Báo chí truyền hình và sản phẩm của truyền hình – Luận văn, đồ án, đề tài tốt nghiệp

Truyền hình là một loại hình truyền thông đại chúng chuyển tải thông tin
bằng hình ảnh và âm thanh vềmột vật thểhoặc một cảnh đi xa bằng sóng vô
tuyến điện.
Truyền hình xuất hiện vào đầu thếkỷthứXX và phát triển với tốc độnhư
vũbão nhờsựtiến bộcủa khoa học kỹthuật và công nghệ, tạo ra một kênh
thông tin quan trọng trong đời sống xã hội. Ngày nay, truyền hình là phương
tiện thiết yếu cho mỗi gia đình, mỗi quốc gia, dân tộc. Truyền hình trởthành vũ
khí, công cụsắc bén trên mặt trận tưtưởng văn hóa cũng nhưlĩnh vực kinh tế
xã hội. Ởthập kỷ50 của thếkỷXX, truyền hình chỉ được sửdụng nhưlà công
cụgiải trí, rồi thêm chức năng thông tin. Dần dần truyền hình đã trực tiếp tham
gia vào quá trình quản lý và giám sát xã hội, tạo lập và định hương dưluận,
giáo dục và phổbiến kiến thức, phát triển văn hóa, quảng cáo và các dịch vụ
khác.
Sựra đời của truyền hình đã góp phần làm cho hệthống truyền thông đại
chúng càng thêm hùng mạnh, không chỉtăng vềsốlượng mà còn tăng vềchất
lượng. Công chúng của truyền hình ngày càng đông đảo trên khắp hành tinh.
Với những ưu thếvềkỹthuật và công nghệ, truyền hình đã làm cho cuộc sống
như được cô đọng lại, làm giàu thêm ý nghĩa, sáng tỏhơn vềhình thức và
phong phú hơn vềnội dung.
Ngày 7/9/1970 là ngày phát sóng đầu tiên của chương trình truyền hình
Việt Nam. Thấm thoắt đã 35 năm. Ngày 7/9 trởthành ngày kỉniệm truyền
thống của truyền hình Việt Nam. Từngày ấy đến nay, truyền hình Việt Nam đã
trưởng thành nhanh chóng và có những tiến bộvượt bậc. Từphát hình đen trắng
chuyển sang phát hình màu, từphát thửnghiệm chương trình 4 giờ/ ngày vào
ban đêm, đến năm 1995 phát 10 giờ/ ngày; đến nay Đài Truyền hình Việt Nam
phát với tổng sốthời lượng là 200 giờ/ ngày trên 5 kênh VTV1, VTV2, VTV3,

277 trang

|

Chia sẻ: lvbuiluyen

| Lượt xem: 8843

| Lượt tải: 3

Bạn đang xem trước

20 trang

tài liệu Báo chí truyền hình và sản phẩm của truyền hình, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

BÁO CHÍ TRUYỀN HÌNH www.svbaochi.net
1
MỤC LỤC
Lời nói đầu 7
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ TRUYỀN HÌNH 17
1, Khái niệm 8
2, Đặc trưng của truyền hình 10
3, Đặc điểm của báo chí truyền hình và sản phẩm của truyền hình. 12
4, Những yếu tố cơ bản trong truyền hình 13
NGUYÊN LÝ TRUYỀN HÌNH 34
1, Nguyên lý truyền hình 19
2, Các thiết bị truyền hình 21
LỊCH SỬ RA ĐỜI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA TRUYỀN HÌNH 45
1.Truyền hình thế giới. 32
2, Truyền hình Việt Nam 41
CHỨC NĂNG CỦA BÁO CHÍ TRUYỀN HÌNH 58
1, Khái niệm về chức năng 46
2. Các chức năng của báo chí truyền hình 46
KỊCH BẢN VÀ KỊCH BẢN TRUYỀN HÌNH 90
1. Khái niệm về kịch bản 59
2, Nguồn gốc kịch bản 61
3, Những đặc trưng và yếu tố của kịch 62
