Chủ nghĩa bảo thủ – Wikipedia tiếng Việt

Chủ nghĩa bảo thủ (tiếng Pháp: conservatisme, tiếng Anh:conservatism, gốc từ tiếng Latinh conservo — giữ gìn) là các triết lý chính trị và xã hội thúc đẩy các thiết chế xã hội truyền thống trong bối cảnh văn hóa và văn minh. Các nguyên lý trung tâm của chủ nghĩa bảo thủ bao gồm truyền thống, xã hội hữu cơ, hệ thống phân cấp, quyền hạn và quyền sở hữu. Phe bảo thủ tìm cách bảo tồn một loạt các thể chế như tôn giáo, chính phủ nghị viện và quyền tài sản, với mục đích nhấn mạnh sự ổn định và liên tục của xã hội. Những người theo chủ nghĩa này đi ngược lại chủ nghĩa hiện đại và tìm cách quay trở lại “cách thức mọi thứ đã từng tồn tại”.[3][4]

Lần tiên phong thuật ngữ này Open trong toàn cảnh chính trị bắt nguồn từ năm 1818 với François-René de Chateaubriand [ 5 ] trong thời kỳ Phục hồi Bourbon tìm cách đẩy lùi những chủ trương của Cách mạng Pháp. Trong lịch sử vẻ vang gắn liền với chính trị cánh hữu, thuật ngữ này đã được sử dụng để diễn đạt một loạt những quan điểm. Không có một bộ chủ trương nào được coi là bảo thủ vì ý nghĩa của chủ nghĩa bảo thủ phụ thuộc vào vào những gì được coi là truyền thống cuội nguồn ở một khu vực và thời hạn nhất định. Do đó, những người bảo thủ từ những khu vực khác nhau trên quốc tế, mỗi người ủng hộ truyền thống cuội nguồn tương ứng của họ, hoàn toàn có thể không đồng ý chấp thuận về một loạt những yếu tố. Edmund Burke, một chính trị gia thế kỷ 18 phản đối Cách mạng Pháp, nhưng ủng hộ Cách mạng Mỹ, được coi là một trong những nhà lý luận chính của chủ nghĩa bảo thủ ở Anh vào những năm 1790. [ 6 ]

Theo Quintin Hogg, Chủ tịch Đảng Bảo thủ Anh năm 1959: “Chủ nghĩa bảo thủ không phải là một triết lý như một thái độ, một lực lượng không đổi, thực hiện một chức năng vượt thời gian trong sự phát triển của một xã hội tự do, và tương ứng với một sự sâu sắc và lâu dài yêu cầu của bản chất con người “.[7]

Ngày nay, chủ nghĩa bảo thủ được coi là thuộc cánh hữu. Chủ nghĩa bảo thủ có nhiều sự phân hóa thành những phe phái khác nhau, và do những vương quốc có thực trạng khác nhau nên những người bảo thủ những nước khác nhau về đường lối .

Các hình thức[sửa|sửa mã nguồn]

Chủ nghĩa bảo thủ tự do[sửa|sửa mã nguồn]

Chủ nghĩa bảo thủ tự do phối hợp quan điểm tự do cổ xưa về sự can thiệp tối thiểu của chính phủ nước nhà vào nền kinh tế tài chính. Các cá thể nên được tự do tham gia vào thị trường và tạo ra sự giàu sang mà không cần sự can thiệp của chính phủ nước nhà. Tuy nhiên, những cá thể không hề trọn vẹn phụ thuộc vào vào hành vi có nghĩa vụ và trách nhiệm trong những nghành khác của đời sống, do đó những người bảo thủ tự do tin rằng một nhà nước mạnh là thiết yếu để bảo vệ pháp luật và trật tự và những tổ chức triển khai xã hội thiết yếu để nuôi dưỡng ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm và nghĩa vụ và trách nhiệm so với vương quốc. Chủ nghĩa bảo thủ tự do là một biến thể của chủ nghĩa bảo thủ bị ảnh hưởng tác động can đảm và mạnh mẽ bởi lập trường tự do. [ 9 ]

