Lịch sử 9 Bài 4: Các nước châu Á – Học hỏi Net

1. Tóm tắt lý thuyết

1.1. Tình hình chung của các nước châu Á

– Châu Á Thái Bình Dương là lục địa to lớn, đông dân nhất quốc tế, có nhiều nguồn tài nguyên phong phú và đa dạng, có nhiều tôn giáo, dân tộc bản địa khác nhau .
– Trước Chiến tranh quốc tế thứ hai, các nước Châu Á Thái Bình Dương đều bị các nước tư bản phương Tây nô dịch, bóc lột .
– Sau Chiến tranh quốc tế thứ hai, phần nhiều các nước Châu Á Thái Bình Dương đã giành được độc lập : Trung Quốc, Ấn Độ, Inđônêxia .

– Sau khi giành được độc lập, nhiều nước đã đạt được sự tăng trưởng nhanh chóng về kinh tế:

+ Tiêu biểu có Nước Hàn, Nhật Bản, Trung Quốc, Xin-ga-po, Ma-lai-xi-a, Xứ sở nụ cười Thái Lan => Nhiều người Dự kiến “ thế kỉ XXI sẽ là thế kỉ của châu Á ” .
+ Ấn Độ : triển khai các kế hoạch dài hạn và đạt nhiều thành tựu to lớn :
– Tự túc được lương thực cho số dân hơn 1 tỉ người .
– Các mẫu sản phẩm công nghiệp chính : hàng dệt, thép, máy móc, thiết bị giao thông vận tải, xe hơi .
– Công nghệ thông tin và viễn thông tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ .
– Ấn Độ đang nỗ lực vươn lên hàng các cường quốc về công nghệ phần mềm, công nghệ tiên tiến hạt nhân và công nghệ tiên tiến thiên hà .
– Tuy nhiên, suốt nửa thế kỉ XX, tình hình Châu Á Thái Bình Dương không không thay đổi vì những cuộc Chiến tranh xâm lược của các nước đế quốc, hoặc những cuộc xung đột tranh chấp biên giới, chủ quyền lãnh thổ

1.2. Trung Quốc

a. Sự ra đời của nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa

– Sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Nhật, ở Trung Quốc đã diễn ra cuộc nội chiến lê dài tới 3 năm ( 1946 – 1949 ) giữa Quốc dân đảng ( Tưởng Giới Thạch ) và Đảng Cộng sản Trung Quốc .
– Cuối cùng Đảng Cộng sản Trung Quốc đã thắng lợi. Ngày 1-10-1949, nước Cộng hoà Nhân dân Trung Quốc công bố chính thức xây dựng .

– Ý nghĩa của thắng lợi :
+ Kết thúc hơn 100 năm nô dịch của đế quốc, phong kiến, đưa Trung Quốc bước vào kỉ nguyên độc lập .
+ Hệ thống xã hội chủ nghĩa đã được tiếp nối từ châu Âu sang châu Á .

b. Mười năm đầu xây dựng chế độ mới (1949 – 1959)

– Từ năm 1950, nhân dân Trung Quốc bắt tay vào công cuộc Phục hồi nền kinh tế tài chính .
– Biện pháp :
+ Tiến hành cải cách ruộng đất và hợp tác hóa nông nghiệp .
+ Cải tạo công thương nghiệp tư bản tư doanh .
+ Xây dựng nền công nghiệp dân tộc bản địa .
+ Phát triển văn hóa truyền thống giáo dục .
– Kết quả : Công cuộc Phục hồi kinh tế tài chính triển khai xong thắng lợi .
– Trung Quốc triển khai kế hoạch 5 năm lần thứ nhất ( 1953 – 1957 ) đạt được nhiều thành tựu, bộ mặt quốc gia biến hóa rõ ràng .
– Về đối ngoại : Thi hành chủ trương đối ngoại tích cực nhằm mục đích củng cố độc lập và thôi thúc trào lưu cách mạng quốc tế, vị thế quốc tế được chứng minh và khẳng định .

c. Đất nước trong thời kì biến động

– Những năm 1959 – 1978 Trung Quốc trải qua nhiều dịch chuyển .
– Đề ra đường lối “ Ba ngọn cờ hồng ” với tiềm năng nhanh gọn thiết kế xây dựng thành công xuất sắc chủ nghĩa xã hội .
– Phong trào “ Đại nhảy vọt ” làm cho nền kinh tế tài chính trở nên hỗn loạn, đời sống nhân dân trớ trêu .