4, Kịch bản điện ảnh 67
5, Kịch bản điện ảnh 75
BÁO CHÍ TRUYỀN HÌNH www.svbaochi.net
2
6, Kich bản truyền hình 79
SẢN XUẤT CHƯƠNG TRÌNH TRUYÊN HÌNH 97
1, Chương trình truyền hình trực tiếp 91
2, Loại chương trình sản xuất qua băng từ 94
CHƯƠNG TRÌNH TRUYỀN HÌNH 105
1, Khái niệm 98
2, Kế hoạch và các yếu tố xây dựng chương trình 101
Một số mô hình sản xuất chương trình truyền hình 278
CẦU TRUYỀN HÌNH 124
1, Vai trò của các chương trình truyền hình trực tiếp 107
2, Nguyên lý cầu truyền hình 109
3, Đặc điểm của chương trình Cầu truyền hình 112
4. Quá trình chuẩn bị một chương trình Cầu truyền hình 114
5. Thực hiện ghi hình và phát sóng 120
TIN TRUYỀN HÌNH 145
1, Khái quát chung về tin 125
2. Viết tin như thế nào? 126
3. Cấu trúc viết tin 129
4. Các dạng tin 133
5, Tin truyền hình 136
BÁO CHÍ TRUYỀN HÌNH www.svbaochi.net
3
PHỎNG VẤN TRUYỀN HÌNH 165
1, Khái niệm phỏng vấn 146
2, Các dạng phỏng vấn 147
3, Phương pháp, kỹ năng phỏng vấn 149
4, Phỏng vấn truyền hình 151
5, Phương pháp thực hiện phỏng vấn truyền hình 157
6, Nghệ thuật phỏng vấn truyền hình 160
7. Kịch bản phỏng vấn truyền hình 162
PHÓNG SỰ TRUYỀN HÌNH 192
1. Sơ lược sự hình thành và phát triển của phóng sự 166
2, Khái niệm và đặc trưng của phóng sự truyền hình 169
3, Vai trò và các dạng kịch bản phóng sự truyền hình 176
4, Các loại phóng sự truyền hình 179
5. Quy trình thực hiện phóng sự truyền hình 182
6. Phân biệt phóng sự truyền hình với một số thể loại khác. 188
BÌNH LUẬN TRUYỀN HÌNH 213
1, Khái niệm 193
2, Bình luận trên truyền hình 195
3, Đặc điểm và các yếu tố của bình luận truyền hình 200
4, Các dạng bình luận truyền hình 201
5, Kịch bản bình luận truyền hình 206
6, Quy trình thực hiện bình luận truyền hình 207
KÝ SỰ TRUYỀN HÌNH 229
1, Những vấn đề chung về ký 214
2, Phân biệt ký sự truyền hình với một số thể loại khác 217
BÁO CHÍ TRUYỀN HÌNH www.svbaochi.net
4
3, Các dạng ký sự truyền hình 220
4, Sáng tạo tác phẩm ký sự truyền hình 224
PHIM TÀI LIỆU TRUYỀN HÌNH 261
1, Khái niệm 230
2, Sự ra đời và phát triển của phim tài liệu 235
3, Chức năng của phim tài liệu truyền hình. 237
4, Điểm khác nhau giữa phim tài liệu truyền hình 238
và phim tài liệu điện ảnh
5, Những điểm phim tài liệu truyền hình được kế thừa 245
từ phim tài liệu điện ảnh
6, Các thể loại phim tài liệu truyền hình 247
7, Các phương pháp khai thác chất liệu 249
8, Các yếu tố trong kịch bản phim tài liệu truyền hình 250
9, Kết cấu và bố cục kịch bản phim tài liệu truyền hình 252
10, Lời bình 257
11, Phong cách 261
CÁC THUẬT NGỮ SỬ DỤNG TRONG TRUYỀN HÌNH 272
TÀI LIỆU THAM KHẢO 283
PHỤ LỤC
BÁO CHÍ TRUYỀN HÌNH www.svbaochi.net
5
Lời nói đầu
Truyền hình là một loại hình truyền thông đại chúng chuyển tải thông tin
bằng hình ảnh và âm thanh về một vật thể hoặc một cảnh đi xa bằng sóng vô
tuyến điện.
