Lai Châu: Hiệu quả thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo
Sau 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về “Đổi mới căn bản, toàn điện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế”, tỉnh Lai Châu đã đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trên địa bàn tỉnh.
Sau khi tiếp thu Nghị quyết số 29-NQ/TW, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1495/QĐ-UBND ngày 10/11/2014 thành lập Ban Chỉ đạo đổi mới giáo dục và đào tạo, tham mưu cho Tỉnh ủy xây dựng Chương trình hành động của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW; chỉ đạo triển khai sâu rộng trong cán bộ, đảng viên, giáo viên và tuyên truyền trong Nhân dân nhằm tạo sự đồng thuận, thống nhất cao để thực hiện chủ trương đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Nội dung tuyên truyền tập trung vào công tác quản lý nhà nước và sự điều hành chỉ đạo của Ngành Giáo dục và Đào tạo; chuẩn bị các điều kiện đổi sách khoa giáo giáo dục phổ thông; đổi mới công tác giáo dục tư tưởng, chính trị, lý tưởng cách mạng trong học sinh, sinh viên; đổi mới hình thức và phương pháp tuyển sinh; các chương trình, đề án, kế hoạch đã được Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, UBND tỉnh phê duyệt có liên quan đến công tác đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.
Sau 5 năm thực hiện Nghị quyết, tỉnh Lai Châu đạt được kết quả đáng khích lệ; có 11/11 lĩnh vực đạt và vượt chỉ tiêu đề ra, năm 2015 tỉnh được công nhận phổ cập giáo dục mầm non trẻ em 5 tuổi. Năm học 2017-2018, trẻ 3-5 tuổi ra lớp ở thành thị đạt 99,8% (tăng 1,6% so với năm 2012-2013); ở khu vực nông thôn, vùng đặc biệt khó khăn đạt 99,7% (tăng 6,9% so với năm 2012-2013). Năm học 2016-2017, công tác huy động học sinh tốt nghiệp THCS vào học lớp 10 ở khu vực thành thị đạt 67,2% (tăng 0,22% so năm học 2012-2013); ở khu vực nông thôn đạt 65,74% (tăng 0,64% so với năm học 2012-2013). Tỷ lệ tốt nghiệp Trung học Phổ thông Quốc gia năm học 2017- 2018 (tính đến ngày 15/7/2018), ở khu vực thành thị đạt 99,32% (tăng 3,08% so với năm học 2012-2013); ở nông thôn đạt 98,50% (tăng 10,82% so với năm học 2012-2013).
Công tác đào tạo nghề được cấp ủy, chính quyền các cấp thường xuyên quan tâm chỉ đạo thực hiện; chương trình đào tạo nghề được gắn kết với mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội của địa phương. Các ngành nghề được đào tạo cơ bản phù hợp với nhu cầu của người lao động, đã phát huy, vận dụng kiến thức trong lao động sản xuất, tăng thu nhập và cải thiện cuộc sống góp phần giảm nghèo. Giai đoạn 2013-2017, toàn tỉnh thực hiện đào tạo cho 28.964 người. Tỷ lệ lao động qua đào tạo chuyên môn kỹ thuật đạt 44,46%, trong đó tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề tăng từ 12,8% (năm 2013) lên 32,5% (năm 2018).
Đội ngũ nhà giáo và quản lý giáo dục tiếp tục được hoàn thiện xây dựng, bồi dưỡng đạt chuẩn theo các quy định hiện hành, đồng thời từng bước nâng cao chuẩn hóa trình độ đào tạo, nâng cao chất lượng toàn diện, bảo đảm đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, vững vàng về tư tưởng chính trị, mẫu mực về phẩm chất, đạo đức, lối sống. Năm học 2017-2018, tỷ lệ nhà giáo có trình độ đào tạo đạt chuẩn trở lên đạt 99,4% (tăng 1,0% so với năm học 2012-2013); nhà giáo có trình độ đào tạo trên chuẩn đạt 59,6% (tăng 21,9% so với năm học 2012-2013); trường học có chi bộ độc lập đạt 100% (tăng 4,2% so với năm học 2012-2013).
