Bí tiểu sau sinh: Nguyên nhân và cách phòng tránh – Khám chữa bệnh, phổ biến kiến thức y học – Cổng thông tin điện tử Sở y tế Hà Nội

Bí tiểu sau sinh là tình trạng rối loạn đường tiểu, mất khả năng làm rỗng bàng quang khi đầy, xảy ra sau sinh thường, sinh có hỗ trợ hoặc sinh mổ, có khoảng 13,5% phụ nữ sau sinh mắc phải tình trạng này.

Bí tiểu sau khi sinh là một trong những biến chứng thường gặp, đặc biệt đối với bà mẹ khi sinh ngả âm đạo. Đây là tình trạng rối loạn đường tiểu, biểu hiện triệu chứng là mắc đi tiểu nhưng không thể đi được và có cầu bàng quang căng khi khám. Bí tiểu sau sinh không gây nguy hiểm nhưng ảnh hưởng không nhỏ đến bà mẹ, gây ra nhiều khó chịu về vận động và cảm giác.

Biểu hiện trên lâm sàng là sau khi sinh khoảng 3 – 4 giờ trở đi, người mẹ có cảm giác mắc đi tiểu nhưng không thể nào đi tiểu được. Khám lâm sàng thấy bụng mềm, vùng dưới rốn ngoài khối cầu an toàn đó là khối tử cung co hồi tốt, xuất hiện một khối cầu khác đó là cầu bàng quang, ấn vào cảm giác căng tức. Sau khi được hướng dẫn tập đi tiểu như ngồi theo tư thế tự nhiên, đắp ấm trên bụng vùng dưới rốn và mở vòi nước cho chảy từ từ. Nhưng kết quả người mẹ cũng không tự đi tiểu được, và cảm giác căng tức, khó chịu ngày càng tăng.

Nguyên nhân gây bí tiểu sau sinh

Trong chuyển dạ khi sinh, khi ngôi thai xuống thấp, thường là đầu thai nhi đè vào cổ bàng quang hay niệu đạo gây ứ đọng nước tiểu làm bàng quang căng giãn, khi giãn nhiều làm mất trương lực, làm co thắt cơ cổ bàng quang.

Trường hợp trong lúc sinh phải cắt tầng sinh môn để giúp cho đầu thai nhi sổ ra được dễ dàng, sau sinh phải khâu lại chỗ cắt, chỗ khâu sưng nề làm cho người mẹ khi đi tiểu không dám rặn tiểu vì đau.

Sau khi sinh, bàng quang không nhạy cảm với kích thích khi nước tiểu đầy gây bí tiểu.

Tổn thương thần kinh chậu trong quá trình sinh sinh.

Gây tê ngoài màng cứng có thể làm giảm cảm giác bụng dưới tới 8 giờ, từ đó ảnh hưởng tạm thời đến bàng quang.

Ngoài ra khi bí tiểu, động tác thông tiểu nhiều lần gây viêm bàng quang, làm cho triệu chứng bí tiểu thể hiện rõ. 

Cách phòng tránh

Để phòng tránh chứng bí tiểu sau khi sinh, các bà mẹ cần lưu ý:

• Vận động sớm sau sinh.

• Uống nhiều nước.

• Không nên nín tiểu do đau sau đẻ. Khuyến khích người mẹ tự đi tiểu không nên lo sợ đau đớn đối với vết may tầng sinh môn.

• Tập rặn tiểu bình thường theo tư thế tiểu tự nhiên.

• Vệ sinh vùng âm hộ sạch sẽ bằng nước rửa vệ sinh phụ khoa.

• Luôn luôn giữ khô vùng âm hộ.

• Tránh nhiễm trùng vết khâu tầng sinh môn.

• Có chế độ dinh dưỡng đầy đủ giúp phục hồi sức khỏe sau sinh.

Bí tiểu sau sinh là một biến chứng thường gặp, không gây nguy hại cho bà mẹ. Tuy nhiên nó gây nên cảm giác đau tức và khó chịu, ảnh hưởng không nhỏ tới bà mẹ sau sinh. Do đó, để phòng ngừa chứng bí tiểu sau sinh, bà mẹ cần vận động sớm, uống nhiều nước, không nhịn tiểu, tập ngồi tiểu theo tư thế tự nhiên và có chế độ dinh dưỡng đầy đủ giúp phục hồi sức khỏe sau sinh. Khi thấy có dấu hiệu bất thường sau sinh cần báo ngay cho bác sĩ để được tư vấn và điều trị sớm, tránh những biến chứng có thể xảy ra.

Đỗ Hương

ad syt ad