Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module GVMN 6

1. Module GVMN 6: Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm

Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm là xu hướng của xã hội ngày nay giúp trẻ trở thành trung tâm, phát triển khỏe mạnh, tích cực, hứng thú tham gia các hoạt động, mạnh dạn, tự tin và phát triển các tố chất cần thiết, phù hợp với lứa tuổi. Dưới đây là 3 mẫu Bài thu hoạch module GVMN 6 xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm dành cho giáo viên tham khảo để hoàn thành bài thu hoạch của mình một cách đầy đủ nội dung, và đạt hiệu quả cao.

2. Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module GVMN 6 số 1

Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đã và đang từng bước tạo nền móng vững chắc, những nền tảng đầu tiên nâng bước chân trẻ vào đời. Đây được xem là mô hình giáo dục mang giá trị nhân văn vừa mang giá trị tinh thần khoa học vô cùng to lớn. Vì vậy việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, xây dựng chương trình lấy trẻ làm trung tâm, tổ chức các hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong nhà trường là yêu cầu cần thiết. Theo Tiến sĩ Phan Thị Thu Hiền: “Chương trình giáo dục mầm non tốt là một chương trình lấy trẻ làm trung tâm. Có nghĩa là nó được xây dựng dựa trên hứng thú, nhu cầu, kinh nghiệm và khả năng của trẻ. Chương trình này sẽ tạo cơ hội cho trẻ được phát triển toàn diện, không chỉ chú trọng tới sự phát triển trí tuệ mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, phát triển thể chất và khả năng giao tiếp xã hội của trẻ.”

Một môi trường giáo dục tích cực, sáng tạo, giao tiếp cởi mở thân thiện giữa giáo viên với trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với phụ huynh và môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ hình thành nền tảng nhân cách tốt. Một chương trình giáo dục lấy trẻ làm trung tâm sẽ hướng đến cá thể hóa chương trình học, phù hợp với tâm sinh lí và năng lực từng đứa trẻ. Một hoạt động tổ chức lấy trẻ làm trung tâm sẽ khơi gợi khả năng, hứng thú và sự tích cực khám phá, tìm hiểu, ham hiểu biết cho mỗi đứa trẻ. Một ngôi trường lấy trẻ làm trung tâm thì đó chính là ngôi trường hạnh phúc!

Hiểu được vai trò và ý nghĩa quan trong của chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”, đồng thời thực hiện theo sự chỉ đạo sát sao của Sở Giáo dục và Đào tạo ………., Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố ……… trong việc xây dựng và thực hiện chuyên đề. Cấp học Mầm non Trường Thực hành Sư phạm …………. đã sớm xây dựng và thực hiện các giải pháp thực hiện chuyên đề cụ thể như sau:

1. Xây dựng kế hoạch thực hiện chuyên đề chung từ năm 2016 đến 2020 và các kế hoạch chi tiết cho từng năm học.

2. Cải tạo, xây dựng môi trường trong và ngoài lớp học, khuôn viên sân chơi theo tình thần tăng cường yếu tố trải nghiệm, vui chơi với các hình thức cá nhân, nhóm nhỏ và tập thể.

3. Bồi dưỡng, nâng cao nhận thức của giáo viên về chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” thông qua các hoạt động bồi dưỡng kiến thức, hoạt động mẫu, cung cấp tài liệu liên quan, viết SKKN về chuyên đề.

4. Xây dựng chương trình giáo dục với nhiều hoạt động mở, vui chơi, trải nghiệm. Chú trọng các hoạt động rèn luyện cho trẻ kĩ năng sống, tình cảm xã hội.

5. Chỉ đạo, tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ theo hướng tiếp cận phương pháp “học bằng chơi”. Các hoạt động giáo dục mà ở đó trẻ là trung tâm, trẻ tự quan sát, tìm hiều, khám phá, trải nghiệm và tư duy, giáo viên chỉ là người chỉ dẫn và hỗ trợ trẻ trong các hoạt động; giờ học của trẻ chủ yếu xâu chuỗi các trò chơi có tính liên kết, nên trẻ học thông qua chơi một cách nhẹ nhàng, hứng thú, phù hợp với tâm sinh lí của trẻ. Trong các hoạt động trẻ được khuyến khích trình bày ý kiến cá nhân, được nhận xét, đánh giá về đối tượng bằng suy nghĩ, nhận định riêng.

6. Tăng cường xây dựng, tổ chức các chương trình lễ hội, chương trình tham quan theo hình thức trẻ được trực tiếp trải nghiệm, vui chơi, khám phá và bộc lộ, thể hiện, trình diễn những kĩ năng, năng lực của bản thân.

7. Phối kết hợp với cha mẹ trẻ trong việc bảo vệ, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ. Tuyên truyền với cha mẹ trẻ về chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” và hướng dẫn cho cha mẹ trẻ những nội dung, thông tin cần thiết về việc phối kết họp giữa gia đình và nhà trường trong việc thực hiện chuyên đề.

Các giải pháp nêu trên đã được Nhà trường triển khai theo từng năm học cụ thể, đồng bộ và hết sức linh hoạt. Chính điều đó, đã mang lại cho Trường nhiều hiệu quả tích cực trong quá trình xây dựng kế hoạch và thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” như sau:

1. Đối với Trường:

– Khuôn viên nhà trường được mở rộng thêm, sân chơi có diện tích lớn, thoáng mát, nhiều khu vực trải nghiệm với cát, nước, vườn rau, vườn hoa; nhiều trò chơi, bài tập vận động và các bài tập chơi mà học rất thú vị đảm bảo nhu cầu vui chơi, khám phá, trải nghiệm của trẻ ngoài sân trường. Đồ chơi ngoài sân trường được bổ sung, thay thế, nhiều đồ chơi mới hấp dẫn trẻ đến trường, đặc biệt trường có khu vực và thiết bị tập gym giúp trẻ hứng thú và tăng cường vận động.

– Trường đã xây dựng và tạo dựng môi trường giao tiếp giữa trẻ với trẻ, giữa cô với trẻ, giữa phụ huynh với trẻ và giáo viên, giữa đồng nghiệp với nhau và giữa khách với cán bộ giáo viên trong trường một cách thân thiện, cởi mở. Kênh kết nối thông tin giữa phụ huynh với Nhà trường là kênh kết nối mở tạo điều kiện cho phụ huynh được bảy tỏ suy nghĩ, ý kiến của mình với giáo viên và Ban giám hiệu về các hoạt động trong nhà trường. Bên cạnh đó, hằng năm, Trường còn tổ chức lấy ý kiến đánh giá của phụ huynh về các hoạt động của nhà trường theo phiếu lấy kiến, hoạt động này được tổ chức đại trà, 1 năm 2 lần và tổng hợp các ý kiến một cách minh bạch, công khai thông tin để phụ huynh được biết và theo dõi. Những ý kiến phản hồi, góp ý đúng đắn luôn được Nhà trường chú trọng và thay đổi kịp thời từ đó tạo nên sự gắn kết bền chặt giữa phụ huynh và nhà trường trong các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ. Chính môi trường giao tiếp chuẩn mực, cởi mở đã làm cho phụ huynh yên tâm khi gửi con em vào trường và trẻ luôn cảm thấy hạnh phúc khi đến trường. Nhà trường thực sự là ngôi trường hạnh phúc của trẻ.

– Chất lượng các hoạt động chuyên môn tốt, sáng tạo, đột phá và hiệu quả cao.

– Việc triển khai và thực hiện tốt các giải pháp thực hiện chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” đã giúp cho trường ngày càng phát triển, lớn mạnh về quy mô, số lượng trẻ và luôn được phụ huynh tin yêu.

2. Đối với giáo viên:

– Có thêm nhiều kiến thức về giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, xây dựng môi trường, tổ chức các hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.