Truyền hình xuất hiện vào đầu thế kỷ thứ XX và phát triển với tốc độ như
vũ bão nhờ sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật và công nghệ, tạo ra một kênh
thông tin quan trọng trong đời sống xã hội. Ngày nay, truyền hình là phương
tiện thiết yếu cho mỗi gia đình, mỗi quốc gia, dân tộc. Truyền hình trở thành vũ
khí, công cụ sắc bén trên mặt trận tư tưởng văn hóa cũng như lĩnh vực kinh tế
xã hội. Ở thập kỷ 50 của thế kỷ XX, truyền hình chỉ được sử dụng như là công
cụ giải trí, rồi thêm chức năng thông tin. Dần dần truyền hình đã trực tiếp tham
gia vào quá trình quản lý và giám sát xã hội, tạo lập và định hương dư luận,
giáo dục và phổ biến kiến thức, phát triển văn hóa, quảng cáo và các dịch vụ
khác.
Sự ra đời của truyền hình đã góp phần làm cho hệ thống truyền thông đại
chúng càng thêm hùng mạnh, không chỉ tăng về số lượng mà còn tăng về chất
lượng. Công chúng của truyền hình ngày càng đông đảo trên khắp hành tinh.
Với những ưu thế về kỹ thuật và công nghệ, truyền hình đã làm cho cuộc sống
như được cô đọng lại, làm giàu thêm ý nghĩa, sáng tỏ hơn về hình thức và
phong phú hơn về nội dung.
Ngày 7/9/1970 là ngày phát sóng đầu tiên của chương trình truyền hình
Việt Nam. Thấm thoắt đã 35 năm. Ngày 7/9 trở thành ngày kỉ niệm truyền
thống của truyền hình Việt Nam. Từ ngày ấy đến nay, truyền hình Việt Nam đã
trưởng thành nhanh chóng và có những tiến bộ vượt bậc. Từ phát hình đen trắng
chuyển sang phát hình màu, từ phát thử nghiệm chương trình 4 giờ/ ngày vào
ban đêm, đến năm 1995 phát 10 giờ/ ngày; đến nay Đài Truyền hình Việt Nam
phát với tổng số thời lượng là 200 giờ/ ngày trên 5 kênh VTV1, VTV2, VTV3,
BÁO CHÍ TRUYỀN HÌNH www.svbaochi.net
6
VTV4, VTV5 cùng với 4 kênh truyền hình cáp hữu tuyến và 64 đài phát thanh –
truyền hình địa phương. Ngành truyền hình Việt Nam đã có nhiều nỗ lực vượt
bậc nhằm cải tiến, nâng cao chất lượng các chương trình truyền hình, đáp ứng
nhu cầu thông tin ngày càng cao của công chúng. Truyền hình Việt Nam còn
chú trọng đẩy mạnh việc đào tạo đội ngũ cán bộ, công nhân viên, cán bộ kỹ
thuật, đặc biệt là đội ngũ phóng viên, biên tập nhằm nâng cao tính chuyên
nghiệp và sự quy chuẩn của đội ngũ người làm truyền hình hiện đại.
Như vậy, cùng với sự phát triển của các loại hình truyền hình, việc nâng
cao chất lượng thông tin trên truyền hình ngày càng trở nên cấp thiết. Tuy
nhiên, ở Việt Nam các tài liệu nghiên cứu về lý luận và thực hành truyền hình
phục vụ cho công tác nghiên cứu, giảng dạy và học tập ở các trường, khoa còn
quá ít ỏi, chưa có hệ thống, chưa tương xứng với sự phát triển của truyền hình.
Báo chí truyền hình là môn học cơ sở trong chương trình đào tạo về lý
luận và nghiệp vụ truyền hình tại Khoa Báo chí – Trường Đại học Khoa học xã
hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội. Nhằm giúp cho người dạy và người
học có thêm căn cứ khoa học để thực hiện tốt nhiệm vụ của mình, chúng tôi
biên soạn bài giảng về lý luận và thực hành Báo chí truyền hình, trên cơ sở các
bài giảng của giảng viên về môn học này từ các khóa K36 (khóa 1 của Khoa
Báo chí, 1991) đến nay. Tập bài giảng này tập trung trình bày các vấn đề của
báo chí truyền hình như: vị trí, vai trò; lịch sử ra đời phát triển của truyền hình;
khái niệm, đặc trưng; nguyên lý của truyền hình; chức năng xã hội của truyền
hình; kịch bản và kịch bản truyền hình; quy trình sản xuất chương trình truyền
hình; các thể loại báo chí truyền hình; các thuật ngữ truyền hình; phần phụ lục
kèm theo các dạng kịch bản theo thể loại và chương trình truyền hình.
