Tâm lý học tính cách con người

10 sự thật thú vị về tính cách con người

06/07/2021
Nhưng những yếu tố nào ảnh hưởng đến tính cách của chúng ta? Liệu chúng ta có thể thay đổi tính cách của mình, hay các đặc điểm tổng thể sẽ không thay đổi trong suốt cuộc đời?
Vì tính cách là một chủ đề thú vị nên nó đã trở thành một trong những đề tài được nghiên cứu nhiều nhất trong tâm lý học. Nhờ tất cả các nghiên cứu này, các nhà tâm lý học đã học được rất nhiều điều về những điều ảnh hưởng đến tính cách cũng như những ảnh hưởng của chúng đến hành vi của chúng ta.
1. Thứ tự sinh ảnh hưởng đến tính cách
Chắc hẳn bạn đã từng nghe đến khái niệm này trước đây. Con đầu lòng thường được mô tả là “hay ra lệnh” hoặc “có trách nhiệm”, trong khi những đứa con út đôi khi được mô tả là “vô trách nhiệm” hoặc “bốc đồng”. Nhưng liệu những định kiến phổ biến này có chính xác không?
Trong nhiều thập kỷ, các ấn phẩm tâm lý học đại chúng đã nói về những ảnh hưởng của thứ tự sinh đối với tính cách, nhưng cho đến nay vẫn chưa đưa ra được bằng chứng thuyết phục về điều này. Một số nghiên cứu thực nghiệm đã chỉ ra rằng thứ tự sinh và quy mô gia đình thực sự có thể có tác động đến tính cách.
Một nghiên cứu thậm chí còn phát hiện ra rằng thứ tự sinh có thể ảnh hưởng đến lựa chọn bạn bè và người bạn đời của bạn. Những người con đầu có xu hướng kết giao với những người con đầu khác, tương tự ở những người con thứ hai và con út.
Một nghiên cứu khác được công bố trên tạp chí PNAS (Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ) cho rằng nhiều định kiến liên quan đến thứ tự sinh, chẳng hạn như con đầu lòng hống hách hoặc con út thiếu trách nhiệm, không hẳn là đúng.
Nghiên cứu được tiến hành với sự tham gia của hơn 5.000 người Mỹ, gần 4.500 người Anh và hơn 10.000 người Đức. Trong khi các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những đứa trẻ đầu lòng có xu hướng đạt điểm cao hơn trong các bài kiểm tra trí thông minh, họ cũng xem xét ảnh hưởng của thứ tự sinh đến bản tự báo cáo về 5 khía cạnh lớn của tính cách: sự hướng ngoại, bất ổn, dễ chịu, tận tâm và cởi mở.
Nghiên cứu này đã tìm thấy rất ít bằng chứng về mối liên hệ giữa thứ tự sinh và tính cách. Mặc dù điều này không có nghĩa là thứ tự sinh không ảnh hưởng đến tính cách, nhưng nó cho thấy rằng ta cần phải tìm hiểu thêm.

2. Tính cách là tương đối ổn định
Bạn có nghĩ rằng tính cách có thể thay đổi theo thời gian hay về cơ bản tính cách bạn đã được định sẵn? Các nghiên cứu trong thời gian dài về tính cách đã chỉ ra rằng một số phần cốt lõi nhất định của tính cách là cố định trong suốt cuộc đời.
Ba khía cạnh có xu hướng thay đổi khi chúng ta lớn lên là mức độ lo lắng, sự thân thiện và háo hức với những trải nghiệm mới lạ. Theo nhà nghiên cứu Paul T. Costa Jr., tính cách vẫn tương đối ổn định khi chúng ta lớn lên.
Trong một bài báo trên tờ New York Times, ông cho hay: “Những gì thay đổi theo thời gian là vai trò của bạn và những vấn đề quan trọng nhất đối với bạn. Mọi người có thể nghĩ rằng tính cách của họ đã thay đổi khi họ già đi, nhưng thực tế là thói quen của họ thay đổi, sự mạnh mẽ và sức khỏe, trách nhiệm và hoàn cảnh của họ — không phải tính cách cơ bản của họ”.
Gần đây, các nhà nghiên cứu đã lưu ý rằng một số đặc điểm tính cách có phần tăng và giảm theo thời gian.
Ví dụ, tính hướng ngoại và tâm lý bất ổn có xu hướng giảm trong khi sự tận tâm và dễ chịu có xu hướng tăng lên. Sự cởi mở có xu hướng đạt đến đỉnh điểm ở tuổi vị thành niên và thanh niên và giảm dần trong thời kỳ trưởng thành sau này.
3. Các đặc điểm tính cách liên quan đến một số bệnh nhất định
Trong quá khứ, một số đặc điểm tính cách khác nhau bị nghi ngờ là nguyên nhân gây ra các chứng bệnh đặc biệt. Ví dụ, sự thù địch và gây hấn thường liên quan đến bệnh tim. Tuy nhiên, trong khi một số nghiên cứu chỉ ra mối liên hệ này, các nghiên cứu khác lại chứng minh không tồn tại chúng.
Các nhà nghiên cứu đã sử dụng một kỹ thuật thống kê được gọi là phân tích tổng hợp để đánh giá lại nghiên cứu trước đây về mối liên hệ giữa tính cách và bệnh tật.
Họ phát hiện ra một số mối liên hệ chưa được chú ý trước đây giữa các đặc điểm nhân cách rối nhiễu thần kinh và năm căn bệnh: nhức đầu, hen suyễn, viêm khớp, loét dạ dày và bệnh tim.
Một nghiên cứu khác thì gợi ý rằng tính nhút nhát có thể có mối liên hệ với tuổi thọ ngắn.
4. Động vật cũng có tính cách
Có khi nào thú cưng yêu quý của bạn cũng có một tính cách độc đáo không? Các nhà nghiên cứu động vật đã phát hiện ra hầu hết các loài động vật (từ nhện, chim đến voi) đều có tính cách riêng với sở thích, hành vi và thói quen tồn tại trong suốt cuộc đời.
Trong khi một người phê bình cho rằng điều này tượng trưng cho việc nhân hóa hoặc gán các đặc điểm của con người vào động vật, các nhà nghiên cứu tính cách động vật đã xác định được các mô hình hành vi nhất quán có thể được đo lường và kiểm tra theo kinh nghiệm.
5. Năm đặc điểm tính cách cốt lõi
Trong quá khứ, các nhà nghiên cứu đã tranh luận chính xác có bao nhiêu đặc điểm tính cách tồn tại. Các nhà nghiên cứu lâu năm như Gordon Allport cho rằng có tới 4.000 đặc điểm tính cách riêng biệt, trong khi những người khác như Raymond Cattell cho rằng chỉ có 16.