– Giáo viên chủ động, linh hoạt và hết sức sáng tạo khi tổ chức các hoạt động lấy trẻ làm trung tâm. Các hoạt động được tổ chức hướng đến các cá nhân trẻ, khơi gợi, thúc đẩy hứng thú, ham hiểu biết, thích tìm tòi khám phả ở trẻ. Giáo viên thường xuyên đưa ra các phương pháp dạy học, hoạt động ở các góc theo hướng mở, tăng cường trải nghiệm, các hoạt động luôn lấy trẻ làm trung tâm, gần gũi trẻ, giao tiếp nhiều với trẻ để tìm hiểu về đặc điểm và những hạn chế của trẻ trong mọi hoạt động để giúp các con tiến bộ hơn.

– Giáo viên đúc rút được nhiều kinh nghiệm trong quá trình tổ chức thực hiện, biết vận dụng các biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm một cách linh hoạt và đạt được hiệu quả tốt hơn trên trẻ.

– Thông qua việc thực hiện chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” năng lực của giáo viên được bồi dưỡng và nâng cao một cách đồng đều có chất lượng và thực hiện các nhiệm vụ được giao một cách hiệu quả.

– Giáo viên tạo được niềm tin với phụ huynh vì sự tiến bộ rõ nét của con họ theo từng ngày.

3. Đối với trẻ:

– Trẻ là trung tâm các hoạt động của Nhà trường, giáo viên tôn trọng và coi trọng trẻ. Trẻ được Nhà trường, giáo viên quan tâm đến từng đặc điểm tâm, sinh lí cụ thể để nắm bắt được khả năng, năng lực, nhận thức của trẻ từ đó có những phương pháp tác động và dạy học tích cực đối với từng cá thể trẻ.

– Trẻ được học thông qua chơi một cách nhẹ nhàng, hoạt động chơi chính là hoạt động chủ đạo của trẻ, yếu tố chơi được tăng cường nhiều trong các hoạt động của trẻ ở trường mầm non.

– Trong hoạt động, trẻ chủ động, tích cực tham gia hoạt động nhóm, trẻ thích được giải quyết các hệ thống câu hỏi cô đưa ra theo suy nghĩ của bản thân, trẻ không bị áp đặt gò bó theo một mô típ, trẻ trình bày, thể hiện rõ ý kiến khả năng năng lực của mình. Ngoài ra trẻ còn được thể hiện mình như những nhà khoa học thực thụ để khám phá và lý giải được các câu hỏi vì sao.

– Trẻ được chú trọng xây dựng và phát triển ngôn ngữ tốt, trẻ có vốn từ phong phú hơn, sử dụng vốn từ đó vào trong giao tiếp của mình. Trẻ diễn đạt rõ ràng, mạch lạc, biết thể hiện cảm xúc bằng lời nói cũng như cử chỉ, nét mặt.

– Trẻ tự tin, mạnh dạn khi đứng trước đám đông, trẻ được bộc lộ khả năng năng khiếu của bản thân. Khi gặp những tình huống bất ngờ, khó xử lý trẻ bình tĩnh và giải quyết hợp lý.

– Những trẻ hạn chế về kĩ năng, nhận thức, ngôn ngữ luôn được Nhà trường, giáo viên lưu ý, quan tâm, củng cố và bồi dưỡng cho trẻ theo từng ngày với những nội dung cụ thể sát với đặc điểm của từng trẻ. Hầu hết các bé đều có sự tiến bộ rõ nét theo thời gian và được phụ huynh tin tưởng, ghi nhận.

– Khi trẻ được tôn trọng, được động viên, khuyến khích, được thúc đẩy, hình thành, phát triển xúc cảm, thái độ tốt thì ngược trở lại trẻ sẽ có hành vi ứng xử chuẩn mực, thái độ đúng đắn với con người với các sự vật xung quanh trẻ. Điều này nhằm góp phần hoàn thiện nhân cách mai sau của một con người.

4. Đối với phụ huynh:

– Các buổi tuyên truyền, tập huấn cho phụ huynh về giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đã giúp phụ huynh hiểu hơn về các phương pháp giáo dục tích cực đối với trẻ. Phụ huynh luôn xem con mình là trung tâm nhưng không phải là cái rốn của vũ trụ. Họ dành thời gian nhiều hơn cho con, chơi với con nhiều hơn, hạn chế dùng điện thoại trước mặt con và biết cách khơi gợi sự yêu thích khám phá, tìm tòi ở con.

– Phụ huynh phối hợp tích cực với Nhà trường trong quá trình thực hiện chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” . Các chương trình lễ hội, hoạt động ngoại khóa của Nhà trường được phụ huynh tin tưởng, ủng hộ và phối hợp tích cực, bởi các chương trình được tổ chức dưới hình thức gắn kết trẻ với gia đình, tạo cho bố mẹ co cơ hội để được tham gia các hoạt động cùng con, giúp con có thêm động lực, tự tin thể hiện khả năng, năng lực và hiểu biết của bản thân. Qua đó, bố mẹ, người thân của trẻ hiểu hơn về con em mình và phát hiện được những năng khiếu nổi trội hay hạn chế của con để chăm sóc và bồi dưỡng.

– Kênh kết nối, chia sẽ thông tin giữa phụ huynh và Nhà trường đã giúp phụ huynh tin tưởng, chia sẽ những băn khoăn của mình trong việc chăm sóc, giáo dục con cái và từ đó Nhà trường, giáo viên phối hợp chặt chẽ với phụ huynh để giúp họ có phương pháp tối ưu trong việc giáo dục con.

3. Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module GVMN 6 số 2

Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm không chỉ truyền đạt kiến thức cho các cháu một cách thụ động mà các nhà giáo cần phải tạo ra các điều kiện, các cơ hội để mọi đứa trẻ được chủ động, sáng tạo, được tích cực hoạt động, tự chiếm lĩnh kiến thức và kinh nghiệm. Để đạt được điều này, người giáo viên cần nắm được hứng thú, nhu cầu, trình độ, khả năng của từng trẻ trong lớp, trên cơ sở đó lựa chọn được nội dung, phương pháp phù hợp với từng nhóm, từng cá nhân trẻ.

Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cần đảm bảo: Hứng thú, nhu cầu, kỹ năng, thế mạnh của mỗi trẻ đều được hiểu, đánh giá đúng và được tôn trọng. Mỗi trẻ đều có cơ hội tốt nhất để thành công.

Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự nhiên, xã hội cần thiết trực tiếp ảnh hưởng đến mọi hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ. Xây dựng môi trường giáo dục phù hợp góp phần thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ. Qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện.

Do vậy khi xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ trong trường mầm non cần đảm bảo các nguyên tắc sau:

1. Thiết kế môi trường giáo dục phải hướng vào việc phát triển toàn diện của trẻ nhằm đạt được mục tiêu giáo dục mầm non và mục tiêu cuối độ tuổi, đồng thời phù hợp với mục đích tổ chức các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ; đảm bảo tính thẩm mỹ, an toàn tạo cho trẻ cảm giác được yêu thương, tôn trọng và đáp ứng các nhu cầu chính đáng.

2. Bố trí, sắp xếp các khu vực chơi, hoạt động trong lớp và ngoài trời phù hợp với chủ đề, thuận tiện cho việc sử dụng của giáo viên và trẻ. Cần quy hoạch không gian hiện có của nhà trường để phân bố diện tích cho các hoạt động phù hợp với độ tuổi, sở thích, khả năng… của trẻ và phù hợp hoạt động chung của lớp, hoạt động nhóm hoặc cá nhân.

3. Đảm bảo đủ và đa dạng các loại vật liệu, thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phù hợp với từng chủ đề; thể hiện được rõ nét văn hóa của từng vùng miền để tạo cơ hội cho trẻ tham gia, vận dụng kiến thức, kỹ năng đã học vào việc xây dựng môi trường và kích thích sự phát triển toàn diện cho trẻ.