Trong tập bài giảng này, chúng tôi sử dụng các nguồn tài liệu của nước
ngoài về truyền hình như Mỹ, Anh, Pháp, Nhật Bản, Nga, Đức, Singapo,
Australia, Trung Quốc,… và một số tài liệu của các đồng nghiệp, một số luận
văn, khóa luận tốt nghiệp, đề tài nghiên cứu khoa học của sinh viên, học viên
BÁO CHÍ TRUYỀN HÌNH www.svbaochi.net
7
cao học Khoa Báo chí – Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học
Quốc gia Hà Nội; một số băng tư liệu về các thể loại, chương trình truyền hình
đã được phát trên Đài THVN và các đài địa phương từ 1995 đến nay.
Tuy nhiên, do những hạn chế về tư liệu và băng hình cũng như trình độ
hiểu biết của tác giả bài giảng Báo chí truyền hình không tránh khỏi những
khiếm khuyết nhất định, rất mong được sự đóng góp ý kiến quý báu và bổ ích
của các đồng nghiệp và các bạn trong và ngoài trường.
BÁO CHÍ TRUYỀN HÌNH www.svbaochi.net
8
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ TRUYỀN HÌNH
1, Khái niệm
Hệ thống các phương tiện truyền thông đại chúng (Mass
Communication), hay Mass Media gồm có báo in, báo phát thanh, báo truyền
hình, báo điện tử phát trên mạng Internet, sản phẩm thông tin của chúng có tính
định kỳ hết sức đa dạng và phong phú. Bên cạnh đó còn có những sản phẩm
không định kỳ của truyền thông như các ấn phẩm của ngành xuất bản, các
phương pháp truyền thông trực tiếp như: tuyên truyền miệng, quảng cáo,… Nội
dung và tính chất thông tin đều mang tính phổ cập và có phạm vi tác động rộng
lớn trên toàn xã hội.
Thuật ngữ truyền hình (Television) có nguồn gốc từ tiếng Latinh và
tiếng Hy Lạp. Theo tiếng Hy Lạp, từ “Tele” có nghĩa là ”ở xa” còn “videre” là
”thấy được”, còn tiếng Latinh có nghĩa là xem được từ xa. Ghép hai từ đó lại
“Televidere” có nghĩa là xem được ở xa. Tiếng Anh là “Television”, tiếng Pháp
là “Television”, tiếng Nga gọi là “Tелевидение”. Như vậy, dù có phát triển
bất cứ ở đâu, ở quốc gia nào thì tên gọi truyền hình cũng có chung một nghĩa.
Truyền hình xuất hiện vào đầu thế kỉ thứ XX và phát triển với tôc độ
như vũ bão nhờ sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật và công nghệ, tạo ra một kênh
thông tin quan trọng trong đời sống xã hội. Ngày nay, truyền hình là phương
tiện thiết yếu cho mỗi gia đình, mỗi quốc gia, dân tộc. Truyền hình trở thành
công cụ sắc bén trên mặt trận tư tưởng văn hóa cũng như các lĩnh vực kinh tế –
xã hội, an ninh, quốc phòng.
Ở thập kỉ 50 của thế kỉ XX, truyền hình chỉ được sử dụng như là công
cụ giải trí, rồi thêm chức năng thông tin. Dần dần truyền hình đã trực tiếp tham
gia vào quá trình quản lý và giám sát xã hội, tạo lập và định hướng dư luận,
BÁO CHÍ TRUYỀN HÌNH www.svbaochi.net
9
giáo dục và phổ biến kiến thức, phát triển văn hóa, quảng cáo và các dịch vụ
khác.
Sự ra đời của truyền hình đã góp phần làm cho hệ thống truyền thông
đại chúng càng thêm hùng mạnh, không chỉ tăng về số lượng mà còn tăng về
chất lượng. Công chúng của truyền hình ngày càng đông đảo trên khắp hành
tinh. Với những ưu thế về kỹ thuật và công nghệ truyền hình đã làm cho cuộc
sống như được cô đọng lại làm giàu thêm ý nghĩa, sáng tỏ hơn về hình thức và
phong phú hơn về nội dung.