Ngày nay, nhiều nhà nghiên cứu về tính cách ủng hộ thuyết năm yếu tố tính cách, trong đó mô tả năm khía cạnh rộng của tính cách tạo nên nhân cách con người:
• Tính hướng ngoại
• Sự dễ chịu
• Sự tận tâm
• Tính bất ổn
• Sự cởi mở

6. Sở thích cá nhân
Có thể bạn sẽ không ngạc nhiên khi biết rằng tính cách của bạn có thể ảnh hưởng sâu sắc đến sở thích cá nhân của bạn, nhưng bạn sẽ ngạc nhiên khi biết được những ảnh hưởng này có thể lớn đến mức nào. Từ lựa chọn bạn bè đến sở thích âm nhạc, tính cách độc nhất của bạn có thể ảnh hưởng đến hầu hết mọi lựa chọn mà bạn có trong cuộc sống hàng ngày.
Chẳng hạn, trong khi bạn tự hào về việc cân nhắc kỹ lưỡng trước khi bầu cử cho một ứng cử viên, các nghiên cứu cho thấy rằng tính cách có thể đóng một vai trò quan trọng trong sở thích chính trị của bạn.
Một nghiên cứu được thực hiện tại Đại học Toronto cho thấy những cá nhân tự nhận mình là người bảo thủ có tính phục tùng kỷ luật cao hơn, trong khi những người tự nhận mình là người tự do thì có khả năng đồng cảm cao hơn.
Các nhà nghiên cứu gợi ý rằng xu hướng tính cách phục tùng kỷ luật hoặc dễ đồng cảm có thể có ảnh hưởng mạnh mẽ đến sở thích chính trị.
7. Hồ sơ Facebook và Tính cách
Khi nghĩ về danh tính trên mạng của mọi người, bạn có thể tưởng tượng rằng hầu hết mọi người đều cố gắng thể hiện một phiên bản lý tưởng nhất về con người của họ. Suy cho cùng, trong hầu hết các tình huống trên mạng, bạn phải chọn thông tin bạn muốn tiết lộ. Bạn phải chọn những bức ảnh hấp dẫn nhất của mình để chia sẻ hoặc chỉnh sửa và duyệt lại bình luận của mình trước khi đăng.
Đáng ngạc nhiên là một nghiên cứu đã phát hiện ra rằng hồ sơ Facebook thực sự truyền tải tính cách thực của bạn khá tốt. Nghiên cứu được tiến hành với hồ sơ trực tuyến của 236 sinh viên đại học ở Hoa Kỳ. Những người tham gia cũng điền vào bảng câu hỏi được thiết kế để đo lường các đặc điểm tính cách bao gồm sự hướng ngoại, dễ chịu, tận tâm, tính bất ổn và sự cởi mở.
Những người quan sát sau đó đánh giá tính cách của người tham gia dựa trên hồ sơ trực tuyến và so sánh chúng với kết quả của bảng câu hỏi tính cách.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người quan sát có thể đọc gần như chính xác tính cách của một người dựa trên hồ sơ Facebook của họ.
Nhà tâm lý học kiêm tác giả Sam Gosling giải thích: “Tôi nghĩ rằng việc có thể thể hiện chính xác tính cách góp phần tạo nên sự phổ biến của mạng xã hội theo hai cách. Đầu tiên, nó cho phép chủ sở hữu hồ sơ tiết lộ cho người khác biết họ là ai và điều này đáp ứng nhu cầu cơ bản là được người khác biết tới. Thứ hai là, người xem hồ sơ cảm thấy họ có thể tin tưởng vào thông tin họ thu thập được từ hồ sơ mạng xã hội, và từ đó tạo dựng niềm tin của họ vào toàn bộ hệ thống.”
8. Rối loạn nhân cách
Ước tính có 9,1% người trưởng thành ở Hoa Kỳ có các triệu chứng của ít nhất một chứng rối loạn nhân cách. Các nhà nghiên cứu đã xác định được một số yếu tố có thể góp phần khởi phát các rối loạn nhân cách như rối loạn ám ảnh cưỡng chế và rối loạn nhân cách ranh giới. Các yếu tố này bao gồm:
• Di truyền học
• Mối quan hệ đồng đẳng
• Tính nhạy cảm cao
• Bị lạm dụng bằng lời nói
• Sang chấn thời thơ ấu
9. Những đặc điểm chính hiếm có
Nhà tâm lý học Gordon Allport đã mô tả những đặc điểm chính về tính cách là những đặc điểm chi phối cuộc sống của một cá nhân, đến mức mà người đó được biết đến và nhận diện bởi đặc điểm đó. Tuy nhiên, những đặc điểm này thường được coi là hiếm có.
Trong nhiều trường hợp, con người trở nên nổi tiếng với những đặc điểm này đến nỗi tên của họ đồng nghĩa với kiểu tính cách đó.
Hãy xem xét nguồn gốc của những thuật ngữ phổ biến này: Freudian (người theo học thuyết Freud), Machiavellian (xảo quyệt, xu hướng Machiavelli), ái kỷ (narcissistic), Don Juan và Christ-like (những người hành xử như Chúa Jesus). Đối với hầu hết mọi người, tính cách bao gồm sự pha trộn của các đặc điểm chính và thứ yếu. Đặc điểm chính tạo nên nền tảng cốt lõi của nhân cách, trong khi những đặc điểm thứ yếu thường liên quan đến sở thích, thái độ và hành vi theo tình huống.
10. Thú cưng và tính cách của bạn
Bạn nghĩ mình là “người thích chó” hay “người thích mèo” hơn? Theo một nghiên cứu, câu trả lời của bạn thực sự có thể tiết lộ thông tin quan trọng về tính cách của bạn.
Trong một nghiên cứu được thực hiện với 4.500 người, các nhà nghiên cứu đã hỏi những người tham gia xem họ nghĩ mình là người thích chó hay người thích mèo hơn. Những người này cũng đã hoàn thành một bài khảo sát tính cách đo lường một số đặc điểm chính bao gồm sự tận tâm, cởi mở, tính bất ổn và sự dễ chịu.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người tự nhận mình là người thích chó có xu hướng hướng ngoại hơn và mong muốn làm hài lòng người khác, trong khi những người tự mô tả mình là người thích mèo có xu hướng hướng nội và tò mò hơn.
Theo nhà nghiên cứu Sam Gosling, nhà tâm lý học tại Đại học Texas-Austin, kết quả này có thể có ý nghĩa quan trọng trong lĩnh vực trị liệu bằng thú cưng (pet therapy). Bằng cách sử dụng sàng lọc tính cách, các nhà trị liệu có thể gắn kết những người có nhu cầu với những con vật phù hợp nhất với tính cách của họ.