4. Luôn tạo cơ hội và mở rộng mối quan hệ giao tiếp xã hội giữa trẻ với nhiều người giúp trẻ tự tin, tích cực, hứng thú với các hoạt động giáo dục phát triển toàn diện; sưu tầm và sáng tạo thêm trò chơi bằng cách thường xuyên thay đổi cách chơi, luật chơi để khích lệ trẻ tham gia, chủ động chơi- tập- thử nghiệm với các loại thiết bị, đồ dùng, đồ chơi; khuyến khích trẻ tự tạo ra đồ chơi, trò chơi theo ý tưởng riêng của mình; tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động chơi tự do, hội thi, lễ hội… để trẻ được trải nghiệm và “tập làm”.

5. Tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức cho các bậc cha mẹ và cộng đồng về ý nghĩa của việc xây dựng môi trường giáo dục trong các trường mầm non; tạo nhiều cơ hội cho gia đình và cộng đồng được tham gia vào các hoạt động của nhà trường; xây dựng mối quan hệ tích cực đối với gia đình trẻ, phối hợp chặt chẽ với gia đình và cộng đồng trong chăm sóc, giáo dục trẻ; tôn trọng sự khác biệt và nhu cầu của mỗi gia đình để có những phối hợp với từng gia đình trong chăm sóc, giáo dục trẻ bằng nhiều hình thức, phương pháp nhằm thu hút các bậc cha mẹ và cộng đồng tham gia hiệu quả vào công tác xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non.

Môi trường giáo dục trong trường mầm non gồm có môi trường bên trong và môi trường bên ngoài lớp học. Cả hai môi trường này đều rất quan trọng đến việc dạy và học của cô và trẻ. Trẻ em sẽ tham gia vào các hoạt động và các loại trò chơi khác nhau tùy thuộc vào môi trường mà trẻ đang hoạt động. Vì vậy trẻ cần có cơ hội để chơi và học ở môi trường bên trong và môi trường bên ngoài lớp học nhằm giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt.

Góc hoạt động trong lớp của các bé mẫu giáo lớn

*Môi trường trong lớp học

Trong lớp học không thể thiếu những góc chơi của trẻ, do đó để lớp học thêm lôi cuốn trẻ thì các cô giáo cần phải tạo một môi trường trong lớp học với những màu sắc sinh động và ngộ nghĩnh. Môi trường có không gian, cách sắp xếp phù hợp, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực hằng ngày của trẻ; Khi thiết kế các góc hoạt động trong lớp giáo viên cần chú ý:

– Bố trí các góc hoạt động hợp lí: Góc hoạt động cần yên tĩnh bố trí xa góc hoạt động ồn ào, góc thư viện/sử dụng sách, tranh ở những nơi nhiều ánh sáng…

Các góc hoạt động có “ranh giới” rõ ràng, có lối đi cho trẻ di chuyển thuận tiện khi liên kết giữa các góc chơi. Sắp xếp các góc để giáo viên có thể dễ dàng quan sát được toàn bộ hoạt động của trẻ.

Tên hoặc ký hiệu các góc đơn giản, gần gũi với trẻ, được viết theo đúng quy định mẫu chữ hiện hành.Nhiều góc sẽ ở trong phòng và có góc sẽ được đưa ra ở ngoài trời.

Các góc phải được bày biện hấp dẫn. Có đồ chơi, học liệu và phương tiện đặc trưng cho từng góc. Học liệu, nguyên vật liệu, đồ dùng, đồ chơi trong góc hoạt động đóng vai trò không nhỏ trong quá trình học và chơi của trẻ. Vì vậy các đồ dùng và học liệu mà giáo viên cung cấp cho các góc hoạt động cần được lên kế hoạch thật cẩn thận để hỗ trợ giáo viên lên kế hoạch cho việc học của trẻ và để thu hút trẻ tham gia, cũng như tạo ra các cơ hội học tập khác.

Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu, học liệu có giá đựng ngăn nắp, gọn gàng, để ở nơi trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ dùng, dễ cất. Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu được thay đổi và bổ sung phù hợp với mục tiêu chủ đề/hoạt động và hứng thú của trẻ.

Có nguyên vật liệu mang tính mở (lá cây, hột hạt…), sản phẩm hoàn thiện, sản phẩm chưa hoàn thiện…Có sản phẩm mua sẵn, sản phẩm cô và trẻ tự làm, sản phẩm của địa phương đặc trưng văn hóa vùng miền (trang phục, dụng cụ lao động, nghề truyền thống…)Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu an toàn, vệ sinh, phù hợp với thể chất và tâm lí của trẻ mầm non. Học liệu, thiết bị, đồ chơi được điều chỉnh để hỗ trợ trẻ khuyết tật (nếu có).

*Môi trường bên ngoài lớp học

Môi trường ngoài lớp học là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục toàn diện trẻ. Xây dựng môi trường ngoài lớp học phù hợp, an toàn, sạch đẹp, hấp dẫn sẽ tạo cơ hội cho trẻ hoạt động, đáp ứng nhu cầu chơi của trẻ.

Khi bố trí các góc/khu vực hoạt động ngoài trời cần lưu ý: Các góc/khu vực hoạt động ngoài trời cần được xác định rõ ràng; mỗi góc/khu vực hoạt động có nhiều loại học liệu, đồ chơi và phương tiện, trong đó có loại đặc trưng cho từng góc/khu vực, tạo cơ hội cho trẻ tham gia hoạt động; đồ chơi, học liệu, trang thiết bị ở các góc/khu vực hoạt động đảm bảo an toàn, vệ sinh: không có đồ sắc nhọn, không độc hại, được vệ sinh sạch sẽ, được bảo dưỡng định kì, sửa chữa kịp thời, tạo hình ảnh và ấn tượng riêng của trường/lớp.

Có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non đáp ứng yêu cầu của chuyên đề xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm là thực sự cần thiết và rất quan trọng. Thông qua chơi, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện. Một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí khu vực chơi và học trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Xây dựng tốt môi trường giáo dục trong trường mầm non là phương tiện, điều kiện để trẻ phát triển toàn diện về thể chất, ngôn ngữ, trí tuệ, khả năng thẩm mỹ, tình cảm và kỹ năng xã hội, tạo tiền đề vững chắc cho trẻ mầm non vào học lớp 1; phù hợp với phương châm của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo: “Học bằng chơi, chơi mà học”.

4. Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module GVMN 6 số 3

I. KHÁI NIỆM, Ý NGHĨA CỦA VIỆC XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC TRONG TRƯỜNG MẦM NON

1. Khái niệm

Môi trường nói chung được hiểu là tổng thể các yếu tố tự nhiên và xã hội tác động tương hỗ với nhau tạo nên một khung cảnh sống với những điều kiện để con người tồn tại và phát triển

Từ khái niệm đó, chúng ta có thể định nghĩa: Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự nhiên và xã cần thiết và trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ ở trường mầm non và hiệu quả của những hạt động này nhằm góp phần thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ.

Có nhiều cách phân loại môi trường giáo dục:

Có quan điểm cho rằng, môi trương giáo dục mầm non bao gồm môi trường tự nhiên (như các điều kiện không khí, ánh sáng, nguồn nước, câu xanh, địa điểm trường) và môi trường xã hội (bao gồm: bầu không khí giao tiếp trong trường mầm non, phong cách làm việc, mối quan hệ giữa con người với con người, giữa trường mầm non với các tổ chức kinh tê, xã hội, văn hóa khác…)

Một quan điểm khác lại phân chia môi trường giáo dục thành môi trương vật chất và môi trường xã hội.

Môi trường vật chất trong trường mầm non bao gồm các trang thiết bị, đồ dùng, đô chơi, không gian phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động sinh hoạt hằng ngày của trẻ. Môi trường vật chất tạo cho trẻ những cơ hội tốt để trẻ thỏa mãn nhu cầu hoạt động và phát triển toàn diện về mặt thể chất, trí tuệ thẩm mĩ, đạo đức, xã hội.

