Cách chữa quai bị bằng mật ong có hiệu quả không?

Không có bệnh gì mà theo dân gian Việt Nam, không thể chữa được bằng các nguyên liệu thiên nhiên có ngay trong bếp nhà bạn. Và quai bị không phải là ngoại lệ. Theo các bà, mật ong có thể chữa quai bị. Vậy, cách chữa quai bị bằng mật ong có thực sự hiệu quả? Đọc bài biết sau của Thu Cúc TCI và bố mẹ sẽ biết câu trả lời.

1. Quai bị: Thông tin khái quát

1.1. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Quai bị là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, mọi bệnh truyền nhiễm cấp tính đều có nguyên nhân hình thành là virus và quai bị cũng vậy, quai bị hình thành do virus Mumps, thuộc chi Rubulavirus, họ Paramyxoviridae. Ngoài những trẻ có 2 yếu tố sau, nguy cơ mắc quai bị ở mọi trẻ là đồng đều: Nam giới, từ 2 tuổi trở nên. Điều đó cho thấy, giới tính và tuổi tác là 2 yếu tố nguy cơ của quai bị.

1.2. Khả năng và phương thức lây nhiễm

Có những điều kiện môi trường nhất định mà với chúng, quai bị dễ dàng phát tán hơn. Những điều kiện môi trường đó, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thống kê trên toàn cầu là: Thứ nhất, đông dân cư. Thứ hai, chất lượng cuộc sống từ thấp đến tương đối thấp. Thứ ba, khí hậu lạnh hoặc ít nhất là mát. Như vậy, có thể kết luận, rất đáng quan ngại, Việt Nam là một trong những quốc gia “phù hợp với yêu cầu phát triển” của quai bị. Chi tiết hơn, bệnh nhân quai bị tại Việt Nam chủ yếu tập trung tại miền Bắc và Tây Nguyên, vào các mùa Thu – Đông, với tỷ lệ là 10 – 40/100.000 cư dân. Tỷ lệ này đã chỉ ra rằng, quai bị có thể bùng phát thành các cụm dịch vừa và nhỏ, nếu bệnh lây lan thuận lợi.

Việc quai bị lây lan thuận lợi là không khó để xảy ra. Bởi bệnh chỉ có 2 phương thức lây nhiễm mà cả 2 đều rất đơn giản:

– Trực tiếp từ trẻ bệnh sang trẻ không bệnh, thông qua dịch tiết đường hô hấp: Trẻ không bệnh hít phải dịch tiết đường hô hấp trong không khí do trẻ bệnh ho/hắt hơi ra. Trẻ không bệnh ôm/hôn (tiếp xúc gần gũi, thân mật) trẻ bệnh. Trẻ không bệnh sử dụng bát, đĩa, đũa, thìa, nĩa (dụng cụ ăn uống) của trẻ bệnh.

– Gián tiếp từ trẻ bệnh sang trẻ không bệnh, thông qua dịch tiết đường hô hấp: Trẻ không bệnh sờ/chạm tay lên mắt/mũi/miệng sau khi cầm/nắm đồ đạc dính dịch tiết đường hô hấp trẻ bệnh.

1.3. Triệu chứng

Quai bị có nhiều triệu chứng. Tuy nhiên, không phải lúc nào chúng ta cũng có thể sử dụng chúng để phỏng đoán sự hiện diện của quai bị. Bởi có đến 25% trẻ mắc quai bị không có bất cứ một dấu hiệu nào. Những trẻ này rồi sẽ vô tình trở thành nguồn lây nhiễm bệnh. 75% trẻ mắc quai bị còn lại, chúng ta có thể dự đoán thông qua những biểu hiện sau:

– Dấu hiệu nhận biết không điển hình, có sau nhiễm virus Mumps 7- 14 ngày: Sốt, đau đầu, đau họng, đau hàm, đau cơ-xương-khớp, buồn nôn, nôn, chán ăn, mệt mỏi.