Vì hai thuật ngữ sau này có ý nghĩa khác nhau theo thời gian và trên khắp các quốc gia, chủ nghĩa bảo thủ tự do cũng có nhiều ý nghĩa khác nhau. Trong lịch sử, thuật ngữ này thường đề cập đến sự kết hợp của chủ nghĩa tự do kinh tế, vốn vô địch thị trường laissez-faire, với mối quan tâm bảo thủ cổ điển đối với truyền thống đã được thiết lập, tôn trọng chính quyền và các giá trị tôn giáo. Nó tương phản với chủ nghĩa tự do cổ điển, hỗ trợ tự do cho cá nhân trong cả lĩnh vực kinh tế và xã hội.

Theo thời hạn, hệ tư tưởng bảo thủ chung ở nhiều vương quốc đã vận dụng những lập luận tự do kinh tế tài chính và thuật ngữ bảo thủ tự do đã được sửa chữa thay thế bằng chủ nghĩa bảo thủ. Đây cũng là trường hợp ở những vương quốc nơi những ý tưởng sáng tạo kinh tế tài chính tự do là truyền thống lịch sử như Hoa Kỳ và do đó được coi là bảo thủ. Ở những vương quốc khác, nơi những trào lưu bảo thủ tự do đã đi vào dòng chính trị, như Ý và Tây Ban Nha, những thuật ngữ tự do và bảo thủ hoàn toàn có thể đồng nghĩa tương quan với nhau. Truyền thống bảo thủ tự do ở Hoa Kỳ tích hợp chủ nghĩa cá thể kinh tế tài chính của những người tự do cổ xưa với một hình thức bảo thủ của Burkean ( cũng đã trở thành một phần của truyền thống lịch sử bảo thủ Mỹ, như trong những tác phẩm của Russell Kirk ) .Một ý nghĩa thứ cấp cho thuật ngữ chủ nghĩa bảo thủ tự do đã tăng trưởng ở châu Âu là sự tích hợp giữa quan điểm bảo thủ văn minh hơn ( ít truyền thống cuội nguồn hơn ) với quan điểm của chủ nghĩa tự do xã hội. Điều này đã tăng trưởng như một sự trái chiều với quan điểm tập thể hơn của chủ nghĩa xã hội. Thông thường, điều này tương quan đến việc nhấn mạnh vấn đề những quan điểm bảo thủ về kinh tế tài chính thị trường tự do và niềm tin vào nghĩa vụ và trách nhiệm cá thể, với quan điểm tự do xã hội về bảo vệ quyền công dân, chủ nghĩa môi trường tự nhiên và tương hỗ cho một nhà nước phúc lợi hạn chế. Ở lục địa châu Âu, điều này đôi lúc cũng được dịch sang tiếng Anh là chủ nghĩa bảo thủ xã hội .

Chủ nghĩa tự do bảo thủ[sửa|sửa mã nguồn]

Chủ nghĩa tự do bảo thủ là một biến thể của chủ nghĩa tự do phối hợp những giá trị và chủ trương tự do với lập trường bảo thủ. [ 10 ] [ 11 ] [ 12 ] Nguồn gốc của chủ nghĩa tự do bảo thủ được tìm thấy ở đầu lịch sử vẻ vang của chủ nghĩa tự do. Cho đến hai cuộc cuộc chiến tranh quốc tế, ở hầu hết những nước châu Âu, giai cấp chính trị được hình thành bởi những người tự do bảo thủ, từ Đức đến Ý. Các sự kiện sau Thế chiến I đã đưa phiên bản cấp tiến hơn của chủ nghĩa tự do cổ xưa sang một loại chủ nghĩa tự do bảo thủ hơn ( tức là ôn hòa hơn ). [ 13 ]

Chủ nghĩa bảo thủ tự do cá thể[sửa|sửa mã nguồn]