Môi trường xã hội được hiểu là toàn bộ những điều kiện xa hội như chính trị, văn hóa, các mối quan hệ giúp trẻ và hình thành nhân cách của mình.

Môi trường xã hội đặc biệt được nhấn mạnh ở đây là môi trường giao tiếp trong trường mầm non bao gồm sự giao tiếp giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với những người xung quanh. Môi trường này vùa mang tính chất sư phạm vừa mang tính chất gia đình.

Việc phân loại môi trường có thể khác nhau, tuy nhiên đều quan trọng đối với giáo dục mầm non, theo chung tôi, là cần phải cung ứng điều kiện cần thiết để kích thích và phục vụ trẻ hoạt động một cách tích cực, chăm sóc trẻ tốt, thông qua đó, nhân cách trẻ sẽ được phát triển tốt và thuận lợi.

2. Ý nghĩa của việc xây dựng môi trường giáo dục trong mầm non

Có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non là thực sự cần thiết và quan trọng. Nó được ví như người giáo viên thứ hai trong công tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ, thông qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện.

Thật vậy, một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trị khu vực chơi và học trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Môi trường giao tiếp cởi mở, thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giãi bày tâm sự ,nguyện vọng, mong ước của trẻ với vô, với bạn bè, nhờ vậy mà cô hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp yêu cô giáo và bạn bè hơn.

Đối với nhà giáo dục, việc xây dựng môi trường giáo dục phù hợp sẽ là phương tiên, là điều kiện để họ phát triển phù hợp với từng trẻ và từng lứa tuổi.

Đối với phụ huynh và xã hội, quá trình xây dựng môi trường giáo dục sẽ thu hút được sự tham gia của các phụ huynh và sự đóng góp của cộng đồng xã hội để thỏa mãn mong đợi của họ đối với sự phát triển của trẻ trong từng giai đoan, trong từng thời kì.

II. NGUYÊN TẮC CHUNG CỦA VIỆC THIẾT KẾ MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC TRONG TRƯỜNG MẦM NON

Tổ chức môi trường giáo dục trong trường, lớp mầm non có vai trò quan trọng đối với sự phát triển về thể chất, ngôn ngữ, trí tuệ, tình cảm- kỹ năng xã hội, khả năng thẩm mỹ, sáng tạo của trẻ. Vì vậy, việc thiết kế môi trường giáo dục trong trường mầm non phải tuân thủ các nguyên tắc sau:

Cần bố trí các khu vực chơi, hoạt động trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện cho việc sử dụng của cô và trẻ
Cần tính đến không gian thực tế của trường để cân đối diện tích các khu vực
Cần đảm bảo tính mục đích. Tính mục đích ở đây có 2 nghĩa: Một là môi trường giáo dục phải hướng vào việc phát triển toàn diện của trẻ nhằm đạt được mục tiêu giáo dục mầm non nói chung và mục tiêu cuối độ tuổi nói riệng. Muốn đạt được điều đó thì nghĩa thứ hai là thiết kế môi trường phải phù hợp với mục đích tổ chức các hoạt động
Môi trường giáo dục phải thực sự an toàn và có tính thẩm mỹ cao. Địa điểm trường phải cách xa những nơi ồn ào, ô nhiễm, độc hại đối với trẻ như cách xa trục đường giao thông lớn, xa nhà máy, bệnh viện, khu rác thải, nghĩa trang… Đảm bảo vệ sinh về nguồn nước, không khí, vệ sinh an toàn trong ăn uống. Các trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phải được bảo dưỡng thường xuyên, giữ gìn vệ sinh và tạo sự hấp dẫn đốivới trẻ. Có hàng rào bảo vệ xung quanh khu vực trường. Ngoài ra, môi trường giáo dục cũng cần tạo cho trẻ cảm giác an toàn về mặt tâm lý: Được yêu thương, được tôn trọng và đáp ứng các nhu cầu chính đáng.
Trang trí môi trường lớp học cần phù hợp với tính chất của các hoạt động, phù hợp với từng lứa tuổi. Trong lớp cần bố trí không gian phù hợp dành cho hoạt động chung của lớp và hoạt động theo sở thích, khả năng của nhóm nhỏ hoặc cá nhân. Có khu vực dành riêng để chăm sóc đối với trẻ có nhu cầu đặc biệt. Với mỗi độ tuổi, môi trường giáo dục sẽ có những nét riêng. Ví dụ: với trẻ mẫu giáo bé, đồ chơi có thể không cần quá nhiều về chủng loại và chủ yếu là đồ chơi có sẵn cho trẻ sử dụng, nhưng với trẻ lớn hơn thì cần chú ý đến sự phong phú của các loại đồ chơi đặc biệt là những nguyên vật liệu mở và phương tiện cho trẻ được sáng tạo, tự làm đồ chơi phục vụ cho ý tưởng chơi của trẻ
Cần thu sự tham gia của trẻ vào việc xây dựng môi trường giáo dục càng nhiều càng tốt. Đây là những cơ hội quý báu để trẻ ứng dụng kiến thức và kỹ năng trẻ đã được học theo cách của mình mà không bị gò bó, đặc biệt vào các thời điểm như chơi và hoạt động ở các góc vào buổi sáng và vào giờ hoạt động chiều
Cần đa dạng, phong phú, kích thích sự phát triển của trẻ

+ Các trang thiết bị ngoài trời có tác dụng kích thích các vận động khác nhau của trẻ

+ Tận dụng các nguồn nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để trẻ khám phá, đặc biệt là nguồn nguyên liệu tự nhiên và phế liệu

+ Phản ánh màu sắc văn hóa dân tộc bởi những đồ dùng, trang phục, các phong tục tập quán…Cung cấp cho trẻ những hiểu biết về nền văn hóa địa phương và của các dân tộc khác nhau

+ Tạo môi trường có không gian phù hợp với cuộc sống thực hàng ngày của trẻ

+ Đảm bảo kết hợp các hoạt động tập thể, theo nhóm nhỏ và các nhân; các hoạt động trong lớp và ngoài trời.

+ Tôn trọng nhu cầu, sở thích hoạt động và tính đến khả năng của mỗi trẻ

Trường mầm non phải là môi trường thuận lợi để hình thành các kỹ năng xã hội cho trẻ

+ Đảm bảo môi trường giao tiếp thân thiện, hòa đồng, ấm cúng, cởi mở giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với môi trường xung quanh

+ Quan hệ giữa cô và trẻ, người lớn, với trẻ phải thể hiện tình cảm yêu thương, thái độ tôn trọng, tin tưởng trẻ, tạo cơ hội cho trẻ bộc lộ những suy nghĩ, tâm tư nguyện vọng của mình. Tạo điều kiện cho trẻ giao tiếp và thể hiện sự quan tâm của mình đối với mọi người, đối với sự vật hiện tượng gần gũi xung quanh.

+ Mọi cử chỉ, lời nói, việc làm của cô giáo và người lớn phải luôn mẫu mực để trẻ noi theo

+ Mối quan hệ giữa trẻ với trẻ là quan hệ bạn bè cùng học cùng chơi, đoàn kết, hợp tác, chia sẻ, đồng cảm, học hỏi lẫn nhau. Giáo viên cần nhạy cảm để tận dụng các mối quan hệ giữa trẻ với trẻ để giáo dục trẻ

+ Có sự thống nhất giữa trường mầm non, gia đình và cộng đồng xã hội trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ.

Mời bạn đọc cùng tham khảo thêm tại mục giáo dục đào tạo trong mục biểu mẫu nhé.

Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module MN17
Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module MN18
Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module MN16

Xem thêm

Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module GVMN 6

Thư Viện Hỏi Đáp xin gửi tới thầy cô bài viết Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module GVMN 6 theo quy định Thông tư 12/2019/TT-BGDĐT về chương trình bồi dưỡng thường xuyên giáo viên mầm non để thầy cô cùng tham khảo. Bài thu hoạch có chủ đề là Giáo dục mầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
1. Module GVMN 6: Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm
Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm là xu hướng của xã hội ngày nay giúp trẻ trở thành trung tâm, phát triển khỏe mạnh, tích cực, hứng thú tham gia các hoạt động, mạnh dạn, tự tin và phát triển các tố chất cần thiết, phù hợp với lứa tuổi. Dưới đây là 3 mẫu Bài thu hoạch module GVMN 6 xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm dành cho giáo viên tham khảo để hoàn thành bài thu hoạch của mình một cách đầy đủ nội dung, và đạt hiệu quả cao.
2. Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module GVMN 6 số 1
Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đã và đang từng bước tạo nền móng vững chắc, những nền tảng đầu tiên nâng bước chân trẻ vào đời. Đây được xem là mô hình giáo dục mang giá trị nhân văn vừa mang giá trị tinh thần khoa học vô cùng to lớn. Vì vậy việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, xây dựng chương trình lấy trẻ làm trung tâm, tổ chức các hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong nhà trường là yêu cầu cần thiết. Theo Tiến sĩ Phan Thị Thu Hiền: “Chương trình giáo dục mầm non tốt là một chương trình lấy trẻ làm trung tâm. Có nghĩa là nó được xây dựng dựa trên hứng thú, nhu cầu, kinh nghiệm và khả năng của trẻ. Chương trình này sẽ tạo cơ hội cho trẻ được phát triển toàn diện, không chỉ chú trọng tới sự phát triển trí tuệ mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, phát triển thể chất và khả năng giao tiếp xã hội của trẻ.”
Một môi trường giáo dục tích cực, sáng tạo, giao tiếp cởi mở thân thiện giữa giáo viên với trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với phụ huynh và môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ hình thành nền tảng nhân cách tốt. Một chương trình giáo dục lấy trẻ làm trung tâm sẽ hướng đến cá thể hóa chương trình học, phù hợp với tâm sinh lí và năng lực từng đứa trẻ. Một hoạt động tổ chức lấy trẻ làm trung tâm sẽ khơi gợi khả năng, hứng thú và sự tích cực khám phá, tìm hiểu, ham hiểu biết cho mỗi đứa trẻ. Một ngôi trường lấy trẻ làm trung tâm thì đó chính là ngôi trường hạnh phúc!
Hiểu được vai trò và ý nghĩa quan trong của chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”, đồng thời thực hiện theo sự chỉ đạo sát sao của Sở Giáo dục và Đào tạo ………., Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố ……… trong việc xây dựng và thực hiện chuyên đề. Cấp học Mầm non Trường Thực hành Sư phạm …………. đã sớm xây dựng và thực hiện các giải pháp thực hiện chuyên đề cụ thể như sau:
1. Xây dựng kế hoạch thực hiện chuyên đề chung từ năm 2016 đến 2020 và các kế hoạch chi tiết cho từng năm học.
2. Cải tạo, xây dựng môi trường trong và ngoài lớp học, khuôn viên sân chơi theo tình thần tăng cường yếu tố trải nghiệm, vui chơi với các hình thức cá nhân, nhóm nhỏ và tập thể.
3. Bồi dưỡng, nâng cao nhận thức của giáo viên về chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” thông qua các hoạt động bồi dưỡng kiến thức, hoạt động mẫu, cung cấp tài liệu liên quan, viết SKKN về chuyên đề.
4. Xây dựng chương trình giáo dục với nhiều hoạt động mở, vui chơi, trải nghiệm. Chú trọng các hoạt động rèn luyện cho trẻ kĩ năng sống, tình cảm xã hội.
5. Chỉ đạo, tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ theo hướng tiếp cận phương pháp “học bằng chơi”. Các hoạt động giáo dục mà ở đó trẻ là trung tâm, trẻ tự quan sát, tìm hiều, khám phá, trải nghiệm và tư duy, giáo viên chỉ là người chỉ dẫn và hỗ trợ trẻ trong các hoạt động; giờ học của trẻ chủ yếu xâu chuỗi các trò chơi có tính liên kết, nên trẻ học thông qua chơi một cách nhẹ nhàng, hứng thú, phù hợp với tâm sinh lí của trẻ. Trong các hoạt động trẻ được khuyến khích trình bày ý kiến cá nhân, được nhận xét, đánh giá về đối tượng bằng suy nghĩ, nhận định riêng.
6. Tăng cường xây dựng, tổ chức các chương trình lễ hội, chương trình tham quan theo hình thức trẻ được trực tiếp trải nghiệm, vui chơi, khám phá và bộc lộ, thể hiện, trình diễn những kĩ năng, năng lực của bản thân.
7. Phối kết hợp với cha mẹ trẻ trong việc bảo vệ, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ. Tuyên truyền với cha mẹ trẻ về chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” và hướng dẫn cho cha mẹ trẻ những nội dung, thông tin cần thiết về việc phối kết họp giữa gia đình và nhà trường trong việc thực hiện chuyên đề.
Các giải pháp nêu trên đã được Nhà trường triển khai theo từng năm học cụ thể, đồng bộ và hết sức linh hoạt. Chính điều đó, đã mang lại cho Trường nhiều hiệu quả tích cực trong quá trình xây dựng kế hoạch và thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” như sau:
1. Đối với Trường:
– Khuôn viên nhà trường được mở rộng thêm, sân chơi có diện tích lớn, thoáng mát, nhiều khu vực trải nghiệm với cát, nước, vườn rau, vườn hoa; nhiều trò chơi, bài tập vận động và các bài tập chơi mà học rất thú vị đảm bảo nhu cầu vui chơi, khám phá, trải nghiệm của trẻ ngoài sân trường. Đồ chơi ngoài sân trường được bổ sung, thay thế, nhiều đồ chơi mới hấp dẫn trẻ đến trường, đặc biệt trường có khu vực và thiết bị tập gym giúp trẻ hứng thú và tăng cường vận động.
– Trường đã xây dựng và tạo dựng môi trường giao tiếp giữa trẻ với trẻ, giữa cô với trẻ, giữa phụ huynh với trẻ và giáo viên, giữa đồng nghiệp với nhau và giữa khách với cán bộ giáo viên trong trường một cách thân thiện, cởi mở. Kênh kết nối thông tin giữa phụ huynh với Nhà trường là kênh kết nối mở tạo điều kiện cho phụ huynh được bảy tỏ suy nghĩ, ý kiến của mình với giáo viên và Ban giám hiệu về các hoạt động trong nhà trường. Bên cạnh đó, hằng năm, Trường còn tổ chức lấy ý kiến đánh giá của phụ huynh về các hoạt động của nhà trường theo phiếu lấy kiến, hoạt động này được tổ chức đại trà, 1 năm 2 lần và tổng hợp các ý kiến một cách minh bạch, công khai thông tin để phụ huynh được biết và theo dõi. Những ý kiến phản hồi, góp ý đúng đắn luôn được Nhà trường chú trọng và thay đổi kịp thời từ đó tạo nên sự gắn kết bền chặt giữa phụ huynh và nhà trường trong các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ. Chính môi trường giao tiếp chuẩn mực, cởi mở đã làm cho phụ huynh yên tâm khi gửi con em vào trường và trẻ luôn cảm thấy hạnh phúc khi đến trường. Nhà trường thực sự là ngôi trường hạnh phúc của trẻ.
