#1 Công tắc tơ ? Khởi động từ là gì ? Cấu tạo và nguyên lý Contactor
Công tắc tơ hiện nay được khá nhiều người quan tâm đến công dụng cũng như cấu tạo nguyên lý của nó, liệu công tắc tơ có phải là khởi động từ hay không ? hay là một thiết bị như những công tắc bình thường, nó có liên quan gì với contactor . Hãy cùng Van công nghiệp Tuấn Hưng Phát cùng tìm hiểu nhé.
Công tắc tơ là gì ? Khởi động từ là gì ?
Công tắc tơ là một thiết bị với tên tiếng anh được gọi là contactor, một số nơi khởi động từ cũng được gọi là công tắc tơ. Nó được sử dụng trong nhóm thiết bị khí cụ điện hạ áp, công việc đó là đóng cắt thường xuyên các mạch điện động lực, trong hệ thống điện, contactor là một thiết bị quan trọng không thể nào thiếu được , giúp đảm bảo an toàn cho các thiết bị.
Một cách hiểu đơn giản hơn thì công tắc tơ – contactor – khởi động từ là một thiết bị công nghiệp dùng điều khiển đóng mở các thiết bị khác như máy bơm, máy hút, đèn, còi….
Có thể bạn chưa biết: “Công tắc (bắt nguồn từ từ tiếng Pháp contact /kɔ̃takt/) là tên của một thiết bị (xét trong mạch điện), hoặc một linh kiện (xét trong một thiết bị điện), sử dụng với mục đích để đóng/bật – ngắt/mở/tắt dòng điện hoặc chuyển hướng trạng thái đóng-ngắt trong tổ hợp mạch điện có sử dụng chung một công tắc. Hay rõ hơn, trong mạng điện, một công tắc có thể cùng lúc chuyển trạng thái đóng-ngắt cho 1 hoặc nhiều mạch điện thành phần. Cầu dao, khóa điện, Rơ le,… là những dạng công-tắc đặc biệt, được người Việt đặt tên riêng để phân biệt do cách chế tạo, công năng sử dụng.” Theo wikipedia công tắc
Công tắc tơ có cấu tạo gồm 3 thành phần chính đó là :
- Nam châm điện
- Hệ thống tiếp điểm
- Hệ thống dập hồ quang
Bạn hãy nhìn vào hình trên thì có thể hiểu cấu tạo chi tiết của nó:
+ Đầu tiên là phần nam châm điện ở đây bao gồm cuộn cảm, cuộn dây, lò xo , lõi sắt : tạo lực hút nam châm và đẩy phần nắp trở về vị trí ban đầu
+ Thứ 2 hệ thống tiếp điểm của contactor trong tủ điện liên hệ với phần lõi từ di động qua bộ phận liên động về cơ, nó bao gồm tiếp điểm chính và tiếp điểm phụ.Phần này mình sẽ đi sâu vào ở đoạn dưới về tiếp điểm các bạn cố gắng theo dõi
+ Cuối cùng là hệ thống dập hồ quang đây là phần mà lúc chuyển mạch nếu tiếp điểm bị cháy và mòn dần nghĩa là hồ quang điện xuất hiện chúng ta sẽ cần hệ thống dập hồ quang này.
Một số loại công tắc tơ chúng ta thường biết đó là: contactor điện từ, contactor hơi ép, contactor thủy lực….hiện đang ưa chuộng trên thị trường đó là contactor điện từ(công tắc tơ điện từ). Vả nó bao gồm:
- Công tắc tơ 1 pha
- Công tắc tơ 3 pha
Nguyên lý hoạt động của công tắc tơ
Nếu bạn cấp nguồn trong mạch điện điều khiển bằng với giá trị điện áp định mức của công tắc tơ vào hai đầu cuộn dây quấn trên phần lõi từ đã được cố định trước đó thì lực từ sinh ra sẽ hút phần lõi từ di động và hình thành mạch từ kín (vào lúc này lực từ sẽ lớn hơn phản lực của lò xo).Thì đương nhiên công tắc tơ trong trạng thái hoạt động.Tiếp điểm chính đóng lại,tiếp điểm phụ chuyển trạng thái và được duy trì do hệ thống tiếp điểm và bộ phận liên động về cơ giữa lõi từ di động.Muốn contactor ở trạng thái nghỉ, tiếp điểm về trạn thái đầu thì chỉ cần ngưng cấp cho cuộn dây nguồn điện là ok.
Tiếp điểm thường mở (NO) cho phép dòng điện đi qua khi contactor được cấp điện. Nói cách khác, khi điện áp được đặt vào các cực của contactor, tiếp điểm này sẽ đóng lại.
Tiếp điểm thường đóng (NC) cho phép dòng điện chạy qua khi contactor không được cấp điện. Khi điện áp được đặt vào, tiếp điểm này sẽ mở ra và ngắt dòng điện. Contactor thường có cả tiếp điểm NO và NC. Nhờ đó các thiết bị này trở nên linh hoạt hơn, cho phép sử dụng trong nhiều ứng dụng hơn. Một số ứng dụng phù hợp với tiếp điểm NO, trong khi những ứng dụng khác lại phù hợp với tiếp điểm NC.
Trong công tắc tơ mình đã nói ở phần cấu tạo trên: Tiếp điểm thường đóng là loại tiếp điểm ở trạng thái đóng khi cuộn dây nam châm trong công tắc tơ ở trạng thái nghỉ. Tiếp điểm này mở ra khi công tắc tơ ở trạng thái hoạt động. Ngược lại là tiếp điểm thường mở.
Ưu điểm và ứng dụng của công tắc tơ khởi động từ
Khởi động từ rất đa dạng và dễ dàng sử dụng mọi nơi. và còn một số ưu điểm của khởi động từ mà chúng ta có thể kể đến như:
- Có các tiếp điểm chịu được mài mòn rất cao
- Công tắc tơ có khả năng đóng ngắt cực cao
- Thao tác nhanh trong việc đóng ngắt nhờ hoạt động công tắc từ giúp
- Tiết kiệm năng lượng, công suất tiêu thụ thấp
Ứng dụng của công tắc tơ : trong thời đại hiện nay sự đơn giản, tự động hóa các quy trình được ưu tiên rất nhiều do đó Contactor được sử dụng để điều khiển vận hành các động cơ hay thiết bị điện, để an toàn khi vận hành.
Trên đây Tuấn hưng phát đã giới thiệu tới bạn đọc một số thông tin về công tắc tơ, và tới đây bạn cũng có thể gọi đó là khởi động từ là gì rồi hay contactor. Nếu bạn chưa rõ hay cần thêm chi tiết gì mời bạn bình luận thêm về bài viết ở bên dưới hoặc đánh giá cho chúng tôi nếu nó giúp ích cho bạn nhé.
5/5 – (1 bình chọn)