Luanda – Wikipedia tiếng Việt

Luanda (tên gọi cũ: Loanda) là thủ đô và thành phố lớn nhất tại Angola. Nằm bên bờ Đại Tây Dương, Luanda là thương cảng quan trọng bậc nhất tại Angola với dân số ước tính 4,8 triệu người (năm 2007). Thành phố này cũng là thủ phủ của tỉnh Luanda.

Nhà thám hiểm người Bồ Đào Nha Paulo Dias de Novais đã xây dựng Luanda vào năm 1575 với tên gọi ” São Paulo de Loanda “. Người Bồ Đào Nha khởi đầu thiết kế xây dựng những pháo đài trang nghiêm tại Luanda, tiên phong là pháo đài trang nghiêm ” Fortaleza São Pedro da Barra ” vào năm 1618 và pháo đài trang nghiêm ” Fortaleza de São Miguel ” vào năm 1638. Bắt đầu từ năm 1627, Luanda chính thức trở thành TT hành chính của thuộc địa Angola của Bồ Đào Nha. Tuy nhiên trong khoảng chừng thời hạn giữa năm 1640 và 1648, thành phố này đã bị quản lý bởi người Hà Lan .Luanda khởi đầu là một TT kinh doanh nô lệ của châu Phi. Người da đen bắt được ở châu Phi được tập trung chuyên sâu tại Luanda trước khi đưa lên thuyền sang làm nhân công tại những đồn điền và hầm mỏ tại Brasil với điều kiện kèm theo sống vô cùng khắc nghiệt. Trên cảng Luanda, những tàu buôn nô lệ của Brazil luôn sinh động và tác động ảnh hưởng văn hóa truyền thống của Brazil cũng có tác động ảnh hưởng can đảm và mạnh mẽ đến Luanda hơn so với những vùng khác .

Vào thế kỉ 19, dưới sự cai trị của Bồ Đào Nha, kinh tế Luanda đã phát triển mạnh mẽ. Năm 1836, việc buôn bán nô lệ da đen bị bãi bỏ và bắt đầu từ năm 1844, các tàu buôn nước ngoài được cập bến Luanda. Thành phố nhanh chóng trở nên sầm uất và là một trong những thành phố hoa lệ nhất của người Bồ Đào Nha ngoài chính quốc. Luanda là một hải cảng chuyên xuất khẩu các mặt hàng như dầu cọ, dầu lạc, sáp, gỗ xây dựng, ngà voi, bông gòn, cà phê và ca cao. Nhiều loại cây như ngô, thuốc lá, sắn được trồng rộng rãi. Hệ thống thoát nước hoàn chỉnh đã giúp dân số thành phố tăng nhanh.

Trong cuộc cuộc chiến tranh thuộc địa Bồ Đào Nha ( 1961 – 1974 ), Luanda không bị ảnh hưởng tác động, kinh tế tài chính liên tục tăng trưởng nhanh gọn. Đa phần dân cư thành phố trước năm 1975 là người da trắng gốc Bồ Đào Nha. Tuy nhiên họ đã rời đi sau khi Angola giành được độc lập năm 1975, đa phần trở lại Bồ Đào Nha hoặc di cư sang 1 số ít nước khác như Nam Phi. Cộng đồng người da đen tại Luanda thì lại không có đủ kinh nghiệm tay nghề để quản trị thành phố. Cuộc nội chiến Angola lê dài ( 1975 – 2002 ) đã càng khiến hạ tầng thành phố suy sụp .Ngày nay sau khi cuộc chiến tranh kết thúc, thành phố Luanda đang dần hồi sinh và tăng trưởng .

Luanda có thể chia làm hai phần: baixa de luanda (Hạ Luanda) và cidade alta (Thượng Luanda). Hạ Luanda nằm ngay cạnh hải cảng, là phần thành phố cũ với những di tích lịch sử từ thời thuộc địa. Còn phần Thượng Luanda thì mới được xây dựng trong nội địa với những công trình kiến trúc mới.

Thành phố có những trường ĐH : Đại học Agostinho Neto ( 1963 ), Viện Nghiên cứu Giáo dục đào tạo và Dịch Vụ Thương Mại Xã hội ( 1962 ) và Bảo tàng Angola ( 1938 ) .Nhìn chung khí hậu tại Luanda là nóng và ẩm. Dòng biển lạnh Beneguela ngoài khơi Đại Tây Dương đã ngăn cản hơi ẩm từ biển ngưng tụ thành mưa mà chỉ có những đám sương mù liên tục Open để ngăn nhiệt độ không xuống quá thấp về đêm hôm. Lượng mưa trung bình năm tại Luanda là 323 mm ( tương tự 12,7 inch ) nhưng không đều giữa những năm, tùy theo cường độ mạnh yếu của dòng biển lạnh. Mùa mưa ngắn tập trung chuyên sâu hầu hết giữa tháng 3 và tháng 4 .
Biểu đồ nhân khẩu LuandaDân cư tại thành phố Luanda hầu hết là người châu Phi địa phương, tức người da đen. Họ đa phần là người dân của những bộ lạc Ovimbundu, Kimbundu và Bakongo. Ngôn ngữ chính thức và thông dụng nhất tại Luanda là tiếng Bồ Đào Nha, song song với sự sống sót của một số ít ngôn từ địa phương khác thuộc nhóm Bantu. Một số ít dân cư Luanda là người da trắng gốc châu Âu .Dân số Luanda đã bùng nổ trong những năm gần đây, hầu hết là do người dân từ những vùng nông thôn nhập cư về thành phố để tránh cuộc chiến tranh và tìm kiếm việc làm tốt hơn [ 1 ]. Tuy nhiên, hiện tượng kỳ lạ này đã kéo theo sự ngày càng tăng của đấm đá bạo lực, nhất là tại những khu ổ chuột tồi tàn xung quanh khu đô thị thời thuộc địa [ 2 ] .

Một ngôi nhà ổ chuột ở Luanda

Công nghiệp chế biến đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế tài chính của thành phố Luanda, gồm có những ngành chế biến thực phẩm, đồ uống, dệt, sản xuất xi-măng, vật tư kiến thiết xây dựng, đồ nhựa, thuốc lá và giày dép. Dầu khí cũng góp phần một phần quan trọng vào kinh tế tài chính địa phương, mặc dầu cơ sở vật chất cho việc khai thác dầu khí đã bị hư hại khá nhiều trong thời kỳ nội chiến .

Luanda có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế. Thành phố này là một hải cảng tự nhiên lớn, biến nơi đây trở thành thương cảng quan trọng nhất của Angola với các mặt hàng xuất khẩu như cà phê, bông, đường, kim cương, sắt và muối. Sau khi nội chiến kết thúc vào năm 2002, tình hình đất nước Angola đi vào ổn định đã tạo điều kiện cho nền kinh tế Luanda bùng nổ, chủ yếu dựa trên hoạt động khai thác dầu. Tuy nhiên, những khu nhà ổ chuột (gọi là musseques) đang mọc lên ngày một nhiều xung quanh thành phố do người dân tị nạn chiến tranh đổ vào. Sự phân phối tài sản không đồng đều trong xã hội cũng như những xung đột chính trị tiềm ẩn luôn là mối đe dọa đến nền kinh tế của khu vực Luanda.

Thành phố kết nghĩa[sửa|sửa mã nguồn]

Hình ảnh về Luanda[sửa|sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://evbn.org
Category: Địa Danh