Vấn đề cơ bản của triết học & cách giải quyết – https://leading10.vn

Những vấn đề cơ bản của triết học là gì? Làm rõ nội dung vấn đề cơ bản của triết học.

Vấn đề cơ bản của triết học

Trong tác phẩm “Lút vích Phoiơbách và sự cáo chung của triết học cổ điển Đức”, Ăngghen đã viết: “Vấn đề cơ bản lớn của mọi triết học, nhất là triết học hiện đại là vấn đề quan hệ giữa tư duy và tồn tại”. Vấn đề cơ bản của triết học có hai mặt:

Mặt thứ nhất vấn đáp thắc mắc, giữa ý thức hay vật chất thì cái nào có trước, cái nào có sau và cái nào quyết định hành động cái nào ?

Mặt thứ hai vấn đáp thắc mắc, con người có năng lực nhận thức được quốc tế hay không ?
Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức là vấn đề cơ bản của triết học : Bởi vì, vật chất và
ý thức là hai phạm trù to lớn nhất của triết học và đồng thời nó cũng là nội dung cơ bản nhất được xác lập trong đối tượng người tiêu dùng điều tra và nghiên cứu của triết học. Giải quyết mối quan hệ giữa vật chất và ý thức là một tiêu chuẩn để phân biệt sự giống nhau, khác nhau giữa những phe phái triết học, giữa triết học và khoa học. Giải quyết mối quan hệ giữa vật chất và ý thức là cơ sở lý luận chung về quốc tế quan và phương pháp luận của triết học .

Chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm về vấn đề cơ bản

Giải quyết mặt thứ nhất vấn đề cơ bản của triết học là cơ sở phân định những phe phái triết học. Có ba cách xử lý :
Một là, vật chất có trước quyết định hành động ý thức, vật chất quyết định hành động ý thức. Cách xử lý này thừa nhận tính thứ nhất của vật chất, tính thứ hai của ý thức .
Hai là, ý thức có trước, vật có sau, ý thức quyết định hành động vật chất. Cách xử lý này thừa nhận tính thứ nhất của ý thức, tính thứ hai của vật chất .
Ba là, vật chất và ý thức sống sót độc lập, chúng không nằm trong quan hệ sản sinh, cũng không nằm trong quan hệ quyết định hành động nhau .Cách xử lý thứ nhất và thứ hai tuy trái chiều nhau về nội dung nhưng giống nhau ở chỗ, chúng đều thừa nhận tính thứ nhất của một nguyên thể ( hoặc vật chất, hoặc ý thức ) Hai cách xử lý này thuộc về triết học nhất nguyên .

Chủ nghĩa duy vật có ba hình thức cơ bản:

– Triết học duy vật cổ đại ( duy vật chất phác – ngây thơ )
Chủ nghĩa duy vật cổ đại còn gọi là chủ nghĩa duy vật chất phác, ngây thơ, Open trong chính sách chiếm hữu nô lệ ở Aán Độ, Trung Quốc, Hylạp. Bởi vì, xét về thế giới quan là duy vật có ý nghĩa chống lại những tư tưởng sai lầm đáng tiếc của triết học duy tâm và tôn giáo ; nhưng xét về mặt phương pháp luận thì chưa có cơ sở khoa học, bởi nó mang tính trực quan, cảm tính đa phần dựa vào tri thức kinh nghiệm tay nghề của chính bản thân những nhà triết học hơn là những khái quát khoa học của bản thân tri thức triết học. Quan niệm về quốc tế là ngoài hành tinh, là vạn vật … vật chất là vật thể đơn cử hoặc thuộc tính của vật thể đơn cử, v.v … còn ý thức là linh hồn, là cảm xúc, v.v …