Xét theo góc độ kỹ thuật truyền tải có truyền hình sóng (wireless TV)
và truyền hình cáp (CATV). Xét dưới góc độ thương mại có truyền hình công
cộng (public TV) và truyền hình thương mại (commercial TV). Xét theo tiêu
chí mục đích nội dung, người ta chia truyền hình thành truyền hình giáo dục,
truyền hình giải trí,.. Xét theo góc độ kỹ thuật có truyền hình tương tự (Analog
TV) và truyền hình số (Digital TV)
Truyền hình sóng: (vô tuyến truyền hình- Wireless TV) được thực
hiện theo nguyên tắc kỹ thuật như sau: hình ảnh và âm thanh được mã hóa dưới
dạng các tín hiệu sóng và phát vào không trung. Các máy thu tiếp nhận các tín
hiệu rồi giải mã nhằm tạo ra hình ảnh động và âm thanh trên máy thu hình (ti
vi). Còn sóng truyền hình là sóng phát thẳng, vì thế ăngten thu bắt buộc phải
”nhìn thấy” được ăngten máy phát và phải nằm trong vùng phủ sóng thì mứoi
nhận được tín hiệu tốt.
Từ những đặc điểm kỹ thuật trên, nên truyền hình sóng chỉ có khả năng
đáp ứng nhu cầu của công chúng bằng các chương trình cho các đối tượng;
không có khả năng đáp ứng mọi nhu cầu hay dịch vụ cá nhân.
Truyền hình cáp: (hữu tuyến – CATV- viết tắt tiếng Anh là
Community Antenna Television) đáp ứng nhu cầu phục vụ tốt hơn cho công
chúng. Nguyên tắc thực hiện của truyền hình cáp là tín hiệu được truyền trực
tiếp qua cáp nối từ đầu máy phát đến từng máy thu hình. Từ đó, truyền hình cáp
BÁO CHÍ TRUYỀN HÌNH www.svbaochi.net
10
trong cùng một lúc có thể chuyển đi nhiều chương trình khác nhau đáp ứng theo
nhu cầu của người sử dụng. Ngoài ra truyền hình cáp còn phục vụ nhiều dịch vụ
khác mà truyền hình sóng không thể thực hiện được.
2, Đặc trưng của truyền hình
Truyền hình mặc dù là một loại hình báo chí nhưng bên cạnh những đặc
điểm chung của báo chí nó còn có những đặc điểm riêng biệt mang đặc trưng
của truyền hình.
2.1, Tính thời sự
Tính thời sự là đặc điểm chung của báo chí. Nhưng truyền hình với tư
cách là một phương tiện truyền thông đại chúng hiện đại có khả năng thông tin
nhanh chóng, kịp thời hơn so với các loại phương tiện khác. Với truyền hình, sự
kiện được phản ánh ngay lập tức khi nó vừa mới diễn ra thậm chí khi nó đang
diễn ra, người xem có thể quan sát một cách chi tiết, tường tận qua truyền hình
trực tiếp và cầu truyền hình. Truyền hình có khả năng phát sóng liên tục 24/24h
trong ngày, luôn mang đến cho người xem những thông tin nóng hổi nhất về
các sự kiện diễn ra, cập nhật những tin tức mới nhất. Đây là ưu thế đặc biệt của
truyền hình so với các loại hình báo chí khác.
Nhờ các thiết bị kỹ thuật hiện đại truyền hình có đặc trưng cơ bản là
truyền trực tiếp cả hình ảnh và âm thanh trong cùng một thời gian về cùng một
sự kiện, sự việc “khi sự kiện diễn ra phát thanh báo tin, truyền hình trình bày và
báo in giảng giải nó”.
2.2, Ngôn ngữ truyền hình là ngôn ngữ hình ảnh và âm thanh
Một ưu thế của truyền hình chính là đã truyền tải cả hình ảnh và âm
thanh cùng một lúc. Khác với báo in, người đọc chỉ tiếp nhận bằng con đường
thị giác, phát thanh bằng con đường thính giác, người xem truyền hình tiếp cận
BÁO CHÍ TRUYỀN HÌNH www.svbaochi.net
11
sự kiện bằng cả thị giác và thính giác. Qua các cuộc nghiên cứu người ta thấy
70% lượng thông tin con người thu được là qua thị giác và 20% qua thính giác.
