Bài Văn Mẫu Thuyết Minh Về Văn Miếu Quốc Tử Giám Hay Nhất

WElearn Wind

5/5 – ( 1 vote )

Văn Miếu – Quốc Tử Giám, một trong những di tích nổi tiếng nhất Hà Nội, nơi chứa đựng biết bao giá trị văn hoá, lịch sử, truyền thống của dân tộc Việt Nam. Với đề văn là thuyết minh về Văn Miếu Quốc Tử Giám, Trung tâm gia sư WElearn đã tổng hợp một số bài viết dưới đây cho các bạn tham khảo.

1. Dàn ý bài văn thuyết minh về Văn Miếu Quốc Tử Giám

1.1. Mở bài

• Văn Miếu – Quốc Tử Giám là quần thể di tích đa dạng và phong phú hàng đầu của thành phố Hà Nội.
• Văn Miếu – Quốc Tử Giám là nơi tham quan của du khách trong và ngoài nước đồng thời cũng là nơi khen tặng học sinh xuất sắc và nơi tổ chức hội thơ hằng năm vào ngày rằm tháng giêng.

1.2. Thân bài

Nguồn gốc, xuất xứ

• Văn Miếu được xây dựng từ năm (1070) tức năm Thần Vũ thứ hai đời Lý Thánh Tông.
• Năm 1076. Lý Nhân Tông cho lập trường Quốc Tử Giám ở bên cạnh Văn Miếu có thể coi đây là trường đại học đầu tiên ở Việt Nam.
• Năm 1253, vua Trần Thái Tông đổi Quốc Tử Giám thành Quốc Học Viện cho mở rộng và thu nhận cả con cái các nhà thường dân có sức học xuất sắc. Chức năng trường Quốc học ngày càng nổi bật hơn chức năng của một nơi tế lễ..
• Đời Trần Minh Tông, Chu Văn An được cử làm quan Quốc Tử giám Tư nghiệp (hiệu trưởng) và thầy dạy trực tiếp của các hoàng tử. Năm 1370 ông mất được vua Trần Nghệ Tông cho thờ ở Văn Miếu bên cạnh Khổng Tử.
• Sang thời Hậu Lê, Nho giáo rất thịnh hành.
• Vào năm 1484, Lê Thánh Tông cho dựng bia tiến sĩ của những người thi đỗ tiến sĩ từ khoa thi 1442 trở đi (chủ trương đã đề ra năm 1442 nhưng chưa thực hiện được). Mỗi khoa, một tấm bia đặt trên lưng rùa. Tới năm đó, nhà Lê đã tổ chức được 12 khoa thi cao cấp) Lê Thánh Tông (1460 – 1497) đã tổ chức đều đặn cứ ba năm một lần, đúng 12 khoa thi).
• Năm 1762, Lê Hiển Tông cho sửa lại là Quốc Tử Giám – cơ sở đào tạo giáo dục cao cấp của triều đình.
• Đời nhà Nguyễn, Quốc Tử Giám lập tại Huế.
• Năm 1802, vua Gia Long ấn định đây là Văn Miếu – Hà Nội và cho xây dựng Khuê Văn Các, với một chức năng duy nhất là nơi thờ tự Thánh hiền. Trường Giám cũ ở phía sau Văn Miếu lấy làm nhà Khải thánh để thờ cha mẹ Khổng Tử.
• Đầu năm 1947, giặc Pháp nã đạn đại bác làm đổ sập căn nhà, chỉ còn cái nền với hai cột đá và 4 nghiên đá. Ngày nay, ngôi nhà này đã được phục dựng theo kiến trúc cùng thời với quần thể các công trình còn lại.