Chủ nghĩa bảo thủ tự do cá thể diễn đạt một số ít hệ tư tưởng chính trị điển hình nổi bật nhất ở Hoa Kỳ tích hợp những yếu tố kinh tế tài chính tự do với những góc nhìn của chủ nghĩa bảo thủ. Bốn Trụ sở chính của nó là chủ nghĩa hiến pháp, paleolibertarianism, chủ nghĩa bảo thủ cơ quan chính phủ nhỏ và chủ nghĩa tự do Kitô giáo. Họ thường khác với chủ nghĩa bảo thủ cổ, ở chỗ họ thiên về tự do kinh tế tài chính và cá thể hơn .Các nhà nông học như Samuel Edward Konkin III dán nhãn chủ nghĩa bảo thủ tự do này là chủ nghĩa tự do cánh hữu. [ 14 ] [ 15 ]

Trái ngược với các chủ nghĩa tự do cổ điển, những người bảo thủ theo chủ nghĩa tự do ủng hộ các chính sách tự do nghiêm ngặt như thương mại tự do, phản đối bất kỳ ngân hàng quốc gia nào và phản đối các quy định kinh doanh. Họ phản đối kịch liệt các quy định về môi trường, phúc lợi doanh nghiệp, trợ cấp và các lĩnh vực can thiệp kinh tế khác.

Nhiều người bảo thủ, đặc biệt quan trọng là ở Hoa Kỳ, tin rằng chính phủ nước nhà không nên đóng vai trò chính trong việc điều tiết kinh doanh thương mại và quản trị nền kinh tế tài chính. Họ thường phản đối những nỗ lực tính thuế suất cao và phân phối lại thu nhập để tương hỗ người nghèo. Những nỗ lực như vậy, họ lập luận, không thưởng xứng danh cho những người đã kiếm được tiền của họ trải qua việc làm khó khăn vất vả .

Chủ nghĩa bảo thủ kinh tế tài chính[sửa|sửa mã nguồn]

Chủ nghĩa bảo thủ tài khóa là triết lý kinh tế thận trọng trong chi tiêu và nợ của chính phủ.[16] Trong bài phản ánh về cuộc cách mạng ở Pháp, Edmund Burke lập luận rằng một chính phủ không có quyền xử lý các khoản nợ lớn và sau đó ném gánh nặng cho người nộp thuế:

[ Đó ] là gia tài của công dân, và không phải là nhu yếu của chủ nợ của nhà nước, rằng đức tin tiên phong và nguyên bản của xã hội dân sự được cam kết. Yêu cầu của công dân là trước thời hạn, tối quan trọng trong chức vụ, tiêu biểu vượt trội về vốn chủ chiếm hữu. Vận may của những cá thể, mặc dầu bị chiếm hữu hay do có nguồn gốc hoặc do tham gia vào sản phẩm & hàng hóa của một số ít hội đồng, không phải là một phần của bảo mật thông tin của chủ nợ, được bộc lộ hoặc ý niệm … Công chúng, mặc dầu được đại diện thay mặt bởi một vị vua hay bởi một thượng viện, không hề cam kết gì ngoài gia tài công cộng ; và nó hoàn toàn có thể không có gia tài công cộng ngoại trừ những gì nó bắt nguồn từ một sự áp đặt công minh và phù hợp so với công dân nói chung .

Chủ nghĩa bảo thủ vương quốc và chủ nghĩa bảo thủ truyền thống lịch sử[sửa|sửa mã nguồn]

