Lễ hội Đền Và, tưởng nhớ Tản Viên Sơn Thánh

le hoi den va tuong nho tan vien son thanh
Lễ hội Đền Và diễn ra từ ngày 13-15 tháng Giêng âm lịch

Là một Cung trong mạng lưới hệ thống tứ Cung của xứ Đoài thờ thần núi Tản Viên, vị thần đứng đầu tứ bất tử được nhiều người biết đến như một khu vực tín ngưỡng rất linh và cũng là một danh lam thắng cảnh.

le hoi den va tuong nho tan vien son thanh
Rất đông du khách đến lễ hội để thắp hương chiêm bái
le hoi den va tuong nho tan vien son thanh
Nghi lễ tại Đền Và
le hoi den va tuong nho tan vien son thanh
Nghi thức dâng tấu sớ

Lễ hội Đền Và mở màn mở từ ngày 13 tháng giêng hàng năm được tổ chức triển khai không chỉ nhằm mục đích tưởng niệm đến những công tích của Thánh Tản so với dân, quốc gia mà còn biểu lộ ước nguyện của người dân về sự yên bình, ấm no, niềm hạnh phúc, đồng thời trở thành cây cầu tâm linh kết nối người dân đôi bờ tả, hữu sông Hồng thành một khối.

le hoi den va tuong nho tan vien son thanh
Chuẩn bị lễ vật và kiệu rước
le hoi den va tuong nho tan vien son thanh
Đội trống trong lễ rước

Trong ngày này, người dân những thôn sẽ làm mâm cỗ thật thịnh soạn để rước cỗ kiệu của làng mình về đặt trước nhà tiền tế tại Đền Và. Nhà tiền tế có kiến trúc 5 gian để thoáng, trên những cột trụ treo rất nhiều hoành phi câu đối do nhà nho, danh sĩ những triều đại soạn để ca tụng cảnh sắc Đền Và tôn vinh uy linh của Đức Thánh Tản Viên. Bên cạnh đó, lễ rước kiệu sang sông còn mang một ý nghĩa rất quan trọng so với người dân vạn chài biểu lộ lòng tôn kính và mong ước của mình. Theo ý niệm của người xưa, vào ngày này vạn chài nào trên sông làm nhiều điều phúc thì Thánh Tản sẽ cho nhiều lộc lớn trong năm.

le hoi den va tuong nho tan vien son thanh
Kiệu nữ
le hoi den va tuong nho tan vien son thanh
Tráp lễ

Đến ngày chính hội 15 tháng Giêng, mọi người cùng nhau tham gia các trò chơi dân gian như: Kéo co, cờ tướng, cờ người, đập niêu, nấu cơm thi…và tiếp đón khách thập phương đến đền dâng hương viếng Đức Thánh Tản.

le hoi den va tuong nho tan vien son thanh
Kiệu Đến Ngự Dội
le hoi den va tuong nho tan vien son thanh
Lễ hội rước kiệu lễ về quy tụ trong sân đền

Lễ rước được tổ chức từ sáng sớm, đúng 3 giờ, lễ Phụng Nghinh bắt đầu, các thành viên trong đội tế tiến hành nghinh tam vị Đức Thánh ra an tọa trên kiệu Ngai. Sau đó lần lượt các làng tham gia lễ hội rước kiệu lễ về quy tụ trong sân đền. Đến 5 giờ sáng, đoàn rước khởi hành từ Đông Cung vào trung tâm Thị xã Sơn Tây, rồi đi thẳng ra bến cảng lên thuyền sang đền Ngự Dội. Trên đường đi, người dân hai bên đường dựng rạp, bầy hương án, dâng hương hoa, lễ vật lên Đức Thánh. Đến mỗi ngã tư lớn, các kiệu chính lần lượt được quay ba vòng rồi tung lên cao ba lần trong tiếng reo hò của hàng vạn người, ai cũng muốn được chui kiệu mong được khỏe mạnh, may mắn… Ra đến cảng Sơn Tây, đoàn rước nối đuôi nhau xuống thuyền qua sông sang đền Ngự Dội.

le hoi den va tuong nho tan vien son thanh
Quay 3 vòng trước khi rời sân đến
le hoi den va tuong nho tan vien son thanh
Lễ rước thường được tổ chức từ sớm
le hoi den va tuong nho tan vien son thanh
Đoàn rước khởi hành từ Đông Cung vào trung tâm Thị xã Sơn Tây

Ra đến giữa sông, thuyền chở kiệu Tam Vị Đức Thánh quay một vòng, sau đó mới liên tục nối vào đoàn thuyền và liên tục hành trình dài. Sang đến đền Ngự Dội, tam vị Đức Thánh được nghinh vào an tọa trong đền, những cụ trong đội tế tiến hành lễ Tế và lễ Mục Dục, miêu tả lại sự tích năm xưa Đức Thánh Tản nghỉ chân và tắm tại đây. Sau đó hành khách thập phương đi dạo tại bãi sông cho đến khi lá cờ tứ linh gặp gió đổi hướng thổi phất đuôi cờ về phía Nam thì đoàn rước được triệu hồi và rước tam vị Đức Thánh theo đường cũ về an vị tại Đền Và.

le hoi den va tuong nho tan vien son thanh
Người dân dâng lễ bên ngoài

Những năm qua, lễ hội Đền Và luôn được chính quyền sở tại và nhân dân thị xã Sơn Tây phối hợp quản trị, tổ chức triển khai những hoạt động giải trí chu đáo, bảo đảm an toàn theo đúng những pháp luật, tạo được sự đồng thuận và ủng hộ của phần đông nhân dân. Từ năm 2007 Ban quản trị di tích lịch sử Đền Và đã có pháp luật dân cư không được phép vào trong cung, mà chỉ được dâng lễ bên ngoài. Để thuận tiện cho hành khách, nhà đền đã sắp xếp 2 cửa, một cửa dâng lễ và một cửa hạ lễ. Người dân khi vào cửa dâng lễ thì được phát số, để khi ra nhận đúng lễ của mình.

le hoi den va tuong nho tan vien son thanh
Dù đông nhưng Đền Và sắp xếp khá quy củ, trật tự

Ban quản trị cũng hoạt động dân cư không thắp hương vào mâm cúng vì tàn hương rất dễ bén lửa, gây hỏa hoạn. Đồng thời mỗi người dân chỉ thắp một nén hương ở khu vực ngoài sân đền. Nhờ có pháp luật trang nghiêm và giải pháp phân bổ hài hòa và hợp lý, hành khách đi lễ tại đền Và dù đông nhưng khá quy củ, trật tự. Không có hiện tượng kỳ lạ chen lấn, hỗn loạn trong khu thờ tự. Bằng sự nỗ lực của chính quyền sở tại địa phương, hành khách thập phương về với đền Và sẽ thấy tâm hồn thanh thản, nhẹ nhõm, sáng trong để trân trọng hơn những giá trị văn hoá tốt đẹp của người xưa mà sống tốt hơn trong nếp sống hội đồng ngày hôm nay .

Source: https://evbn.org
Category : Lễ Hội