Kết cấu

• Nhà Thái học có ba gian, có tường nang, lợp bằng ngói đồng.
• Nhà giảng dạy ở phía đông và tây hai dãy đều 14 gian.
• Phòng học của học sinh tam xá đều ba dãy, mỗi dãy 25 gian, mỗi gian 2 người.
• Khuôn viên được bao bọc bởi bốn bức tường xây bằng gạch Bát Tràng.
• Quần thể kiến trúc Văn Miếu – Quốc Tử Giám được bố cục đăng đối từng Khu, từng lớp theo trục Bắc Nam, mô phỏng tổng thể quy hoạch khu Văn Miếu thờ Khổng Tử ở quê hương ông tại Khúc Phụ, Sơn Đông, Trung Quốc.
• Phía trước Văn Miếu có một hồ lớn gọi là hồ Văn Chương, tên cũ xưa gọi là Thái Hồ. Giữa hồ có gò Kim Châu, trước đây có lầu để ngắm cảnh.
• Ngoài cổng chính có tứ trụ, hai bên tả hữu có bia “Hạ Mã”, xung quanh khu vực xây tường cao bao quanh.
• Cổng Văn Miếu xây kiểu Tam quan, trên có 3 chữ “Văn Miếu Môn” kiểu chữ Hán cổ xưa.
• Trong Văn miếu chia làm 5 khu vực rõ rệt, mỗi khu vực đều có tường ngăn cách và cổng đi lại liên hệ với nhau:
  • Khu thứ nhất: bắt đầu với cổng chính Văn Miếu Môn đi đến cổng Đại Trung Mòn, hai bên có cửa nhỏ là Thành Đức Mòn và Đạt Tài Môn.
  • Khu thứ hai: từ Đại Trung Môn vào đến Khuê Văn Các (do Đức Tiền Quân Tổng trấn Bắc Thành Nguyễn Văn Thành cho xây năm 1805).
  • Khu thứ ba: gồm hồ nước Thiên Quang Tỉnh (nghĩa là giếng soi ánh mặt trời).
  • Khu thứ tư: là khu trung tâm và là kiến trúc chủ yếu của Văn Miếu, gồm hai công trình lớn bố cục song song và nối tiếp nhau. Toà ngoài nhà là Bái đường, toả trong là Thượng cung.
  • Khu thứ năm: là khu Thái Học, trước kia đã có một thời kỳ đây là khu đền Khải thánh, thờ bố mẹ Khổng Tử, nhưng đã bị phá huỷ. Khu nhà Thái Học mới được xây dựng lại năm 2000.
• Trong Văn Miếu có tượng Khổng Tử và Tứ Phối (Nhan Tử, Tăng Tử, Tử Tư, Mạnh Tử).
• Ở điện thờ Khổng Tử có hai cặp hạc cưỡi trên lưng rùa.
• Hình ảnh hạc chầu trên lưng rùa biểu hiện của sự hài hoà giữa trời và đất. giữa hai thái cực âm – dương.

Ý nghĩa

• Là hình ảnh tiêu biểu của Hà Nội.
• Là nơi tượng trưng cho truyền thống hiếu học, tôn sư trọng đạo của dân tộc Việt Nam.

Kết bài

• Vào tháng 3/2010, 82 tấm bia Tiến sĩ triều Lê – Mạc tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám đã được tổ chức UNESCO công nhận là Di sản tư liệu thế giới khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
• Đến ngày 27/7/2011, 82 bia Tiến sĩ lại tiếp tục được công nhận là Di sản tư liệu thế giới trên phạm vi toàn cầu.
• Di tích làm rạng rỡ văn hóa, lịch sử sâu rộng của dân tộc Việt Nam; tôn vinh nền văn hóa, nền giáo dục, truyền thống hiếu học, hiếu nghĩa, tôn sư trọng đạo, quý đức, quý tài của dân tộc Việt Nam.