Tính cách làm ra con người của tất cả chúng ta. Nó ảnh hưởng tác động đến gần như mọi góc nhìn trong đời sống của ta, gồm có cả những việc làm ta chọn để kiếm sống, cách tất cả chúng ta tương tác với mái ấm gia đình và lựa chọn bạn hữu hay người bạn đời tri kỷ của mình. Nhưng những yếu tố nào ảnh hưởng tác động đến tính cách của tất cả chúng ta ? Liệu tất cả chúng ta hoàn toàn có thể biến hóa tính cách của mình, hay các đặc thù tổng thể và toàn diện sẽ không đổi khác trong suốt cuộc sống ? Vì tính cách là một chủ đề mê hoặc nên nó đã trở thành một trong những đề tài được nghiên cứu và điều tra nhiều nhất trong tâm lý học. Nhờ toàn bộ các nghiên cứu và điều tra này, các nhà tâm lý học đã học được rất nhiều điều về những điều ảnh hưởng tác động đến tính cách cũng như những ảnh hưởng tác động của chúng đến hành vi của tất cả chúng ta. Chắc hẳn bạn đã từng nghe đến khái niệm này trước đây. Con đầu lòng thường được diễn đạt là ” hay ra lệnh ” hoặc ” có nghĩa vụ và trách nhiệm “, trong khi những đứa con út đôi lúc được miêu tả là ” vô trách nhiệm ” hoặc ” bốc đồng “. Nhưng liệu những định kiến thông dụng này có đúng chuẩn không ? Trong nhiều thập kỷ, các ấn phẩm tâm lý học đại chúng đã nói về những tác động ảnh hưởng của thứ tự sinh so với tính cách, nhưng cho đến nay vẫn chưa đưa ra được vật chứng thuyết phục về điều này. Một số nghiên cứu và điều tra thực nghiệm đã chỉ ra rằng thứ tự sinh và quy mô mái ấm gia đình thực sự hoàn toàn có thể có tác động ảnh hưởng đến tính cách. Một nghiên cứu và điều tra thậm chí còn còn phát hiện ra rằng thứ tự sinh hoàn toàn có thể tác động ảnh hưởng đến lựa chọn bạn hữu và người bạn đời tri kỷ của bạn. Những người con đầu có xu thế kết giao với những người con đầu khác, tựa như ở những người con thứ hai và con út. Một nghiên cứu và điều tra khác được công bố trên tạp chí PNAS ( Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ ) cho rằng nhiều định kiến tương quan đến thứ tự sinh, ví dụ điển hình như con đầu lòng hống hách hoặc con út thiếu nghĩa vụ và trách nhiệm, không hẳn là đúng. Nghiên cứu được triển khai với sự tham gia của hơn 5.000 người Mỹ, gần 4.500 người Anh và hơn 10.000 người Đức. Trong khi các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những đứa trẻ đầu lòng có xu thế đạt điểm cao hơn trong các bài kiểm tra trí mưu trí, họ cũng xem xét ảnh hưởng tác động của thứ tự sinh đến bản tự báo cáo giải trình về 5 góc nhìn lớn của tính cách : sự hướng ngoại, không ổn định, dễ chịu và thoải mái, tận tâm và cởi mở. Nghiên cứu này đã tìm thấy rất ít vật chứng về mối liên hệ giữa thứ tự sinh và tính cách. Mặc dù điều này không có nghĩa là thứ tự sinh không ảnh hưởng tác động đến tính cách, nhưng nó cho thấy rằng ta cần phải tìm hiểu và khám phá thêm. Bạn có nghĩ rằng tính cách hoàn toàn có thể đổi khác theo thời hạn hay về cơ bản tính cách bạn đã được định sẵn ? Các nghiên cứu và điều tra trong thời hạn dài về tính cách đã chỉ ra rằng một số ít phần cốt lõi nhất định của tính cách là cố định và thắt chặt trong suốt cuộc sống. Ba khía cạnh có xu thế biến hóa khi tất cả chúng ta lớn lên là mức độ lo ngại, sự thân thiện và háo hức với những thưởng thức mới lạ. Theo nhà nghiên cứu Paul T. Costa Jr., tính cách vẫn tương đối không thay đổi khi tất cả chúng ta lớn lên. Trong một bài báo trên tờ New York Times, ông cho hay : ” Những gì biến hóa theo thời hạn là vai trò của bạn và những yếu tố quan trọng nhất so với bạn. Mọi người hoàn toàn có thể nghĩ rằng tính cách của họ đã đổi khác khi họ già đi, nhưng thực tiễn là thói quen của họ đổi khác, sự can đảm và mạnh mẽ và sức khỏe thể chất, nghĩa vụ và trách nhiệm và thực trạng của họ — không phải tính cách cơ bản của họ “. Gần đây, các nhà nghiên cứu đã quan tâm rằng 1 số ít đặc thù tính cách có phần tăng và giảm theo thời hạn. Ví dụ, tính hướng ngoại và tâm lý không ổn định có khuynh hướng giảm trong khi sự tận tâm và thoải mái và dễ chịu có khuynh hướng tăng lên. Sự cởi mở có xu thế đạt đến đỉnh điểm ở tuổi vị thành niên và người trẻ tuổi và giảm dần trong thời kỳ trưởng thành sau này. Trong quá khứ, 1 số ít đặc thù tính cách khác nhau bị hoài nghi là nguyên do gây ra các chứng bệnh đặc biệt quan trọng. Ví dụ, sự thù địch và gây hấn thường tương quan đến bệnh tim. Tuy nhiên, trong khi 1 số ít nghiên cứu và điều tra chỉ ra mối liên hệ này, các điều tra và nghiên cứu khác lại chứng tỏ không sống sót chúng. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng một kỹ thuật thống kê được gọi là nghiên cứu và phân tích tổng hợp để nhìn nhận lại điều tra và nghiên cứu trước đây về mối liên hệ giữa tính cách và bệnh tật. Họ phát hiện ra một số ít mối liên hệ chưa được quan tâm trước đây giữa các đặc thù nhân cách rối nhiễu thần kinh và năm căn bệnh : nhức đầu, hen suyễn, viêm khớp, loét dạ dày và bệnh tim. Một điều tra và nghiên cứu khác thì gợi ý rằng tính nhút nhát hoàn toàn có thể có mối liên hệ với tuổi thọ ngắn. Có khi nào thú cưng yêu quý của bạn cũng có một tính cách độc lạ không ? Các nhà nghiên cứu động vật hoang dã đã phát hiện ra hầu hết các loài động vật hoang dã ( từ nhện, chim đến voi ) đều có tính cách riêng với sở trường thích nghi, hành vi và thói quen sống sót trong suốt cuộc sống. Trong khi một người phê bình cho rằng điều này tượng trưng cho việc nhân hóa hoặc gán các đặc thù của con người vào động vật hoang dã, các nhà nghiên cứu tính cách động vật hoang dã đã xác lập được các quy mô hành vi đồng điệu hoàn toàn có thể được giám sát và kiểm tra theo kinh nghiệm tay nghề. Trong quá khứ, các nhà nghiên cứu đã tranh luận đúng chuẩn có bao nhiêu đặc thù tính cách sống sót. Các nhà nghiên cứu lâu năm như Gordon Allport cho rằng có tới 4.000 đặc thù tính cách riêng không liên quan gì đến nhau, trong khi những người khác như Raymond Cattell