– Chất lượng các hoạt động chuyên môn tốt, sáng tạo, đột phá và hiệu quả cao.
– Việc triển khai và thực hiện tốt các giải pháp thực hiện chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” đã giúp cho trường ngày càng phát triển, lớn mạnh về quy mô, số lượng trẻ và luôn được phụ huynh tin yêu.
2. Đối với giáo viên:
– Có thêm nhiều kiến thức về giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, xây dựng môi trường, tổ chức các hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
– Giáo viên chủ động, linh hoạt và hết sức sáng tạo khi tổ chức các hoạt động lấy trẻ làm trung tâm. Các hoạt động được tổ chức hướng đến các cá nhân trẻ, khơi gợi, thúc đẩy hứng thú, ham hiểu biết, thích tìm tòi khám phả ở trẻ. Giáo viên thường xuyên đưa ra các phương pháp dạy học, hoạt động ở các góc theo hướng mở, tăng cường trải nghiệm, các hoạt động luôn lấy trẻ làm trung tâm, gần gũi trẻ, giao tiếp nhiều với trẻ để tìm hiểu về đặc điểm và những hạn chế của trẻ trong mọi hoạt động để giúp các con tiến bộ hơn.
– Giáo viên đúc rút được nhiều kinh nghiệm trong quá trình tổ chức thực hiện, biết vận dụng các biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm một cách linh hoạt và đạt được hiệu quả tốt hơn trên trẻ.
– Thông qua việc thực hiện chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” năng lực của giáo viên được bồi dưỡng và nâng cao một cách đồng đều có chất lượng và thực hiện các nhiệm vụ được giao một cách hiệu quả.
– Giáo viên tạo được niềm tin với phụ huynh vì sự tiến bộ rõ nét của con họ theo từng ngày.
3. Đối với trẻ:
– Trẻ là trung tâm các hoạt động của Nhà trường, giáo viên tôn trọng và coi trọng trẻ. Trẻ được Nhà trường, giáo viên quan tâm đến từng đặc điểm tâm, sinh lí cụ thể để nắm bắt được khả năng, năng lực, nhận thức của trẻ từ đó có những phương pháp tác động và dạy học tích cực đối với từng cá thể trẻ.
– Trẻ được học thông qua chơi một cách nhẹ nhàng, hoạt động chơi chính là hoạt động chủ đạo của trẻ, yếu tố chơi được tăng cường nhiều trong các hoạt động của trẻ ở trường mầm non.
– Trong hoạt động, trẻ chủ động, tích cực tham gia hoạt động nhóm, trẻ thích được giải quyết các hệ thống câu hỏi cô đưa ra theo suy nghĩ của bản thân, trẻ không bị áp đặt gò bó theo một mô típ, trẻ trình bày, thể hiện rõ ý kiến khả năng năng lực của mình. Ngoài ra trẻ còn được thể hiện mình như những nhà khoa học thực thụ để khám phá và lý giải được các câu hỏi vì sao.
– Trẻ được chú trọng xây dựng và phát triển ngôn ngữ tốt, trẻ có vốn từ phong phú hơn, sử dụng vốn từ đó vào trong giao tiếp của mình. Trẻ diễn đạt rõ ràng, mạch lạc, biết thể hiện cảm xúc bằng lời nói cũng như cử chỉ, nét mặt.
– Trẻ tự tin, mạnh dạn khi đứng trước đám đông, trẻ được bộc lộ khả năng năng khiếu của bản thân. Khi gặp những tình huống bất ngờ, khó xử lý trẻ bình tĩnh và giải quyết hợp lý.
– Những trẻ hạn chế về kĩ năng, nhận thức, ngôn ngữ luôn được Nhà trường, giáo viên lưu ý, quan tâm, củng cố và bồi dưỡng cho trẻ theo từng ngày với những nội dung cụ thể sát với đặc điểm của từng trẻ. Hầu hết các bé đều có sự tiến bộ rõ nét theo thời gian và được phụ huynh tin tưởng, ghi nhận.
– Khi trẻ được tôn trọng, được động viên, khuyến khích, được thúc đẩy, hình thành, phát triển xúc cảm, thái độ tốt thì ngược trở lại trẻ sẽ có hành vi ứng xử chuẩn mực, thái độ đúng đắn với con người với các sự vật xung quanh trẻ. Điều này nhằm góp phần hoàn thiện nhân cách mai sau của một con người.
4. Đối với phụ huynh:
– Các buổi tuyên truyền, tập huấn cho phụ huynh về giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đã giúp phụ huynh hiểu hơn về các phương pháp giáo dục tích cực đối với trẻ. Phụ huynh luôn xem con mình là trung tâm nhưng không phải là cái rốn của vũ trụ. Họ dành thời gian nhiều hơn cho con, chơi với con nhiều hơn, hạn chế dùng điện thoại trước mặt con và biết cách khơi gợi sự yêu thích khám phá, tìm tòi ở con.
– Phụ huynh phối hợp tích cực với Nhà trường trong quá trình thực hiện chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” . Các chương trình lễ hội, hoạt động ngoại khóa của Nhà trường được phụ huynh tin tưởng, ủng hộ và phối hợp tích cực, bởi các chương trình được tổ chức dưới hình thức gắn kết trẻ với gia đình, tạo cho bố mẹ co cơ hội để được tham gia các hoạt động cùng con, giúp con có thêm động lực, tự tin thể hiện khả năng, năng lực và hiểu biết của bản thân. Qua đó, bố mẹ, người thân của trẻ hiểu hơn về con em mình và phát hiện được những năng khiếu nổi trội hay hạn chế của con để chăm sóc và bồi dưỡng.
– Kênh kết nối, chia sẽ thông tin giữa phụ huynh và Nhà trường đã giúp phụ huynh tin tưởng, chia sẽ những băn khoăn của mình trong việc chăm sóc, giáo dục con cái và từ đó Nhà trường, giáo viên phối hợp chặt chẽ với phụ huynh để giúp họ có phương pháp tối ưu trong việc giáo dục con.
3. Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module GVMN 6 số 2
Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm không chỉ truyền đạt kiến thức cho các cháu một cách thụ động mà các nhà giáo cần phải tạo ra các điều kiện, các cơ hội để mọi đứa trẻ được chủ động, sáng tạo, được tích cực hoạt động, tự chiếm lĩnh kiến thức và kinh nghiệm. Để đạt được điều này, người giáo viên cần nắm được hứng thú, nhu cầu, trình độ, khả năng của từng trẻ trong lớp, trên cơ sở đó lựa chọn được nội dung, phương pháp phù hợp với từng nhóm, từng cá nhân trẻ.
Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cần đảm bảo: Hứng thú, nhu cầu, kỹ năng, thế mạnh của mỗi trẻ đều được hiểu, đánh giá đúng và được tôn trọng. Mỗi trẻ đều có cơ hội tốt nhất để thành công.
Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự nhiên, xã hội cần thiết trực tiếp ảnh hưởng đến mọi hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ. Xây dựng môi trường giáo dục phù hợp góp phần thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ. Qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện.
Do vậy khi xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ trong trường mầm non cần đảm bảo các nguyên tắc sau:
1. Thiết kế môi trường giáo dục phải hướng vào việc phát triển toàn diện của trẻ nhằm đạt được mục tiêu giáo dục mầm non và mục tiêu cuối độ tuổi, đồng thời phù hợp với mục đích tổ chức các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ; đảm bảo tính thẩm mỹ, an toàn tạo cho trẻ cảm giác được yêu thương, tôn trọng và đáp ứng các nhu cầu chính đáng.
2. Bố trí, sắp xếp các khu vực chơi, hoạt động trong lớp và ngoài trời phù hợp với chủ đề, thuận tiện cho việc sử dụng của giáo viên và trẻ. Cần quy hoạch không gian hiện có của nhà trường để phân bố diện tích cho các hoạt động phù hợp với độ tuổi, sở thích, khả năng… của trẻ và phù hợp hoạt động chung của lớp, hoạt động nhóm hoặc cá nhân.
