11 BƯỚC XÂY DỰNG VĂN HOÁ DOANH NGHIỆP
11 BƯỚC XÂY DỰNG VĂN HOÁ DOANH NGHIỆP
11 bước xây dựng văn hoá doanh nghiệp sẽ giúp bạn điều hành và xây dựng văn hóa tích cực, vui vẻ cho công ty mình? Vậy chi tiết 11 bước thế nào cùng xem chi tiết ngay dưới đây nhé.
Xem thêm:
Mục Lục
1. Tại sao phải xây dựng văn hoá doanh nghiệp
Muốn phát triển bền vững các doanh nghiệp phải xây dựng được nền văn hóa đặc trưng
Văn hóa doanh nghiệp là tổng hòa của quan niệm giá trị, tiêu chuẩn đạo đức, triết lý kinh doanh, phương thức quản lý, chính sách… được các thành viên chấp nhận, tuân theo.
Muốn phát triển bền vững trong nền kinh tế thị trường và xu hướng 4.0 trong đó tập trung lấy khách hàng làm trung tâm hiện nay, đòi hỏi các doanh nghiệp phải xây dựng được nền văn hóa đặc trưng cho mình, phù hợp với đặc điểm văn hoá dân tộc, với xu hướng phát triển của thế giới. Đây là nhiệm vụ của tất cả mọi người, nhưng trước hết là người lãnh đạo.
Xem thêm:
2. 11 bước xây dựng văn hoá doanh nghiệp
Xây dựng văn hoá doanh nghiệp là một quá trình tổng thể, không phải chỉ là việc đưa một giá trị một cách đơn lẻ rời rạc. Có nhiều mô hình được các nhà nghiên cứu đề xuất. Tuy nhiên là doanh nhân, chúng ta cần những bước thực tế, cụ thể. Trong cuốn sách nổi tiếng Organizational Culture and Institutional Transformation, hai tác giả Julie Heifetz & Richard Hagberg đã đề xuất một mô hình 11 bước được áp dụng hiệu quả như sau:
2.1 Tìm hiểu môi trường và chiến lược doanh nghiệp trong tương lai
Tìm hiểu môi trường và chiến lược cạnh tranh
Muốn xây dựng được chiến lược thị trường phù hợp, doanh nghiệp cần xem xét có yếu tố nào làm thay đổi chiến lược doanh nghiệp trong tương lai. Ví dụ như: hoạt động tài chính, nguồn nhân lực, hoạt động marketing, tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế, tỷ lệ lãi suất, lạm phát… Một liến lược thay đổi rõ nhất trong giai đoạn hiện nay đó là các doanh nghiệp tập trung lấy khách hàng làm trung tâm.
Thời gian vừa qua, các doanh nghiệp Mỹ tại Trung Quốc, doanh nghiệp Trung Quốc tại Mỹ gặp khá nhiều khó khăn vì: cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc. Mỹ đã gia tăng thuế suất 25% đối với 34 tỷ USD hàng Trung Quốc nhập khẩu, Trung Quốc cũng đã áp dụng biện pháp trả đũa tương tự. Việc nhận thức được các yếu tố này sẽ giúp các doanh nghiệp quyết định có nên tiếp tục lên chiến lược đầu tư về cơ sở vật chất, con người, chiến lược kinh doanh trong thời gian tới hay giữ mức hoạt động như hiện tại.
2.2 Xác định đâu là giá trị cốt lõi làm cơ sở cho thành công
CEO của Amazon xem trải nghiệm khách hàng là một trong những giá trị cốt lõi của công ty
Trong 11 bước xây dựng văn hoá doanh nghiệp thì đây là bước cơ bản nhất để xây dựng văn hoá doanh nghiệp. Giá trị cốt lõi chính là thước đo, là tiêu chuẩn để cân chỉnh những hành vi, quan điểm cần thiết để đạt được tầm nhìn của doanh nghiệp. Nó không phai nhòa theo thời gian và là trái tim và linh hồn của doanh nghiệp. Hiện nay, các giá trị này tập trung chính vào nhân viên và khách hàng.
Với tiêu chí luôn theo đuổi những điều khách hàng cần, Amazon đã làm nên sự khác biệt và thành công của chính mình. Jeff Bezos – CEO của Amazon cho biết, ông xem trải nghiệm khách hàng là một trong những giá trị cốt lõi trong quá trình hoạt động kinh doanh của công ty. Điều này có thể thấy được qua những chiến lược về giá, cải thiện tốc độ giao hàng và chú trọng đến dịch vụ khách hàng.