cho rằng chỉ có 16. Ngày nay, nhiều nhà nghiên cứu về tính cách ủng hộ thuyết năm yếu tố tính cách, trong đó diễn đạt năm góc nhìn rộng của tính cách tạo nên nhân cách con người : • Tính hướng ngoại • Sự dễ chịu và thoải mái • Sự tận tâm • Tính không ổn định • Sự cởi mởCó thể bạn sẽ không kinh ngạc khi biết rằng tính cách của bạn hoàn toàn có thể ảnh hưởng tác động thâm thúy đến sở trường thích nghi cá thể của bạn, nhưng bạn sẽ kinh ngạc khi biết được những tác động ảnh hưởng này hoàn toàn có thể lớn đến mức nào. Từ lựa chọn bạn hữu đến sở trường thích nghi âm nhạc, tính cách độc nhất của bạn hoàn toàn có thể tác động ảnh hưởng đến hầu hết mọi lựa chọn mà bạn có trong đời sống hàng ngày. Chẳng hạn, trong khi bạn tự hào về việc xem xét kỹ lưỡng trước khi bầu cử cho một ứng viên, các nghiên cứu và điều tra cho thấy rằng tính cách hoàn toàn có thể đóng một vai trò quan trọng trong sở trường thích nghi chính trị của bạn. Một điều tra và nghiên cứu được triển khai tại Đại học Toronto cho thấy những cá thể tự nhận mình là người bảo thủ có tính phục tùng kỷ luật cao hơn, trong khi những người tự nhận mình là người tự do thì có năng lực đồng cảm cao hơn. Các nhà nghiên cứu gợi ý rằng khuynh hướng tính cách phục tùng kỷ luật hoặc dễ đồng cảm hoàn toàn có thể có ảnh hưởng tác động can đảm và mạnh mẽ đến sở trường thích nghi chính trị. Khi nghĩ về danh tính trên mạng của mọi người, bạn hoàn toàn có thể tưởng tượng rằng hầu hết mọi người đều nỗ lực biểu lộ một phiên bản lý tưởng nhất về con người của họ. Suy cho cùng, trong hầu hết các trường hợp trên mạng, bạn phải chọn thông tin bạn muốn bật mý. Bạn phải chọn những bức ảnh mê hoặc nhất của mình để san sẻ hoặc chỉnh sửa và duyệt lại phản hồi của mình trước khi đăng. Đáng quá bất ngờ là một điều tra và nghiên cứu đã phát hiện ra rằng hồ sơ Facebook thực sự truyền tải tính cách thực của bạn khá tốt. Nghiên cứu được thực thi với hồ sơ trực tuyến của 236 sinh viên ĐH ở Hoa Kỳ. Những người tham gia cũng điền vào bảng câu hỏi được phong cách thiết kế để giám sát các đặc thù tính cách gồm có sự hướng ngoại, thoải mái và dễ chịu, tận tâm, tính không ổn định và sự cởi mở. Những người quan sát sau đó nhìn nhận tính cách của người tham gia dựa trên hồ sơ trực tuyến và so sánh chúng với hiệu quả của bảng câu hỏi tính cách. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người quan sát hoàn toàn có thể đọc gần như đúng mực tính cách của một người dựa trên hồ sơ Facebook của họ. Nhà tâm lý học kiêm tác giả Sam Gosling lý giải : “ Tôi nghĩ rằng việc hoàn toàn có thể bộc lộ đúng mực tính cách góp thêm phần tạo nên sự thông dụng của mạng xã hội theo hai cách. Đầu tiên, nó được cho phép chủ sở hữu hồ sơ bật mý cho người khác biết họ là ai và điều này phân phối nhu yếu cơ bản là được người khác biết tới. Thứ hai là, người xem hồ sơ cảm thấy họ hoàn toàn có thể tin cậy vào thông tin họ tích lũy được từ hồ sơ mạng xã hội, và từ đó tạo dựng niềm tin của họ vào hàng loạt mạng lưới hệ thống. ” Ước tính có 9,1 % người trưởng thành ở Hoa Kỳ có các triệu chứng của tối thiểu một chứng rối loạn nhân cách. Các nhà nghiên cứu đã xác lập được 1 số ít yếu tố hoàn toàn có thể góp thêm phần khởi phát các rối loạn nhân cách như rối loạn ám ảnh cưỡng chế và rối loạn nhân cách ranh giới. Các yếu tố này gồm có : • Di truyền học • Mối quan hệ đồng đẳng • Tính nhạy cảm cao • Bị lạm dụng bằng lời nói • Sang chấn thời thơ ấuNhà tâm lý học Gordon Allport đã diễn đạt những đặc thù chính về tính cách là những đặc thù chi phối đời sống của một cá thể, đến mức mà người đó được biết đến và nhận diện bởi đặc thù đó. Tuy nhiên, những đặc thù này thường được coi là hiếm có. Trong nhiều trường hợp, con người trở nên nổi tiếng với những đặc thù này đến nỗi tên của họ đồng nghĩa tương quan với kiểu tính cách đó. Hãy xem xét nguồn gốc của những thuật ngữ phổ cập này : Freudian ( người theo học thuyết Freud ), Machiavellian ( xảo quyệt, xu thế Machiavelli ), ái kỷ ( narcissistic ), Don Juan và Christ-like ( những người hành xử như Chúa Jesus ). Đối với hầu hết mọi người, tính cách gồm có sự trộn lẫn của các đặc thù chính và thứ yếu. Đặc điểm chính tạo nên nền tảng cốt lõi của nhân cách, trong khi những đặc thù thứ yếu thường tương quan đến sở trường thích nghi, thái độ và hành vi theo trường hợp. Bạn nghĩ mình là ” người thích chó ” hay ” người thích mèo ” hơn ? Theo một nghiên cứu và điều tra, câu vấn đáp của bạn thực sự hoàn toàn có thể bật mý thông tin quan trọng về tính cách của bạn. Trong một điều tra và nghiên cứu được thực thi với 4.500 người, các nhà nghiên cứu đã hỏi những người tham gia xem họ nghĩ mình là người thích chó hay người thích mèo hơn. Những người này cũng đã hoàn thành xong một bài khảo sát tính cách đo lường và thống kê 1 số ít đặc thù chính gồm có sự tận tâm, cởi mở, tính không ổn định và sự thoải mái và dễ chịu. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người tự nhận mình là người thích chó có khuynh hướng hướng ngoại hơn và mong ước làm hài lòng người khác, trong khi những người tự miêu tả mình là người thích mèo có xu thế hướng về trong và tò mò hơn. Theo nhà nghiên cứu Sam Gosling, nhà tâm lý học tại Đại học Texas-Austin, hiệu quả này hoàn toàn có thể có ý nghĩa quan trọng trong nghành nghề dịch vụ trị liệu bằng thú cưng ( pet therapy ). Bằng cách sử dụng sàng lọc tính cách, các nhà trị liệu hoàn toàn có thể kết nối những người có nhu yếu với những con vật tương thích nhất với tính cách của họ.