2. Bài văn mẫu thuyết minh về Văn Miếu Quốc Tử Giám

2.1. Thuyết minh về Văn Miếu Quốc Tử Giám – Bài mẫu 1

Văn Miếu Quốc Tử Giám tọa lạc giữa thủ đô hà nội TP.HN, được xem là trường ĐH tiên phong tại Nước Ta. Từ những năm tiên phong, ngôi trường này đã tụ họp rất nhiều người tài, góp phần vào công cuộc kiến thiết xây dựng và tăng trưởng quốc gia. Hiện nay Văn Miếu vẫn là điểm đến của nhiều hành khách khi ghé thăm TP. Hà Nội bởi kiến trúc độc lạ, ấn tượng .
Văn Miếu Văn Miếu đã trải qua bao nhiêu dịch chuyển, thăng trầm của lịch sử nhưng nó vẫn giữ được nét đẹp truyền thống cuội nguồn của con người TP.HN. Đó là giá trị niềm tin cao đẹp được gìn giữ từ bao nhiêu năm. Văn Miếu nằm ở phía Nam kinh thành Thăng Long thời Lí. Văn Miếu được được vào hoạt động giải trí trong khoảng chừng thời hạn từ 1076 cho đến 1820, huấn luyện và đào tạo ra nhiều nhân tài cho quốc gia .
Văn Miếu gồm có hai di tích chính là Văn Miếu thờ Khổng Tử, những bậc hiền triết và Tư nghiệp Văn Miếu Đường Chu Văn An, người thầy tiên phong của trường học. Trải qua bao nhiêu năm nhưng Văn Miếu vẫn giữ được những nét đẹp cổ xưa .
Ban đầu Văn Miếu là nơi học tập của những hoàng tử, sau này mới lan rộng ra ra cho những người tài trong cả nước. Văn Miếu có diện tích quy hoạnh 54.331 mét vuông gồm có Hồ Văn, vườn Giám và nội tự được bao quanh bằng tường gạch vồ. Với những kiến trúc được phong cách thiết kế từ thời rất lâu rồi, in dấu biết bao nhiêu thăng trầm của thời hạn, của những thay đổi quốc gia .
Khi bước vào khu Văn Miếu, hành khách sẽ đến với cổng chính, trên cổng chính là chữ Văn Miếu Môn. Phía ngoài cổng có đôi rồng đá thời Lê, bên trong là rồng đá thời Nguyễn. Khu thứ hai chính là Khuê Văn Các được kiến thiết xây dựng năm 1805 gồm 2 tầng, 8 mái rất thoáng rộng. Đây là nơi tổ chức triển khai bình những bài thơ và văn hay của sĩ tử thời xưa. Khu thứ ba chính là từ gác Khuê Văn tới Đại Thành Môn, ở giữa có một hồ vuông gọi là Thiên Quang Tĩnh. Ở hai bên hồ là nơi lưu giữ 82 bia tiến sỹ có ghi tên, quê quán, chức vụ của những người nổi tiếng như Ngô Thì Nhậm, Lê Quý Đôn …
Cuối sân là nhà Đại bái và hậu cung ; có những hiện vật quý và hiếm được lưu truyền từ bao đời nay như chuông Bích Ung do Nguyễn Nghiêm đúc vào năm 1768. Đây được xem là chiếc chuông lớn, có giá trị lịch sử và văn hóa truyền thống truyền kiếp. Tấm khánh mặt trong có hai chữ Thọ Xương, mặt ngoài khắc bài mình biết theo kiểu chữ lệ nói về tác dụng loại nhạc cụ này. Khu thứ 5 chính là Trường Văn Miếu. Ở đây là nơi dạy học, tuyển chọn người tài, đỗ đạt cao giúp cho vua nâng cao tri thức. Có rất nhiều người từ ngôi trường này đã gây nên tiếng vang lớn cho đến ngày này như Đường Chu Văn An, Bùi Quốc Khải …
Văn Miếu Văn Miếu được thiết kế xây dựng đa phần bằng gỗ lim, gạch đất sét, ngói mũi hàng mang nét nghệ thuật và thẩm mỹ của triều Lê và Nguyễn. Những nét kiến trúc độc lạ ấy được thiết kế xây dựng khôn khéo bởi những bàn tay tài hoa .
Cho đến thời nay Văn Miếu Văn Miếu vẫn là khu vực du lịch của rất nhiều người, vừa nhớ về cội nguồn, vừa khấn bái, vừa khám phá được lịch sử của cha ông ta. Nơi đây còn được xem là điểm trung tâm của Thành Phố Hà Nội, của Hà Nội Thủ Đô nghìn năm văn hiến .