– Dấu hiệu nhận biết điển hình, có sau dấu hiệu nhận biết không điển hình 1 – 3 ngày: Sưng tuyến nước bọt mang tai, một hoặc hai bên cùng lúc hoặc không cùng lúc. Tuyến nước bọt mang tai sưng sẽ làm sưng cả mang tai, má, dưới hàm và ngực, khiến tai trẻ bị đẩy lên và ra ngoài, khiến xương ức trẻ phù. Mọi vùng sưng đều đau đớn và không nóng, không xung huyết. Đó là dấu hiệu điển hình xuất hiện ở cả 2 giới. Ngoài ra, nếu là nam, trẻ còn có thể bị sưng bìu và đau tinh hoàn.

1.4. Biến chứng

Nếu không được phát hiện kịp thời và chăm sóc tích cực, quai bị có thể tiến triển đến nhiều biến chứng trên đa cơ quan của cơ thể. Cụ thể, một số biến chứng phổ biến nhất và nguy hiểm nhất của quai bị chúng ta có thể kể đến là:

– Biến chứng ở nam giới – Viêm tinh hoàn và mào tinh hoàn: Đây là biến chứng có đến 20 – 35% bệnh nhân có giới tính nam, mắc quai bị sau tuổi dậy thì gặp phải. Trong đó, không ít hơn một nửa là sẽ phải vĩnh viễn chấp nhận di chứng teo tinh hoàn, giảm tỷ lệ sinh tinh và vô sinh.

– Biến chứng ở nữ giới – Viêm buồng trứng: 7% bệnh nhân có giới tính nữ, mắc quai bị sau tuổi dậy thì đã, đang và sẽ gặp phải biến chứng này.

– Biến chứng không phân biệt giới tính: Xuất huyết giảm tiểu cầu, viêm não, viêm cơ tim, viêm phổi, nhồi máu phổi, viêm thanh phế quản, viêm tụy.

Tỷ lệ trẻ mắc quai bị tử vong là 1/100.000. Điều đó không đồng nghĩa với tỷ lệ trẻ mắc quai bị biến chứng là thấp. Thực tế, tỷ lệ này ở trẻ mắc quai bị là tương đối cao. Và trẻ càng nhiều tuổi, càng có nguy cơ biến chứng lớn.

2. Cách chữa quai bị bằng mật ong, có hay không?

Theo một số nghiên cứu Y khoa, mật ong có khả năng ức chế hoạt động của Cyclooxygenase-1 và Cyclooxygenase-2 – 2 enzyme gây viêm; từ đó, hạn chế tình trạng sốt, sưng, phù nề nói chung.

Được biết, cho tới thời điểm hiện tại, quai bị chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, giống nhiều bệnh truyền nhiễm cấp tính khác như thủy đậu, sởi,…. Điều trị quai bị là điều trị hỗ trợ, hay còn có thể hiểu là điều trị triệu chứng – phòng ngừa biến chứng. Như vậy, nếu sử dụng thuốc, trẻ mắc quai bị cũng chỉ có thể sử dụng các thuốc điều trị triệu chứng như thuốc hạ sốt, thuốc giảm đau. Cũng có tác dụng hạ sốt, giảm sưng, giảm phù nề, mật ong có thể được sử dụng để hỗ trợ điều trị quai bị. Tuy nhiên, khi nghi ngờ trẻ mắc quai bị, tốt hơn hết bố mẹ nên cho trẻ đến cơ sở y tế uy tín gần nhất ngay, thay vì để trẻ ở nhà và chỉ dùng mật ong để điều trị, bởi 2 lý do sau:

– Thứ nhất: Bố mẹ không biết cho trẻ uống chừng nào mật ong thì phù hợp, còn chuyên gia biết cho trẻ uống chừng nào thuốc hạ sốt, thuốc giảm đau thì hiệu quả.

– Thứ hai: Đến cơ sở y tế uy tín gần nhất là cách duy nhất để phát hiện kịp thời và chăm sóc tích cực trẻ có dấu hiệu biến chứng, bao gồm cả biến chứng ở nam giới, ở nữ giới và ở cả 2 giới.

Như vậy, Thu Cúc TCI đã làm sáng tỏ thực hư tin đồn về hiệu quả của cách chữa quai bị bằng mật ong trong bài viết này. Nếu còn thắc mắc cần giải đáp, liên hệ ngay Thu Cúc TCI, bố mẹ nhé!