Chủ nghĩa bảo thủ vương quốc là một thuật ngữ chính trị được sử dụng đa phần ở châu Âu để diễn đạt một biến thể của chủ nghĩa bảo thủ tập trung chuyên sâu nhiều vào quyền lợi vương quốc hơn chủ nghĩa bảo thủ tiêu chuẩn cũng như duy trì truyền thống văn hóa truyền thống và dân tộc bản địa, [ 17 ] trong khi không bộc lộ chủ nghĩa dân tộc bản địa một cách thẳng thắn. [ 18 ] [ 19 ] Tại châu Âu, bảo thủ vương quốc thường là không tin so với châu Âu. [ 20 ] [ 21 ]Chủ nghĩa bảo thủ vương quốc đa phần hướng đến sự không thay đổi mái ấm gia đình và xã hội truyền thống cuội nguồn cũng như ủng hộ việc hạn chế nhập cư. Như vậy, những người bảo thủ vương quốc hoàn toàn có thể được phân biệt với những người bảo thủ về kinh tế tài chính, trong đó chủ trương kinh tế thị trường tự do, bãi bỏ pháp luật và bảo thủ tài khóa là những ưu tiên chính. Một số nhà phản hồi đã xác lập khoảng cách ngày càng lớn giữa chủ nghĩa bảo thủ vương quốc và kinh tế tài chính : ” [ M ] những đảng của phe [ ngày này ] được quản lý bởi những người bảo thủ kinh tế tài chính, ở những mức độ khác nhau, đã gạt ra bên lề xã hội, văn hóa truyền thống và bảo thủ vương quốc “. [ 22 ] Chủ nghĩa bảo thủ vương quốc cũng tương quan đến chủ nghĩa bảo thủ truyền thống lịch sử .Chủ nghĩa bảo thủ truyền thống cuội nguồn là một triết lý chính trị nhấn mạnh vấn đề sự thiết yếu của những nguyên tắc của luật tự nhiên và trật tự đạo đức siêu việt, truyền thống lịch sử, thứ bậc và thống nhất hữu cơ, chủ nghĩa nông nghiệp, chủ nghĩa cổ xưa và văn hóa truyền thống cao cũng như những nghành trung thành với chủ giao nhau. [ 23 ] Một số người theo chủ nghĩa truyền thống lịch sử đã gật đầu những thương hiệu ” phản động ” và ” phản cách mạng “, bất chấp sự tẩy chay đã gắn liền với những lao lý này kể từ thời Khai sáng. Có một cái nhìn phân cấp về xã hội, nhiều người bảo thủ truyền thống lịch sử, gồm có một vài người Mỹ, bảo vệ cấu trúc chính trị quân chủ như là sự sắp xếp xã hội tự nhiên và có lợi nhất .

Chủ nghĩa bảo thủ văn hóa truyền thống và chủ nghĩa bảo thủ xã hội[sửa|sửa mã nguồn]

Những người bảo thủ văn hóa truyền thống ủng hộ việc bảo tồn di sản của một vương quốc, hoặc của một nền văn hóa truyền thống san sẻ không được xác lập bởi biên giới vương quốc. [ 24 ] Văn hóa san sẻ hoàn toàn có thể khác nhau như văn hóa truyền thống phương Tây hoặc văn hóa truyền thống Trung Quốc. Ở Hoa Kỳ, thuật ngữ ” bảo thủ văn hóa truyền thống ” hoàn toàn có thể ám chỉ một vị trí bảo thủ trong đại chiến văn hóa truyền thống. Những người bảo thủ văn hóa truyền thống giữ vững lối tâm lý truyền thống cuội nguồn ngay cả khi đương đầu với sự biến hóa lớn. Họ tin cậy can đảm và mạnh mẽ vào những giá trị truyền thống lịch sử và chính trị truyền thống cuội nguồn và thường có ý thức cấp bách về chủ nghĩa dân tộc bản địa .

Chủ nghĩa bảo thủ xã hội khác với chủ nghĩa bảo thủ văn hóa, mặc dù có một số sự chồng chéo. Những người bảo thủ xã hội có thể tin rằng xã hội được xây dựng dựa trên một mạng lưới các mối quan hệ mong manh cần được duy trì thông qua nghĩa vụ, các giá trị truyền thống và các thể chế được thiết lập; và rằng chính phủ có vai trò khuyến khích hoặc thực thi các giá trị hoặc hành vi truyền thống. Một người bảo thủ xã hội muốn bảo tồn đạo đức truyền thống và các công việc xã hội, thường bằng cách phản đối những gì họ cho là chính sách cấp tiến hoặc kỹ thuật xã hội. Thay đổi xã hội thường được coi là nghi ngờ.

