Áá Àà Ảả Ãã Ạạ Ăă Ắắ Ằằ Ẳẳ Ẵẵ Ặặ Ââ Ấấ Ầầ Ẩẩ Ẫẫ Ậậ Đđ Éé Èè Ẻẻ Ẽẽ Ẹẹ Êê Ếế Ềề Ểể Ễễ Ệệ Íí Ìì Ỉỉ Ĩĩ Ịị Óó Òò Ỏỏ Õõ Ọọ Ôô Ốố Ồồ Ổổ Ỗỗ Ộộ Ơơ Ớớ Ờờ Ởở Ỡỡ Ợợ Úú Ùù Ủủ Ũũ Ụụ Ưư Ứứ Ừừ Ửử Ữữ Ựự Ýý Ỳỳ Ỷỷ Ỹỹ Ỵỵ

Áá Àà Ảả Ãã Ạạ
Ăă Ắắ Ằằ Ẳẳ Ẵẵ Ặặ
Ââ Ấấ Ầầ Ẩẩ Ẫẫ Ậậ
Đđ
Éé Èè Ẻẻ Ẽẽ Ẹẹ
Êê Ếế Ềề Ểể Ễễ Ệệ
Íí Ìì Ỉỉ Ĩĩ Ịị
Óó Òò Ỏỏ Õõ Ọọ
Ôô Ốố Ồồ Ổổ Ỗỗ Ộộ
Ơơ Ớớ Ờờ Ởở Ỡỡ Ợợ
Úú Ùù Ủủ Ũũ Ụụ
Ưư Ứứ Ừừ Ửử Ữữ Ựự
Ýý Ỳỳ Ỷỷ Ỹỹ Ỵỵ

Typography sáng tạo từ con chữ

Chúng ta dùng typography hàng ngày mà không biết rằng đó là typography. Tương tự như những phong cách thiết kế nội thất bên trong hay phong cách thiết kế thời trang, typography cũng là loại sản phẩm của sự phát minh sáng tạo, hòa trộn cả hai mặt khoa học và thẩm mỹ và nghệ thuật, với nguyên vật liệu là những vần âm .

Nghệ thuật sắp đặt chữ

Typography là khoa học và thẩm mỹ và nghệ thuật phong cách thiết kế, sắp xếp những con chữ — trên nền tảng truyền thông online thị giác — để biểu lộ thông điệp của ngôn từ một cách trực quan và thân thiện với người đọc. Hay nói cách khác, typography là phong thái và cách bộc lộ những con chữ .
Bằng việc lựa chọn nhiều yếu tố khác nhau gồm có : sắc tố, kiểu chữ ( typeface ), kích cỡ ( font size ), khoảng cách dòng ( line height ), khoảng cách giữa những nhóm ký tự ( tracking ), giữa những cặp ký tự ( kerning ), kỹ thuật typography trình diễn văn bản sao cho thẩm mỹ và nghệ thuật, rõ ràng, dễ đọc, điển hình nổi bật nội dung, và ý tưởng sáng tạo của thông điệp .
Nhiều người nhầm tưởng typography chỉ dành cho dân phong cách thiết kế, thực tiễn mọi loại sản phẩm có chữ đều sử dụng typography ; từ kiểu chữ bay bướm mà tuổi học trò thường dùng trang trí quyển vở, những bức thư pháp, những ấn phẩm in ( sách, báo, tạp chí, truyện tranh, poster, tờ rơi, đơn thuốc ) cho đến bảng quảng cáo, phim ảnh, tranh tường ( graffiti ), và phong cách thiết kế web .

