Bình Định: Nhiều di tích xuống cấp – Cần nhìn lại công tác bảo tồn

Nhiều di tích bị xâm hại, xuống cấp

Vài năm trở lại đây, câu truyện quản trị, ứng xử với di tích của các cấp ngành trong tỉnh Bình Định đang thể hiện nhiều yếu tố chưa ổn. Một trong những di tích có số phận “ đáng thương ” nhất là, Di tích Nhà tù số 9 Đào Duy Từ, ở phường Trần Hưng Đạo ( TP. Quy Nhơn ) được Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch ( VH-TT và DL ) công nhận, xếp hạng Di tích lịch sử dân tộc vương quốc vào năm 1998 .Tuy nhiên, lúc bấy giờ di tích này đang bị xuống cấp trầm trọng nghiêm trọng. Các vách tường bị bong dộp từng mảng, thấm ướt mỗi khi có mưa ; mạng lưới hệ thống đà gỗ, mái ngói bị mục, hư hỏng nghiêm trọng, gây nhiều tác động ảnh hưởng đến công tác làm việc tàng trữ, bảo vệ các tài liệu, hiện vật đang tọa lạc trong di tích .

Theo ông Phan Thành Lang, Chủ tịch Hội Cựu tù chính trị cách mạng tỉnh Bình Định, Di tích Nhà tù số 9 Đào Duy Từ, là bằng chứng cho tội ác dã man của kẻ thù, chứng minh hùng hồn tinh thần đấu tranh bất khuất của tập thể tù nhân. Đây còn là nơi để các thế hệ hôm nay và mai sau đến tưởng nhớ anh linh các Anh hùng liệt sĩ- những người đã xả thân trong nhà tù này vì độc lập dân tộc. Vì vậy, việc sửa chữa, nâng cấp nhằm bảo tồn, phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa của di tích này là việc rất cần thiết.

Di tích lịch sử Quốc gia Nhà tù số 9 Đào Duy Từ cần được quan tâm đúng mức

Hay như Di tích lịch sử Quốc gia Đồi Cả (tại thôn Chánh Hòa, xã Cát Thành, huyện Phù Cát), thuộc quần thể di tích Khu căn cứ Núi Bà, được xếp hạng di tích cấp quốc gia ngày 25/1/1994. Theo các tài liệu lịch sử, từ năm 1967, Đồi Cả, là chốt điểm quan trọng của địch, do một đơn vị thuộc Sư đoàn Mãnh Hổ của Nam Triều Tiên đóng giữ, nhằm chia cắt đường giao thông của ta từ căn cứ Núi Bà, qua các xã phía Đông và là điểm cao quan sát khống chế mặt biển. Với vị trí chiến lược quan trọng, nơi đây thường xuyên diễn ra những trận đánh ác liệt giữa ta và địch.

Năm 1973, ta mở cuộc tiến công làm chủ chốt điểm, cắm cờ giữ đất giữ dân, kiến thiết xây dựng cơ sở vững chãi, bảo vệ bảo đảm an toàn cho Nhân dân đến ngày miền Nam trọn vẹn giải phóng. Tuy nhiên, do quản trị lỏng lẻo, di tích này bị các đối tượng người dùng khai thác đất, đá trái phép “ xẻ thịt ” trong một thời hạn dài, nhưng các ngành tính năng không có giải pháp ngăn ngừa .

Ngoài ra, một số di tích khác cũng đã và đang bị xâm hại, như: Di tích danh thắng quốc gia Ghềnh Ráng bị xây dựng công trình trái phép; cụm Di tích quốc gia lò gốm Chăm cổ Gò Sành hay Di tích khảo cổ học quốc gia Thành Cha bị người dân lấn chiếm, chăn nuôi, canh tác…

Giải pháp bảo tồn di sản, di tích trong giai đoạn mới

Ông Lâm Hải Giang, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định nhìn nhận, hệ thống di sản văn hóa, lịch sử, tài nguyên thắng cảnh du lịch của tỉnh phong phú và đa dạng, nhưng thời gian qua, việc khai thác, phát triển chưa tương xứng với ý nghĩa lịch sử, tiềm năng. Một trong những nguyên nhân, là do hệ thống các công trình di sản văn hóa và cơ sở hạ tầng kỹ thuật, cảnh quan đi cùng xuống cấp, thiếu nguồn vốn để đầu tư, bảo tồn, phát huy giá trị các di tích.

Tháp Dương Long, di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt sẽ được tỉnh Bình Định đầu tư, tôn tạo trong thời gian tớiTheo ông Tạ Xuân Chánh, Giám đốc Sở VH&TT tỉnh Bình Định, những năm qua, bằng nhiều nguồn kinh phí đầu tư, nhiều khu công trình di tích lịch sử dân tộc, văn hóa truyền thống cũng đã được trùng tu, tăng cấp. Tuy nhiên, việc bảo tồn các di sản gắn với chương trình hành vi, quy hoạch toàn diện và tổng thể tăng trưởng du lịch của tỉnh trong quy trình tiến độ vừa mới qua, còn hạn chế .Theo đó, để bảo tồn, khai thác giá trị di sản, di tích lịch sử vẻ vang trên địa phận, Sở VH&TT cũng đã tham mưu Ủy Ban Nhân Dân tỉnh, yêu cầu Bộ VH-TT và DL, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính xem xét, đưa các hạng mục của 10 di sản văn hóa truyền thống tiêu biểu vượt trội vào kế hoạch sắp xếp kinh phí đầu tư để thực thi theo Chương trình bảo tồn và phát huy bền vững và kiên cố giá trị di sản văn hóa truyền thống Nước Ta, quy trình tiến độ 2021 – 2025 đã được Thủ tướng nhà nước phê duyệt, gồm : Di tích Tháp Chăm Dương Long, Di tích lịch sử vẻ vang Nhà tù số 09 Đào Duy Từ, Khu di tích vương quốc về vụ thảm sát Gò Dài, Di tích cụm tháp Bánh Ít, Di tích mộ danh nhân thẩm mỹ và nghệ thuật tuồng Đào Tấn, Trung tâm Võ thuật truyền thống Bình Định, Khu di tích Thành Hoàng Đế – tiến trình 2 ( thiết kế xây dựng khu Đền thờ Thái Đức Nguyễn Nhạc ) …Theo ông Chánh, việc quy hoạch, bảo tồn các di tích đã bị xuống cấp trầm trọng sẽ tạo tiền đề thuận tiện cho việc tiến hành chương trình hành vi tăng trưởng du lịch trong quy trình tiến độ mới của địa phương ; Đồng thời, góp thêm phần triển khai hiệu suất cao kế hoạch tăng trưởng du lịch Nước Ta và các quy hoạch tăng trưởng du lịch vương quốc, vùng đã được duyệt .

Source: https://evbn.org
Category: Địa Danh