2.3 Xây dựng tầm nhìn mà doanh nghiệp sẽ vươn tới
Tầm nhìn chính là bức tranh lý tưởng về doanh nghiệp trong tương lai
Bước thứ 3 trong 11 bước xây dựng văn hoá doanh nghiệp đó là xây dựng tầm nhìn. Tầm nhìn chính là bức tranh lý tưởng về doanh nghiệp trong tương lai. Tầm nhìn chính là định hướng để xây dựng văn hoá doanh nghiệp. Có thể doanh nghiệp mà ta mong muốn xây dựng hoàn khác biệt so với doanh nghiệp hiện mình đang có. Dưới sự chuyển dịch của kinh tế thị trường, các doanh nghiệp đang chuyển tầm nhìn từ tập trung vào công ty sang tập trung vào khách hàng.
Năm 1980, tầm nhìn của Starbucks là phát triển vượt ra khu vực (Seattle) và trở thành công ty quốc gia đưa đến cho khách hàng sản phẩm và dịch vụ chất lượng được truyền tải bởi đội ngũ nhân viên thấu hiểu giá trị. Chính vì vậy, Starbucks đặc biệt chú trọng đến việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp. Starbucks xây dựng mình là môi trường “thứ ba” – đan xen giữa nhà và nơi làm việc, nên khách hàng luôn cảm nhận được không khí thoải mái và thân thiện. Điều đó là yếu tố quan trọng mang lại thành công cho Starbucks ở thời điểm hiện tại.
2.4 Đánh giá văn hóa hiện tại và xác định những yếu tố văn hoá nào cần thay đổi
Mạng di động Bitel của Viettel có tốc độ tăng trưởng kỷ lục tại Peru
Bước thứ 4 trong 11 bước xây dựng văn hoá doanh nghiệp đó là sự thay đổi hay xây dựng văn hoá doanh nghiệp thường bắt đầu bằng việc đánh giá xem văn hoá hiện tại như thế nào và kết hợp với chiến lược phát triển doanh nghiệp. Đây là một việc cực kỳ khó khăn vì văn hoá thường khó thấy và dễ nhầm lẫn về tiêu chí đánh giá. Tuy nhiên, nếu văn hóa công ty tập trung vào lấy khách hàng làm trung tâm thì việc đánh giá sẽ dễ dàng hơn nhờ chỉ số hài lòng và trung thành của khách hàng.
Một số doanh nghiệp lớn nước ta như Viettel, FPT… mở rộng địa bàn kinh doanh ra nước ngoài, họ sẽ cần chọn lọc các yếu tố và thay đổi văn hóa doanh nghiệp cho phù hợp với văn hóa ở nước đó, để làm sao mang tới cho khách hàng một sản phẩm chất phù hợp với dịch vụ chất lượng dựa trên sự thấu hiểu.
2.5 Thu hẹp khoảng cách giữa những gì chúng ta hiện có và những gì chúng ta đang có
Thu hẹp khoảng cách giữa những gì chúng ta hiện có và những gì chúng ta đang có
Khi chúng ta đã xác định được một văn hoá lấy khách hàng làm trung tâm là lý tưởng cho doanh nghiệp mình và cũng đã thấu hiểu về văn hoá đang tồn tại trong doanh nghiệp. Lúc này sự tập trung tiếp theo vào việc làm thế nào để thu hẹp khoảng cách giữa những giá trị chúng ta hiện có và những giá trị chúng ta mong muốn. Các khoảng cách này nên đánh giá theo 4 tiêu chí: phong cách làm việc, ra quyết định, giao tiếp, đối xử.
2.6 Xác định vai trò của lãnh đạo trong việc dẫn dắt thay đổi văn hóa
Cựu phó chủ tịch điều hành của Disney Lee Cockerell
Trong 11 bước xây dựng văn hoá doanh nghiệp thì bước xác định lãnh đạo đóng vai trò cực kỳ quan trọng là người đề xướng và hướng dẫn các nỗ lực thay đổi. Lãnh đạo chịu trách nhiệm xây dựng tầm nhìn, truyền bá cho nhân viên hiểu đúng, tin tưởng và cùng nỗ lực để xây dựng. Lãnh đạo cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xóa tan những mối lo sợ và thiếu an toàn của nhân viên.