2.2. Thuyết minh Văn Miếu Quốc Tử Giám – Bài mẫu 2

Trong số hàng nghìn di tích lịch sử của TP.HN, hơn 500 di tích đã được xếp hạng, thì Văn Miếu – Quốc Tử Giám là một di tích gắn liền với sự xây dựng của kinh đô Thăng Long dưới triều Lý, đã có lịch sử gần nghìn năm, với quy mô khang trang bề thế nhất, tiêu biểu vượt trội nhất cho Thành Phố Hà Nội và cũng là nơi được coi là hình tượng cho văn hóa truyền thống, lịch sử Nước Ta .
Từ hàng ngàn năm trước, vua Lý Thái Tổ đã dời đô từ Hoa Lư về Đại La và đặt tên thành là Thăng Long. Trải qua bao biến cố của thời hạn và lịch sử, TP.HN vẫn lưu giữ trong lòng nó những ” dấu xưa oai hùng ” cùng với những danh lam thắng cảnh. Một trong những nơi đó là Văn Miếu – Quốc Tử Giám. Văn Miếu – Quốc Tử Giám được nhà Lý kiến thiết xây dựng vào thế kỉ 11, với mục tiêu chính là dạy học cho những hoàng tử và những người tài trong thiên hạ. Đây còn là nơi thờ những danh nhân có công trong nền giáo dục nước nhà, tổ chức triển khai những kì thi của vương quốc, cao nhất là kì thi tiến sỹ .
Văn Miếu – Quốc Tử Giám nằm ở phía Nam thành Thăng Long xưa. Nay thuộc Q. Đống Đa, TP.HN. Ở vị trí đắc địa, bốn mặt đều là những con phố đông vui, nhưng không cho nên vì thế mà Văn Miếu mất đi vẻ yên tĩnh, cổ kính vốn có. Quần thể kiến trúc này nằm trên diện tích quy hoạnh 54331 m² gồm có : hồ Văn, khu Văn Miếu – Quốc Tử Giám và vườn Giám. Hồ Văn nằm ở đối lập cổng chính Quốc Tử Giám, đã được trùng tu nhiều năm nay. Đây là một hồ nước trong, quanh bờ cây cối râm mát, giữa hồ có gò Kim Châu. Cảnh trí rất yên bình, nên thơ giúp cho những sĩ tử giải tỏa bớt stress trước giờ thi .
Khu nội tự Văn Miếu – Quốc Tử Giám được ngăn cách với vườn Giám và khoảng trống bên ngoài bằng tường gạch vồ, không trát bên ngoài và có bố cục tổng quan đăng đối từng khu, từng lớp theo trục Bắc Nam. Những lối đi trong Văn Miếu đều được trải sỏi hoặc lát đá thật sạch. Từ cổng chính Văn Miếu Môn, vào khu Nhập đạo, theo đường thẳng tới cổng Đại Trung môn. Ở hai khu vực này trồng cây bóng mát gần kín mặt phẳng và có bốn hồ nhỏ đăng đối hai bên phải trái. Trong hồ được trồng hoa sen, hoa súng tạo cho cảnh sắc càng thêm tươi đẹp. Quanh hồ được xây những bức tường hoa để ngăn cách lối đi với hồ .
Nối tiếp tới Khuê Văn Các là một lầu vuông tám mái, gồm có bốn mái thượng và bốn mái hạ, bốn bên tường gác là hành lang cửa số tròn hình mặt trời tỏa tia sáng. Tầng dưới là bốn trụ gạch vuông, chạm trổ hoa văn. Tầng trên làm bằng gỗ sơn màu đỏ có thếp vàng trừ mái lợp và những phần trang trí góc mái. Khu tiếp theo là bia Tiến sĩ và hồ nước vuông Thiên Quang Tỉnh ( giếng soi ánh mặt trời ). Sát bờ hồ là lối đi và những dãy bia đá trang nghiêm, cổ kính dựng thành hai khu Đông và Tây. Mỗi khu chứa hai dãy bia đá, toàn bộ gồm 82 tấm bia ghi tên họ quê quán của những người đã đỗ Tiến sĩ triều Lê. Bia được đặt trên sống lưng những cụ rùa vì theo ý niệm của ông cha ta, rùa chính là thần Kim Quy, là một vật biểu linh cho niềm tin, sức mạnh, sự yêu thương, đoàn kết của dân tộc bản địa .