Kỹ thuật “gây nghiện”

Cha đẻ của typography là một người Đức, Johannes Gutenberg, sáng tạo chiêu thức in bằng cách sắp xếp những vần âm rời lên bản in năm 1450. Sự tăng trưởng của ngành công nghệ thông tin giúp việc làm phong cách thiết kế, chỉnh sửa vị trí và sắp xếp những vần âm trở nên “ dễ như bỡn ”. Với kỹ thuật đồ họa tân tiến thời nay, những “ typographer ” được trang bị phương tiện đi lại để thỏa sức phát minh sáng tạo vô vàn kiểu chữ mới .
Ban đầu typography chỉ sử dụng cho mục tiêu tiếp thị quảng cáo với những nhu yếu chung như trình diễn dễ đọc, dễ hiểu, và tương thích cho nhiều đối tượng người tiêu dùng. Nhưng typography ngày này đã tăng trưởng lên một Lever khác với vai trò mới : khơi dậy và kích hoạt những cảm hứng. Nhờ đó ta hoàn toàn có thể chiêm ngưỡng và thưởng thức typography như một tác phẩm nghệ thuật và thẩm mỹ và phát minh sáng tạo để nó luôn mới mẻ và lạ mắt .
Nhiều người từng cảnh báo nhắc nhở typography là kỹ thuật “ gây nghiện ”, bởi sau thời hạn bỏ công nghiên cứu và điều tra, bạn sẽ không còn lãnh đạm nhìn vào những bảng quảng cáo, bìa sách, hay quyển tạp chí theo cách cũ. Rồi bạn sẽ mở màn chụp ảnh những biển báo trên đường thay vì chụp cảnh sắc, chú ý quan tâm đến cách trình diễn thực đơn thay cho những món ăn và dành cả tuần lễ chỉ để tỉ mẩn lựa chọn kiểu chữ cho tiêu đề bài thuyết trình sắp tới. Nhưng bạn sẽ thấy toàn bộ thật đáng công, bởi nghiên cứu và điều tra đã chứng tỏ, kiểu chữ và hình thức trình diễn ảnh hưởng tác động rất lớn đến cách ta đọc và những gì ta nhớ .

Sức mạnh của typography

Ấn tượng đầu tiên luôn là ấn tượng lâu dài dù bản thân người đọc có nhận ra hay không. Thiết kế typography, đặc biệt là sự khác biệt trong kiểu chữ, ngay lập tức tác động lên độc giả trước cả khi họ đọc bất cứ một từ nào. Các phương tiện truyền thông kỹ thuật số như phim ảnh, truyền hình thường vận dụng rất tốt kỹ thuật này để nêu bật ý nghĩa và tăng hiệu ứng cảm xúc. Ví dụ, khi xuất hiện trên màn hình, một thông điệp màu đỏ sẽ tạo cảm giác cấp bách hơn so với màu hồng. Kiểu chữ mềm mại toát lên sự trang trọng và nữ tính, dùng phông chữ nguệch ngoạc như viết tay mang đến sự hài hước, vui vẻ, trẻ con.

Typography tốt xây dựng thương hiệu

Typography là một phần quan trọng của những loại sản phẩm in ấn như sách, báo, và tạp chí. Sử dụng thuần thục kỹ thuật typography giúp ấn phẩm trở nên điển hình nổi bật, mê hoặc và tạo được tên thương hiệu riêng với fan hâm mộ. Một số tạp chí nổi tiếng trên quốc tế như The Guardian, The Economist, USA Today, The New York Times đều có người phong cách thiết kế typography để phát minh sáng tạo kiểu chữ riêng nhắm đến người mua tiềm năng của họ .
Tờ USA Today mang phong thái táo bạo, đầy sắc tố và tương đối tân tiến nhờ sử dụng một loạt những phông chữ với sắc tố và kích cỡ khác nhau, tên ấn phẩm in hoa trên nền có màu. Trái lại, The New York Times sử dụng giải pháp tiếp cận truyền thống cuội nguồn hơn với ít màu, ít kiểu chữ, và nhiều cột .
Trong nghành quảng cáo, typography tốt giúp thiết kế xây dựng truyền thống riêng cho loại sản phẩm, dịch vụ. Sắp xếp kiểu chữ cũng quan trọng như việc lựa chọn sắc tố, hình ảnh khi phong cách thiết kế mạng lưới hệ thống nhận diện tên thương hiệu. Sự khác nhau giữa những kiểu chữ hoàn toàn có thể tạo nên hình ảnh tương phản giữa một công ty chuyên nghiệp và không chuyên. Một trong những yếu tố khiến phong thái của Apple luôn được nhìn nhận cao là nhờ phông chữ Myriad Pro sử dụng thống nhất từ năm 2002 đến nay. Apple thành công xuất sắc với font Myriad Pro .