3. Đảm bảo đủ và đa dạng các loại vật liệu, thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phù hợp với từng chủ đề; thể hiện được rõ nét văn hóa của từng vùng miền để tạo cơ hội cho trẻ tham gia, vận dụng kiến thức, kỹ năng đã học vào việc xây dựng môi trường và kích thích sự phát triển toàn diện cho trẻ.
4. Luôn tạo cơ hội và mở rộng mối quan hệ giao tiếp xã hội giữa trẻ với nhiều người giúp trẻ tự tin, tích cực, hứng thú với các hoạt động giáo dục phát triển toàn diện; sưu tầm và sáng tạo thêm trò chơi bằng cách thường xuyên thay đổi cách chơi, luật chơi để khích lệ trẻ tham gia, chủ động chơi- tập- thử nghiệm với các loại thiết bị, đồ dùng, đồ chơi; khuyến khích trẻ tự tạo ra đồ chơi, trò chơi theo ý tưởng riêng của mình; tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động chơi tự do, hội thi, lễ hội… để trẻ được trải nghiệm và “tập làm”.
5. Tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức cho các bậc cha mẹ và cộng đồng về ý nghĩa của việc xây dựng môi trường giáo dục trong các trường mầm non; tạo nhiều cơ hội cho gia đình và cộng đồng được tham gia vào các hoạt động của nhà trường; xây dựng mối quan hệ tích cực đối với gia đình trẻ, phối hợp chặt chẽ với gia đình và cộng đồng trong chăm sóc, giáo dục trẻ; tôn trọng sự khác biệt và nhu cầu của mỗi gia đình để có những phối hợp với từng gia đình trong chăm sóc, giáo dục trẻ bằng nhiều hình thức, phương pháp nhằm thu hút các bậc cha mẹ và cộng đồng tham gia hiệu quả vào công tác xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non.
Môi trường giáo dục trong trường mầm non gồm có môi trường bên trong và môi trường bên ngoài lớp học. Cả hai môi trường này đều rất quan trọng đến việc dạy và học của cô và trẻ. Trẻ em sẽ tham gia vào các hoạt động và các loại trò chơi khác nhau tùy thuộc vào môi trường mà trẻ đang hoạt động. Vì vậy trẻ cần có cơ hội để chơi và học ở môi trường bên trong và môi trường bên ngoài lớp học nhằm giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt.
Góc hoạt động trong lớp của các bé mẫu giáo lớn
*Môi trường trong lớp học
Trong lớp học không thể thiếu những góc chơi của trẻ, do đó để lớp học thêm lôi cuốn trẻ thì các cô giáo cần phải tạo một môi trường trong lớp học với những màu sắc sinh động và ngộ nghĩnh. Môi trường có không gian, cách sắp xếp phù hợp, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực hằng ngày của trẻ; Khi thiết kế các góc hoạt động trong lớp giáo viên cần chú ý:
– Bố trí các góc hoạt động hợp lí: Góc hoạt động cần yên tĩnh bố trí xa góc hoạt động ồn ào, góc thư viện/sử dụng sách, tranh ở những nơi nhiều ánh sáng…
Các góc hoạt động có “ranh giới” rõ ràng, có lối đi cho trẻ di chuyển thuận tiện khi liên kết giữa các góc chơi. Sắp xếp các góc để giáo viên có thể dễ dàng quan sát được toàn bộ hoạt động của trẻ.
Tên hoặc ký hiệu các góc đơn giản, gần gũi với trẻ, được viết theo đúng quy định mẫu chữ hiện hành.Nhiều góc sẽ ở trong phòng và có góc sẽ được đưa ra ở ngoài trời.
Các góc phải được bày biện hấp dẫn. Có đồ chơi, học liệu và phương tiện đặc trưng cho từng góc. Học liệu, nguyên vật liệu, đồ dùng, đồ chơi trong góc hoạt động đóng vai trò không nhỏ trong quá trình học và chơi của trẻ. Vì vậy các đồ dùng và học liệu mà giáo viên cung cấp cho các góc hoạt động cần được lên kế hoạch thật cẩn thận để hỗ trợ giáo viên lên kế hoạch cho việc học của trẻ và để thu hút trẻ tham gia, cũng như tạo ra các cơ hội học tập khác.
Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu, học liệu có giá đựng ngăn nắp, gọn gàng, để ở nơi trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ dùng, dễ cất. Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu được thay đổi và bổ sung phù hợp với mục tiêu chủ đề/hoạt động và hứng thú của trẻ.
Có nguyên vật liệu mang tính mở (lá cây, hột hạt…), sản phẩm hoàn thiện, sản phẩm chưa hoàn thiện…Có sản phẩm mua sẵn, sản phẩm cô và trẻ tự làm, sản phẩm của địa phương đặc trưng văn hóa vùng miền (trang phục, dụng cụ lao động, nghề truyền thống…)Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu an toàn, vệ sinh, phù hợp với thể chất và tâm lí của trẻ mầm non. Học liệu, thiết bị, đồ chơi được điều chỉnh để hỗ trợ trẻ khuyết tật (nếu có).
*Môi trường bên ngoài lớp học
Môi trường ngoài lớp học là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục toàn diện trẻ. Xây dựng môi trường ngoài lớp học phù hợp, an toàn, sạch đẹp, hấp dẫn sẽ tạo cơ hội cho trẻ hoạt động, đáp ứng nhu cầu chơi của trẻ.
Khi bố trí các góc/khu vực hoạt động ngoài trời cần lưu ý: Các góc/khu vực hoạt động ngoài trời cần được xác định rõ ràng; mỗi góc/khu vực hoạt động có nhiều loại học liệu, đồ chơi và phương tiện, trong đó có loại đặc trưng cho từng góc/khu vực, tạo cơ hội cho trẻ tham gia hoạt động; đồ chơi, học liệu, trang thiết bị ở các góc/khu vực hoạt động đảm bảo an toàn, vệ sinh: không có đồ sắc nhọn, không độc hại, được vệ sinh sạch sẽ, được bảo dưỡng định kì, sửa chữa kịp thời, tạo hình ảnh và ấn tượng riêng của trường/lớp.
Có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non đáp ứng yêu cầu của chuyên đề xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm là thực sự cần thiết và rất quan trọng. Thông qua chơi, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện. Một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí khu vực chơi và học trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Xây dựng tốt môi trường giáo dục trong trường mầm non là phương tiện, điều kiện để trẻ phát triển toàn diện về thể chất, ngôn ngữ, trí tuệ, khả năng thẩm mỹ, tình cảm và kỹ năng xã hội, tạo tiền đề vững chắc cho trẻ mầm non vào học lớp 1; phù hợp với phương châm của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo: “Học bằng chơi, chơi mà học”.
4. Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module GVMN 6 số 3
I. KHÁI NIỆM, Ý NGHĨA CỦA VIỆC XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC TRONG TRƯỜNG MẦM NON
1. Khái niệm
Môi trường nói chung được hiểu là tổng thể các yếu tố tự nhiên và xã hội tác động tương hỗ với nhau tạo nên một khung cảnh sống với những điều kiện để con người tồn tại và phát triển
Từ khái niệm đó, chúng ta có thể định nghĩa: Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự nhiên và xã cần thiết và trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ ở trường mầm non và hiệu quả của những hạt động này nhằm góp phần thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ.
Có nhiều cách phân loại môi trường giáo dục:
Có quan điểm cho rằng, môi trương giáo dục mầm non bao gồm môi trường tự nhiên (như các điều kiện không khí, ánh sáng, nguồn nước, câu xanh, địa điểm trường) và môi trường xã hội (bao gồm: bầu không khí giao tiếp trong trường mầm non, phong cách làm việc, mối quan hệ giữa con người với con người, giữa trường mầm non với các tổ chức kinh tê, xã hội, văn hóa khác…)