Một ý nghĩa thứ hai của thuật ngữ bảo thủ xã hội được tăng trưởng ở những nước Bắc Âu và lục địa châu Âu, nơi nó đề cập đến những người bảo thủ tự do ủng hộ những vương quốc phúc lợi châu Âu văn minh .Những người bảo thủ xã hội ( theo nghĩa tiên phong của cụm từ ) ở nhiều vương quốc thường ủng hộ quan điểm chống phá thai trong cuộc tranh cãi về phá thai và phản đối điều tra và nghiên cứu tế bào gốc phôi người ( đặc biệt quan trọng nếu được hỗ trợ vốn công khai minh bạch ) ; phản đối cả ưu sinh học và tăng cường con người ( siêu nhân ) trong khi ủng hộ chủ nghĩa sinh học ; [ 26 ] ủng hộ một định nghĩa truyền thống cuội nguồn về hôn nhân gia đình là một nam và một nữ ; xem quy mô mái ấm gia đình hạt nhân là đơn vị chức năng nền tảng của xã hội ; phản đối việc lan rộng ra hôn nhân dân sự và nhận con nuôi cho những cặp vợ chồng trong mối quan hệ đồng giới ; tôn vinh đạo đức công cộng và giá trị mái ấm gia đình truyền thống lịch sử ; phản đối chủ nghĩa vô thần, [ 27 ] đặc biệt quan trọng là chủ nghĩa vô thần chiến binh, chủ nghĩa thế tục và sự tách biệt giữa nhà thời thánh và nhà nước ; [ 28 ] [ 29 ] [ 30 ] ủng hộ việc cấm ma túy, mại dâm và trợ tử ; và tương hỗ kiểm duyệt nội dung khiêu dâm và những gì họ cho là tục tĩu hoặc không đứng đắn. Hầu hết những người bảo thủ ở Hoa Kỳ ủng hộ án tử hình .

Bảo vệ bất bình đẳng[sửa|sửa mã nguồn]

Trái ngược với định nghĩa dựa trên truyền thống lịch sử về chủ nghĩa bảo thủ, một số ít nhà lý luận chính trị như Corey Robin định nghĩa chủ nghĩa bảo thủ đa phần theo cách bảo vệ chung về bất bình đẳng xã hội và bất bình đẳng kinh tế tài chính. Từ quan điểm này, chủ nghĩa bảo thủ không phải là một nỗ lực để duy trì những thể chế truyền thống lịch sử và nhiều hơn ” một cách thiền về giáo dục và sự tái hiện trên triết lý của cảm xúc về việc có sức mạnh, nhìn thấy nó bị rình rập đe dọa và nỗ lực giành lại nó “. [ 31 ] trái lại, 1 số ít người bảo thủ hoàn toàn có thể lập luận rằng họ đang tìm kiếm ít hơn để bảo vệ quyền lực tối cao của chính họ hơn là họ đang tìm cách bảo vệ ” quyền không hề đổi khác ” và thôi thúc những quy tắc và quy tắc mà họ tin rằng nên sống sót mãi mãi và vĩnh viễn, vận dụng cho mỗi công dân. [ 32 ] [ 33 ]

Chủ nghĩa bảo thủ tôn giáo[sửa|sửa mã nguồn]

PhápBiểu tình vì sự sống năm 2012 ở ParisChủ nghĩa bảo thủ tôn giáo hầu hết vận dụng những giáo lý của những tôn giáo đơn cử vào chính trị, nhiều lúc chỉ bằng cách công bố giá trị của những giáo lý đó, vào những thời gian khác bằng cách những giáo lý đó ảnh hưởng tác động đến pháp luật. [ 34 ]Trong hầu hết những nền dân chủ, chủ nghĩa bảo thủ chính trị tìm cách phát huy những cấu trúc mái ấm gia đình truyền thống cuội nguồn và những giá trị xã hội. Những người bảo thủ tôn giáo thường phản đối việc phá thai, hành vi LGBT ( hoặc, trong 1 số ít trường hợp nhất định, danh tính ), sử dụng ma túy, [ 35 ] và hoạt động giải trí tình dục ngoài hôn nhân gia đình. Trong một số ít trường hợp, những giá trị bảo thủ được đặt nền tảng trong niềm tin tôn giáo, và những người bảo thủ tìm cách tăng vai trò của tôn giáo trong đời sống công cộng. [ 36 ]

Chủ nghĩa bảo thủ gia trưởng[sửa|sửa mã nguồn]