Kế tiếp khu bia tiến sỹ và hồ Thiên Quang Tỉnh là Cửa Đại Thành. Bước qua cửa Đại Thành là tới một sân rộng hàng nghàn mét vuông, lát gạch Bát Tràng. Đây là nơi xưa kia được dùng làm nơi tổ chức triển khai lớp học nghe giảng đạo. Ngày nay là nơi tập trung chuyên sâu tổ chức triển khai những sự kiện văn hóa truyền thống lớn của TP. Hà Nội và vương quốc. Chính trước mặt là tòa Đại Bái Đường thoáng đãng, to lớn trải suốt chiều rộng của sân. Phía sau và song song với Đại Bái Đường là tòa Thượng Điện gồm chín gian, tường xây ba phía, mái cong vẩy cá. Thượng điện khi xưa là nơi thờ tự và học tập. Ngày nay chỉ còn là nơi thờ Khổng Tử và những vị danh nhân. Ở gian chính của Thượng điện đặt ngai lớn, bên trong có bài vị và tượng đồng của Khổng Tử. Hai gian bên phải, trái đặt ngai thờ bốn vị Tăng Tử, Mạnh Tử, Nhan Tử và Tử Tư. Ngoài bài vị ra cả 4 vị đều có tượng gỗ sơn thiếp. Hai bên của sân là hai dãy Hữu Vu và Tả Vu, cũng là khu triển lãm, tọa lạc, bán đồ lưu niệm cho khách thăm quan. Sau Thượng điện là khu Khải Thánh, nơi thờ cha mẹ Khổng Tử .
Phần ở đầu cuối là khu Tiền đường và Hậu đường : đây là khu công trình trọn vẹn mới, nằm trong dự án Bất Động Sản trùng tu khu Thái Học thi công kiến thiết xây dựng ngày 13 – 7 – 1999. Tiền đường là nơi tọa lạc truyền thống lịch sử hiếu học, tôn sư trọng đạo, đồng thời cũng là nơi tổ chức triển khai những cuộc hội thảo chiến lược khoa học, văn hoá thẩm mỹ và nghệ thuật dân tộc bản địa. Hậu đường là kiến trúc gỗ hai tầng. Tầng một là nơi tôn vinh Danh sư Tư nghiệp Văn Miếu Đường Chu Văn An và là nơi tọa lạc về Văn Miếu – Quốc Tử Giám Thăng Long và nền giáo dụ Nho học Nước Ta. Tầng hai là nơi tôn thờ những danh nhân đã có công kiến thiết xây dựng Văn Miếu – Quốc Tử Giám và góp phần vào sự nghiệp giáo dục Nho học Nước Ta. Đó là vua Lý Thánh Tông, Lý Nhân Tông và Lê Thánh Tông. Bên ngoài Hậu đường, còn có nhà chuông, lưu giữ chuông Bích Ung được đúc từ năm 1768, và nhà trống có treo trống lớn màu đỏ .
So với trường ĐH Bologna ở Italia – ngôi trường ĐH cổ nhất còn sống sót ở châu Âu. Ra đời năm 1088 cho đến nay, trường vẫn giữ được những nét cổ kính với kiến trúc thời Trung cổ. Nổi bật với những dãy nhà màu cam. Mái vòm ở những hiên chạy dọc được trang trí những họa tiết cầu kỳ. Quần thể Văn Miếu – Quốc Tử Giám được kiến thiết xây dựng dựa trên việc tích hợp hài hòa giữa kiến trúc Phật Giáo, Nho giáo và văn hóa truyền thống dân gian Nước Ta. Hàng năm, cứ mỗi độ xuân về, hình ảnh cổ kính, nét xưa lại hiện về trải qua những ông đồ “ bày mực tàu giấy đỏ, bên phố đông người qua ”. Và việc xin chữ đầu năm đã trở thành nét văn hóa truyền thống riêng của người TP.HN .