Muốn điểm A hãy dùng Georgia

Năm 2006, một thử nghiệm nổi tiếng về typography được triển khai bởi Phil Renaud một sinh viên ngành phong cách thiết kế ĐH Windsor ( Canada ). Trong suốt sáu học kỳ, Renaud thực thi 52 bài tiểu luận bằng ba phông chữ khác nhau : Times New Roman, Trebuchet MS, và Georgia để gửi cho những giáo sư. Kết quả cho thấy, với cùng nội dung, kiểu chữ tác động ảnh hưởng đáng kể đến điểm số đạt được .
Georgia cho điểm số tốt nhất. Trebuchet có vẻ như thích hợp để viết blog hơn là một bài viết học thuật. Kết quả này cũng tương thích với một nghiên cứu và điều tra năm 1998 của Đại học Carnegie Mellon chứng minh và khẳng định, phông Georgia được nhìn nhận là sắc nét, thoải mái và dễ chịu và dễ đọc hơn cả phông chữ thông dụng Times New Roman .
Vận dụng tốt typography không chỉ giúp người đọc tập trung chuyên sâu, dễ hiểu, tăng hiệu suất thao tác, mà còn hoàn toàn có thể thuyết phục họ tin vào một thông điệp nào đó. Trái lại, cẩu thả khi trình diễn văn bản đôi lúc gây hậu quả khó lường, như sự cố Comic Sans vừa xảy ra với những chuyên viên tại Trung tâm Nghiên cứu Hạt nhân châu Âu ( CERN ) trong năm qua .

Hạt của Chúa và sự cố Comic Sans

Một trong những thành tựu khoa học đặc sắc nhất năm 2012 là việc các chuyên gia tại CERN tìm ra sự tồn tại “hạt của Chúa” (hạt Higgs). Quá phấn khích khi công bố khám phá, họ đã vô tình sử dụng kiểu chữ Comic Sans trong bài trình bày mà quên mất Comic Sans vốn được mệnh danh là “kiểu chữ gây chia rẽ nhất mọi thời đại”. Kết quả có thể dự đoán được, bài thuyết trình vấp phải vô số tiếng cười, sự phẫn nộ và hoài nghi.

Giáo sư tâm lý học Danny Oppenheimer ( UCLA Anderson School of Management ) cho biết, phông chữ Comic Sans thiếu đi sự sang trọng và quý phái cần có với một công bố khoa học lớn. Theo một hiệu quả khảo sát thực thi trên 40.000 người, nếu Baskerville là kiểu chữ mang lại độ đáng tin cậy cao nhất cho thông tin trên những website thì phông Comic Sans lại dễ khiến người đọc cảm thấy bài viết “ chỉ như một trò đùa ”. “ Sử dụng Comic Sans trong bài thuyết trình cũng tương tự như như diện một chiếc sơmi phong thái Hawaii đến dự đám tang ” .

Một số nguyên tắc typography

Có thể thấy, typography là yếu tố quan trọng cần được xem xét không riêng gì với những phong cách thiết kế báo, tạp chí, website, mà trên tất những mẫu sản phẩm có sử dụng chữ. Typography được quy ước bởi những quy tắc nghệ thuật và thẩm mỹ, trình diễn văn bản, chính tả, ngôn ngữ học và cả văn hóa truyền thống địa phương. Ví dụ, tiếng Pháp thường chèn một khoảng chừng trắng trước dấu hai chấm ( 🙂 và dấu chấm phẩy ( ; ), trong khi tiếng Anh thì không. Và cũng cần quan tâm, dù bạn mong ước một phong cách thiết kế typography táo bạo, can đảm và mạnh mẽ hay độc lạ, phát minh sáng tạo ; điều quan trọng nhất là chúng phải rõ ràng, bởi trước hết chữ là để đọc .
Mai Anh, STINFO số 9/2013

Source: https://evbn.org
Category: Học Sinh