10 Sự thật thú vị về tính cách con người

access_timeDec 24, 2018 personRubi folder_open Kiến Thức Tâm Lý Nhận Thức

Bạn đang đọc: Tâm lý học tính cách con người

Liệu ta hoàn toàn có thể biến hóa tính cách, hay những đặc trưng tính cách chung sẽ luôn không bao giờ thay đổi theo thời hạn ?Nội dung chính

10 sự thật thú vị về tính cách con người
10 Sự thật thú vị về tính cách con người
Video liên quan

Tính cách tạo ra sự con người tất cả chúng ta. Nó tác động ảnh hưởng lên hầu hết toàn bộ mọi góc nhìn của đời sống, từ cách lựa chọn nghề nghiệp, cách ta tương tác với gia đinh, và những lựa chọn bè bạn hoặc tình nhân. Nhưng đâu là yếu tố ảnh hưởng tác động lên tính cách ? Liệu ta hoàn toàn có thể đổi khác tính cách, hay những đặc trưng tính cách chung sẽ luôn không bao giờ thay đổi theo thời hạn ?Tính cách là một chủ đề đầy hấp dẫn, trở thành một trong những đối tượng người tiêu dùng nghiên cứu và điều tra kỹ càng nhất trong tâm lý học. Chính nhờ toàn bộ những điều tra và nghiên cứu này mà các nhà tâm lý học mới tìm ra được hàng loạt những yếu tố tác động ảnh hưởng lên tính cách cũng như cách tính cách tác động ảnh hưởng lên hành vi .Hãy cùng đọc để tò mò nhiều hơn những gì các nhà nghiên cứu đã tìm ra được trong 10 thực sự dưới đây về tính cách nhé .