Một quan điểm khác lại phân chia môi trường giáo dục thành môi trương vật chất và môi trường xã hội.
Môi trường vật chất trong trường mầm non bao gồm các trang thiết bị, đồ dùng, đô chơi, không gian phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động sinh hoạt hằng ngày của trẻ. Môi trường vật chất tạo cho trẻ những cơ hội tốt để trẻ thỏa mãn nhu cầu hoạt động và phát triển toàn diện về mặt thể chất, trí tuệ thẩm mĩ, đạo đức, xã hội.
Môi trường xã hội được hiểu là toàn bộ những điều kiện xa hội như chính trị, văn hóa, các mối quan hệ giúp trẻ và hình thành nhân cách của mình.
Môi trường xã hội đặc biệt được nhấn mạnh ở đây là môi trường giao tiếp trong trường mầm non bao gồm sự giao tiếp giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với những người xung quanh. Môi trường này vùa mang tính chất sư phạm vừa mang tính chất gia đình.
Việc phân loại môi trường có thể khác nhau, tuy nhiên đều quan trọng đối với giáo dục mầm non, theo chung tôi, là cần phải cung ứng điều kiện cần thiết để kích thích và phục vụ trẻ hoạt động một cách tích cực, chăm sóc trẻ tốt, thông qua đó, nhân cách trẻ sẽ được phát triển tốt và thuận lợi.
2. Ý nghĩa của việc xây dựng môi trường giáo dục trong mầm non
Có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non là thực sự cần thiết và quan trọng. Nó được ví như người giáo viên thứ hai trong công tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ, thông qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện.
Thật vậy, một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trị khu vực chơi và học trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Môi trường giao tiếp cởi mở, thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giãi bày tâm sự ,nguyện vọng, mong ước của trẻ với vô, với bạn bè, nhờ vậy mà cô hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp yêu cô giáo và bạn bè hơn.
Đối với nhà giáo dục, việc xây dựng môi trường giáo dục phù hợp sẽ là phương tiên, là điều kiện để họ phát triển phù hợp với từng trẻ và từng lứa tuổi.
Đối với phụ huynh và xã hội, quá trình xây dựng môi trường giáo dục sẽ thu hút được sự tham gia của các phụ huynh và sự đóng góp của cộng đồng xã hội để thỏa mãn mong đợi của họ đối với sự phát triển của trẻ trong từng giai đoan, trong từng thời kì.
II. NGUYÊN TẮC CHUNG CỦA VIỆC THIẾT KẾ MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC TRONG TRƯỜNG MẦM NON
Tổ chức môi trường giáo dục trong trường, lớp mầm non có vai trò quan trọng đối với sự phát triển về thể chất, ngôn ngữ, trí tuệ, tình cảm- kỹ năng xã hội, khả năng thẩm mỹ, sáng tạo của trẻ. Vì vậy, việc thiết kế môi trường giáo dục trong trường mầm non phải tuân thủ các nguyên tắc sau:
Cần bố trí các khu vực chơi, hoạt động trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện cho việc sử dụng của cô và trẻ
Cần tính đến không gian thực tế của trường để cân đối diện tích các khu vực
Cần đảm bảo tính mục đích. Tính mục đích ở đây có 2 nghĩa: Một là môi trường giáo dục phải hướng vào việc phát triển toàn diện của trẻ nhằm đạt được mục tiêu giáo dục mầm non nói chung và mục tiêu cuối độ tuổi nói riệng. Muốn đạt được điều đó thì nghĩa thứ hai là thiết kế môi trường phải phù hợp với mục đích tổ chức các hoạt động
Môi trường giáo dục phải thực sự an toàn và có tính thẩm mỹ cao. Địa điểm trường phải cách xa những nơi ồn ào, ô nhiễm, độc hại đối với trẻ như cách xa trục đường giao thông lớn, xa nhà máy, bệnh viện, khu rác thải, nghĩa trang… Đảm bảo vệ sinh về nguồn nước, không khí, vệ sinh an toàn trong ăn uống. Các trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phải được bảo dưỡng thường xuyên, giữ gìn vệ sinh và tạo sự hấp dẫn đốivới trẻ. Có hàng rào bảo vệ xung quanh khu vực trường. Ngoài ra, môi trường giáo dục cũng cần tạo cho trẻ cảm giác an toàn về mặt tâm lý: Được yêu thương, được tôn trọng và đáp ứng các nhu cầu chính đáng.
Trang trí môi trường lớp học cần phù hợp với tính chất của các hoạt động, phù hợp với từng lứa tuổi. Trong lớp cần bố trí không gian phù hợp dành cho hoạt động chung của lớp và hoạt động theo sở thích, khả năng của nhóm nhỏ hoặc cá nhân. Có khu vực dành riêng để chăm sóc đối với trẻ có nhu cầu đặc biệt. Với mỗi độ tuổi, môi trường giáo dục sẽ có những nét riêng. Ví dụ: với trẻ mẫu giáo bé, đồ chơi có thể không cần quá nhiều về chủng loại và chủ yếu là đồ chơi có sẵn cho trẻ sử dụng, nhưng với trẻ lớn hơn thì cần chú ý đến sự phong phú của các loại đồ chơi đặc biệt là những nguyên vật liệu mở và phương tiện cho trẻ được sáng tạo, tự làm đồ chơi phục vụ cho ý tưởng chơi của trẻ
Cần thu sự tham gia của trẻ vào việc xây dựng môi trường giáo dục càng nhiều càng tốt. Đây là những cơ hội quý báu để trẻ ứng dụng kiến thức và kỹ năng trẻ đã được học theo cách của mình mà không bị gò bó, đặc biệt vào các thời điểm như chơi và hoạt động ở các góc vào buổi sáng và vào giờ hoạt động chiều
Cần đa dạng, phong phú, kích thích sự phát triển của trẻ
+ Các trang thiết bị ngoài trời có tác dụng kích thích các vận động khác nhau của trẻ
+ Tận dụng các nguồn nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để trẻ khám phá, đặc biệt là nguồn nguyên liệu tự nhiên và phế liệu
+ Phản ánh màu sắc văn hóa dân tộc bởi những đồ dùng, trang phục, các phong tục tập quán…Cung cấp cho trẻ những hiểu biết về nền văn hóa địa phương và của các dân tộc khác nhau
+ Tạo môi trường có không gian phù hợp với cuộc sống thực hàng ngày của trẻ
+ Đảm bảo kết hợp các hoạt động tập thể, theo nhóm nhỏ và các nhân; các hoạt động trong lớp và ngoài trời.
+ Tôn trọng nhu cầu, sở thích hoạt động và tính đến khả năng của mỗi trẻ
Trường mầm non phải là môi trường thuận lợi để hình thành các kỹ năng xã hội cho trẻ
+ Đảm bảo môi trường giao tiếp thân thiện, hòa đồng, ấm cúng, cởi mở giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với môi trường xung quanh
+ Quan hệ giữa cô và trẻ, người lớn, với trẻ phải thể hiện tình cảm yêu thương, thái độ tôn trọng, tin tưởng trẻ, tạo cơ hội cho trẻ bộc lộ những suy nghĩ, tâm tư nguyện vọng của mình. Tạo điều kiện cho trẻ giao tiếp và thể hiện sự quan tâm của mình đối với mọi người, đối với sự vật hiện tượng gần gũi xung quanh.
+ Mọi cử chỉ, lời nói, việc làm của cô giáo và người lớn phải luôn mẫu mực để trẻ noi theo
+ Mối quan hệ giữa trẻ với trẻ là quan hệ bạn bè cùng học cùng chơi, đoàn kết, hợp tác, chia sẻ, đồng cảm, học hỏi lẫn nhau. Giáo viên cần nhạy cảm để tận dụng các mối quan hệ giữa trẻ với trẻ để giáo dục trẻ
+ Có sự thống nhất giữa trường mầm non, gia đình và cộng đồng xã hội trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ.
Mời bạn đọc cùng tham khảo thêm tại mục giáo dục đào tạo trong mục biểu mẫu nhé.
Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module MN17
Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module MN18
Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module MN16