Do vậy truyền hình trở thành một phương tiện cung cấp thông tin rất lớn, có độ
tin cậy cao, có khả năng làm thay đổi nhận thức của con người trước sự kiện.
2.3, Tính phổ cập và quảng bá
Do những ưư thế về hình ảnh và âm thanh, truyền hình có khả năng thu
hút hàng tỉ người xem cùng một lúc. Cùng với sự phát triển của khoa học và
công nghệ truyền hình ngày càng mở rộng phạm vi phủ sóng phục vụ được
nhiều đối tượng người xem ở vùng sâu, vùng xa. Tính quảng bá của truyền hình
còn thể hiện ở chỗ một sự kiện xảy ra ở bất kì đâu được đưa lên vệ tinh sẽ
truyền đi khắp cả thế giới, được hàng tỉ người biết đến. Ngày nay ngồi tại
phòng nhưng người ta vẫn có thể nắm bắt được sự kiện diễn ra trên thế giới.
2.4, Khả năng thuyết phục công chúng
Truyền hình đem đến cho khán giả cùng lúc hai tín hiệu cơ bản là hình
ảnh và âm thanh đem lại độ tin cậy, thông tin cao cho công chúng, có khả năng
tác động mạnh mẽ vào nhận thức của con người. Truyền hình có khả năng
truyền tải một cách chân thực hình ảnh của sự kiện đi xa nên đáp ứng yêu cầu
chứng kiến tận mắt của công chúng. “Trăm nghe không bằng mắt thấy”, chính
truyền hình đã cung cấp những hình ảnh về sự kiện thỏa mãn nhu cầu “thấy”
của người xem. Đây là lợi thế lớn của truyền hình so với các loại hình báo in và
phát thanh.
2.5, Khả năng tác động dư luận xã hội mạnh mẽ và trở thành diễn đàn của
nhân dân
Các chương trình truyền hình mang tính thời sự, cập nhật, nóng hổi, hấp
dẫn người xem bằng cả hình ảnh, âm thanh và lời bình, vừa cho người xem thấy
BÁO CHÍ TRUYỀN HÌNH www.svbaochi.net
12
được thực tế của vấn đề vừa tác động vào nhận thức của công chúng. Vì vậy,
truyền hình có khả năng tác động vào dư luận mạnh mẽ. Các chương trình của
Đài truyền hình Việt Nam như các chuyên mục “Sự kiện và bình luận”, “Đối
thoại trực tiếp”, “Chào buổi sáng” của ban Thời sự VTV1 không chỉ tác động
dư luận mà còn định hướng dư luận, hướng dẫn dư luận phù hợp với sự phát
triển của xã hội và các đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước.
Ngày nay, do sự phát triển của khoa học công nghệ, công chúng của
truyền hình ngày càng đông đảo, nên sự tác động dư luận ngày càng rộng rãi.
Chính vì thế,truyền hình có khả năng trở thành diễn đàn của nhân dân. Các
chuyên mục “ý kiến bạn xem truyền hình”, “với khán giả VTV3”, “Hộp thư bạn
xem truyền hình” ,… đã trở thành cầu nối giữa người xem và những người làm
truyền hình. Qua đó người dân có thể nêu lên những ý kiến khen chê, ủng hộ,
phản đối, góp ý phê bình về các chương trình truyền hình của đài truyền hình
hoặc gửi đi những thắc mắc, bất cập, sai trái ở địa phương. Rất nhiều vụ tham
nhũng, lạm dụng quyền hạn đã được người làm báo làm sáng tỏ qua sự phản
ánh của nhân dân.
3, Đặc điểm của báo chí truyền hình và sản phẩm của truyền hình.