Có thể nói, Văn Miếu – Quốc Tử Giám là biểu tượng của tri thức, văn hóa, khát vọng trong con đường học tập của các sĩ tử nói riêng và con người Việt nam nói chung, là nét son thu hút khách du lịch trong nước và quốc tế. Và là khu di tích văn hoá hà Thành.

2.3. Thuyết minh Văn Miếu Quốc Tử Giám – Bài mẫu 3

Văn Miếu – Quốc Tử Giám là quần thể di tích phong phú và nhiều mẫu mã số 1 của thành phố Thành Phố Hà Nội, nằm ở phía nam kinh thành Thăng Long thời nhà Lý .
Là tổng hợp gồm hai di tích chính : Văn Miếu thờ Khổng Tử, những bậc hiền triết của Nho giáo và Tư nghiệp Văn Miếu Đường Chu Văn An, người thầy tiêu biểu vượt trội đạo cao, đức trọng của nền giáo dục Nước Ta ; và Quốc Tử Giám trường Quốc học hạng sang tiên phong của Nước Ta, với hơn 700 năm hoạt động giải trí đã giảng dạy hàng nghìn nhân tài cho quốc gia. Ngày nay, Văn Miếu-Quốc Tử Giám là nơi thăm quan của hành khách trong và ngoài nước đồng thời cũng nơi khen Tặng Kèm cho học viên xuất sắc và nơi tổ chức triển khai hội thơ hàng năm vào ngày rằm tháng giêng. Đặc biệt, đây còn là nơi những sĩ tử ngày này đến “ cầu may ” trước mỗi kỳ thi .
Văn Miếu được thiết kế xây dựng từ “ tháng 8 năm Canh Tuất ( 1070 ) tức năm Thần Vũ thứ hai đời Lý Thánh Tông, đắp tượng Chu Công, Khổng Tử và Tứ phối vẽ tranh tượng Thất thập nhị hiền, bốn mùa cúng tế. Hoàng thái tử đến đấy học. ”. Bia tiến sỹ khoa thi nho học năm Nhâm Tuất ( 1442 ) Năm 1076, Lý Nhân Tông cho lập trường Quốc Tử giám, hoàn toàn có thể coi đây là trường ĐH tiên phong ở Nước Ta. Ban đầu, trường chỉ dành riêng cho con vua và con những bậc đại quyền quý và cao sang ( nên gọi tên là Quốc Tử ). Năm 1156, Lý Anh Tông cho sửa lại Văn Miếu và chỉ thờ Khổng Tử .
Từ năm 1253, vua Trần Thái Tông cho lan rộng ra Quốc Tử giám và thu nhận cả con cháu những nhà thường dân có sức học xuất sắc. Đời Trần Minh Tông, Đường Chu Văn An được cử làm quan Quốc Tử giám Tư nghiệp ( hiệu trưởng ) và thầy dạy trực tiếp của những hoàng tử. Năm 1370 ông mất, được vua Trần Nghệ Tông cho thờ ở Văn Miếu bên cạnh Khổng Tử. Sang thời Hậu Lê, Nho giáo rất phổ cập. Vào năm 1484, Lê Thánh Tông cho dựng bia tiến sỹ của những người thi đỗ tiến sỹ từ khóa thi 1442 trở đi .
Năm 1762, Lê Hiển Tông cho sửa lại là Quốc Tử Giám – cơ sở giảng dạy và giáo dục hạng sang của triều đình. Năm 1785 đổi thành nhà Thái học. Đời nhà Nguyễn, Quốc Tử giám lập tại Huế. Năm 1802, vua Gia Long ấn định đây là Văn Miếu – TP. Hà Nội và cho xây thêm Khuê Văn Các. Trường Giám cũ ở phía sau Văn Miếu lấy làm nhà Khải thánh để thờ cha mẹ Khổng Tử. Đầu năm 1947, giặc Pháp nã đạn đại bác làm đổ sập căn nhà, chỉ còn cái nền với hai cột đá và 4 nghiên đá. Ngày nay, ngôi nhà này đã được phục dựng theo kiến trúc cùng thời với quần thể những khu công trình còn lại .
Năm 1762, Lê Hiển Tông cho sửa lại là Quốc Tử Giám – cơ sở huấn luyện và đào tạo và giáo dục hạng sang của triều đình. Năm 1785 đổi thành nhà Thái học. Đời nhà Nguyễn, Quốc Tử giám lập tại Huế. Năm 1802, vua Gia Long ấn định đây là Văn Miếu – Thành Phố Hà Nội và cho xây thêm Khuê Văn Các. Trường Giám cũ ở phía sau Văn Miếu lấy làm nhà Khải thánh để thờ cha mẹ Khổng Tử. Đầu năm 1947, giặc Pháp nã đạn đại bác làm đổ sập căn nhà, chỉ còn cái nền với hai cột đá và 4 nghiên đá. Ngày nay, ngôi nhà này đã được phục dựng theo kiến trúc cùng thời với quần thể những khu công trình còn lại .
Quần thể kiến trúc Văn Miếu – Quốc Tử Giám được bố cục tổng quan đăng đối từng khu, từng lớp theo trục Bắc Nam, mô phỏng toàn diện và tổng thể quy hoạch khu Văn Miếu thờ Khổng Tử ở quê nhà ông tại Khúc Phụ, Sơn Đông, Trung Quốc. Tuy nhiên, quy mô ở đây đơn thuần hơn, kiến trúc đơn thuần hơn và theo phương pháp truyền thống lịch sử thẩm mỹ và nghệ thuật dân tộc bản địa. Phía trước Văn Miếu có một hồ lớn gọi là hồ Văn Chương, tên cũ xưa gọi là Thái Hồ. Giữa hồ có gò Kim Châu, trước đây có lầu để ngắm cảnh. Ngoài cổng chính có tứ trụ, hai bên tả hữu có bia “ Hạ Mã ”, xung quanh khu vực xây tường cao bao quanh. Cổng Văn Miếu xây kiểu Tam quan, trên có 3 chữ “ Văn Miếu Môn ” kiểu chữ Hán cổ xưa .