Công tác xây dựng trường chuẩn quốc gia được chú trọng thực hiện. Ngành Giáo dục và Đào tạo đã chủ động xây dựng lộ trình phấn đấu có biện pháp cụ thể trong việc quy hoạch tổng thể, quy hoạch chi tiết, thiết kế kỹ thuật các hạng mục đầu tư xây dựng cơ bản; tích cực chủ động thực hiện các biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục, củng cố các điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, nâng cao chất lượng đội ngũ, chất lượng giáo dục toàn diện; đẩy mạnh và tăng cường công tác xã hội hóa giáo dục nhằm khai thác và huy động các nguồn lực, tranh thủ sự ủng hộ của các tổ chức, các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm để thực hiện thành công việc xây dựng trường chuẩn quốc gia. Tính đến ngày 10/6/2018, có 132 trường đạt chuẩn quốc gia, tăng 71 trường so với năm học 2012-2013.
Ngành Giáo dục đã tăng cường tổ chức cuộc thi khoa học kỹ thuật cho học sinh. Cuộc thi khoa học kỹ thuật năm 2017, có 70 sáng kiến, tăng 21 sáng kiến so với năm 2012. Cuộc thi đã giúp học sinh phát huy năng lực sáng tạo và niềm đam mê nghiên cứu khoa học, qua đó góp phần đổi mới phương pháp dạy học, phát triển năng lực của học sinh, tạo điều kiện cho học sinh vận dụng kiến thức đã học vào giải quyết những vấn đề thực tiễn của cuộc sống. Học sinh, sinh viên được tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống, lý tưởng cách mạng nhằm góp phần xây dựng thế hệ trẻ Lai Châu giàu lòng yêu nước; có đạo đức trong sáng, ý thức tuân thủ pháp luật; có năng lực, bản lĩnh trong hội nhập quốc tế; có sức khỏe, tri thức, kỹ năng lao động, tích cực tham gia vào sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa của tỉnh, của đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; 100% học sinh, sinh viên được xếp loại đạt yêu cầu trở lên về giáo dục thể chất, giáo dục quốc phòng, an ninh.
Tuy nhiên việc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo trên địa bàn tỉnh vẫn còn một số khó khăn như việc thực hiện các yếu tố thúc đẩy đổi mới giáo dục còn chậm nhất là các giải pháp về phát triển và nâng cao năng lực, phẩm chất của người học ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn. Năng lực của một số nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục còn hạn chế; chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Số lượng giải trong kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp quốc gia tuy ổn định nhưng chất lượng giải chưa cao. Các trung tâm giáo dục nghề nghiệp-giáo dục thường xuyên, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp đều giảm quy mô và số lượng tuyển sinh và chưa gắn công tác đào tạo với nghiên cứu khoa học và sản xuất, kinh doanh. Công tác hướng nghiệp để thu hút học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở, trung học phổ thông vào học trung cấp chuyên nghiệp, trung cấp nghề chưa được đẩy mạnh…
Với mục tiêu tạo chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả giáo dục, đào tạo, thời gian tới tỉnh Lai Châu tiếp tục huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, sự phối kết hợp của các lực lượng, các cơ quan, tổ chức và toàn dân để thực hiện nhiệm vụ phát triển giáo dục, khắc phục các bất cập trong hoạt động giáo dục và đào tạo. Cấp ủy, chính quyền các cấp quyết liệt trong công tác lãnh, chỉ đạo; phát huy vai trò chủ trì về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo theo chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh. Ngành Giáo dục và Đào tạo tiếp tục nâng cao chất lượng dạy học ngoại ngữ, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học và quản lý; chú trọng đến việc sắp xếp quy mô, mạng lưới trường, lớp đối với giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh…/.