Tại sao Nam Cực và Bắc Cực có khí hậu lạnh lẽo?

Có những lý do chính làm cho Nam Cực và Bắc Cực trở thành hai nơi lạnh lẽo nhất trên trái đất bao gồm nhiệt độ, độ cao và sự đối lưu khí quyển, ngoài ba lý do nói chung trên, lý do khiến cho Nam Cực không những lạnh lẽo mà còn lạnh lẽo hơn Bắc Cực là do một phần của độ cao và sự cô lập châu Nam Cực bởi đại dương. Mình sẽ giải thích chi tiết tại sao những yếu tố trên góp phần tạo nên sự lạnh lẽo ở hai cực trên trái đất như sau.

Nhiệt độ

Là yếu tố đầu tiên phải nói đến, trái đất được sưởi ấm bởi các tia ánh sáng mang theo năng lượng từ mặt trời cho nên những nơi càng ít được sưởi ấm thì càng lạnh, chúng ta thường nghe nói xích đạo (đường vĩ tuyến nằm giữa trái đất) là nơi nóng nhất trong khi hai bên cực trái đất là nơi lạnh nhất mà nguyên nhân chính của hiện tượng này là do sự phân tán nhiệt độ của tia ánh sáng.

Có thể bạn đã chơi trò sử dụng những loại kính quy tụ ( kính lúp, đáy chai thủy tinh, … ) đặt dưới ngoài trời nắng tạo thành một điểm sáng nhỏ để thiêu đốt tờ giấy ví dụ điển hình thì ở đây cũng tương tự như như vậy, khi toàn cầu quay quanh mặt trời theo một vĩ tuyến không đổi thì ở vùng xích đạo vuông góc với tia sáng mặt trời do đó nhận trực tiếp nguồn nguồn năng lượng mặt trời ( tức là nhận nhiều nguồn năng lượng mặt trời hơn ), trải dài qua hai cực, tia sáng mặt trời bị phân tán làm yếu đi ( ít nguồn năng lượng mặt trời được nhận hơn ) .
Các mùa ở cực chia ra làm hai mùa là 6 tháng ngày hè và 6 tháng ngày đông, trong khi mùa hè nhận được ánh sáng nhẹ và mùa đông thì chìm trọn vẹn trong bóng tối .

Độ cao

Càng lên cao nhiệt độ càng hạ thấp, nhiệt độ giảm 0.6 độ C cứ mỗi 100 m, đỉnh Vinson là đỉnh núi cao nhất châu Nam Cực với độ cao 4892 m, châu Nam Cực có độ cao trung bình 2300 m so với mực nước biển do đó lạnh và lạnh hơn Bắc Cực với độ cao trung bình thấp hơn .

Đối lưu khí quyển

Hay còn gọi là sự tuần hoàn của không khí trên mặt phẳng toàn cầu bởi sự ảnh hưởng tác động của nhiệt độ. Bản chất của đối lưu là khi có nguồn nhiệt, không khí gần nguồn nhiệt sẽ nóng lên, không khí nở ra làm cho thể tích không khí tăng, do đó khối lượng riêng của không khí giảm làm cho nó nhẹ hơn do đó nó có xu thế đi lên, trong khi đó những không khí ở xa nặng hơn sẽ vận động và di chuyển vào để bù lại .

Ở gần xích đạo, do tính năng nhiệt của mặt trời, không khí nóng có xu thế bay lên đi về phía hai cực và ngược lại, không khí lạnh từ hai cực đi ngược quay trở lại xích đạo tạo nên một vòng tuần hoàn không khí trên mặt phẳng toàn cầu .