Gò Đống Đa – Wikipedia tiếng Việt

Cổng và lối lên gò Đống Đa. Trên cổng có 3 chữ Hán ” Trung Liệt miếu ” ( 忠烈廟 )Gò Đống Đa trên bản đồ Hà NộiGò Đống ĐaGò Đống ĐaGò Đống Đa ( Thành Phố Hà Nội )

Gò Đống Đa là một gò đất và là một di tích nằm bên phố Tây Sơn, phường Quang Trung, quận Đống Đa, Thành phố Hà Nội. Tại đây năm 1789 quân Tây Sơn đã đại phá và đánh thắng quân nhà Thanh Trung Quốc trong Trận Ngọc Hồi – Đống Đa.

Đêm 4 rạng ngày 5 tháng 1 năm Kỷ Dậu ( 1789 ) trận đánh của quân Tây Sơn diễn ra với sự tham gia của nhân dân vùng Khương Thượng, do Đô đốc Long ( còn có tên là Đặng Tiến Đông ) chỉ huy. Trận này diệt tan đồn Khương Thượng của quân nhà Thanh. Tướng nhà Thanh là Sầm Nghi Đống phải treo cổ tự tử ở núi Ốc ( Loa Sơn ) gần chùa Bộc giờ đây. Trận đánh đã mở đường cho đại quân Tây Sơn từ Ngọc Hồi thừa thắng tiến vào Thăng Long .

Nhà thơ đương thời Ngô Ngọc Du đã làm bài thơ Loa Sơn điếu cổ có câu:

Thánh Nam thập nhị kình nghê quán
Chiến điệu anh hùng đại võ công

Dịch là :

Thánh nam xác giặc mười hai đống
Ngời sáng anh hùng đại võ công.

Tảng đá khắc câu nói của Quang Trung khi ra lệnh tiến quân ra Bắc đánh quân Thanh .Tương truyền sau thắng lợi, vua Quang Trung cho thu nhặt xác giặc xếp vào 12 cái hố rộng, lấp đất chôn và đắp cao thành gò gọi là ” Kình nghê quán ” ( gò chôn xác ” kình nghê ” – 2 loài cá dữ ngoài biển, một cách gọi ám chỉ quân xâm lược Tàu ). Theo truyền thuyết thần thoại, 12 gò này nằm rải rác từ làng Thịnh Quang đến làng Nam Đồng, trên những gò cây cối mọc rậm rạp nên có tên là Đống Đa. Năm 1851, do mở đường mở chợ, đào xẻ nhiều nơi thấy nhiều tro cốt, lại cho thu vào một hố cao lên nối tiếp với núi Xưa, thành gò thứ 13, tức là gò còn lại lúc bấy giờ. Còn 12 gò khác đã bị phạt đi trong thời hạn người Pháp lan rộng ra TP.HN năm 1890 .

Chiến thắng Đống Đa cùng với Chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa dưới sự chỉ huy của Quang Trung đã phá tan 20 vạn quân Thanh, giải phóng thành Thăng Long (xem bài chính: Quang Trung).

Nhưng trên thực tiễn, có nhiều chứng cứ cho rằng Gò Đống Đa là một gò tự nhiên được hình thành từ cách đây khoảng chừng 4000 năm .Nhân kỷ niệm 200 năm thắng lợi Ngọc Hồi-Đống Đa, năm 1989, Công viên Văn hóa Đống Đa được xây dựng trên cơ sở khu vực Gò Đống Đa. Đây là khu công trình kiến trúc mang tính lịch sử dân tộc văn hóa truyền thống nhằm mục đích ghi nhớ công ơn của người Anh hùng áo vải Quang Trung – Nguyễn Huệ. Tổng diện tích của khu công trình 21.745 mét vuông được chia làm 2 khu vực, gồm khu vực tượng đài, nhà tọa lạc và khu vực gò .

Ngày hội Đống Đa[sửa|sửa mã nguồn]

Hàng năm cứ vào ngày mùng 5 Tết nhân dân thường tổ chức triển khai hội Gò Đống Đa để ôn lại những sự kiện lịch sử dân tộc đã diễn ra tại nơi đây, đặc biệt quan trọng có tục rước rồng lửa đã thành tiệc tùng truyền thống lịch sử của người TP. Hà Nội. Sau đám rước rồng lửa là lễ dâng hương, lễ đọc văn, cuộc tế diễn ra ở đình Khương Thượng, lễ cầu siêu ở chùa Đồng Quang .
Khu tượng đài Quang Trung tại Gò Đống Đa .Kỷ niệm 200 năm thắng lợi Đống Đa, khu tượng đài Quang Trung và khu vui chơi giải trí công viên văn hóa truyền thống Đống Đa đã được kiến thiết xây dựng tại khu đất bên cạnh gò lịch sử dân tộc này, trông ra phố mang tên Đặng Tiến Đông, người chỉ huy trận đánh đồn Khương Thượng và đóng vai trò quan trọng trong thắng lợi Ngọc Hồi – Đống Đa .= = Gò Đống Đa = ( Nguyên văn )

Đống Đa xưa bãi chiến trường

Ngổn ngang giặc chết vùi xương thành gò

Mùng Năm Tết trận thắng to

Gió reo còn vẳng tiếng hò ba quân

Mùng Năm giỗ trận tưng bừng

Nhớ ngày chiến thắng vang lừng núi sông

Nước còn đang chống ngoại xâm

Quang Trung sống mãi trong lòng chúng ta!

Sách giáo khoa sửa lại :

Đống Đa xưa bãi chiến trường

Ngổn ngang xác giặc vùi xương thành gò

Mùng 5 tết trận thắng to

Gió reo còn vẳng tiếng hò ba quân

Hằng năm mở hội tưng bừng

Nhớ ngày chiến thắng vang lừng núi sông

Noi gương chiến đấu anh hùng

Quang Trung sống mãi trong lòng chúng ta

Gò Đống Đa, Hằng Phương, in trong sách giáo khoa Tập đọc lớp 2, quyển 2 trang 47, năm 2000

Trung Liệt miếu[sửa|sửa mã nguồn]

Trên gò Đống Đa có một ngôi miếu, gọi là Trung Liệt miếu, được xây ở thế kỷ 19. Tuy nhiên, ngôi miếu này đã bị hư hại đáng kể, chỉ còn cổng miếu .

Thử thành quách, thử giang san, bách chiến phong trần dư chiến địa.
Vi nhật tinh, vi hà nhạc, thiên niên tâm sự công thanh thiên .Vẫn thành quách, vẫn nước nhà, trăm trận xông pha còn đỏ đất .Nào nhật tinh, nào hà nhạc, ngàn năm tâm sự có trời xanh .
— Thám hoa Vũ Phạm Hàm đề tựa cổng vào Trung Liệt miếu

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://evbn.org
Category: Địa Danh