1. Thứ tự sinh có thể ảnh hưởng lên tính cách.

Cultura / JFCreatives / Cultura Exclusive / Getty ImagesBạn có lẽ rằng đã nghe qua về ý niệm này đâu đó rồi. Những đứa con cả thường được miêu tả là hơi “ ra vẻ sếp ” hoặc “ rất có nghĩa vụ và trách nhiệm ”, trong khi con út nhiều lúc lại được cho là “ bốc đồng ” và “ vô trách nhiệm ”. Nhưng những khuôn mẫu này đúng được bao nhiêu đây ?Nhiều thập kỷ trôi qua, những cuốn sách về tâm lý học đại chúng vẫn luôn ‘ lần mò ’ để tìm ra tác động ảnh hưởng của thứ tự sinh lên tính cách, nhưng chưa có vật chứng xác đáng nào về hiện tượng kỳ lạ này được ghi nhận mãi cho đến thời hạn gần đây. Một vài điều tra và nghiên cứu thực nghiệm đã phát hiện ra rằng những yếu tố như thứ tự sinh và kích cỡ của một mái ấm gia đình hoàn toàn có thể thực sự ảnh hưởng tác động lên tính cách. Có điều tra và nghiên cứu thậm chí còn còn phát hiện ra rằng thứ tự sinh hoàn toàn có thể tác động ảnh hưởng lên quyết định hành động chọn bè bạn và tình nhân ; con cả có xu thế kết thân với những đứa trẻ khác cũng là con cả, con thứ sẽ chơi với con thứ, và con út sẽ kết bạn với những đứa khác cũng là con út .Một điều tra và nghiên cứu khác xuất bản gần đây trên Tập san PNAS cho rằng nhiều khuôn mẫu hay định kiến tương quan đến thứ tự sinh, cho rằng con cả hay ra dáng sếp hay con út thường thiếu nghĩa vụ và trách nhiệm, không phải khi nào cũng đúng .Có một điều tra và nghiên cứu triển khai tập trung chuyên sâu trên nhóm tham gia viên gồm hơn 5,000 người Mỹ, gần 4,500 người Anh và hơn 10,000 người Đức. Mặc dù các nhà nghiên cứu thực sự thấy rằng con cả có khuynh hướng đạt được điểm số cao hơn trong các bài kiểm tra trí mưu trí nhưng họ vẫn thực thi tìm hiểu và khám phá xem liệu thứ tự sinh thực sự có tác động ảnh hưởng lên bản tự nhìn nhận trên 5 yếu tố của tính cách hay không : tính hướng ngoại, tâm lý không ổn định, tính dễ chịu và thoải mái, tính tận tâm và tính cởi mở. Nghiên cứu đã phát hiện rất ít dẫn chứng chứng tỏ sự link nào giữa thứ tự sinh và thực chất con người .Mặc dù điều tra và nghiên cứu này không có nghĩa rằng thứ tự sinh không có ảnh hưởng tác động nào lên tính cách nhưng tối thiểu cũng giúp ta biết được rằng chủ đề này cần được đào sâu và tìm hiểu và khám phá kỹ hơn nữa .

2. Tính cách của bạn tồn tại khá ổn định trong suốt cuộc đời.

Lucia Lambriex / Taxi / Getty ImagesBạn nghĩ tính cách hoàn toàn có thể biến hóa theo thời hạn hay nó kiên cường như đá vĩnh cửu cùng thời hạn ? Trong các nghiên cứu và điều tra dài hạn về tính cách, người ta thấy rằng một số ít đặc tính cốt lõi của tính cách sẽ khá không thay đổi theo thời hạn. Ba khía cạnh thực sự có đổi khác theo thời hạn là mức độ lo âu, sự thân thiện, và khao khát thưởng thức cái mới .Theo nhà nghiên cứu Paul T. Costa Jr., không có vật chứng nào bộc lộ rằng những đặc trưng tính cách chung của tất cả chúng ta sẽ biến hóa theo thời hạn .Ông lý giải trong một bài báo trên tờ New York Times, “ Cái biến hóa khi bạn lớn lên và già đi đó là những vai trò và những yếu tố gây ảnh hưởng tác động nhiều nhất lên bạn. Mọi người hoàn toàn có thể nghĩ rằng tính cách của họ đã đổi khác khi họ lớn lên, nhưng cái biến hóa ở đây là thói quen, sức khỏe thể chất và sức khỏe thể chất, nghĩa vụ và trách nhiệm cùng với những thực trạng mới của họ – chứ không phải là tính cách cơ bản ” .

3. Đặc trưng tính cách có liên đới đến một số bệnh lý nhất định.