Chủ nghĩa bảo thủ gia trưởng là một chuỗi trong chủ nghĩa bảo thủ phản ánh niềm tin rằng những xã hội sống sót và tăng trưởng hữu cơ và những thành viên trong đó có nghĩa vụ và trách nhiệm so với nhau. Có sự nhấn mạnh vấn đề đặc biệt quan trọng về nghĩa vụ và trách nhiệm gia trưởng của những người có độc quyền và giàu có so với những người nghèo hơn trong xã hội. Vì nó tương thích với những nguyên tắc như chủ nghĩa hữu cơ, thứ bậc và nghĩa vụ và trách nhiệm, nó hoàn toàn có thể được coi là sự tăng trưởng của chủ nghĩa bảo thủ truyền thống cuội nguồn. Về nguyên tắc, những người bảo thủ mái ấm gia đình không ủng hộ cá thể hay nhà nước, mà thay vào đó, họ chuẩn bị sẵn sàng tương hỗ hoặc đề xuất cân đối giữa hai bên tùy thuộc vào những gì thiết thực nhất .Nó nhấn mạnh vấn đề tầm quan trọng của mạng lưới bảo đảm an toàn xã hội để đối phó với nghèo khó, tương hỗ phân phối lại hạn chế của cải cùng với sự điều tiết của cơ quan chính phủ về thị trường vì quyền lợi của cả người tiêu dùng và đơn vị sản xuất. [ 39 ] Chủ nghĩa bảo thủ gia trưởng thứ nhất phát sinh như một ý thức hệ độc lạ ở Vương quốc Anh dưới chủ nghĩa Toryism ” Một vương quốc ” của Thủ tướng Benjamin Disraeli. [ 39 ] [ 40 ] Đã có một loạt những cơ quan chính phủ bảo thủ một vương quốc. Tại Vương quốc Anh, những Thủ tướng Disraeli, Stanley Baldwin, Neville Chamberlain, Winston Churchill, Harold Macmillan [ 41 ] và Boris Johnson là một trong những người bảo thủ vương quốc .Tại Đức, trong thế kỷ 19 Thủ tướng Đức Otto von Bismarck đã vận dụng những chủ trương bảo hiểm bắt buộc do nhà nước tổ chức triển khai cho người lao động chống lại bệnh tật, tai nạn thương tâm, bất khả lao động và tuổi già. Thủ tướng Leo von Caprivi đã thôi thúc một chương trình nghị sự bảo thủ gọi là ” con đường mới “. [ 42 ]Tại Hoa Kỳ, chính quyền sở tại của Tổng thống William Howard Taft là một người bảo thủ tân tiến và ông tự nhận mình là ” người tin vào chủ nghĩa bảo thủ văn minh ” [ 43 ] và Tổng thống Dwight D. Eisenhower công bố mình là người ủng hộ ” chủ nghĩa bảo thủ văn minh “. [ 44 ]Ở Canada, một loạt những cơ quan chính phủ bảo thủ đã là một phần của truyền thống lịch sử Tory đỏ, với đảng bảo thủ lớn trước đây của Canada được đặt tên là Đảng Bảo thủ Tiến bộ của Canada từ năm 1942 đến 2003. [ 45 ] Tại Canada, những Thủ tướng Arthur Meighen, RB Bennett, John Diefenbaker, Joe Clark, Brian Mulroney và Kim Campbell đã chỉ huy những chính phủ nước nhà liên bang Tory đỏ. [ 45 ]

Chủ nghĩa bảo thủ độc đoán[sửa|sửa mã nguồn]