Trong Văn miếu chia làm 5 khu vực rõ ràng, mỗi khu vực đều có tường ngăn cách và cổng đi lại liên hệ với nhau : Khu thứ nhất : khởi đầu với cổng chính Văn Miếu Môn đi đến cổng Đại Trung Môn, hai bên có cửa nhỏ là Thành Đức Môn và Đạt Tài Môn. Khu thứ hai : từ Đại Trung Môn vào đến khuê Văn Các ( do Đức Tiền Quân Tổng trấn Bắc Thành Nguyễn Văn Thành cho xây năm 1805 ). Khuê Văn Các là khu công trình kiến trúc tuy không đồ sộ tuy nhiên tỷ suất hài hòa và thích mắt. Kiến trúc gồm 4 trụ gạch vuông ( 85 cm x 85 cm ) bên dưới đỡ tầng gác phía trên, có những cấu trúc gỗ rất đẹp. Tầng trên có 4 cửa hình tròn trụ, hàng lan can con tiện và con sơn đỡ mái bằng gỗ đơn thuần, mộc mạc. Mái ngói chồng hai lớp tạo thành công xuất sắc trình 8 mái, gờ mái và mặt mái phẳng .
Gác là một lầu vuông tám mái, bốn bên tường gác là hành lang cửa số tròn hình mặt trời toả tia sáng. Hình tượng Khuê Văn Các mang tổng thể những tinh tú cua khung trời toả xuống toàn cầu và toàn cầu nơi đây được tượng trưng hình vuông vắn của giếng Thiên Quang. Công trình mang vẻ đẹp sao Khuê, ngôi sao 5 cánh sáng tượng trưng cho văn học. Đây là nơi thường được dùng làm nơi chiêm ngưỡng và thưởng thức những sáng tác văn thơ từ cổ xưa tới nay. Hai bên phải trái Khuê Văn Các là Bi Văn Môn và Súc Văn Môn dẫn vào hai khu nhà bia Tiến sỹ .
Khu thứ ba : gồm hồ nước Thiên Quang Tỉnh ( nghĩa là giếng soi ánh mặt trời ), có hình vuông vắn. Hai bên hồ là 2 khu nhà bia tiến sỹ. Mỗi tấm bia được làm bằng đá, khắc tên những vị thi đỗ Trạng nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa, Hoàng giáp, Tiến sĩ. Bia đặt trên sống lưng một con rùa. Hiện còn 82 tấm bia tiến sỹ về những khoa thi từ năm 1442 đến năm 1779, chia đều cho hai khu tả và hữu. Trong đó, 12 bia tiên phong ( cho những khoa thi những năm 1442 – 1514 ) được dựng vào thời Lê sơ, 2 bia ( cho những khoa 1518, 1529 ) được dựng vào triều nhà Mạc, còn 68 bia ở đầu cuối ( những khoa thi những năm 1554 – 1779 ) được dựng vào thời Lê trung hưng. Mỗi khu nhà bia gồm có 1 Bi đình nằm ở chính giữa và 4 nhà bia ( mỗi nhà 10 bia ) xếp thành hai hàng, nằm hai bên Bi đình. Bi đình khu bên trái Thiên Quang Tỉnh chứa bia tiến sỹ năm 1442, còn Bi đình khu bên phải chứa bia tiến sỹ năm 1448 .
Khu thứ tư : là khu TT và là kiến trúc đa phần của Văn Miếu, gồm hai khu công trình lớn bố cục tổng quan song song và tiếp nối đuôi nhau nhau. Toà ngoài nhà là Bái đường, toà trong là Thượng cung. Khu thứ năm : là khu Thái Học, trước kia đã có một thời kỳ đây là khu đền Khải thánh, thờ cha mẹ Khổng Tử, nhưng đã bị tàn phá. Khu nhà Thái Học mới được thiết kế xây dựng lại năm 2000. Trong Văn Miếu có tượng Khổng Tử và Tứ phối ( Nhan Tử, Tăng Tử, Tử Tư, Mạnh Tử ). Ở điện thờ Khổng Tử có hai cặp hạc cưỡi trên sống lưng rùa. Đây là hình tượng rất đặc trưng tại những đền, chùa, lăng tẩm, miếu mạo ở Việt nam. Hình ảnh hạc chầu trên sống lưng rùa trong nhiều ngôi chùa, miếu …, hạc đứng trên sống lưng rùa biểu lộ của sự hòa giải giữa trời và đất, giữa hai thái cực âm – dương. Hạc là con vật tượng trưng cho sự tinh tuý và thanh cao .
Theo thần thoại cổ xưa rùa và hạc là đôi bạn rất thân nhau. Rùa tượng trưng cho con vật sống dưới nước, biết bò, hạc tượng trưng cho con vật sống trên cạn, biết bay. Khi trời làm mưa lũ, ngập úng cả một vùng to lớn, hạc không hề sống dưới nước nên rùa đã giúp hạc vượt vùng nước ngập úng đến nơi khô ráo. Ngược lại, khi trời hạn hán, rùa đã được hạc giúp đưa đến vùng có nước. Điều này nói lên lòng chung thuỷ và sự tương hỗ trợ giúp nhau trong lúc khó khăn vất vả, hoạn nạn giữa những người bạn tốt .
Ngày nay, Khuê Văn Các ở Văn Miếu-Quốc Tử Giám đã được công nhận là hình tượng của thành phố TP. Hà Nội .