JPM / Image Source / Getty ImagesTrong quá khứ, người ta có hoài nghi rằng có một số ít đặc trưng tính cách khác nhau góp thêm phần gây nên 1 số ít bệnh lý nhất định. Ví dụ, sự hằn học và hung hăng thường có liên hệ với bệnh lý về tim. Điều khó khăn vất vả ở đây là mặc dầu đã có nghiên cứu và điều tra chỉ ra mối quan hệ giữa chúng nhưng lại có 1 số ít nghiên cứu và điều tra khác chứng minh điều ngược lại .Gần đây, các nhà nghiên cứu đã sử dụng một kỹ thuật thống kê có tên nghiên cứu và phân tích tổng hợp nhằm mục đích nhìn nhận lại những điều tra và nghiên cứu trước đây về mối liên hệ giữa tính cách và bệnh tật. Họ đã phát hiện ra rằng thực sự có mối liên hệ giữa đặc trưng tính cách nhóm tâm lý không ổn định và 5 bệnh lý : đau đầu, hen suyễn, viêm khớp, loét tiêu hóa và bệnh tim .Một nghiên cứu và điều tra khác lại Kết luận rằng tính nhút nhát hoàn toàn có thể gây ảnh hưởng tác động làm giảm tuổi thọ .

4. Động vật cũng có tính cách riêng.

Có khi nào bạn nghĩ rằng con thú bạn yêu thương cũng có tính cách riêng, không con nào như con nào ? Các nhà nghiên cứu về động vật hoang dã đã phát hiện ra các loài động vật hoang dã, gần như là tổng thể mọi loài ( từ nhện đến chim, voi ) đều có tính cách riêng, chúng có sở trường thích nghi, hành vi và thói quen đi cùng chúng suốt cuộc sống .Mặc dù quan điểm này còn vấp phải chỉ trích, nhiều người cho rằng nó biểu lộ việc nhân tính hóa quá đà, hay nói cách khác là gán ghép tính cách của người vào con vật, nhưng các nhà nghiên cứu về tính cách động vật hoang dã đã hoàn toàn có thể xác lập được những dạng hành vi đồng điệu hoàn toàn có thể đo lường và thống kê và kiểm tra được bằng thực nghiệm .

5. Nghiên cứu gần đây thấy rằng có 5 đặc trưng tính cách cốt lõi.

Trong quá khứ, các nhà nghiên cứu đã tranh luận xem là có đúng chuẩn bao nhiêu đặc trưng tính cách sống sót. Những nhà nghiên cứu và điều tra tiên phong như Gordon Allport cho rằng có khoảng chừng 4,000 đặc trưng tính cách riêng không liên quan gì đến nhau, trong khi có người như Raymond Cattell lại đề xuất kiến nghị rằng chỉ có 16 mà thôi .Ngày nay, nhiều nhà nghiên cứu về tính cách ủng hộ học thuyết quy mô tính cách 5 yếu tố, miêu tả 5 khunh hướng lớn tạo nên tính cách ở con người :– Tính hướng ngoại .– Sự thoải mái và dễ chịu .– Sự tận tâm .– Tâm lý không ổn định .– Tính cởi mở .

6. Tính cách ảnh hưởng lên sở thích cá nhân.

Hill Street Studios / Blend Images / Getty ImagesChắc chẳng có ai giật mình gì với thực sự là tính cách hoàn toàn có thể ảnh hưởng tác động lớn lao lên những sở trường thích nghi cá thể, nhưng chắc bạn sẽ ngạc nghiên khi biết được mức độ ảnh hưởng tác động này lớn đến mức nào. Từ cách bạn lựa chọn bè bạn đến gu của bạn trong âm nhạc, tính cách riêng không liên quan gì đến nhau của bạn hoàn toàn có thể ảnh hưởng tác động lên gần như toàn bộ các lựa chọn của bạn trong đời .Ví dụ, bạn hoàn toàn có thể khá tự hào rằng mình đã xem xét rất kỹ lưỡng các yếu tố trước khi chọn ủng hộ một ứng viên nào đó, nhưng nghiên cứu và điều tra đã chỉ ra rằng tính cách của bạn hoàn toàn có thể đóng một vai trò can đảm và mạnh mẽ trong quan điểm và việc bầu chọn ứng viên chính trị. Một điều tra và nghiên cứu được triển khai bởi các nhà nghiên cứu tại Đại học Toronto đã phát hiện ra rằng những người tự nhận mình là hơi bảo thủ sẽ chiếm hữu đặc trưng tính cách trật tự ngăn nắp, trong khi những người tự nhận mình là tự do phóng khoáng sẽ có lòng thấu cảm cao hơn .

Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những đặc trưng tính cách ẩn sâu này, trật tự hoặc tự do, đều có thể ảnh hưởng lớn lên những quyết định, quan điểm chính trị của mỗi người.

Xem thêm: Giới Tính: Tin tức Giới Tính 2022 mới nhất – Việt Giải Trí

7. Người ta có thể bình phẩm chính xác về tính cách của bạn dựa trên hồ sơ Facebook.

Justin Lewis / Stone / Getty ImagesKhi bạn nghĩ về nhân dạng của con người trên các mạng xã hội, bạn hoàn toàn có thể tưởng tượng rằng hầu hết mọi người đều cố bộc lộ một phiên bản lý tưởng hóa từ hình ảnh thực của chính mình. Rốt cuộc thì, trong phần đông khi nào bạn cũng đều phải lựa chọn thông tin để bật mý cho người khác. Bạn phải chọn tấm hình xinh xắn nhất của mình để đăng, bạn hoàn toàn có thể chỉnh sửa và xem lại những phản hồi trước khi nhấn gửi đăng. Thật đáng quá bất ngờ là trong một nghiên cứu và điều tra, người ta phát hiện ra rằng hồ sơ Facebook thực sự là là một công cụ truyền tải hiệu suất cao tính cách thực sự của bạn .Trong một điều tra và nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã tìm hiểu 236 hồ sơ trực tuyến của các sinh viên. Tham dự viên cũng điền vào một bảng hỏi được phong cách thiết kế nhằm mục đích thống kê giám sát các đặc trưng tính cách gồm có tính hướng ngoại, tính dễ chịu và thoải mái, sự tận tâm, tâm lý không ổn định và sự cởi mở .Quan sát viên sau đó sẽ nhìn nhận mức độ tính cách của tham gia viên dựa trên hồ sơ trực tuyến của họ, và những quan sát này sau đó sẽ được so sánh với hiệu quả của bảng hỏi đo lường và thống kê tính cách. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng quan sát viên hoàn toàn có thể đọc được đúng chuẩn tính cách một con người dựa trên hồ sơ Facebook của họ .Nhà tâm lý học và trưởng nhóm tác giả Sam Gosling lý giải, “ Tôi nghĩ rằng việc hoàn toàn có thể biểu lộ đúng chuẩn tính cách góp thêm phần vào sự nổi tiếng trên mạng xã hội theo 2 cách. Thứ nhất, nó được cho phép người dùng cho mọi người biết họ là ai và, bằng cách đó, làm thỏa mãn nhu cầu nhu yếu cơ bản là được mọi người biết đến. Thứ hai, việc này bộc lộ rằng người dùng cảm thấy họ hoàn toàn có thể tin yêu vào thông tin họ lượm lặt được từ các hồ sơ trên mạng xã hội, kiến thiết xây dựng sự tự tin nơi họ vào mạng lưới hệ thống này nói chung. ”

