Đặc sắc Lễ hội đua voi Buôn Đôn tại Buôn Ma Thuột

1Câu chuyện về sự ra đời của Lễ hội đua voi Buôn Đôn

Đến với thành phố Ban Mê, bạn không chỉ có thời cơ chiêm ngưỡng và thưởng thức nhiều món ăn ngon như Bánh đúc Bà Bột Buôn Ma Thuột, bánh canh lòng gà, mì bà Hường, bún riêu cua, bún đỏ … mà còn hoàn toàn có thể tham gia thưởng thức nhiều liên hoan văn hóa truyền thống mê hoặc, trong đó có Lễ hội đua voi Buôn Đôn nổi tiếng .Từ bao đời, người M’nông ( Bunong ) ở Buôn Đôn đã biết săn bắt, thuần dưỡng voi rừng. Con vật này không chỉ giúp người đồng bào kéo, chở sản phẩm & hàng hóa mà còn được xem như một ” gia tài lớn ” trong mái ấm gia đình, có vị trí quan trọng so với đời sống văn hóa truyền thống niềm tin .

Lễ hội đua voi Buôn Đôn là một trong những lễ hội núi rừng Tây Nguyên mang đậm nét đẹp truyền thống văn hóa lâu đời của người đồng bào M’nông sinh sống tại huyện Buôn Đôn

Theo tư liệu lịch sử dân tộc tại Bảo tàng Dân tộc tỉnh Đắk Lắk, ông Y Thu K ‘ Nul ( hay còn gọi là Khu Sa Nup, sinh năm 1827, mất năm 1938 ) là một trong những người M’nông tiên phong kiến thiết xây dựng nên nghề săn bắt, thuần dưỡng voi rừng thành voi nhà. Trong suốt cuộc sống mình, ông đã bắt được gần 500 con voi rừng và thuần dưỡng chúng, do đó người dân tôn vinh ông là ” Vua săn voi ” .Bắt nguồn từ Y Thu K ‘ Nul, săn và thuần phục voi dần trở thành truyền thống lịch sử tại Buôn Đôn. Nơi đây từ từ được coi như thủ phủ của loài voi. Lễ hội đua voi Buôn Đôn từ đó cũng sinh ra và trở thành một liên hoan nổi tiếng. Cuộc đua voi không riêng gì biểu lộ niềm tin thượng võ của người dân nơi đây mà còn nói lên nếp sống can đảm và mạnh mẽ, truyền thống cuội nguồn truyền kiếp của bản làng Tây Nguyên .Ông Y Thu K ‘ Nul là một trong những người Buôn Đôn tiên phong thiết kế xây dựng nên truyền thống cuội nguồn săn bắt và thuần dưỡng voi rừng thành voi nhà để lấy sức kéo, làm phương tiện đi lại chuyển dời

2Thời gian và địa điểm tổ chức lễ hội

Lễ hội đua voi Buôn Đôn thường diễn ra 2 năm 1 lần vào tháng 3 âm lịch, cùng với mùa của nhiều liên hoan độc lạ ở Tây Nguyên như Lễ hội cafe Buôn Ma Thuột, liên hoan Pơ Thi ( bỏ mã ) … Đây vừa là thời gian trước khi vào mùa vụ mới lại là lúc đất rừng khô ráo, trăm hoa đua nở, trời trong nắng dịu, cực kỳ thích hợp để đi dạo liên hoan .Bởi vì cuộc đua voi diễn ra với quy mô rất lớn nên khu vực tổ chức triển khai lễ hội chủ yếu lại tại một khu đất trống có chiều dài từ 400 đến 500 m, phẳng phiu, ít cây, đủ cho 5 đến 10 con voi lớn đứng dàn thành hàng ngang cùng tham gia. Nơi được chọn thường là những khu vực như ở Vườn Quốc gia Yok Đôn thuộc huyện Buôn Đôn và Ea Súp hoặc một cánh rừng thưa ven sông Sêrêpốk nằm ở phụ lưu sông Mekong .Xem thêm : Tham gia Lễ cúng bến nước Buôn Ma Thuột nhiều xúc cảmLễ hội thường được tổ chức triển khai 2 lần 1 năm vào tháng 3 âm lịch tại những khu đất trống có chiều dài từ lớn, sức chứa đủ cho 5 – 10 con voi lớn đứng dàn thành hàng ngang, ngoài những phải phẳng phiu, ít cây

3Lễ hội có gì đặc sắc?

3.1 Trước khi diễn ra tiệc tùngVài tháng trước khi đến tháng 3 âm lịch – mùa liên hoan Tây Nguyên, người dân đồng bào M’nông sẽ lựa những chú voi lớn, khỏe mạnh, dẻo dai và mưu trí. Bởi vì mỗi mùa Lễ hội đua voi Buôn Đôn chỉ có khoảng chừng xấp xỉ 10 con voi được tham gia tranh tài, những người giảng dạy cần nhiều nhiều thời hạn để sẵn sàng chuẩn bị cho người bạn của mình có không thiếu tiêu chuẩn bước vào vòng trong .

Xong xuôi bước chọn lựa và chuẩn bị, họ đưa voi của mình vào rừng lớn kiếm thức ăn, đồng thời “bồi bổ” cho voi nào là mía, chuối, đu đủ… Gần ngày thi đấu, voi sẽ được nghỉ ngơi, tắm rửa và huấn luyện một số bài thuần dưỡng để tham gia các hoạt động trong lễ hội.