3.1, Về nội dung kỹ thuật
Trong các loại hình truyền thông đại chúng, truyền hình là phương tiện
ra đời muộn, tuy nhiên nó là sản phẩm của nền văn minh khoa học công nghệ
phát triển. Truyền hình đã thừa hưởng kinh nghiệm và phương pháp tạo hình,
tiếng của điện ảnh và phát thanh. Ở truyền hình có sự khái quát triết lý của báo
in, tính chuẩn xác cụ thể bằng hình ảnh, âm thanh của điện ảnh, phát thanh, tính
hình tượng của hội họa, cảm xúc tư duy của âm nhạc. Sự phát triển của các
phương tiện kỹ thuật công nghệ giúp truyền hình tạo ra phương pháp mới trong
truyền đạt thông tin. Truyền hình là loại hình truyền thông có cac yếu tố kỹ
BÁO CHÍ TRUYỀN HÌNH www.svbaochi.net
13
thuật hiện đại, là sự kết hợp giữa: kỹ thuật + mỹ thuật + nghệ thuật + kinh tế +
báo chí.
3.2, Về tư duy và sáng tạo tác phẩm
Mỗi loại hình truyền thông đại chúng đều có những đặc thù riêng. Nếu
chỉ xét trên phương diện quá trình làm ra một sản phẩm, ở báo in mỗi tác phẩm,
mỗi bài báo có thể là sản phẩm riêng, là sự sáng tạo riêng của mỗi cá nhân, mỗi
nhà báo. Nhưng để sáng tạo một tác phẩm truyền hình còn công phu hơn nhiều,
đó là đứa con tinh thần của cả một tập thể, đạo diễn, biên kịch và những người
làm kỹ thuật. Sản phẩm đó thể hiện ý kiến thống nhất của từng thành viên trong
đoàn làm phim, giữa người biên tập và người quay phim. Vì vậy đối với báo in,
nhà báo có thể viết đề cương rồi viết luôn thành bài, còn ở truyền hình do tính
chất đặc thù quy định, đề cương đó được thể hiện ở kịch bản. Kịch bản là sương
sống cho một tác phẩm truyền hình, đồng thời tạo ra sự thống nhất giữa đạo
diễn và quay phim trong quá trình làm phim, sự ăn ý giữa hình ảnh và lời bình
4, Những yếu tố cơ bản trong truyền hình
4.1, Lượng thông tin
Do trực quan cảm giác truyền hình rất hạn chế lượng thông tin lý luận
và tư duy trừu tượng. Ký hiệu thông tin truyền hình thuộc ký hiệu đồng nhât (sự
phù hợp hoàn toàn giữa nội dung ký hiệu và vật thể mà ký hiệu đại diện), thông
tin trong truyền hình thường mang tính cụ thể, dễ hiểu bằng hình ảnh, âm thanh
tự nhiên, có tính thuyêt phục cao.
4.2, Hình ảnh trong truyền hình
Hình ảnh trong truyền hình vừa là phương tiện vừa là nội dung thể hiện
ý đồ tư tưởng của tác phẩm. Hình ảnh trong truyền hình phản ánh không gian ba
chiều lên mặt phảng hai chiều của truyền hình. Khác với hình ảnh tĩnh tại của
BÁO CHÍ TRUYỀN HÌNH www.svbaochi.net
14
các nghệ thuật tạo hình như hội họa, nhiếp ảnh. Hình ảnh trong truyền hình là
hình ảnh động có thực đã qua xử lý kỹ thuật
Năm 1828, nhà vật lý người Bỉ J.Plateau đã chứng minh nguyên lý lưu
ảnh trên võng mạc của mắt người và chính ông là người đã xác định nguyên lý
cơ bản của nghệ thuật thứ bảy. Nguyên lý đó là sự biến đổi những hình ảnh tĩnh
của nhiếp ảnh thành những hình ảnh động của điện ảnh 24 hình/giây và sau này,
truyền hình với việc truyền và tái tạo hình ảnh điện tử 25 hình / giây. Ở điện
ảnh và truyền hình, hình ảnh được tái tạo sinh động, liên tục về quá trình phát
triển của sự vật, hiện tượng, còn ở nhíêp ảnh, hình ảnh là sự tái hiện cuộc sống
trong khoảng khắc. trong tác phẩm truyền hình, hình ảnh không chỉ mô tả sự
họat động của con người mà còn giúp khán giả “tham gia” sự kiện. Chỉ cần ngồi
tại chỗ với chiếc máy thu hình, người xem có thể biết được sự việc xảy ra xung
quanh mình hoặc cách xa mình hàng vạn cây số, hàng