– Nội bộ Đảng và Nhà nước Trung Quốc diễn ra cuộc tranh giành quyền lực gay gắt, đỉnh cao là cuộc “Đại cách mạng văn hóa vô sản” gây nên tình trạng hỗn loạn trong nước và để lại những hậu quả nghiêm trọng trong đời sống vật chất và tinh thần.

d. Công cuộc cải cách – mở cửa (từ 1978 đến nay)

– Tháng 12/1978, Trung ương ĐCS Trung Quốc đề ra đường lối Open .
– Chủ trương :
+ Xây dựng chủ nghĩa xã hội rực rỡ Trung Quốc .
+ Lấy tăng trưởng kinh tế tài chính làm trọng tâm .
+ Thực hiện cải cách Open nhằm mục đích tiềm năng hiện đại hóa, đưa Trung Quốc trở thành vương quốc giàu mạnh dân chủ, văn minh .
– Thành tựu :
+ Kinh tế tăng trưởng nhanh gọn, vận tốc tăng trưởng cao nhất quốc tế .
+ Giai đoạn 1979 – 2000, GDP tăng trung bình hàng năm 9,6 % .
+ Thu nhập trung bình tăng nhanh, đời sống nhân dân được cải tổ .
– Đối ngoại :
+ Bình thường hóa mối quan hệ với Liên Xô, Mông Cổ, Ấn Độ, Nước Ta, vị thế trên trường quốc tế được nâng cao .
+ Mở rộng quan hệ hữu nghị hớp tác với hầu hết các nước trên quốc tế .
+ Thu hồi chủ quyền lãnh thổ so với Hồng Công ( 7 – 1977 ) và Ma Cao ( 12 – 1999 ) .

2. Luyện tập

Câu 1: Hãy nêu những nét nổi bật của châu Á từ sau năm 1945.

Gợi ý trả lời

– Sau Chiến tranh quốc tế thứ hai, cao trào đấu tranh giải phóng dân tộc bản địa bùng nổ can đảm và mạnh mẽ. Đến những năm 50, phần nhiều các nước châu Á đã giành độc lập .
– Gần suốt nửa sau thế kỉ XX, tình hình châu Á không không thay đổi, bởi các cuộc cuộc chiến tranh xâm lược của các nước đế quốc, nhất là khu vực Khu vực Đông Nam Á và Tây Á .
– Sau “ chiến tranh lạnh ”, ở một số ít nước châu Á đã xảy ra những cuộc cung đột tranh chấp biên giới, chủ quyền lãnh thổ, hoặc cá trào lưu li khai với những hành vi khủng bố tệ hại .
– Nhiều nước châu Á đạt được sự tăng trưởng nhanh gọn về kinh tế tài chính như Nhật Bản, Nước Hàn, Trung Quốc, Sin-ga-po, Xứ sở nụ cười Thái Lan …

Câu 2: Hãy trình bày những thành tựu của kế hoạch 5 năm lần thứ nhất (1953 – 1957) của nhân dân Trung Quốc.

Gợi ý trả lời

– Từ năm 1953, Trung Quốc triển khai kế hoạch 5 năm tiên phong ( 1953 – 1957 ). Nhờ sự lao động quên mình của nhân dân và những trợ giúp to lớn của Liên Xô, kế hoạch 5 năm lần thứ nhất đã thu được nhiều thành tựu đáng kể. Bộ mặt đất nước Trung Quốc biến hóa rõ ràng .
– Trong 5 năm, 246 khu công trình đã được kiến thiết xây dựng và đưa vào sản xuất sản lượng công nghiệp tăng 140 %, sản lượng nông nghiệp tăng 25 % so với năm 1952 .
– Trung Quốc đã thi hành chủ trương đối ngoại tích cực nhằm mục đích củng cố hoà bình và thôi thúc trào lưu cách mạng quốc tế. Địa vị quốc tế của Trung Quốc được khẳng định chắc chắn vững chãi .

Câu 3: Trình bày ý nghĩa của những thành tựu đó khi Trung Quốc bước sang thế kỉ XXI

Gợi ý trả lời

– Kinh tế Trung Quốc tăng trưởng nhanh .

– Tình hình chính trị xã hội Trung Quốc đang ổn định.

– Địa vị trên trường quốc tế của Trung Quốc được nâng cao .
– Tạo điều kiện kèm theo cho sự hội nhập của Trung Quốc trên tổng thể các nghành so với các nước trên quốc tế và ngược lại, sự hội nhập của nền kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, khoa học – kĩ thuật, thương mại của quốc tế so với thị trường to lớn đầy tiềm năng như Trung Quốc .

3. Kết luận

Bài học tóm tắt tình hình các nước châu Á nói chung và tình hình Trung Quốc nói riêng từ năm 1945 đến nay. Qua đó, các em nắm được những nét điển hình nổi bật của châu Á sau năm 1945, sự sinh ra của nước Cộng hòa Nhân dân Nước Trung Hoa, thời kì dịch chuyển và công cuộc cải cách – Open của Trung Quốc .

Source: https://evbn.org
Category: Địa Danh