Aênghen viết : “ Quan niệm về quốc tế một cách nguyên thủy, ngây thơ, nhưng cơ bản là đúng ấy, là ý niệm của những nhà triết học Hy lạp thời cổ, và người tiên phong diễn đạt được rõ ràng ý niệm ấy là Héraclite : mọi vật đều sống sót nhưng đồng thời lại không sống sót, vì mọi vật đều trôi đi, mọi vật đều không ngừng đổi khác, mọi vật đều luôn ở trong quy trình Open và biến đi ”, hoặc là quan điểm về nguyên tử của Démocrite, v.v …
Tóm lại, Chủ nghĩa duy vật chất phác là tác dụng nhận thức của những nhà triết học duy vật cổ đại. Chủ nghĩa duy vật thời kỳ này trong khi thừa nhận tính thứ nhất của vật chất và đã giống hệt vật chất với một số ít chất đơn cử và những Kết luận của nó mang nặng tính trực quan nên ngây thơ, chất phác. Tuy còn nhiều hạn chế, nhưng chủ nghĩa duy vật chất phác cổ đại về cơ bản là đúng vì nó đã lấy giới tự nhiên để lý giải về giới tự nhiên, không viện đến thần linh hay Thượng đế .
– Chủ nghĩa duy vật siêu hình
Siêu hình là thuật ngữ triết học phản ánh khuynh hướng tăng trưởng của triết học duy vật từ thời kỳ phục hưng đến thời cận đại, còn được gọi là triết học tự nhiên. Xét về mặt thế giới quan là duy vật, nhưng xét về mặt phương pháp luận lại tác động ảnh hưởng bởi chiêu thức nghiên cứu và điều tra của khoa học tự nhiên ( giải pháp thực nghiệm ) của thời kỳ này, nhất là khoa học vật lý. Cho nên, nó còn được gọi là phép siêu hình “ Méthaphisiqie ” – “ Méthode Dialectique ”Chủ nghĩa duy vật siêu hình là hình thức cơ bản thứ hai của chủ nghĩa duy vật, bộc lộ khá rõ ở những nhà triết học thế kỷ XV đến thế kỷ XVIII và đỉnh điểm ở thế kỷ XVII – XVIII. Đây là thời kỳ cơ học cổ xưa thu được những thành tựu tỏa nắng rực rỡ nên trong khi liên tục tăng trưởng quan điểm duy vật thời cổ đại, chủ nghĩa duy vật quá trình này chịu sực tác động ảnh hưởng can đảm và mạnh mẽ của giải pháp tư duy siêu hình, máy móc – giải pháp nhìn nhận quốc tế như một tổng thể và toàn diện những sự vật, hiện tượng kỳ lạ tạo nên trong trạng thái biệt lâp, tĩnh tại .
Trước đây, tri thức của những nghành nghề dịch vụ khoa học còn là một bộ phận trực tiếp của triết học. Đến thời kỳ này phát sinh nhu yếu những ngành hoa học cụ thể tách ra khỏi triết học trở thành những ngành khoa học cụ thể, độc lập ; dùng chiêu thức điều tra và nghiên cứu thật chi tiết cụ thể nhằm mục đích phát hiện những thuộc tính, những quy luật của vật chất như tính năng, công dụng, độ bền vật tư, v.v … Từ đó làm Open giải pháp mới trong khoa học tự nhiên – chiêu thức thực nghiệm và cũng trên cở đó Open sự thống trị của chiêu thức tư duy siêu hình. Phương pháp này xem xét sự vật trong trạng thái cô lập, tĩnh tại, không hoạt động, không đổi khác, không tăng trưởng, v.v … đó là hệ quả của điều kiện kèm theo lịch sử vẻ vang tăng trưởng của khoa học ở thế kỷ XVII – XVIII .
Triết học duy vật thời kỳ này đại diện thay mặt cho những tư tưởng của giai cấp tư sản văn minh, họ đã thực thi đấu tranh chống chủ nghĩa kinh viện, nhà thời thánh trung cổ. Trong số những đại biểu cơ bản của triết học duy vật thời kỳ này là triết học duy vật Pháp với những quan điểm của La Mettrie, Diderot Denis, Holbach Paul Henri, Helvétus Claude Adrie – chủ nghĩa duy vật Pháp thế kỷ XVIII, v.v … chiếm một vị trí đặc biệt quan trọng quan trọng .
– Chủ nghĩa duy vật Biện chứng
Chủ nghĩa duy vật biện chứng là hình thức cơ bản thứ ba của chủ nghĩa duy vật, do Mác – Aênghen thiết kế xây dựng vào những năm 40 của thế kỷ XIX, sau đó được Lênin tăng trưởng. Với sự thừa kế tinh hoa của những học thuyết triết học trước đó và vận dụng triệt để thành tựu của khoa học đương thời, chủ nghĩa duy vật biện chứng, ngay từ khi mới sinh ra đã khắc phục được những hạn chế của chủ nghĩa duy vật chất phác cổ đại, chủ nghĩa duy vật siêu hình thế kỷ XVII – XVIII và nó đã bộc lộ được sự thống nhất giữa thế giới quan duy vật khoa học và giải pháp nhận thức khoa học .
Giải quyết mặt thứ nhất trong vấn đề cơ bản của triết học thì chủ nghĩa duy vật đều thừa nhận vật chất là tính thứ nhất, là cái có trước, cái quyết định hành động so với ý thức còn ý thức là tính thứ hai, cái có sau, cái phụ thuộc vào vào vật chất. Và xử lý mặt thứ hai trong vấn đề cơ bản của triết học thì chủ nghĩa duy vật khẳng định chắc chắn con người có năng lực nhận thức quốc tế .

