Tuổi thọ người – Wikipedia tiếng Việt

Sống lâu hay Tuổi thọ cao là khả năng sống thời gian dài hơn bình thường, hơn đa số những người chung quanh mình. Từ các truyện cổ tích qua các giai thoại trong tôn giáo đến các truyện không tưởng, khả năng sống mãi không bao giờ chết ở các đấng thần thánh hay các siêu nhân được nêu lên nhiều và thể hiện ước mong của con người muốn thoát khỏi nỗi lo sợ của ngày mình lìa đời. Xưa nay con người bình thường ai cũng muốn sông lâu và cho rằng sống lâu là điều hiếm và đáng quý.

Phần lớn điều tra và nghiên cứu và điều trị y học chú trọng vào việc làm tăng tuổi thọ của hội đồng. Phải hiểu là tuổi thọ được tính khi còn sống trên cõi đời này nếu đã chết lâm sàng nhiều năm nhưng vận coi là tuổi thọ đó cho là xác tính kho đã hoá thần khi còn vật chất là thể xác

  • Tuổi thọ (tiếng Anh: Lifespan) nói chung dùng để chỉ thời gian sinh tồn thường thấy ở một loài sinh vật. Từ này cũng được dùng cho những thứ gì có thể bị hỏng sau một thời gian như máy móc, dụng cụ.
  • Kỳ vọng sống khi sinh (tiếng Anh: Life expectancy at Birth LEB) – hay ước lượng tuổi thọ khi sinh – là trung bình số năm sống của một nhóm người sinh ra cùng năm, trong cùng địa phương. Đây là thống kê phỏng đoán cho tương lai.
  • Tuổi thọ trung bình (tiếng Anh: Average age of death) – Thống kê theo quá khứ. Trung bình số tuổi của người đã chết trong năm.
  • Tuổi thọ cao hay Trường thọ (tiếng Anh: Longevity) – Thống kê theo quá khứ. Thường là để liệt kê những trường hợp sống lâu hơn bình thường.

[1], theo thống kê của

 

 trên 80

 77,5-80,0

 75,0-77,5

 72,5-75,0

 70,0-72,5

 67,5-70,0

 65,0-67,5

 60-65

 55-60

 50-55

 45-50

 dưới 45

 không có dữ liệu

Bản đồ Thế giới : Ước lượng quãng đời khi sinh, theo thống kê của Liên Hiệp Quốc 2007 / 2008 .

Yếu tố tác động ảnh hưởng tuổi thọ[sửa|sửa mã nguồn]

Tuổi thọ biến hóa theo tác động ảnh hưởng của nhiều yếu tố :
Theo tác dụng Bộ Y tế Nước Ta đưa ra ngày 2 tháng 1 năm 2006, tuổi thọ trung bình của người Việt là 71,3 tuổi ; so với 65 tuổi vào năm 1998. [ 3 ]Thống kê ước đạt quãng đời khi sinh tại Nước Ta [ 4 ] :

Năm Khi sanh ra hy vọng sẽ sống đến (số năm) Hạng Phần trăm thay đổi
2003 70,05 120
2004 70,61 125 0.80 %
2005 70,61 126 0.00 %
2006 70,85 126 0.34 %
2007 71,07 123 0.31 %

Hiện nay người Nhật Bản sống thọ nhất. [ 5 ]

Tuổi thọ trung bình tại [6]:

  • Các nước tiên tiến là 77-83 tuổi (thí dụ: Canada: 80.1 tuổi theo thống kê năm 2005)
  • Các nước đang phát triển là 35-60 tuổi (thí dụ: Mozambique: 40.3 tuổi theo thống kê năm 2005)

Xem thêm: Bảng xếp hạng ước lượng tuổi thọ khi sinh theo quốc gia

Khác biệt tuổi thọ giữa nam và nữ[sửa|sửa mã nguồn]

Lâu nay người ta vẫn nhận thức được rằng giới nữ sống lâu hơn giới nam, nhưng không có lý giải nào thỏa đáng cho sự độc lạ này .

  • Thái độ và cách sống: Vì đàn ông hút thuốc, uống rượu, ưa mạo hiểm, tính tình hung bạo hơn nên dễ đánh nhau và dễ bị chết hơn. Trong chiến tranh đàn ông chết nhiều hơn đàn bà.
  • Sinh lý học: Theo chủ hướng tiến hóa, các loài động vật có phân chia giới tính thì giống cái có hai nhiệm vụ: một là chuyển lại gen của mình cho con cái (di truyền), hai là nuôi dưỡng và bảo vệ con cái. Ở con người, phụ nữ có cặp nhiễm sắc thể giới tính là XX, nên các gen ở đó có đủ cặp dẫn đến nguy cơ bị bệnh di truyền thấp, còn nam giới là XY nên lỗi ở các gen duy nhất trong các nhiễm sắc thể này dễ dẫn đến gây bệnh. Phụ nữ khoảng tuổi trên 50 bị tắt kinh, mất khả năng sinh sản, do đó có đủ thời gian và sức khỏe tiếp tục che chở nuôi con và cháu của mình. Còn đàn ông thì chỉ cần đưa gen (tinh trùng) xong là đủ. Vì vậy, động lực tiến hóa sinh tồn của phụ nữ mạnh hơn đàn ông.[7]
  • Sinh sản an toàn: Nhờ phát triển y học nên số phụ nữ chết khi sanh nở giảm nhiều.[8]

Tuổi thọ qua những thời đại[sửa|sửa mã nguồn]

Kỷ lục sống lâu[sửa|sửa mã nguồn]

Khó kiểm chứng được người nào sống lâu nhất trong lịch sử loài người vì không có bằng chứng cụ thể. Những kỷ lục sống lâu trên trăm tuổi đáng kể hiện nay:

  • Trần Tuấn (881-1324) người thọ nhất Trung Quốc
  • Jeanne Calment (1875-1997, 122 năm 164 ngày) — cụ bà sống lâu nhất trong lịch sử có ghi nhận rõ ràng.
  • Shigechiyo Izumi (1865-1986, 120 năm 237 ngày) không xác thực được vì ngày sinh không được ghi rõ.
  • Christian Mortensen (1882-1998, 115 năm 252 ngày) — người đàn ông sống lâu nhất.
  • Lý Thanh Vân (1677-1933), người đàn ông sống lâu nhất Lịch sử
  • Huệ Chiếu (526-816), thiền sư thời Đường thọ 290 tuổi
  • Bảo Chưởng là hòa thượng người Ấn Độ lịch sử ghi lại ngài sống đến 1072 tuổi.

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]