Disney thực sự là một đế chế, xét cả về diện tích rộng lớn mà khu vui chơi bao phủ cũng như trải nghiệm mà nó tạo ra cho khách hàng. Và điều đó đến từ tư duy lãnh đạo của Disney. Cựu phó chủ tịch điều hành Lee Cockerell cho biết: “Đối với bất kỳ công ty nào trong kinh doanh, bạn cần phải đặt mình như một diễn viên trên một chương trình. Tấm rèm màu đỏ luôn mở mỗi ngày tại Disney, và chúng tôi phải tự hỏi mình, có phải chúng tôi đã chọn đúng diễn viên chưa?… Và các giám đốc, các nhà quản lý, liệu họ có thể chắc chắn quản lý được hay không?”.
2.7 Kế hoạch hành động – Một trong 11 bước xây dựng văn hoá doanh nghiệp quan trọng
Khi đã xác định được các giá trị cốt lõi bạn cần lên kế hoạch hành động cho công ty
Khi khoảng cách đã được xác định thì việc tiếp theo là soạn thảo một kế hoạch hành động bao gồm các mục tiêu, hoạt động, thời gian, điểm mốc và trách nhiệm cụ thể. Cái gì là ưu tiên – vâng ở trong giai đoạn này đó chính là khách hàng. Đâu là chỗ chúng ta cần tập trung nỗ lực? Cần những nguồn lực gì? Ai chịu trách nhiệm về những công việc cụ thể? Thời hạn hoàn thành?
2.8 Tạo động lực cho sự thay đổi
Tạo động lực sự thay đổi
Sự thay đổi sẽ ảnh hưởng đến đời sống nhân viên. Vì vậy, cần giúp nhân viên hiểu được văn hóa doanh nghiệp thay đổi sang tập trung vào khách hàng sẽ đem lại điều tốt đẹp cho họ. Sự động viên, khuyến khích sẽ dễ dàng hơn khi mọi người được biết vai trò của mình là đóng góp và xây dựng tương lai doanh nghiệp. Từ đó tạo động lực thực hiện.
2.9 Khuyến khích động viên nhân viên trước những lợi ích của sự thay đổi
Mark Zuckerberg luôn khuyến khích các nhân viên của mình thoải mái để tư duy sáng tạo
Trong 11 bước xây dựng văn hoá doanh nghiệp thì đây là một trong những bước rất khó khi việc đưa nhân viên ra khỏi vùng thoải mái của mình. Vì vậy người lãnh đạo phải khuyến khích, động viên và chỉ cho nhân viên thấy lợi ích của họ tăng lên trong quá trình thay đổi.
Bí quyết giúp ông chủ Facebook – Mark Zuckerberg – luôn giữ được sự sáng tạo cho các kỹ sư và nhân viên là liên tục khuyến khích họ mạo hiểm, sáng tạo và phát triển những tính năng mới hiện đại hơn cho mạng xã hội Facebook.
2.10 Thiết lập hệ thống khen thưởng phù hợp với văn hoá doanh nghiệp
Thiết lập hệ thống khen thưởng
Bước thứ 10 trong 11 bước xây dựng văn hoá doanh nghiệp đó là hệ thống khen thưởng phải được thiết kế phù hợp với mô hình xây dựng văn hoá doanh nghiệp, từng giai đoạn phát triển. Các phần thưởng khuyến khích, lời động viên sẽ giúp nhân viên cảm thấy mình được công nhận, tiếp thêm động lực cho nhân viên phát triển cũng như là tấm gương cho nhân viên khác noi theo.
2.11 Đánh giá duy trì giá trị cốt lõi
Đánh giá duy trì giá trị cốt lõi
Văn hoá không phải là bất biến vì vậy các chủ doanh nghiệp phải liên tục đánh giá hiệu quả, sự tác động của văn hóa doanh nghiệp tới khách hàng và thiết lập các chuẩn mực mới cho phù hợp với xu thế. Và việc quan trọng là phải truyền bá những giá trị đó cho nhân viên để họ thực sự hiểu và làm theo.
Xây dựng văn hoá doanh nghiệp là một quá trình tổng thể chứ không phải chỉ là việc đưa một giá trị một cách đơn lẻ rời rạc, không chỉ đơn thuần là liệt kê ra các giá trị mình mong muốn. Chủ doanh nghiệp phải nhận thức rõ ràng và nắm chắc phần này để thiết lập văn hóa doanh nghiệp một cách tốt nhất, đảm bảo luôn lấy khách hàng làm trung tâm.
11 bước xây dựng văn hoá doanh nghiệp giúp định hướng cho chủ doanh nghiệp hiệu quả trong việc lên một bộ văn hóa tích cực cho công ty. Với cách hiểu đúng đắn cùng các bước cơ bản, rõ ràng này, hy vọng giúp các doanh nghiệp từng bước xây dựng thành công văn hoá cho mình.