Chủ nghĩa bảo thủ độc đoán hoặc chủ nghĩa bảo thủ phản động [46][47][48] đề cập đến các chế độ chuyên chế tập trung tư tưởng của họ xung quanh chủ nghĩa dân tộc bảo thủ, thay vì chủ nghĩa dân tộc, mặc dù có thể tồn tại một số thành phần chủng tộc như chống chủ nghĩa chủng tộc.[49] Các phong trào bảo thủ độc đoán cho thấy sự tận tâm mạnh mẽ đối với tôn giáo, truyền thống và văn hóa đồng thời thể hiện chủ nghĩa dân tộc nhiệt thành giống như các phong trào dân tộc cực hữu khác. Ví dụ về các nhà lãnh đạo bảo thủ độc đoán bao gồm António de Oliveira Salazar [50] và Engelbert Dollfuss.[51] Các phong trào bảo thủ độc đoán đã nổi bật trong cùng thời đại với chủ nghĩa phát xít, mà đôi khi nó đụng độ. Mặc dù cả hai hệ tư tưởng chia sẻ những giá trị cốt lõi như chủ nghĩa dân tộc và có kẻ thù chung như chủ nghĩa cộng sản và chủ nghĩa duy vật, đã có tuy nhiên một sự tương phản giữa bản chất truyền thống của chủ nghĩa bảo thủ độc tài và cách mạng, palingenetic thiên nhiên và dân túy của chủ nghĩa phát xít-do đó nó đã được phổ biến cho các chế độ bảo thủ độc tài để đàn áp các phong trào phát xít và xã hội chủ nghĩa đang gia tăng.[52] Sự thù địch giữa hai hệ tư tưởng được nhấn mạnh bằng cuộc đấu tranh giành quyền lực cho các nhà xã hội quốc gia ở Áo, được đánh dấu bằng vụ ám sát Engelbert Dollfuss.

Nhà xã hội học Seymour Martin Lipset đã kiểm tra cơ sở giai cấp của chính trị cực đoan cánh hữu trong kỷ nguyên 1920 – 1960. Ông nhận định và đánh giá :

Các phong trào cực đoan bảo thủ hoặc cực hữu đã phát sinh ở các thời kỳ khác nhau trong lịch sử hiện đại, từ Horthyites ở Hungary, Đảng Xã hội Kitô giáo của Dollfuss ở Áo, Der Stahlmus và những người theo chủ nghĩa dân tộc khác ở Đức thời tiền Hitler và Salazar ở Bồ Đào Nha, cho đến trước 1966 Phong trào Gaullist và quân chủ ở Pháp và Ý đương đại. Những kẻ cực đoan phải bảo thủ, không cách mạng. Họ tìm cách thay đổi các thể chế chính trị để bảo tồn hoặc khôi phục các nền văn hóa và kinh tế, trong khi những kẻ cực đoan của trung tâm và bỏ đi tìm cách sử dụng các phương tiện chính trị cho cách mạng văn hóa và xã hội. Lý tưởng của người cực đoan phải không phải là một nhà cai trị toàn trị, mà là một vị quân vương, hay một người theo chủ nghĩa truyền thống hành động như một. Nhiều phong trào như vậy ở Tây Ban Nha, Áo, Hungary, Đức và Ý – rõ ràng là quân chủ… Những người ủng hộ các phong trào này khác với những người trong số các trung tâm, có xu hướng giàu có hơn và tôn giáo hơn, điều này quan trọng hơn về tiềm năng hỗ trợ đại chúng.[53]

Phát triển của chủ nghĩa bảo thủ phương Tây[sửa|sửa mã nguồn]

Vương quốc Anh

[sửa|sửa mã nguồn]

Ở Vương quốc Anh, những ý tưởng bảo thủ (mặc dù chưa được gọi là) đã xuất hiện trong phong trào Tory trong thời kỳ Phục hồi (1660 Phản1688). Chủ nghĩa Tory ủng hộ một xã hội phân cấp với một vị quân vương cai trị bằng quyền thiêng liêng. Tories phản đối ý kiến cho rằng chủ quyền bắt nguồn từ người dân và từ chối thẩm quyền của quốc hội và tự do tôn giáo. Patriarcha của Robert Filmer : hay Sức mạnh tự nhiên của các vị vua (xuất bản sau năm 1680, nhưng được viết trước Nội chiến Anh năm 1642-1651) đã được chấp nhận như là tuyên bố của học thuyết của họ. Tuy nhiên, cuộc Cách mạng Vinh quang năm 1688 đã phá hủy nguyên tắc này ở một mức độ nào đó bằng cách thành lập một chính phủ lập hiến ở Anh, dẫn đến sự bá chủ của hệ tư tưởng Whig chống đối Tory. Đối mặt với thất bại, các Tories đã cải tổ phong trào của họ, bây giờ nắm giữ chủ quyền đó đã được trao cho ba khu vực của Vương miện, Lãnh chúa và Cộng đồng [54] thay vì chỉ trong Vương miện. Chủ nghĩa Tory trở nên bị thiệt thòi trong suốt thời gian dài lên ngôi của Whig trong thế kỷ 18.