Chủ nghĩa duy tâm có hai hình thức:

– Chủ nghĩa duy tâm chủ quan cho rằng cơ sở hết thảy mọi sự vật sống sót là cảm xúc, hình tượng và ý thức của cá thể, của chủ thể. Tư tưởng tiêu biểu vượt trội của phe phái này là Berkeley ( Thời cận đại ) với quan điểm không thừa nhận ở bên ngoài cảm xúc vẫn sống sót những sự vật, hiện tượng kỳ lạ thực tại, độc lập với con người, ảnh hưởng tác động vào giác quan của con người hình thành cảm xúc, nhận thức, v …
– Chủ nghĩa duy tâm khách quan thì cơ sở của hết thảy mọi sự vật sống sót không phải là ý thức cá thể, chủ quan là một thứ ý thức “ khách quan ” và thần bí nào đó sống sót thuần túy trừu tượng có trước và quyết định hành động toàn bộ, kể cả con người và ý thức của con người. Tiêu biểu cho những quan điểm này phải kể đến Platon ( Hy lạp cổ đại ) và Héghel ( Triết học Cổ điển Đức ) .
Như vậy, sự khác nhau cơ bản giữa chủ nghĩa duy tâm chủ quan và chủ nghĩa duy tâm khách quan đa phần bộc lộ trong ý niệm về ý thức, nhưng họ lại giống nhau về mặt nguyên tắc khi xử lý vấn đề cơ bản của triết học .
Giải quyết mặt thứ nhất trong vấn đề cơ bản của triết học thì họ đều thừa nhận ý thức là tính thứ nhất, là cái có trước, cái quyết định hành động vật chất còn vật chất là tính thứ hai, cái có sau, cái nhờ vào vào ý thức .
Giải quyết mặt thứ hai trong vấn đề cơ bản của triết học, chủ nghĩa duy tâm không phủ nhận năng lực nhận thức của con người nhưng họ coi năng lực đó nhờ vào vào chính bản thân ý thức ( cảm xúc chủ quan thuần túy ) hoặc lực lượng siêu nhiên ( ý niệm – ý niệm tuyệt đối ) .

Như vậy, chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm là quan điểm nhất nguyên luận. Bởi vì, mỗi một phe phái đều xuất phát từ quan điểm duy nhất là thừa nhận vật chất, hoặc ý thức là cái có trước cái quyết định hành động, làm nguyên tắc xuất phát với tính cách là cơ sở lý luận chung cho mạng lưới hệ thống lý luận triết học của mình. Trong lịch sử vẻ vang triết học còn có phe phái Nhị nguyên luận, Thuyết không hề biết và triết học Tôn giáo ; nhưng đa phần vẫn là cuộc đấu tranh giữa chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm .

Source: https://evbn.org
Category: Góc Nhìn