2.4. Thuyết minh Văn Miếu Quốc Tử Giám – Bài mẫu 4

Gắn liền với chiều dài ngàn năm văn hiến của thu đô TP.HN, ta không hề không nhắc đến Văn Miếu – Quốc Tử Giám – trường ĐH tiên phong của nước ta, là hình tượng cho truyền thống cuội nguồn hiếu học của dân tộc bản địa Nước Ta ta .
Văn Miếu – Quốc Tử Giám được kiến thiết xây dựng vào thế kỷ 11 dưới thời Lý, nằm ở phía Nam kinh thành Thăng Long. Suốt hơn 800 năm, Văn Miếu – Văn Miếu đã huấn luyện và đào tạo ra nhiều nhân tài cho từng thời đại, người đỗ Tiến sĩ qua những khoa thi thời Lê sơ, thời Mạc và thời Lê Trung Hưng được dựng bia để tôn vinh những bậc hiền tài theo quan điểm Hiền tài là nguyên khí vương quốc .
Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, lúc bấy giờ Văn Miếu – Văn Miếu đã có nhiều đổi khác về mặt kiến trúc so với thời nhà Lý với lối kiến trúc phương Đông, tác động ảnh hưởng đậm nét bởi Nho giáo và Phật giáo .
Nơi đây nằm giữa bốn dãy phố cổng chính là phố Văn Miếu ( phía Nam ), phía Bắc là phố Nguyễn Thái Học, phía Tây là phố Tôn Đức Thắng, phía Đông là phố Văn Miếu. Văn miếu gồm có hai di tích chính là Văn Miếu thờ Khổng Tử, những bậc hiền triết và Tư nghiệp Văn Miếu Đường Chu Văn An, người thầy tiên phong của trường học .
Ban đầu nơi đây chỉ dành cho con vua và những bậc đại quyền quý và cao sang, sau đã được lan rộng ra cho người ở cả nước. Toàn bộ kiến trúc Văn Miếu lúc bấy giờ đều là kiến trúc thời đầu nhà Nguyễn, khuôn viên được phủ bọc bởi bốn bức tường xây bằng gạch vồ từ thời Hậu Lê. Hiện nay, quần thể kiến trúc Văn Miếu – Quốc Tử Giám được chia làm ba khu vực chính : Văn hồ, vườn Giám và khu nội tự .
Hồ Văn nằm đối lập với cổng chính của Văn Miếu, đây là một hồ nước trong, quanh bờ cây cối râm mát tạo cho hồ một không khí thoáng mát, thư thái để giải tỏa stress sau những ngày thao tác, học tập căng thẳng mệt mỏi .
Khu nội tự của Văn Miếu – Quốc Tử Giám được ngăn cách với Vườn Giám và khoảng trống bên ngoài bởi bức tường gạch vồ, được chia làm năm lớp, mỗi lớp được số lượng giới hạn bằng tường gạch và những cửa thông nhau : một cửa chính giữa và hai cửa phụ hai bên với những kiến trúc chủ thể là : cổng Văn Miếu, cổng Đại Trung, Khuê Văn những, cổng Đại Thành, khu điện thờ, cổng Thái Học và kết thúc là khu Thái Học .
Trước khi mày mò kiến trúc bên trong Văn Miếu – Quốc Tử Giám, ta phải bước qua Văn Miếu môn, tức cổng tam quan ngoài cùng, cổng có ba cửa, cửa giữa cao to và xây 2 tầng. Từ Văn Miếu môn vào là khu Nhập Đạo với ba cửa chính theo thứ tự từ trái sang phải là Đại Trung, Thành Đức và Đại Tài .
Tiếp đến là Khuê Văn những với kiến trúc một lầu vuông tám mái, gồm có bốn mái thượng và bốn mái hạ, cao gần chín thước được kiến thiết xây dựng dưới thời Nguyễn, là nơi khi xưa dùng để họp bình những bài văn hay của những sĩ tử đỗ kỳ thi hội .
Khu tiếp theo là giếng Thiên Quang và hai vườn bia Tiến sĩ, nơi đây có 82 tấm bia Tiến sĩ hình con rùa bằng đá xanh theo ý niệm của ông cha ta rùa chính là thần Kim Quy hình tượng cho ý thức, sức mạnh, sự đùm bọc đoàn kết của dân tộc bản địa. Kế tiếp khu tiến sỹ và giếng Thiên Quang là Đại Thành môn với kiến trúc ba gian và hai hàng cột hiên trước sau và một hàng cột giữa .
Qua Đại Thành môn là đến khu điện thờ, đây là khu vực chính của di tích Văn Miếu, là nơi thờ Khổng Tử, Chu Công, Tứ Phối, Thất thập nhị hiền v.v … và cũng là nơi giảng dạy của trường giám thời xưa .
Khu Khải Thánh hay còn gọi là khu Thái học là khu sau cuối của di tích, không riêng gì là nơi thờ cha mẹ của Khổng Tử mà còn là nơi rèn đúc nhân tài cho nhiều triều đại .

Nhà Tiền Đường, Hậu Đường là công trình mới nằm trong công trình trùng tu khu Thái Học trong đó Tiền Đường là nơi trưng bày truyền thống hiếu học, tôn sư trọng đạo ngày nay, đồng thời cũng là nơi tổ chức các cuộc hội thảo khoa học, văn hoá nghệ thuật dân tộc, Hậu Đường là nơi tôn vinh vị danh sư Chu Văn An, tôn vinh nền giáo dục Nho học Việt Nam và tôn vinh những người đã có công xây dựng Văn Miếu – Quốc Tử Giám.

Không chỉ có ý nghĩa khuyến khích hiền tài giúp nước mà Văn Miếu – Quốc Tử Giám còn là hình tượng lưu dấu quy trình hình thành và tăng trưởng của những tầng lớp tri thức Nho học Nước Ta, những người đã tiếp thu và phát huy xuất sắc tinh hoa của những nền văn minh phương Đông để phát minh sáng tạo ra cả kho tàng văn hiến Hán Nôm giàu đậm ý thức yêu nước và truyền thống dân tộc bản địa, nơi đây gắn liền với nhiều nét mộc mạc của thời đại phong kiến, tiềm ẩn tinh hoa văn hóa qua những triều đại, đóng vai trò sử đá của nền giáo dục khoa cử Nước Ta .
Tuy có không ít sự thay đổi nhưng Văn Miếu – Quốc Tử Giám vẫn giữ nguyên được những nét đẹp truyền thống cuội nguồn. Nơi đây mỗi độ tết đến xuân về, hình ảnh cổ xưa lại hiện về qua hình ảnh những ông đồ già với hoạt động giải trí xin chữ đầu năm _ nét văn hóa truyền thống của người TP.HN .
Với những giá trị lịch sử và văn hóa truyền thống như vậy, Văn Miếu – Quốc Tử Giám đã trở thành niềm tự hào của người dân thủ đô hà nội nói chung và người Nước Ta nói riêng .

Source: https://evbn.org
Category: Địa Danh