8. Có vô vàn yếu tố có thể góp phần hình thành rối loạn nhân cách.

Kevin Dodge / Blend Images / Getty ImagesƯớc tính có khoảng chừng 10 đến 15 % người trưởng thành tại Hoa Kỳ mắc triệu chứng của tối thiểu một rối loạn nhân cách. Các nhà nghiên cứu đã xác lập được nhiều yếu tố hoàn toàn có thể góp thêm phần khởi phát những rối loạn nhân cách khác nhau như rối loạn ám ảnh cưỡng chế và rối loạn nhân cách ranh giới .Những yếu tố này gồm có :– Di truyền .– Mối quan hệ với bè bạn đồng trang lứa .– Tính nhạy cảm cao .– Lăng mạ bằng lời nói .– Chấn thương từ thời thơ ấu .

9. Các đặc tính vượt trội khá hiếm gặp.

Hulton Archive / Getty ImagesNhà tâm lý học Gordon Allport đã diễn đạt đặc tính tiêu biểu vượt trội là những đặc tính thống trị đời sống một người đến hơn cả mà mọi người khi nhắc đến đặc tính này là biết và nghĩ ngay đến người chiếm hữu đặc tính đó. Tuy nhiên, những đặc tính này được xem là khá hiếm. Trong nhiều trường hợp, người ta trở nên quá nổi tiếng vì những đặc tính này đến mức tên riêng của họ được đồng nghĩa hóa với dạng tính cách ấy. Hay cứ nghĩ xem những thuật ngữ hay được người ta sử dụng như : gã Đông Gioăng, Chí Phèo, Bụt, Lọ Lem ( ND Việt hóa để tương thích với văn hóa truyền thống Nước Ta )Điều này khác so với hầu hết mọi người, vì tính cách được cấu thành từ một hỗn hợp những đặc tính TT và thứ cấp. Đặc tính TT là những đặc tính hình thành nên nền tảng của tính cách, trong khi đó đặc tính thứ cấp là những đặc tính tương quan đến sự yêu dấu, thái độ, và những hành vi đặc trưng cho từng trường hợp .

10. Thú cưng của bạn có thể tiết lộ tính cách bạn.

Kathrin Ziegler / Cultura Exclusive / Getty ImagesBạn sẽ tự nhận mình là người “ yêu mèo ” hay “ yêu chó ” ? Theo một điều tra và nghiên cứu, câu vấn đáp của bạn cho câu hỏi này thực sự hoàn toàn có thể bật mý thông tin quan trọng về tính cách bạn .Trong một nghiên cứu và điều tra trên 4,500 người, các nhà nghiên cứu đã hỏi các tham gia viên rằng liệu họ thấy bản thân mình ưa chó hơn hay mèo hơn. Những người này cũng hoàn thành xong một bảng khảo sát tính cách được giám sát bởi quy mô tinh cách 5 yếu tố .Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người tự nhận mình là người thích chó sẽ có khuynh hướng hướng ngoại hơn và luôn muốn làm vui mắt người khác, trong khi đó những người tự miêu tả mình thích mèo có khuynh hướng hướng nội và hay tò mò hơn .Theo nhà nghiên cứu Sam Gosling, một nhà tâm lý học tại Đại học Texas-Austin, thì hiệu quả này hoàn toàn có thể là một gợi ý quan trọng trong nghành nghề dịch vụ trị liệu bằng thú cưng. Bằng cách sàng lọc tính cách, các trị liệu viên hoàn toàn có thể liên kết những người đang có nhu yếu với những con thú tương thích nhất với tính cách của họ .

Tham khảo.

Angier, N.
Even Among Animals : Leaders, Followers and Schmoozers

.The New York Times; 2010.
Friedman HS, Booth-Kewley S.
The ” Disease-Prone Personality ” : A Meta-Analytic View of the Construct

. American Psychologist. 1987;42:539–555.
Goleman, D.
Personality : Major Traits Found Stable Throughout Life

.The New York Times; 1987.
Gosling, S. D., Sandy, C. J., & Potter, J.
Personalities of Self-Identified ” Dog People ” and ” Cat People. “

Anthrozoös, 2010;1-23, 213-222.
Hartshorne, J. K.
How Birth Order Affects Your Personality

.Scientific American. http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=ruled-by-birth-order.
Huff, C.
When Personality Goes Awry.

Monitor on Psychology. http://www.apa.org/monitor/mar04/awry.aspx.
Rohrer, J.M., Egloff, B., & Schmukle, S.C. “Examining the Effects of Birth Order on Personality.” PNAS, 112(46), 14224-14229, doi: 10.1073/pnas.1506451112; 2015.