khát cháy bỏng ấy được nhà thơ bày tỏ táo bạo, chân thành. Khi ta sống hết mình, yêu hết mình, tình yêu ấy cũng sẽ trường tồn cùng năm tháng và con người cũng chiến thắng được sự hữu hạn của thời gian, cống hiến trọn vẹn cho tình yêu.

Dựa vào việc quan sát, chiêm nghiệm về những con sóng trước biển cả mênh mông, Xuân Quỳnh đã phát hiện ra những cung bậc cảm xúc đa dạng trong tình yêu của người phụ nữ. Đó là niềm khát khao về tình yêu, hạnh phúc của một người phụ nữ vừa truyền thống, hiện đại trong tình yêu. Với thể thơ năm chữ tạo âm điều sâu lắng giống như những con sóng biển và sóng lòng của người phụ nữ khi yêu. Cách ngắt nhịp linh hoạt, phóng khoáng, cách gieo vần, phối âm độc đáo tạo sức liên tưởng, giọng thơ thiết tha, đằm thắm khi thì mãnh liệt sôi nổi, hồn nhiên nữ tính. Xuân Quỳnh đã thành công xây dựng hình ảnh ẩn dụ với hình tượng sóng vừa mang nghĩa tả thực vừa mang ý nghĩa tượng trưng. Tất cả tạo lên Sóng – khúc nhạc tình ca trầm bổng về tình yêu lứa đôi.

Đọc xong bài thơ Sóng, ta càng thêm ngưỡng mộ tình cảm của người phụ nữ Việt Nam, những con người luôn thuỷ chung, sống hết mình với một tình yêu, Xuân Quỳnh đã làm phong phú hơn cho nền thơ nước nhà.

Cảm nhận bài thơ sóng của Xuân Quỳnh giúp các bạn có thể hiểu được nội dung, ý nghĩa của tác phẩm. Trên đây là một số chia sẻ của Luật Minh Khuê. Hy vọng đó là những tài liệu tham khảo hữu ích dành cho bạn.