Mỗi mùa tiệc tùng, chỉ có từ 5 đến 10 con voi dẻo dai, khỏe mạnh và mưu trí nhất được tham gia thi cuộc đua voi Buôn ĐônCác hoạt động giải trí trong Lễ hội đua voi Buôn Đôn gồm có lễ cúng Nước, lễ cúng sức khỏe thể chất cho voi, lễ ăn trâu mừng mùa ( Lễ Đâm Trâu ), liên hoan văn hóa truyền thống những dân tộc bản địa huyện Buôn Đôn, xen kẽ là những phần thi như voi đá bóng, voi đua chạy, thi bơi. Tiếp theo là lễ mừng mùa, lễ tắm voi, đây là hai nghi lễ sau cuối trong những hoạt động giải trí của voi tại liên hoan .3.2 Ngày diễn ra Lễ hội đua voi Buôn ĐônVào ngày tranh tài, già làng sẽ triển khai lễ cúng sức khỏe thể chất cho voi trước với 3 chén rượu cần, một con heo và một bầu nước. Voi sẽ được đặt cơm lên đầu, tưới rượu và máu để cầu phúc và cúng sức khỏe thể chất. Sau khi triển khai xong nghi lễ, toàn bộ mọi người trong tiệc tùng sẽ cùng nhau ca hát, nhảy múa dưới tiếng nhạc cồng chiêng rộn ràng rồi chính thức mở màn Lễ hội đua voi Buôn Đôn .Trước khi bước vào cuộc thi, già làng sẽ làm lễ cúng sức khỏe thể chất cho voi với những nghi lễ như đặt cơm lên đầu voi, tưới rượu và máu để cầu phúc và chúc sức khỏe thể chấtBước vào cuộc đua, trên sống lưng mỗi chú voi là 2 chàng quản tượng, mặc đồ truyền thống cuội nguồn của dân tộc bản địa. Họ có trách nhiệm tinh chỉnh và điều khiển voi làm theo lệnh của nài voi. Voi sẽ được ra lệnh xếp nối nhau thành hàng và quỳ phục trước vạch xuất phát để sẵn sàng chuẩn bị tranh tài. Sau tín hiệu lệnh là một hồi tù và ngân lên, người tinh chỉnh và điều khiển sẽ thúc voi tiến lên phía trước đồng thời tăng cường thật nhanh để về đích sớm. Tiếng voi chạy rầm rập hòa cùng tiếng cổ vũ, reo hò của khán giả tạo nên không khí náo nhiệt, hân hoan cả một vùng .Bên cạnh biểu lộ sức bền ở những đoạn đường thẳng, những chú voi còn phải vận động và di chuyển linh động trên những con đường dốc ngoằn ngoèo đồng thời bơi qua những dòng sông lớn. Những người điều khiển và tinh chỉnh voi phải rất điêu luyện trong việc thuần phục và hướng dẫn voi chạy đua về vạch đích .Sự phối hợp tài tình và thuần thục giữa người quản tượng ( người ngồi trước ) và người tinh chỉnh và điều khiển ( người ngồi sau ) đóng một vai trò quan trọng trong việc dẫn dắt chú voi chạy đến vạch đíchĐể voi chạy bên phải, người quản tượng ngồi trước sẽ gõ vào tai phải của voi và ngược lại. Trong khi người ngồi sau có trách nhiệm đốc thúc voi tăng cường bằng cách dùng chiếc búa gỗ quất vào mông voi. Cả 2 phải phối hợp thật hợp tác ăn ý và thuần thục với nhau để voi hoàn toàn có thể hiểu được ý của những người tinh chỉnh và điều khiển, từ đó chạy nhanh và đúng hướng .Phần thưởng cho những chú voi sau cuộc thi là những bó mía ngọt lịm và nải chuối chín vàng. Riêng chú voi dẻo dai và khỏe mạnh giành được chức vô địch sẽ được trao vòng nguyệt quế cùng người quản tượng. Thêm vào đó, chú voi cũng được thưởng rất nhiều món ăn ngon khoái khẩu .

Sau cuộc thi, phần thưởng cho các chú voi là những bó mía và nải chuối, riêng chú voi giữ chức vô địch sẽ được trao vòng nguyệt quế cùng với người quản tượng và thưởng thức thêm nhiều món ăn khoái khẩu

4Video thú vị về Lễ hội đua voi Buôn Đôn

Cuộc đua voi kịch tính tại Lễ hội đua voi Buôn Đôn 2019 chắc như đinh sẽ mang đến cho bạn những xúc cảm choáng ngợp. Video : Youtube / Ống Kính Hậu TrườngVậy là MIA.vn vừa trình làng đến bạn Lễ hội đua voi Buôn Đôn – một trong những tiệc tùng rực rỡ của núi rừng Tây Nguyên với cuộc đua voi gay cấn, mê hoặc. Nếu yêu dấu những tiệc tùng mang đậm nét đẹp truyền thống cuội nguồn văn hóa truyền thống vùng miền, đừng ngần ngại đến Buôn Ma Thuột và tham gia ngay tiệc tùng này nhé bạn ơi ! Ngoài ra, ở đây còn có những liên hoan khác như Lễ hội cồng chiêng Tây Nguyên, tiệc tùng Cà phê, lễ cúng Bến nước …, chắc như đinh sẽ mang đến cho bạn những thưởng thức rất là mê hoặc đấy .

Source: https://evbn.org
Category : Lễ Hội