Những người bảo thủ thường xem Richard Hooker ( 1554 – 1600 ) là cha đẻ của chủ nghĩa bảo thủ, cùng với Hầu tước xứ Halifax ( 1633 – 1695 ), David Hume ( 1711 – 1776 ) và Edmund Burke ( 1729 – 1797 ). Halifax thôi thúc chủ nghĩa thực dụng trong chính phủ nước nhà trong khi Hume lập luận chống lại chủ nghĩa duy lý chính trị và chủ nghĩa ngoạn mục. [ 55 ] [ 56 ] Burke từng là thư ký riêng của Hầu tước Rockingham và là người viết sách chính thức cho Trụ sở Rockingham của đảng Whig. [ 57 ] Cùng với Tories, họ là những người bảo thủ ở Vương quốc Anh cuối thế kỷ 18. [ 58 ] Quan điểm của Burke là sự trộn lẫn giữa tự do và bảo thủ. Ông ủng hộ Cách mạng Mỹ năm 1765 – 1783, nhưng ghê tởm đấm đá bạo lực của Cách mạng Pháp ( 1789 – 1799 ). Ông đồng ý những lý tưởng tự do về gia tài tư nhân và kinh tế tài chính của Adam Smith ( 1723 – 1790 ), nhưng nghĩ rằng kinh tế tài chính nên phụ thuộc vào vào đạo đức xã hội bảo thủ, rằng chủ nghĩa tư bản nên phụ thuộc vào vào truyền thống lịch sử xã hội thời trung cổ và những tầng lớp người kinh doanh nên là phụ thuộc vào vào những tầng lớp quý tộc. Ông nhấn mạnh vấn đề vào những tiêu chuẩn danh dự bắt nguồn từ truyền thống lịch sử quý tộc thời trung cổ và coi giới quý tộc là nhà chỉ huy tự nhiên của vương quốc. [ 59 ] Điều đó có nghĩa là số lượng giới hạn so với quyền hạn của Vương miện, vì ông thấy những tổ chức triển khai của Quốc hội sẽ được thông tin tốt hơn so với những khoản hoa hồng được chỉ định bởi hành pháp. Ông ủng hộ một nhà thời thánh được xây dựng, nhưng được cho phép một mức độ khoan dung tôn giáo. [ 60 ] Burke biện minh cho trật tự xã hội trên cơ sở truyền thống lịch sử : truyền thống lịch sử đại diện thay mặt cho sự khôn ngoan của loài và ông coi trọng sự hòa hợp của hội đồng và xã hội so với những cải cách xã hội. [ 61 ] Burke là một nhà lý luận số 1 trong thời đại của ông, tìm thấy chủ nghĩa duy tâm cực đoan ( Tory hoặc Whig ) gây nguy khốn cho những quyền tự do to lớn hơn và ( như Hume ) bác bỏ nguyên do trừu tượng như một hướng dẫn vô căn cứ cho kim chỉ nan chính trị. Mặc dù ảnh hưởng tác động của họ so với tư tưởng bảo thủ trong tương lai, không ai trong số những người góp phần sớm này rõ ràng có tương quan đến chính trị Tory. Hooker sống ở thế kỷ 16, rất lâu trước khi có chủ nghĩa bảo thủ, trong khi Hume là một nhà triết học chính trị và Halifax độc lập tương tự như về mặt chính trị. Burke tự miêu tả mình là một người Whig .

Đảng bảo thủ[sửa|sửa mã nguồn]

Các đảng chính trị bảo thủ :

Source: https://evbn.org
Category: Góc Nhìn